9.2.Тұлғаны дамыту мен қалыптастырудағы ұжымның рөлі
Оқушының ұжымдық қатынастар жүйесіне ендіру аса күрделі, бірмәнді емес, көп жағдайда қарама-қарсы мәнді болып келетін үрдіс. Оқушылар- ұжымның болашақ мүшелері, бір-бірінен денсаулығы, сыртқы пішіні, мінез ерекшелігі, көпшілдігі, білім және басқа көптеген қасиеттерімен ерекшеленеді. Сондықтан олар қарым-қатынастар жүйесіне әртүрлі болып енеді. Жолдастары тарапынан түрліше жағдайға тап болады, ал ол ұжымға керісінше әсер етеді.
Ұжымдық қатынастар жүйесінде жеке бастың жағдайы шын мәнінде дербес, әлеуметтік тәжірибеге байланысы болып келеді.
Мамандардың тұжырымдауынша, ұжымдағы қарым-қатынастардың әлеуметтік-психологиялық негізін, онда қабылданған құндылықтар құрайды, яғни, ұжым баланың өмірі мен қызметіне, оқушының жеке басы мен мінез-құлқына аса маңызды және мәнді саналатын қасиеттерді ендіреді.
Бұл – ұжымдағы адамдардың көпшілігі жоғары бағалайтын жеке сапалар мен қылықтар. Сыныпта, мәселен, адалдық, қайырымдылық, ізгілік, батылдық қасиеттер ерекше бағалануы, тіпті тұлғалық сапалар басқалардың еліктеуіне тұратын үлгі ретінде қарастырылуы мүмкін. Осы арада оның күрделі құбылыс болып табылатынын ескерген жөн. Оны үш топқа бөлуге болады:
Ұжымшылдық - тиімді бірлескен қызмет, ынтымақтастық және ұйымшылдық орта;
2. Ұжымшылдық-топтың, ұжымның мүдделеріне адалдық;
3. Ұжымшылдық-көңілдестік, өздігінен түсінушілік, басқаларға қамқорлық.
Құрмет - бұл кейде оның бойында кемшіліктері бола тұрса да, біз бағалайтын қарым-қатынастық қасиет. Басқаша айтқанда, құрмет оның қателеріне қарамастан, адамға деген оңды қарым-қатынас болып табылады. Өз бойында адамдарға деген осындай құрметті тәрбиелеу, ол кез-келген адамнан ең алдымен оңды қасиеттерін көре білуді үйренген кезде ғана пайда болатын қасиет.
Достарыңызбен бөлісу: |
