ОӘК КОМПЬЮТЕРЛІК ЖЕЛІЛЕР
ГАБДУЛОВА А.Е.
- сервисті коммуникациялы қосымшалар (факс - серверлер, электрондық пошта,
алысталған рұқсатты программалық қамтамасыз ету);
- әр текті деректер қорына және ақпараттық қорларға, сервисті қызметтерге рұқсатқа
арналған интернет/интранет - компоненттер;
- офисті программалар (мәтіндік редактор, электрондық кестелер, аударушылар,
презентациялық графика және т.с.с.);
- арнайы тағайындау жүйелері (автоматтандырылған жобалау жүйелері - АЖЖ,
технологиялық процестермен автоматтандырылған басқару жүйелері - ТПАБЖ, банкілік
жүйелер және т.с.с.).
Осы компоненттердің көпшілігінің программалық іске асуы желілік операциялық
жүйемен қамтамасыз етілуі тиіс .
Корпоративті ақпараттық жүйені жоспарлауы жанында айқын есептердің шеңбері
сызылады, қайсылардың шешілуі бірінші кезекте келеді. Бірінші топ есептері - кәсіпкерлік
- процеспен басқару. Бұл есептер бірлестікпен басқару программаларының қолданбалы
пакеттерін қолданумен шешіледі: «Галактика», «БОСС-корпорация», Platinum, SAP/RЗ
және т.с.с.
Екінші топ есептері басқарудың функционал есептерімен байланысты емес және өзімен
желінің қолданбалы процедураларының сервисті программаларын ұсынады:
- файлдар және принтерлерді бірге қолданудың G ұйымы;
- корпоративті деректер қорына рұқсатты қамтамасыз ету;
- желілік теле - және бейнеконференцияларды ұйымдастыру;
- құжаттарға ұжымдық жұмысты қамтамасыз ету;
- алысталған бөлімдермен байланысты қамтамасыз ету;
- Интернет желісіндегі жұмыстар және т.с.с.
Бірінші кезектегі есептерді шешуге қажетті, ақпараттық жүйенің негіздік компоненттері
болып, келесі серверлік және клиенттік программалық өнімдер табылады:
- желілік операциялық жүйе, негізгі желілік сервисті қамтамасыз етуге, файлдар және
принтерлерге бірге рұқсатты ұйымдастыруға, клиент - сервер үлгісінің орындалуы
жанында қосымшаның сервері ретінде жұмысқа арналған;
- деректер қорының сервері, деректер қорымен барлық операциялардың орындалуын
қамтамасыз етуші, қордың бүтіндігін сүйеу және сақтау база, қол жетерлік және
деректерді өңдеудің жоғары жылдамдығы;
- электрондық пошта сервері, ішкі және сыртқы деңгейлерде хабарламалармен айырбасты
ұйымдастыруға, ұйым шеңберінде пайдаланушылардың бірге жұмысын жөндеуге рұқсат
беретін, сонымен қатар топталған және жеке жоспарлау;
- алысталған рұқсат сервері, корпоративті деректер мен негізгі желілік қорларға және
сервистер үшін алысталған бөлімдердің қызметкерлеріне мөлдір рұқсатқа мүмкіндік
беруші;
- жүйемен басқару сервері, желілік әкімшілік ету есебін орталықтандырылған шешуге
мүмкіншілік беруші, жүйені алыстан басқарудың және диагностикалаудың, аппараттық
және программалық қамтамасыз етуді есепке алудың ыңғайлы құралдарын пайдалануға
беретін;
- клиенттік программалық қамтамасыз ету, өзіне пайдаланушыларға құжаттарды және
материалдарды құрудың ыңғайлы құралдарын ұсынатын, жергілікті операциялық жүйені
және пайдаланушының типтік қолданбалы тапсырмаларының орындалу программаларын,
ақпарат іздеуді және таңдауды, деректерді қарауды, сонымен қатар жұмыс ортасын күйге
келтірулерін қосатын.
Корпоративті компьютерлік желілерді құру үшін желілік операциялық жүйелердің үлкен
саны қолданылады (MS Windows NT 4.0 Server, MS Windows Client License 2000, MS
Windows Internet Conn 2000, MS BackOffice Server 2000; IBM OS/2 Warp Server, Compaq
Tru 64 Unix), жұмысшы станцияларға арналған жергілікті ОЖ саны аз емес, бірақ ең үлкен