Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі м.ӨТемісов атындағЫ
жүктеу/скачать 2,12 Mb. Pdf көрінісі
|
Бүркіт
| Бекіту тапсырмалары:
1-тапсырма. Мәтіндегі сөздерден етістіктерді тауып, тұлғасына, құрамына қарай талдаңыздар. Салт, сабақты, болымды, болымсыз етістіктерді ажыратыңыздар. Даланың көңілсіз ұзақ жолында қажып келе жатқан керуенге Арқалық алыстан көрініп, дәмелендіріп тұрады. С. қаласының оңтүстігін жайлаған елдің қалаға қатынасатын қара жолының үстінде Арқалық деген тау бар. Бұл жерді мекен қылған ел ерте күннен аталарының қонысы болғандықтан және басқа ірге аударарлық жайлы жері жоқтықтан «құдайына жылап» отыра беретін. Бұлардың жалғыз- ақ медеу ғылатыны Арқалықтың егіндігі еді. Уақпен көршілес үш- төрт болыс елге белгілі болатын. Бұған себеп-Арқалықтың сырт елдер қалаға қатынасатын өзара жолдың үстінде болғандығы. Арқалықтың жолы асатын кезең - Күшікбай кезеңі деп аталады. Күшікбай - Арқалықты қыстайтын бес-алты ауылдың атасы. Оларға білдіретін заманның шежіресі - дәурені өтіп кедейлік басқан, көңілсіз салқын өмірге түскен кәрілер болатын. Сол кезде үйінде бірлі-жарым көңлі сүйетін, сыйлайтын қонағы болуы керек. Ақсақал мал қоралап болып, жайланып шайын ішіп, қазынаспаның аузында кейде жылтылдап, кейде лапылдап жанып жатқан отты көріп, бұрқылдап қайнап жатқан еттің иісі мұрнына келіп отырғанда, серпіліп әңгіме айтатын. Суық 118 қарайтын қисық біткен кішілеу өткір көзінде және түксиген қабағында өзгеше қаталдық бар. Қасындағы Қалтай - ерте күннен жанынан тастамайтын жолдасы. Иесінің дүниеге келгенін сездіретін ақырғы белгісі -томпиған бейіт аз уақытта жоғалмау, із бітпек. Қалтай мырзасының не ойлайтынын білсе де, ерте күннен жалтаң болып өскендіктен, ашуланып қалама деп қорғалақтап, жанын ауыртатын сөздерді бұндай күйде айтпайтын. (М.Әуезов) жүктеу/скачать 2,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|