Ауызша қатынас - ойдың тіл арқылы сыртқа шығуы (тақырып атауы)
Орындаған: Есқазина Аида Айғазықызы
2 курс,202 топ
2023 жыл
Ауызша қатынас — ойдың тіл арқылы сыртқа шығуы, ол тілдік тұлғалардың сөзге, сөйлемге айналып, дыбысталуы арқасында жүзеге асады. Ауызша қарым-қатынас вербалды емес қарым-қатынасқа қарағанда маңыздылығы жағынан әлдеқайда төмен, адамдар арасындағы ақпараттың негізгі бөлігі интонациялар, мимикалар, позалар және ым-ишаралар арқылы беріледі деп кең таралған, бірақ бұл мүлдем дұрыс емес. Бұл адамдар бір-бірімен танысып, жанжалдаса, сезімдерімен бөліскенде және оны білдіргенде, қарым-қатынаста көңілді болған кезде, қарым-қатынаста сөйлесуді ұйымдастырғанда, бұл тұлғааралық және аффилиирленген қарым-қатынасқа қатысты. Бірақ іскерлік қарым-қатынаста жағдай өзгереді, ал егер басшының тәртібі интонация емес, ең алдымен мазмұнды болса, қалай емес, не айтылды. Ауызша қарым-қатынасқа қойылатын ең маңызды талап – мазмұнның анықтығы, ойды сізге түсінікті етіп жеткізу. Ең бастысы сөйлеу арқылы берілетін вербальды коммуникация вербалды емес коммуникациядан ерекшеленеді, мұнда әсер интонация және мимиканың өзгеруі, ым-ишара, позаның өзгеруі, қарым-қатынастағы қашықтық және басқа вербалды емес құралдар арқылы жүзеге асады.
Ауызша ауызша қарым-қатынастың мысалдары
Телефон қоңырауы.
Адаммен жеке сөйлесу.
Дауыстық жаднама.
Айғай.
Ысқырық.
Ауызша қарым-қатынас басқа адамдармен ақпарат алмасу үшін ауызша сөздерді қолдануды қамтиды. Дегенмен, ауызша қарым-қатынас жазбаша сөздерді қолдануды қамтуы мүмкін.
Ауызша қарым-қатынас дағдылары сөйлеу қабілетінен де көп нәрсені қамтиды. Олар хабарламаларды ауызша қабылдау және жеткізу жолын қамтиды.
Тиімді ауызша коммуникация дағдыларының кейбірі мыналарды қамтиды:
Вербалды емес белгілерді анықтау және оларға жауап беру
Адамдарға кедергісіз қабылдауға мүмкіндік беру
Сеніммен сөйлейді.
Вербальды қарым-қатынас түрлері: Ауызша қарым-қатынастың төрт негізгі түрі бар, олар мыналарды қамтиды:
Тұлға ішілік коммуникация
Тұлға ішілік коммуникация – ішкі жағдайда болатын қарым-қатынас түрі. Қарапайым сөзбен айтқанда, ішкі тұлғалық қарым-қатынас өзіңізбен сөйлесуді қамтиды.
Адамдар арасындағы қарым-қатынас
Тұлға аралық қарым-қатынас, сонымен қатар жеке қарым-қатынас ретінде белгілі екі адам арасында орын алады. Ол бетпе-бет, телефон арқылы немесе онлайн платформалар арқылы болуы мүмкін. Қарым-қатынастың бұл түрінде ақпарат екі адам арасында бөлінеді.
Шағын топтағы коммуникация
Шағын топтағы қарым-қатынас екіден көп адам ақпаратпен бөліскенде орын алады. Қарым-қатынастың бұл түрінде әркім бір-бірімен сөйлесіп, араласуға мүмкіндік алады.
Қоғамдық коммуникация
Қоғамдық коммуникация бір адам (сөйлеуші) ақпаратты бір уақытта адамдардың үлкен тобына жеткізген кезде жүзеге асады. Қарым-қатынастың бұл түрінде сөйлеуші сөздің көп бөлігін орындайды, ал тыңдаушыларға сұрақ қоюға мүмкіндік беріледі.
Пайдаланылған әдебиеттер
1.”Тілдік қатынас негіздері” Оразбаева Ф.Ш
Алматы,2005ж
2.stud.kz сайты
3.martebe.kz сайты