Санамақ - Қазақтың жас балаларға (4-7 жас) арналған ұлттық ойыны. Зеректігі , ептілік пен икемділікті қажет ететін ойындардың қатарына жатады.
Мысалы : Бір дегенім не? — Бір дегенім білеу, Екі дегенім не?— Екі дегенім егеу, Үш дегенім не? — Үш дегенім үшкір, Төрт дегенім не? — Төрт дегенім төрткүл. Санамақ ойыны осылайша сұрақ қойып, түрлі сандар мен сөздерді қайталап айтқызу арқылы баланың ойлау қабілетін арттырып, сөздерді анық айтуды үйретеді.
Санамақты балалар тiлi еркiн шыға бастағаннан (3-5), ойыннан қол үзiп ересек тарта бастағанға дейiнгi (13-15) жас кездерiнде жарыса жаттап, қызыға айтып жүредi.
. Балалар арасында санамақты көп бiлумен және оны мәнерiне келтiрiп айта бiлетiндiгiмен «беделге» ие болғандары болады. Жас өспiрiмдер арасында осыншалық құрметке ие болған бұл жанрдың тәлiмдiк мәнi де өте зор.
Г.С.Виноградов: «Әдеби шығармалардың қандай түрiнде болмасын сан есiмдер дәл осындағыдай мол ұшыраспайды. Есептiк және реттiк сандар мұнда өзiнше айшықталады және басқа да тiлдiк материалдармен қатар көркем шығарма көлемiнде басқа мәнге ие болады» , – деп атап көрсетедi
Г.С.Виноградов: «Әдеби шығармалардың қандай түрiнде болмасын сан есiмдер дәл осындағыдай мол ұшыраспайды. Есептiк және реттiк сандар мұнда өзiнше айшықталады және басқа да тiлдiк материалдармен қатар көркем шығарма көлемiнде басқа мәнге ие болады» , – деп атап көрсетедi
Қазақстан Ресей құрамына қосылғаннан кейiнгi кезеңдегi халықтар жақындастығына байланысты қазақ балаларының репертуарына орыс тiлiндегi санамақтар саны молая түскен.
Они, Вани, Туфли Вани. Васкаризм. Оңшыл, молшыл Гологоншыл, Кошкин дом Вышел вон, – деген сияқты санамақтардан орыс тiлi мен қазақ тiлiнiң артикуляциялық ерекшелiктерi араласып қойыртпақ болып кеткен. Және мұндай санамақтарды балалар жатсынбай, жатырқамай әуестiкпен қолданылған