Тарихи өмірбаян және жаңа өмірбаяндық тарихы

Тарихи өмірбаянның қоғамдағы алатын орны. Плутарх заманынан белгілі «тарихи өмірбаян» ғасырлар бойы Европа тарихнамасының құрамдас бөлігі болып келді. Орта ғасырлар тарихында әулиелердің өмірін суреттеуден асып кетпеген өмірбаян тарихы «қайта өрлеу» заманында қайта дамып, жаңа заман тарихында жан-жақты формаларға ие болып тарихи шығармалардың белгілі кеңейтілген түріне ие болды. ХІХ-ХХ ғасырлардың І-жартысында тарихи зерттеудің бұл түрі мемлекет басшыларының өмірін бейнелеген дәстүрлі саяси тарих есебінде кең етек жайды. Бірақ бірте-бірте бұл еңбектерде тарихи тұлғаның қоғамдық қызметімен қоса оның жеке өмірі мен ішкі дүниесіне көптеп назар аударыла бастады.