Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Мектепке дейінгі және орта білім департаменті

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
109 
«Тарих»  пәні  бойынша  сыныптан  тыс  жұмыстарды  ұйымдастыру  және 
жоспарлау  барысында  2016-2017  оқу  жылында  мерекеленетін  мерейтойлық 
шараларға көңіл бөлу ұсынылады:  
1)
 
Алматы қаласының 1000 жылдығы (1016–2016);  
2)
 
Қазақ  батыры,  әскербасы  Жалаңтөс  Баһадүр  Сейітқұлұлының  440 
жылдығы (1576-1656); 
3)
 
Қазақ халқының XVII – XVIII-ғасырлардағы ұлы үш биінің бірі Қазбек 
би Келдібекұлының 350 жылдығы (1667-1764);  
4)
 
Қазақ  халқының  жоңғар  басқыншыларына  қарсы  күресте  әйгілі 
батырларының бірі Тама Есет Көкіұлының 350 жылдығы (1667-1749);  
5)
 
Қазақтың 
батыры, 
талантты 
қолбасшы 
Қабанбай 
батыр 
Қожақұлұлының 325 жылдығы (1692–1770);  
6)
 
Кіші  жүз  қазақтары  көтерілісінің  көрнекті  басшысы,  атақты  батыр, 
әйгілі шешен Сырым Датұлының  275 жылдығы (1753—1802); 
7)
 
Бөкей  Ордасындағы  халық  көтерілісінің  саяси  көсемі,  қайсар 
қолбасшысы,  халық  батыры  Исатай  Тайманұлының  225  жылдығы  (1791-
1838);   
8)
 
Қазақтың  аса  көрнекті  ағартушы-педагогы,  ұлттық  мектебінің  негізін 
қалаушы Ы. Алтынсариннің 175 жылдығы (1841—1889); 
9)
 
Бөкей  Ордасында  қазақтың  тұңғыш  мектебі  ашылғанына  175  жыл 
(1841-2016);  
10)
 
ХХ  ғасырдың  басындағы  Ұлт  көшбасшысы,  көрнекті  қоғам  және 
мемлекет қайраткері Ә. Бөкейханның 150 жылдығы (1866-1937); 
11)
 
Қазақтың  мемлекет  және  қоғам  қайраткері,  шығыстанушы,  білімді 
заңгер Барлыбек Сыртановтың 150 жылдығы (1866-1914);  
12)
 
Қазақтың  тұңғыш  бейресми  Конституциясы  «Қазақ  елінің 
Уставына» 105 жыл (1912-2017); 
13)
 
«Оян қазақ» өлеңінің жарық көргеніне 105 жыл (1911-2016); 
14)
 
1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілістің 100 жылдығы (1916–2016); 
15)
 
Алаш Орда үкіметі құрылғаны 100 жыл (1917-2017);  
16)
 
Қазақтың қаһарман батыры, ақын, жазушы Баубек Бұлқышевтың 100 
жылдығы (1916–1944); 
17)
 
1986 жылғы Желтоқсан оқиғасының 30 жылдығы (1986-2016);  
18)
 
Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығы (1991-2016).    
Мектепте  сыныптан  тыс  жұмыстар  төмендегі  шаралар  арқылы  жүзеге 
асады: 
-базалық  кәсіпорындарда, 
табиғат  аясында,  мәдени  мекемелерде, 
мұражайларда; 
-таңдауы  бойынша  еркін  сабақтар,  оқу  пәндері  бойынша  сайыстар  мен 
олимпиадалар жүргізу; 
-оқу бағдарламаларына сай қосымша арнаулы сабақтар өткізу; 
-кіріктірілген және пәнаралық оқу сабақтарын жүргізу және т.б. 
Сыныптан  тыс  жұмыстар  оқушылардың  пәнге  деген  қызығушылығын 
арттырып,  алған  білімдерін  тереңдетіп,  өздігінен  іздене  білуге  үйретеді. 
Сонымен  қатар  теориялық  білімін  кеңейтіп,  толықтыра  түседі  және 

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
110 
оқушылардың жеке қабілетін дамыта түседі. 
 
Дүниежүзі тарихы  
«Дүниежүзі  тарихы»  пәні  бойынша  оқу  бағдарламасы  оқушыларға  әлем 
тарихы  бойынша  жеткілікті  білім  алуға  және  тарихи  процестердің  мәні  мен 
тарихи фактілердің маңызын түсінуге, проблемаларды шешуге, жағдаятты сыни 
бағалау және шешім қабылдау, сондай-ақ түрлі тиімді коммуникацияны жүзеге 
асыруға мүмкіндік береді.  
Мектепте  «Дүниежүзі  тарихы»  пәнін  оқытудың  негізгі  мақсаты 
ғылыми  гуманистік  көзқарасы  бар,  әлеуметтік  белсенді,  жан-жақты 
шығармашыл тұлғаны қалыптастыру болып табылады. 
 Пәнді оқыту  кезінде барлық сынып оқушыларының жұмыс жасауы және 
үздік  нәтижелерге  қол  жеткізу  үшін  жеке,  жұптық,  топтық  жұмыстарды 
ұйымдастыруды қолдану ұсынылады.  
Тарих  сабағын    жоспарлау  және  ұйымдастыру  кезінде  оқытудың 
тәрбиелік компоненттеріне ерекше назар  аударған жөн.  
«Дүниежүзі»  пәнінің  мазмұнынын  оқыту  «Мәңгілік  Ел»  патриоттық 
актісін  жүзеге  асыруға  және  тарихи  тәжірибе  мен  оның  сабақтарын  ұғынып 
түсіну,  әлеуметтік  болжау  (бүгінгі  күн  жағдайының  мәнін,  өткеннің 
инварианттылығы мен болашақтың баламалығын түсінуден), өз іс-әрекеті үшін 
тарихи  жауапкершілік,  тұлғаның,  азамат  пен  патриоттың  қалыптасуына, 
ғасырлар бойы қалыптасқан жалпыадамзаттық құндылықтарды бекітуге ықпал 
етеді.  
Оқушылардың  функционалдық  сауаттылығын  қалыптастыру  олардың 
тарихи  қалыптасқан  мәдени,  дiни  және  ұлттық  салт-дәстүрлерімен  танысу 
барысында  құндылық  бағыт-бағдарлау;  тарихи  бiлiмiн  күнделiктi  өмiрде 
қолдана  бiлу;  тарихи  танымның  әдiс-тәсiлдерiн  меңгеру,  әртүрлi  дерек 
көздерiмен    өз  бетімен  жұмыс  iстеу;  сыни  ойлау  дағдыларын  дамыту;  білім 
процесінде  тарихи  фактілер  мен  құбылыстарды  түсіндіру;  қазіргі  кезеңдегі 
саяси,  әлеуметтік-экономикалық  және  халықаралық  проблемаларды  талдай 
білу;  негізгі  оқиғалар,  құбылыстар  мен  тарихи  дамудың  процестерінің  мәні 
туралы түсіну қабілеттерімен анықталады. 
«Дүниежүзі тарихы» пәні бойынша базалық білім мазмұны, оқушылардың 
дайындық  деңгейіне  қойылатын  талаптары,  пәнді  оқыту  міндеттері  Қазақстан 
Республикасы  Білім  және  ғылым  министрінің  2015  жылғы  18  маусымдағы                 
№ 393 бұйрығымен бекітілген үлгілік оқу бағдарламасында анықталған. 
«Дүниежүзі  тарихы»  пәні  бойынша  оқу  жүктемесінің  төмендегі  көлемі 
белгіленген:  
6-сыныпта аптасына – 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;  
7-сыныпта аптасына – 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;  
8-сыныпта аптасына – 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;  
9-сыныпта аптасына – 1 сағат, оқу жылында 34 сағат.  
Ежелгі  дүние  тарихы  қалыптылығы,  тұтастығы    және  логикалық  түрде 
аяқталуымен сипатталып, жүйелі түрде оқу пәні ретінде 6-сыныптан басталады.    
Тарихты оқыту оқушылардың тұрақты білім  беру жүйесін қалыптастыру үшін 

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
111 
адамзат  жүріп  өткен  тарихи  жолдары,оқиға-хронологиялық  деңгейде  қолайлы 
шарттар арқылы жүзеге асырылады  
         Келесі сыныптарда күрделі материалдарды, негізгі ұғымдарды, іскерліктер 
және қажетті дағдыларды қабылдау неғұрлым алтыншы сынып оқушыларында 
қалыптастыру өте маңызды.  
Орта  ғасырлар  тарихы  пәнін  оқыту  осы  кезеңдегі  қоғам  дамуының 
заңдылықтары мен ерекшеліктері болып табылады.Бұл адамзаттың әлеуметтік, 
мәдени,  мемлекеттердің  дамуы    және  Еуропадағы  саяси  феодалдық 
қатынастардың  қалыптасуы.  Орта  ғасырлар  тарихын  оқыту  қазіргі  заманғы 
адам үшін өте маңызды болып табылады, өйткені бұл кезеңде көптеген ұлттық 
мәдениеттер  мен  құндылықтардың  пайда  болуына  байланысты.  Мұғалім  сол 
уақыт  кезеңінің  ерекшелігі  туралы  түсінік  беруі;  білім  беру  процесінде  оқу 
пәнінің орнын анықтауы; курс құрылымының   анықтамалық және оқулықтың  
әдістемелік  аппаратымен,  міндеттерімен  таныстыруы;  жаңа  оқу  пәніне 
қызығушылығын арттыруы тиіс.  
          Орта  ғасырлар  тарихын  оқыту  7-  сынып  оқушыларын  тарихи  оқиғалар 
мен  ұғымдарды  талдау  және  салыстыру  дағдыларын  дамытады,  осы  тарихи 
дәуір қоғамының бөлігі ретінде қарапайым адамның өмірі бақылауға мүмкіндік 
береді.   
          Қазіргі  заманғы  өркениет  құрған  жаңа  заман  немесе  дәуірді  оқыту                          
8-сыныпта басталады.  
          Пәннің  бұл  кезеңдегі  материалдары  оқушыларды  аграрлық  дамудан 
біртіндеп  индустриялы  дамуға  арналған  тақырыптармен  таныстырады.  Жаңа 
тарихты  оқытудың  нәтижесінде,  мұрағат  материалдарын  анықтау,  сондай-ақ 
шын  мәнінде  тарихи  оқиғалар  мен  жаңа  процестерді  талдау  және  салыстыру 
өткен  дәуірден  және  қазіргі  заманғы  оқиғалар  ережелері  оқушылардың  іздеу 
және пайдалану дағдыларын қалыптастырады.  
          9-сыныпта  оқытылатын  "Қазіргі  заман  тарихы"  курсы  оқушыларға                         
ХХ ғ.басы мен ХХІ ғ. ең маңызды процестерге, құбылыстарға, ұғымдарға баса 
назар  аударылып,  адамзат  дамуының  жалпы  бейнесі  туралы  түсінік  
қалыптастырады (Еуропа және Америка, Азия және Африка саяси, әлеуметтік-
экономикалық  және  рухани-мәдени  дамуынан  бастап,  1914-1918  жылдардағы 
бірінші  дүниежүзілік  соғыс  және  ең  алдымен  қазіргі  заманғы  құрылғылардың 
пайда болуын  түсіну және түсіндірумен ерекшеленеді.  
       Пәнді оқыту бойынша әдістемелік ұсынымдар 
 «Дүниежүзі тарихы»  пәнін оқыту - өткен тарих туралы, адамзаттың өзара 
әрекетімен  туындаған  тарихи  оқиғаларды  оқу  мен  талқылау  оқу  кезінде 
оқушылардың әлеуметтік тәжірибелерін байыта отырып, жүйелендірілген білім 
қалыптастыруға 
ықпал 
етеді. 
Әртүрлі 
дүниетанымдық, 
құндылық-
мотивациялық,  әлеуметтік  жүйелерден  туындаған,  тарихи  қоғамдық 
процестердің  логикалық  ерекшелігін  түсіну  қабілеттерін  дамыту  түйінді  рөл 
атқарады.      
Сабақтарда оқушылардың  дағдыларын қалыптастыруға ықпал ететін жас 
және  танымдық  ерекшеліктеріне  сәйкес  тарихи  тұрғыдан  ойлаудың    (белсенді 
және  проблемалық  оқыту,  жобалау,  тұжырымдамалық  оқыту)    әртүрлі  әдіс- 

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
112 
тәсілдерін қолдану қажет. 
  Білім  беру  процесінде  компьютерлік  технологияларды  және  жобалық 
әдістемелерді пайдалануға ерекше назар аударуды талап етеді.  Оқушылардың 
білім  алу  мүмкіндіктері  мен  алған  білімдерінің  қолдану  аясын  түсініп,  бұл 
технологияларды  әдеттегі  әдістермен  шебер  қолдана  білу  мұғалім  үшін 
маңызды. 
     Әдістемелік  жағынан  жоба  тақырыптары  және  шығармашылық 
тапсырмаларды  (хабарлама,  презентация,  жобалар,  коллаж  және  т.б.) 
оқушыларға  алдын-ала  беру  керек.  Сонымен  қатар,  мұғалім  оқушыларды 
аталған  шығармашылық  жұмыс  түріне  қарай,  оның  орындау  талаптары 
таныстыру  қажет.  Тапсырмаларды  дайындау  кезінде  оқушылар  тек  қана  білім 
алып қоймай, сол оқиғаны түсіну, оқиғаның басты кейіпкерлеріне деген қарым-
қатынасы туралы өзіндік ойы болып, сезінуі қажет.   
Топтық  жұмысты  ұйымдастыру  өте  тиімді  болып  табылады:  шағын-
конференция, пікірталас, дөңгелек үстел, шағын жобаларды қорғау және т. б. 
Бұл 
ретте 
жобаларды 
жеке 
немесе 
ұжыммен, 
педагогиканың 
ынтымақтастық  принциптерін  қолдана  отырып  мұғалім  мен  оқушы  бірге 
орындауы да мүмкін.   
Өткен заманның кез-келген құбылысын осы заманның контекстінде, бұрын 
болған оқиғаларды және кейінгі тарихи оқиғалармен өзара байланысында көру, 
анықтау,  бағалау,  талдау  қабілетін  білдіреді.  Бұл  қабілетке  ие  болу  арқылы 
оқушы  өткен  тарихқа  қатысты  білім  мен  түсінікке  негізделген  өзіндік  дәлелді 
ұстанымды қалыптастыра алады.  
Оқыту төмендегідей тарихи түсініктердің негізінде құрылуы тиіс:  
-
 
өзгеріс  және  сабақтастық  (мысалы,  белгілі  тарихи  кезеңде  қоғам 
қаншалықты өзгеріске ұшырады);  
-
 
себеп  және  салдар  (мысалы,  белгілі  тарихи  кезеңде  қандай  маңызды 
факторлар саяси процестерге әсер етті);  
-
 
дәйек (белгілі тарихи кезеңнің өнері бізге құндылықтар, наным-сенімдер 
мен технологиялар туралы қандай мәлімет бере алады);  
-
 
ұқсастық  пен  айырмашылық  (мысалы,  оқытылу  кезеңінде  мемлекеттің 
саяси құрылысының айырмашылығы мен ұқсатығы неде); 
-
 
түсіндіру  (мысалы,  әртүрлі  зерттеушілер  сол  немесе  басқа  тарихи 
оқиғаларды  қалай сипаттайды). 
«Дүниежүзі  тарихы»  пәнін  оқу  кезінде  пәннің  мазмұнына  сәйкес  тарихи 
зерттеулерді  (болжамды  ұсыну,  зерттеу  үшін  сұрақтарды  құрастыру, 
дереккөздерді  талдау,  әртүрлі  көзқарастарды  салыстыру,  қорытыныдылар  мен 
нәтижелерді  тұжырымдау,  өзіндік  ұстанымын  анықтау)  өткізудің  дағдыларын 
қалыптастрыу мен дамыту ұсынылады. 
Мұғалімнің  сабаққа  арнайы  дайындайтын  тапсырмалары  мынадай 
өлшемшарттарға сәйкес болуы тиіс: 
-
 
тапсырманы орындау  мақсаты мен қолжетімділігі; 
-
 
дифференциацияны көздеу; 
-
 
сын тұрғысынан ойлауды дамыту; 
-
 
проблемалық оқыту; 

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
113 
-
 
оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкестігі; 
-
 
ақпараттың және терминологияның күрделілік деңгейі; 
-
 
әдебиеттер тізімі; 
-
 
ақпараттың  тартымдылығы мен дәйектілігі; 
-
 
бағалау үшін мүмкіндіктерінің бар болуы. 
Сыныптағы  практикалық  жұмыс,  өздік  жұмысы,  үй  тапсырмасын 
орындау  оку  процесінің  құрамдас  бөлігі.Практикалық  сабақ  тарихи 
дереккөздерімен  және  әртүрлі  көзқарастарды  салыстыра  білуді  жетілдіру, 
қоғамдық-тарихи даму мәселелері бойынша өзіндік ұстанымын білдіру сяиқты 
жұмыстарды  ұйымдастырумен  байланысты.  Практикалық  тапсырмаларды 
орындау  пәнішілік  және  пәнаралық  байланыстарды  орнатуды,  ақпараттарды 
өңдеудің  әмбебап  тәсілдерін  меңгеруді  көздейді.Оқушылардың  танымдық 
мүмкіндіктері мен қызығушылығына байланысты сабақтар мамандандырылған 
(белгіленген тақырып бойынша) немесе кіріктірілген болуы мүмкін. 
Жұмыстың келесі аспектісінде –оқушылардың білім мен білік дағдыларын 
бағдар  уақыт  пен  кеңістігінде  тарихи  карталарды  пайдалану  ықпал  етеді, 
картада  тарихи  оқиғалардың  жай-күйін  және  олардың  даму  динамикасын 
көрсететін тапсырма болуы мүмкін.  
Үй  жұмысының  мақсаты  –  қосымша  материалдар  арқылы  сабақта 
меңгерген  тақырыпты  тереңдету,  қайталау,  бекіту  және  ой  елегінен  өткізу, 
оқушының  дағдылары  мен  құзыреттіліктерін  шыңдау.  Үй  жұмысына  берілген 
тапсырмалар  жоспарланған,  танымдық,  қызықты  болуы  шарт  және  деңгейлі 
болуы мүмкін. Үй жұмысын берудің маңызы – оқушыны өз бетімен білім алуға 
итермелейді  және  оқу  үрдісінің  танымдық-шығармашылық  іс-әрекеттерінің 
біріне жатады. 
Сынып деңгейіне және тақырыптың ауқымына қарай тапсырмалар әртүрлі 
болуы мүмкін:  
-
 
ауызша  (сұрақ-жауап,  құзыреттілікке  бағытталған  тапсырмалар, 
пікірсайысқа дайындық және т.б.); 
-
 
қысқаша  жазба  жұмыстары  (тезистер,  конспектілер,  буклеттер,  эссе, 
тарихи шығарма және т.б.); 
-
 
тест  тапсырмалары  (жабық  тест,  ашық  тест,  реттік  тест,  сәйкестендіру 
тесті,  мәтіндік  тест,  жағдаяттық  тапсырма,  құрама  тест,  балама  тест, 
көпжауапты тест); 
-
 
шығармашылық  жұмыстар  (рөлдік  ойындарға,  сахналық  көріністерге 
дайындық); 
-
 
өзара  бақылау  жұмыстары,  өздік  бақылау,  қатемен  жұмыс,  жоба 
жұмысы.  
«Дүниежүзі  тарихы»    бойынша  сыныптан  тыс  жұмыстарды  ұйымдастыру 
және  жоспарлау  барысында  2016-2017  оқу  жылында  мерекеленетін 
мерейтойлық шараларға көңіл бөлу ұсынылады: 
1)
 
Каталаун даласы шайқасының 1565 жылдығы (451-2016);  
2)
 
Батыс Рим империясының құлауының 1540 жылдығы (476-2016); 
3)
 
567  жылы  Түрік  қағанаты  мен  Византия  арасында  сауда  келісімі 
мен әскери шарт жасалды (1450 жыл). 

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
114 
2016-2017  оқу  жылында  пән  мұғалімдері  әдістемелік  қызметтерінің 
негізгі міндеттері: 
-  тарихи  білім  беру  және  оның  сапасын  көтерудің  негізгі  компоненттерін 
жүзеге асыру; 
- мұғалімдердің кәсіби шеберліктерін жетілдіру: тарихты оқытудың тиімді  
әдістері мен технологияларын зерделеу; 
-  тарихты  оқытудың  базалық  және  жоғары  деңгейінде  зерделеу  тиімді 
білім беру тәжірибесін тарату болып табылады.  
 «Дүниежүзі тарихы» пәнінен ұсынылатын сайттар:  
 
http://www.world-history.ru
; 
http://historic.ru
; 
http://historyatlas.narod.ru
; 
http://testcenter.kz/entrants/for-ent/.
 
 
Адам. Қоғам. Құқық 
«Адам. Қоғам. Құқық» пәнін 9-сыныпта оқыту  – адам, қоғам және құқық 
туралы,  қоғам  дамуының  негізгі  процестері,  адам  өміріне  әлеуметтік 
факторлардың  әсері  жөніндегі  ғылыми  білімді  меңгеруге  бағытталған. 
Қоғамдық ғылымдар кешенін құрайтын, кіріктірілген сипатқа тән пәнді оқыту 
оқушылардың  назарын  қазіргі  қоғамдық,  саяси,  мәдени,  әлеуметтік 
құбылыстарға,  оларды  реттеп  отыратын  заңдардың  өзара  байланысына  
аударуға негізделген.  
«Адам.  Қоғам.  Құқық»  пәнін  оқытуда  «Mәңгілік  Ел»  жалпыұлттық 
идеясын  жүзеге  асыру  оқушылардың  рухани-адамгершілік  қасиеттері  мен 
патриоттық сезімдерін, құқықтық сауттылығы, мен азаматтық жауапкершілігін, 
сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет деңгейін қалыптастыруға, ұлттық сана-
сезім  мен  толеранттылықты  дамытуға,  зайырлы  құндылықтарды  нығайтуға 
және терроризм мен экстремизм идеологияларын саналы түрде қабылдамауын 
қалыптастыруға,  Қазақстанның  көпэтникалық  жағдайында  қарым-қатынас 
жасай білуіне бағытталады. 
«Адам.  Қоғам.  Құқық»  пәні  бойынша  базалық  білім  мазмұны, 
оқушылардың  дайындық  деңгейіне  қойылатын  талаптары,  пәнді  оқыту 
міндеттері  ҚР  Білім  және  ғылым  министрінің  2015  жылғы  18  маусымдағы                     
№ 393 бұйрығымен бекітілген үлгілік оқу бағдарламасында анықталған. 
 Пән бойынша оқу жүктемесінің көлемі: 
9-сыныпта аптасына 1-сағат, оқу жылында 34-сағатты құрайды. 
 Пәнді оқытуға әдістемелік ұсынымдар 
«Адам.  Қоғам.  Құқық»  пәнінің  мазмұнын  игеру  кезінде 
түрлі  әлеуметтік 
жағдайларда  тиімді  және  өнімді  әрекеттердегі  адамның  қабілетін  қамтамасыз 
ететін  оқушылардың  тұлғалық  және  пәндік  нәтижелеріне  көңіл  бөлу 
ұсынылады.   
 
Пәнді оқытуда оқыту процесінің әдісі мен ұйымдастырылуын анықтайтын 
ұйымдастырушылық-әдіснамалық 
принциптер: 
білімнің 
зерделілігін, 
толықтығын,  тұтастығын,  сабақтастығын,  өзара  байланыстылығы  мен  білім 
алушылардың жас ерекшелігіне сәйкестігін ескерген дұрыс.  
Оқу  процесінде  білім  алушыны  ынталы,  қызығушылығы  жоғары,  дербес, 
сенімді, жауапты, талдау жасай алуға бағыттайтын оқытудың түрлі формалары 

Әдістемелік
-
нұсқаулық хатǀ2016
-
2017 оқу жылы
 
 
115 
ұсынылады: 
-
 
-  мұқият  іріктелген  тапсырмалар  мен  іс-әрекет  түрлері  арқылы 
оқушыларды ынталандыра және дамыта оқыту; 
-
 
оқушылардың білім алуы  «оқыту үшін бағалау» арқылы қолдау көрсету; 
-
 
оқушыларды  зерттеу  және  зерттеушілік  жұмыстарын  жүргізуге 
негізделген белсенді оқытуды ұйымдастыру;  
-
 
оқушылардың сыни ойлау дағдыларын дамыту;  
-
 
оқушылардың  жеке  мүмкіндіктерін  ескере  отырып,  деңгейлік 
тапсырмалар құрастыру;  
-
 
оқушылардың  жеке,  жұптық,  топтық  және  тұтас  сыныптық  жұмыс 
түрлерін ұйымдастыруды қолдану ұсынылады. 
Пәнді оқытуда оқушылардың басқа пәндерден: «Қазақ тілі және әдебиеті», 
«Дүниежүзі тарихы», «Қазақстан тарихы», «Физика», «Биология», «География» 
және  басқа  пәндерден  алған  білімдеріне  сүйену,  оқу  материалдарын  тарихи 
фактілермен,  әдеби  образдармен,  физикалық  процестермен,  т.б.  нақтылау 
ұсынылады. 
Пәнді оқытуда мынадай педагогикалық әдіс-тәсілдерді:  
- оқушылардың проблемаларды анықтауда өз ой-пікірлерін айту, гипотеза 
ұсыну,  жоспарлау,  зерттеу  жүргізу,  дәлелдеу  қабілеттерін  дамытатын 
ынталандырушы–проблемалық, ситуациялық жағдай туғызу;  
-  белгілі  бір  тақырып  бойынша  «миға  шабуыл»,  «жобалау»  т.б.  әдістерін 
ұйымдастыру  (проблемаларды  табу,  әр  оқушының  идеясын  ұсынуы,  бүкіл 
сыныппен талқылау, оны талдау  және шешімнің дұрыс нұсқасын қабылдау);  
-  сабақта  оқушылардың  белсенділігін  арттыратын  қоғамдық  және 
құқықтық  проблемаларды талқылау; 
- ақпараттық коммуникациялық технологияларды қолдануда оқушылардың 
білімдерін  кеңейту  үшін  мультимедиялық  ресурстарды  тиімді  пайдалану, 
презентациялардың  түрлерін  пайдалана  отырып,  таңдалған  тақырыптар 
бойынша  шығармашылық  жұмыстар  жасау,  сандық  білім  беру  ресурстары 
материалдарын қолдану ұсынылады.  
Пәнді  оқытудың  басты  ерекшелігінің  бірі  сабақ  барысында  маңызды 
заңнамалық  актілермен,  заң  түсіндірмелерімен  (Қазақстан  Республикасының 
Конституциясы, азаматтық, әкімшілік, қылмыстық, еңбек құқықтарының негізгі 
түсініктері) жұмыстар ұйымдастыру болып табылады.  
Оқытудың  әдіс-тәсілдері  көптүрлілігіне  (пікірсайыс,  кейс  әдісі,  дебат, 
рөлдік  ойындар,  жағдаяттармен  жұмыс,  жобалық  және  оқу-зерттеулік  қызмет 
т.б.) басымдық беру ұсынылады. 
Ұсынылатын сыныптан тыс жұмыстар: 
пән  бойынша  «Мәңгілік  Ел»  жалпыұлттық  патриоттық  идеясын  оқытуға  
ұсынылатын тапсырмалар: 
1) «Зайырлы қоғам және мемлекеттілік жоғары рухтандырушылық (эссе); 
2)
 
«Қазақ елінің ұлттық идеясы қандай болуы керек?» (негіздеу); 
3)
 
Ұлы мақсаттарға жетелейтін идея  – Мәңгілік Ел идеясы (эссе); 
4)
 
Қазақстан  халықтарының  Ассамблеясы  –  азаматтық  бейбітшілік  пен 
келісімнің бірегей институты (жоба) және т.б.. 

жүктеу/скачать 2,8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: