1. Меңгеру байланысындағы есімді және етістікті тіркес-терге тән.
2. Басыңқы сөзден бағыныңқы сөзге кімге? неге? кімді? нені? кімде? неде? кімнен? неден? кіммен? немен? деген сұрақтар қою арқылы анықталады.
Мысалы:
сөзге (неге?) шебер
гүлді (нені?) суару
терезеде (неде?) тұр
сенен (кімнен?) алды
көзбен (немен?) көру
пысықтауыштық қатынас
1. Меңгеру, қабысу, жанасу байланысындағы етістікті тіркестерге тән.
2. Басыңқы сөзден бағыныңқы сөзге қайда? қашан? қайтіп? қалай? неліктен? т.б. деген сұрақтар қою арқылы анықталады.
Мысалы:
ауылда (қайда? ашылды
биыл (қашан?) ашылды
зорға (қалай?) ашылды
СӨЙЛЕМ Сөйлем –тиянақты бір ойды білдіретін сөздер тобы. Айтылу мақсатына қарай: 1.Хабарлы сөйлем (ойды хабарлап жеткізеді) Соңында нүкте . тұрады. 2.Сұраулы сөйлем (сұраулы мағынада айтылады) Соңында сұрау белгісі ? тұрады. 3.Бұйрықты сөйлем (бұйыру мағынасында айтылады) Соңында нүкте немесе леп белгісі ! тұрады. 4.Лепті сөйлем (адамның эмоциясына байланысты айтылады) Соңында леп белгісі ! тұрады.
түрі
Жасалу жолдары
Хабарлы сөйлем
Хабарлау, мақсатында айтылған жай сөйлем арқылы жасалады. Мысалы, Ертеңіне ол ақсақалмен ұзақ әңгімелесті. Ақырын соққан самал шалқар көлдің ақша бетін аймалап сүйгендей болады.
