Қандай-да бір адамның суреттік бейнесін оның келісімінсіз, ал ол қайтыс болған жағдайда – мұрагерлерінің келісімінсіз пайдалануға ешкімнің де құқығы жоқ.
Басқа адам бейнеленген бейнелеу туындыларын (сурет, фотосурет, кинофильм және басқалар) – бейнеленген адамның келісімімен, ал ол қайтыс болғаннан кейін оның балалары мен артында қалған жұбайының келісімімен ғана жариялауға, қайта шығаруға және таратуға жол беріледі. Егер заң құжаттарында белгіленбесе, не бейнеленген адам ақы алып кескінделген болса, ондай келісім талап етілмейді.
Тұрғын үйге қол сұғылмау құқығы
Заң құжаттарында көзделгеннен басқа реттерде азаматтың тұрғын үйге қол сұққызбау құқығы болады, яғни тұрғын үйіне өзінің еркінен тыс баса-көктеп кірудің кез келген әрекетін тыюға құқығы бар.
Қорытынды
Қорыта келгенде кез-келген адам белгілі бір мүлікті иеленгенде немесе белгілі бір мемлекеттің конституциялық құқықтарына ие болғаннан кеиін оларды заңмен қорғауға, пайдалануға және басқаруға құқығы пайда болады. Бірақ, белгілі әлеметтанушы Спенсер айтқандай: “адамның құқықтары басқа адамның құқықтарымен шектеледі”.
Қазіргі таңда адам қайда бұрылмаса да оның алдында белгілі бір мүлікке қатысты міндеттемелер тұрады. Осы кезде Шортанбай Қанайұлының өлеңін келтіруге де болады: мына заман қай заман?! азулыға бар заман, азусызға тар заман. Тарлығының белгісі: жақсы жаманнан түңілген, жаман малға жүгінген, мұның өзі зар заман. - дегендей қазіргі кезде өз құқықтарыңды әділ түрде қорғау қиынға соғып отыр, бірақ арине болашақта барлығын түзей аламыз деген сенім мен үміт жүректерді тастамауы керек.
Қолданылған әдебиеттер
“ҚР Азаматтық Кодексі”, 2010жыл
Ғ.Төлеуғалиев “Қазақстан Республикасының азаматтық құқығы”, 1-том, Алматы “Жеті жарғы” 2001
М.К. Сүлейменов, Ю.Г. Басин “Азаматтық құқық” 1-том Алматы 2003
