«Қазақстан-ресей медициналық nseo «kazakh-russian medical»


II. Негізгі бөлім 2.1Философияның негізгі бағыттары



бет2/6
Дата31.10.2022
өлшемі45,18 Kb.
#46387
түріРеферат
1   2   3   4   5   6

II. Негізгі бөлім

2.1Философияның негізгі бағыттары


Философияда дәстүрлі түрде ойлаудың болмысқа, ал болмыс — ойлауға (санаға) қатынасы туралы мәселе саналады. Бұл сұрақтың маңыздылығы оның дұрыс шешілуіне қоршаған әлем және ондағы адамның орны туралы тұтас білімді құру байланысты, ал бұл философияның басты міндеті болып табылады. Материя мен сана (рух) — екі ажырамайтын және сонымен бірге болмыстың қарама-қарсы сипаттамалары. Осыған байланысты философияның негізгі мәселелерінің екі жағы бар — онтологиялық және гносеологиялық. Философияның негізгі мәселесінің онтологиялық (тұрмыстық) жағы проблеманы қою және шешу болып табылады: бастапқы — материя немесе сана не? Негізгі сұрақтың гносеологиялық (танымдық) жағының мәні: таным процесінде не бастапқы әлемді танимыз ба? Онтологиялық және гносеологиялық жақтарға байланысты философияда негізгі бағыттар — тиісінше материализм мен идеализм, сондай-ақ эмпиризм мен рационализм ерекшеленеді. Философияның негізгі сұрағының онтологиялық (тұрмыстық) жағын қарастыру кезінде мынадай бағыттарды бөліп көрсетуге болады: объективті идеализм; субъективті идеализм; материализм; • вульгарлық материализм; дуализм; деизм; гносеологиялық (танымдық) жақтары: гностицизм; агностицизм; эмпиризм (сенсуализм); рационализм. Философияның негізгі мәселесінің онтологиялық жағы: материализм; идеализм; дуализм. Материализм («Демокрит желісі» деп аталатын) — философиядағы бағыт, оның жақтастары материя мен сананың қарым-қатынасында бастапқы материал болып саналады. Демек: материя шынымен бар; материя санасына қарамастан бар (яғни, ойлау және ол туралы біреу ойлайды немесе жоқ); материя дербес субстанция болып табылады — өз өмір сүруді қажет етпейді; материя бар және өзінің ішкі заңдары бойынша дамиды; сана (рух) жоғары ұйымдастырылған материяның өзін (материяны) бейнелейтін қасиеті (модусы)); сана материямен қатар өзіндік субстанция емес; * сана материямен анықталады • — Материалистическому бағыты құрамында болатын мұндай философтар, Демокрит; философтар Милет мектебі (Фалес, Анаксимандр, Анаксимен); Эпикур; Бэкон; Локк; Спиноза; Дидро және өзге де 12 француздық материалистер; Герцен; Чернышевский; Маркс; Энгельс; Ленин. Материализмнің қадір-қасиеті-ғылымға сүйенер. әсіресе нақты және табиғи (физика, математика, химия және т.б.), материалистердің көптеген ережелерінің логикалық дәлелденуі. Материализмнің әлсіз жағы — сананың мәнін жеткіліксіз түсіндіру, материалистер тұрғысынан түсініксіз қоршаған әлем құбылыстарының болуы. Материализмде ерекше бағыт — вульгарлық материализм бар. Оның өкілдері (Фохт, Молешотт) материяның рөлін абсолюттейді, физика, математика және химия тұрғысынан материяны зерттеумен, оның механикалық жағынан аса әуестенеді, сана-сезімді мәні ретінде елемейді және оның материяға жауапты әсер ету мүмкіндігі. Философияның басым бағыты ретінде Материализм демократиялық Грецияда, эллиникалық мемлекеттерде, буржуазиялық революция кезеңінің Англиясында (XVII ғ.), Франция XVIII ғ., КСРО және социалистік елдерде таралған. Идеализм — «Платон сызығы») — философиядағы бағыт, оның жақтаушылары материя мен сананың қарым-қатынасында сананы (идея, рух) бастапқы деп санаған. Идеализмде екі дербес бағыт бөлінеді: * объективті идеализм (Платон, Лейбниц, Гегель және т. б.)); • субъективті идеализм (Беркли, Юм). Академиялық философияның басты тармақтары: 1) Метафизика, ол болу мен шындықтың негізгі табиғатын қарастырады; 2) Эпистемология, ол білім мен сенімнің табиғатын зерттейді; 3) Этика, ол моральдық құндылықтарды қарастырады; 4) Логика, ол аргументтерді, шын алғышарттан дұрыс қорытынды шығаруға мүмкіндік беретін тұжырым ережелерін зерттейді. Бұлардан басқа тармақтары: ғылым философиясы, саяси философия, эстетика, тіл философиясы және сана философиясы қатарлылар.



    1. Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет