Пылеуловители для горнодобывающей промышленности

482 
Сурет 1- «Astana-Nan Chemicals» зауыты 
Өнім өндіру пестицидтерді формуляциялаудың жаңа технологияларына сәйкес 
жүргізіледі, ал өзінің аккредиттелген химиялық зертханасында сапаны бақылаудың кіріс 
бақылауынан бастап, дайын, өндірілген өнімнің сапасын бақылауға дейінгі үш сатылы жүйесі 
бар. 
Өндіріс сапасын бақылаудан басқа, зертхана өндірістік персоналдың денсаулығына 
және қоршаған ортаға зиян келтірмеу үшін өндірістік процестің барлық сатыларында 
күнделікті экологиялық өндірістік мониторинг жүргізеді. 
Жетекші сарапшылардың пікірінше, зауыт Қазақстан Республикасындағы пестицидтер 
өндірісі бойынша ең ірі болып табылады және Орта Азиядағы жабдықтау мен өндіру қуаты 
бойынша ең үздік болып табылады. 
Зауытта сұйық формадағы өсімдіктерді химиялық қорғау құралдарын өндіру бойынша 
бес технологиялық желі, сондай-ақ өнімді құюдың екі желісі жұмыс істейді (2-сурет). Зауыт 
улағыштар, фунгицидтер, инсектицидтер, гербицидтер және десиканттар шығарады. 
2-сурет- «Astana-Nan Chemicals»зауытта өнім өндіру процесі 
Климаттың өзгеруі жөніндегі үкіметаралық сарапшылар тобының әдіснамасына сәйкес 
Қазақстанда атмосфераға парниктік газдар шығарындыларының негізгі көздері эмиссиялар 
көздерінің бес санаты немесе секторлар:
* энергетикалық қызмет; 
* өнеркәсіптік процестер;
* ауыл шаруашылығы;

483 
* жерді пайдалану,
* жерді пайдалануды өзгерту және орман шаруашылығы;
* қалдықтар болып табылады[2]. 
Кәсіпорындағы парниктік газдар эмиссиясының көздері отынды автомобиль көлігімен 
жағу болып табылады. 
"Астана-Нан" Жауапкершілігі шектеулі серіктестігі «Astana-Nan Chemikals» 
филиалының балансында парниктік газдар шығарындыларының көздері болып табылатын 
автокөлік және арнайы техника бар. Жанармай ретінде бензин мен дизель отыны 
қолданылады. 
Кестеде парниктік газдар мен шығарындылар көлемі туралы мәліметтер келтірілген. 
Кесте 1 – Кәсіпорындағы парниктік газдар шығуындарының көлемі 
Парниктік газдың түрі 
Есептеудің немесе өлшеудің 
бағалау әдісі 
Шығарындылар көлемі, 
тонна /жыл 
Көміртегі диоксиді 
есептеу 
30,59 
Азот тотығы 
есептеу 
0,713 
3 
есептеу 
0,04893 
Барлығы 
31,352 
Барлық парниктік газдардың әрекеті кумулятивтік түрде ескеріледі, яғни түгендеу 
деректері СО2-эквивалент бірлігінде көрсетіледі. Парниктік газдардың пайда болатын әсері 
жеке газдардың шығарындыларының олардың жалпы парниктік әсерін көрсететін 
таразылармен өлшенген қосындысы ретінде алынады. СО
2
парниктік әсерінің әсері бірлік 
ретінде қабылданады. Қалған ПГ шығарындылары тиісті коэффициентке көбейтілді - метан 
үшін жаһандық жылыну әлеуеті (ЖЖӘ) (МГЭИК-тің басшылық қағидаттары, 1996 ж.) ЖЖӘ 
21-ге тең, атап айтқанда алюминий өндірісі кезінде CF
4
және C
2
F
6
сәйкесінше ЖЖӘ 6500 және 
9200-ге ие. Бұл 1 тонна метанның әсер ету әсері 21 тонна СО
2
әсеріне тең, ал 1 тонна азот 
оксидінің шығуы 310 тонна СО
2
шығарындысына сәйкес келеді [2]. 
Автомобиль көлігі көмірқышқыл газы (СО
2
), метан (СН
4
) және азот оксиді (N
2
O) 
сияқты ПГ шығарындыларының едәуір мөлшерін шығарады. МГЭИК әдістемесі бойынша 
автомобиль көлігі ПГ эмиссияларының көздерінің бірі ретінде "энергетикалық қызмет" 
модуліне кіреді, өйткені автокөліктен ПГ шығарындылары отынды жағумен байланысты. ПГ 
шығарындыларын бағалау кезінде МГЭИК анықтамалық нұсқаулығында ұсынылған Ұлттық 
эмиссия факторларын немесе әдепкі ПГ эмиссия факторларын пайдалануға болады. Көлік 
құралдарының шығарындыларын есептеу отынның жалпы тұтынылуы туралы деректерге 
негізделген [2]. 
Автомобиль көлігінен отын жағудан шығарындыларды есептеу әдістемесі екі бөлікке 
бөлінеді; көміртегі қос тотығы эмиссиясын бағалау және басқа газдар эмиссиясын бағалау. 
Тотыққан көміртектің мөлшері қолданылатын отын жағу технологиясына байланысты іс 
жүзінде өзгермейді. Парниктік эффектісі бар басқа газдардың шығыундарын бағалау 
қиынырақ, өйткені ол автомобиль түріне, жанармайға, көлік құралының жұмыс 
сипаттамаларына, пайдаланылған газды бақылау технологиясының түріне байланысты [2]. 
Әдебиет
1.
 
https://astana-nan.kz/zavod-astana-nan-chemicals (дата обращения: 31.03.2022). 
2.
Низкоуглеродное развитие и Киотский протокол: Казахстан, Россия, ЕС и позиция США 
(1992-2013 гг.): монография – М.Ж. Нурушев, А.К. Байгенжин, А. Нурушева – Астана: 
Издательство ТОО «Жаркын Ко», 2013 – 460 с. ил. Интернет – источник: 
https://dspace.enu.kz/bitstream/handle/data/6028/kniga-
nurushev.pdf?sequence=1&isAllowed=y(дата обращения: 31.03.2022). 

484 

жүктеу/скачать 19,8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: