Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы

- өлшеу құралдарының негізгі 

метрологиялық сипаттамаларын;

- электр өлшеу асаптары мен өлшеу 

тізбектерінің негізгі түрлері мен 

қағидаларын;

- электрлік өлшеу әдістемесін;

- технологиялық процестердің 

әртүрлі параметрлерін өлшеу үшін 

аспаптардың жинағын;

- өлшенетін шаманың ең ақиқат мәнін 

анықтауды;

- өлшеу құралдарын іске қосуды;

Метрология негіздері және өлшеу 

құралдары:

метрология негіздері: негізгі ұғымдар мен 

анықтамалар; өлшеу құралдары және 

олардың негізгі сипаттамалары; бастапқы 

және екіншілік өлшеу түрлендіргіштерін; 

электр өлшеу аспаптары және электрлік 

өлшеу; электр аспаптары; электрлік өлшеу; 

қысым мен қысым айырымын өлшеу 

аспаптары; заттардың физика-химиялық 

қасиеттерін өлшеу аспаптары; ГСП 

ақпаратын көрсету құрылғылары: ұқсас 

көрсететін және тіркеуші екіншілік аспаптар; 

цифрлі көрсететін аспаптар; орталықтан 

бақылау құралдары.

БҚ

1,3,4

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы 

- оқытылатын процестердің техно-

логиясын және жабдықтың жұмыс 

режимдерін;

- автоматтандыру жүйелеріндегі 

апаттық және технологиялық 

қорғаныс пен блоктауды;

- бағдарламамен басқарылатын 

(роботтардың) манипуляторлардың 

құрылғысы мен қолданылуын;

- автоматтандырылған 

электржетегінің сұлбасын оқу, 

технологиялық сигналды реттеуді; 

қозғалтқыштарды және атқарушы 

механизмдерді басқару;

- компрессорларды басқару 

сұлбасын және агрегаттарды қорғау 

сұлбаларын оқу; сорғыларды 

және резерв кірмелерін басқару 

сұлбаларын оқу;

- технологиялық процестерді 

автоматтандырудың функционалдық 

сұлбаларын оқу;

- сандық және цифрлік 

бағдарламалық басқару сұлбаларын 

оқу;

- ТПА функционалдық сұлбаларына 

технологиялық процестерді автоматтандыру 

бойынша жалпы мәліметтер: технологиялық 

процестер; негізгі ұғымдар мен анықтамалар; 

жалпы зауыдтық қондырғыларды автомат-

тандыру; қағидалық сұлбаларға техникалық 

құжаттама; компрессорлық станцияларды 

автоматтандыру; сорғылық станциялар-

ды автоматтандыру; өнеркәсіптік тазарту 

құрылыстарын автоматтандыру; қазандық 

қондырғыларды автоматтандыру; жел-

дету жүйелерін және ауаны желдету 

қондырғыларын автоматтандыру; суық және 

жылумен қамсыздандыру қондырғыларын 

автоматтандыру; саланың технологиялық 

процестерін автоматтандыру; домналық 

және болат балқыту өндірісін автомат-

тандыру; өндірісті басқаруды автоматтан-

дыру: басқарудың автоматтандырылған 

жүйелері; телемеханика жүйелері туралы 

ұғым; робот техникасы: өнеркәсіптік ро-

боттарды дайындау және өндіру; ыңғайлы 

автоматтандырылған өндірісте (ЫАӨ) робот-

тарды пайдалану.

БҚ

1,2,3,4

2,3

1,2,8

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы 

білу керек:

- автоматтандырылған жүйелерді 

монтаждаудың жобалық 

құжаттаманың құрамы және 

мазмұнын;

- автоматтандырылған жүйелерді 

монтаждаудың озық әдістерін; 

- автоматтандырылған жүйелерді 

монтаждаудың, пайдаланудың және 

жөндеудің негізгі сұрақтарын;

меңгеру керек:

- қалқандар мен пульттардың жал-

пы түрлерінің сызбаларын, сыртқы 

тартылым жалғанымдарының 

сұлбаларын, жабдық пен сымдарды 

орналастыру жоспарларын оқуды;

- құбыр сымдарын монтаждаудың 

шығыс техникалық құжаттамасын 

оқуды; құбыр сымдарын сымдарын 

жинауды;

жалғауды, қосуды орындау;

- монтаждау жұмыстарында 

айлабұйымдарды дұрыс пайдалану;

- қалқанның коммутациясын орындау;

- әртүрлі атқару механизмдерін 

монтаждауды; оларды жобалық 

құжаттамаға сәйкес қосуды;

- аспаптар мен реттеуіштердің ақауын 

жоюды;

тандыру жүйелерін жөндеу.

монтаждау жұмыстарын ұйымдастыру: 

жобалық құжаттаманың құрамы; 

автоматтандырылған жүйелердің монтаж-

дау жұмыстарын ұйымдастыру; монтаж-

дау жұмыстарын дайындау; монтаждық 

ұйымдардың өндірістік базалары; индустри-

алды монтаж; монтаждау жұмыстарының 

ұйымдастырушылық-техникалық деңгейі; 

автоматтандырылған жүйелерді монтаж-

дау; құбыр сымдарын дайындау және 

монтаждау; электр сымдарын монтаж-

дау; байланыстың талшықты-оптикалық 

желілерін монтаждау;қалқандар мен пуль-

ттарды монтаждау; температураны өлшеу 

жүйелерін монтаждау; қысым мен разряд-

талуды өлшеу жүйелері мен құрылғыларын 

монтаждау; шығынды өлшеу жүйелері 

мен құрылғыларын монтаждау; деңгейді 

өлшеу жүйелері мен құрылғыларын мон-

таждау; заттың құрамы мен мөлшерін 

өлшеу жүйелерін монтаждау; автоматтық 

реттеуіштерді монтаждау; атқарушы ме-

ханизмдер мен реттеуші органдарды мон-

таждау; басқарушы есептеу кешендерін 

монтаждау; автоматтандыру жүйелерін 

пайдалану және жөндеу; өлшеу құралдары 

мен автоматтандыру жүйелерін пайдалану 

және жөндеу. 

БҚ

1,2,

КҚ

2,3

1,2,8

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы 

білу керек:

- жалпы қолданыстағы есептеу маши-

наларын ұйымдастыру қағидасын;

- перифериялы құрылғылардың 

жұмыс қағидасы мен номенклату-

расын;

базасында есептеу басқару жүйелерін 

ұйымдастыру қағидасын;

меңгеру керек:

- клавиатура мен монитордың 

көмегімен ЭЕМ-мен сұхбат жүргізуді;

- мамандық бойынша қолдан-балы 

бағдарламаны пайдалану.

ЭЕМ ақпаратты көру: ЭЕМ-ғы ақпаратты 

көру нысандары мен тәсілдері; есте 

сақтау құрылғылары: есте сақтау (ЕҚ) 

құрылғыларының жіктелуі және жалпы 

мәліметтер; жалпы қолданыстағы ЭЕМ: 

сәулет, ерекшеліктері, қолданылу саласы; 

енгізу-шығару каналдары; микропроцессор-

лар: микропроцессорлардың негізгі блокта-

ры, сәулет; микропроцессорлық жинақтар; 

микропроцессор командаларының жүйесі; 

микроЭЕМ: функционалдық блоктар, микро-

ЭЕМ сәулеті; микроЭЕМ-ның шығару және 

енгізу жүйесі; перифериялы құрылғылары: 

дисплей және таңба басатын құрылғылар; 

технологиялық процестерді автоматтық 

басқару жүйесінде (ТПАБЖ) ЭЕМ пайдалану.

БҚ

1,2,3

КҚ

1,2,3

АҚ

1,2,4

АП 0.5

білу керек:

- еңбекті қорғау бойынша негізгі 

заңдылықты;

- электрлік қауіпсіздік негіздерін және 

электр тогымен жарақаттанудан 

қорғау шараларын;

меңгеру керек:

- еңбекті қорғау бойынша нормативтік-

техникалық құжаттаманы пайдалану;

- өндірістің сенімді телімінде қауіпсіз 

жұмыс жасауды ұйымдастыруды;

- адамға әсер ететін қауіпті және зиян-

ды өндіріс факторлары мүмкіндігін 

бағалауды;

- бақытсыз жағдайда зардап шеккенге 

алғашқы көмек көрсетуді.

Еңбекті қорғау:

еңбекті қорғаудың құқықтық және 

ұйымдастырушылық сұрақтары; қауіпті 

және зиянды өндіріс факторлары; өндірістегі 

бақытсыз жағдайларды зерттеу, есеп-

ке алу және талдау; жұмыс орнында 

еңбекті ұйымдастыру; еңбек гигиена-

сы және өндірістік санитария: өндірістік 

орынжайларға, жұмыс орындарына, 

технологиялық жабдыққа жалпы сани-

тарлы- гигиеналық талаптар; өндірістік 

орынжайлардың жарықталуына талап-

тар; шудан, вибрациядан, ультрадыбы-

стар, ионданған және электр магниттік 

сәулеленуден қорғану; қауіпсіздік техника-

сы: тиеп-түсіру, тасымалдау және қоймаға 

қою жұмыстарын атқару кезіндегі қауіпсіздік 

техникасы; бақылау және автоматтандыру 

жүйелерін монтаждау кезіндегі қауіпсіздік 

техникасы; электрлік қауіпсіздік негіздері; 

өрт қауіпсіздігі қорғанысы: заттардың жа-

нуы және жарылуға қауіпті қасиеттері; 

өртті сөндіру құралдары мен тәсілдері; 

кәсіпорында өрт қорғанысын ұйымдастыру.

БҚ

1,2,7

КҚ

1,2,7

АҚ

1,2

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы 

білу керек:

- мекеме және еңбек төлемі сала-

сында кәсіпорындарды басқарудың 

экономикалық механизмінің жұмысын;

 

Өндірістің экономикасы және басқару:

нарықтық қатынас жүйесіндегі сала 

кәсіпорыны; еңбекті ғылыми ұйымдастыру; 

сала кәсіпорынында техникалық нормалау 

негіздері; еңбек өндірісі; сала кәсіпорынында 

еңбек төлемін ұйымдастыру; нарықтық 

экономика жағдайларында Қазақстан 

Республикасының салық жүйесі; сала 

кәсіпорынының өндірістік-шаруашылық іс-

әрекетін есепке алу және талдау негіздері.

БҚ

4,7

1.2 1302000 – «Автоматтандыру және басқару (бейін бойынша) мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік 

білімнің 

жоғары деңгей біліктілігінің білім оқу бағдарламасының құрылымы 

Біліктілігі: 130201 2 - Бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика теміршебері

Нормативтік оқу мерзімі: 

1 жыл 10 ай

 Жалпы орта білім базасында

Пән-

қысқар-

атауы

Пәндер мен кәсіптік модулдердің оқу 

циклдері

Кәсіптік модулдердің пәндері мен 

бөлімдерінің атаулары

Қалып-

латын құ-

зыр коды

1

2

5

ЖГП 00

ЖГП 01

 -мемлекеттік тілді және кәсіптік бағдарлы 

мәтіндерді (сөздікпен) оқып, аудару 

үшін қажетті лексикалық (1200-1400 

лексикалық бірлік) және грамматикалық 

минимумды меңгеру;

- кәсіптік лексиканы сауатты пайдалану, 

өзінің кәсіптік іс-әрекетінде қазақ тілінен 

білімдерін пайдалану

жүргізілмейтін топтарда): кәсіптік тілдің 

рөлі: мамандық бойынша терминология; 

кәсіптік бағдарлы мәтіндерді оқу және ау-

дару техникасы (сөздікпен); кәсіптік қарым-

қатынас; мамандыққа бағытталған мәтіндер 

бойынша әңгіме, сұхбат құрастыру.

БҚ 2,3,4,6

ЖГП 02

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы 

-кәсіптік қарым-қатынас жасауға 

қажетті мамандық бойынша лексика-

грамматикалық материалды;

меңгеру керек:

- тілдік іс-әрекет түрлерін және сөйлеу 

нысандарын ажырату (ауызша, жазбаша, 

монологтік, диалогтік);

мамандық бойынша кәсіптік қарым-қатынас 

жасауға қажетті лексика-грамматикалық 

материал;

сөйлесудің әртүрлі түрлері мен тілдік ны-

сандарды (ауызша, жазбаша, монологтік, 

диалогтік);

кәсіптік бағдарлы мәтіндерді аудару тех-

никасы.

БҚ 4,7

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы 

-Қазақстан тарихын;

- қазақ халқының қалыптасуын; көшпенді 

өркениетің пайдалу болуын;

- Ұлы Жібек жолын және оның тарихи 

маңызын; 

- Қазақстанның Ресей құрамына 

қосылуын;

- ХVІІ-ХVІІІ ғ.ғ жоңғар шапқыншылығына 

қарсы тәуелсіздік үшін ұлт-азаттық 

күресін.

- ХХ ғ.ғ 20-80 жылдағы қозғалыстар мен 

көтерілістерді;

- ХХ ғ 20-30 жылдары Қазақстан 

мәдениетін; қазақтардың бүкіләлемдік 

құрылтайын;

- Алматыдағы 1986 жылғы желтоқсан 

оқиғасы

-ҚР Мемлекеттік тәуелсіздігін;

меңгеру керек:

- қысқаша археологиялық әңгіме құруды;

- көшпелі мал шаруашылығының пайда 

болу себептерін ашуды;

- қөтерілістердің құлау себептерін талдау; 

- ЖЭС мәнін ашуды, коллективтендіруді;

- картамен жұмыс істеу;

- қазақ диаспорасының пайда болу 

себептерін ашуды;

- Ұлы Отан соғысында және соғыстан 

кейінгі кезеңде Қазақстанның рөлін 

ашуды

негізгі мектеп курсы бойынша 

оқушылардың білім қорытындылары; 

өзінің орнауында қазақ халқының тарихи 

және мәдени даму жолдары;

көшпенділердің өркениеті; көшпелі 

мемлекеттің пайда болу 

жолдары;

Қазақстанның Ресейге қосылуы алдында 

ішкі саяси жағдайы;

ұлт-азаттық көтерілістер мен қозғалыстар;

ХХғ басындағы саяси партиялар мен 

ағымдардың мәні;

ХХғ 20-30 жылдары Қазақстанның 

әлеуметтік-экономикалық, қоғамдық-саяси 

жағдайы;

Кеңес үкіметінің алғашқы жылдарында 

этнодемографиялық жағдайлар;

коммунистік партия және комсомол; қазақ 

диаспорасы;

Ұлы Отан соғысында және соғыстан кейінгі 

кезеңде Қазақстанның рөлі;

50-80 жылдары Қазақстанның әлеуметтік-

экономикалық, қоғамдық-саяси жағдайы;

Қазақстан КСРО-ның тоқырау және құлау 

кезеңінде;

Тәуелсіздік алған соң Қазақстан 

Республикасының саяси және қоғамдық 

өзгерістері.

БҚ

4,7

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы 

- дене тәрбиесінің әлеуметтік-

биологиялық және психофизиологиялық 

негіздерін;

- дене және спорттық өзін-өзі жетілдіру 

негіздерін;

меңгеру керек:

- денсаулығын сақтап, нығайту үшін дене 

тәрбиесінен алған білімдерін қолдануды.

Дене тәрбиесі:

Маман дайындауда дене тәрбиесінің рөлі, 

оның салауатты өмір салтын қалыптастыру; 

дене тәрбиесінің әлеуметтік-экономикалық 

және психофизиологиялық негіздері; дене 

және спорттық өзін-өзі жетілдіру негіздері; 

кәсіптік-қолданбалы дене дайындығы.

БҚ 7

ЖКП 00

ЖКП 0.1

- МЖМБС 2.303-68* бойынша 

сызықтарды, МЖМБС 2.301-68* бойынша 

форматтарды;

- МЖМБС 2.304-81 бойынша; сызба 

шрифттерін; - МЖМБС 2.302-68 бойынша 

масштабтарды, МЖМБС 2.307-68* бой-

ынша өлшемдерді салу ережелерін, жа-

насу түрлерін;

меңгеру керек:

- стандартты сақтай отырып, әртүрлі 

сызықтарды сызуды;

- сызбаларда стандартты шрифтпен жазу 

жазуды;

масштабта тетіктерді сыза алу;

- сызбада қарапайым нысандағы 

тетіктердің өлшемін жасау;

- электр сұлбаларын оқуды;

Сызу:

сызбалардың графикалық ресімделуі; 

сызба сызықтары; сызба форматтары; 

сызбаларда жазулар жазу; масштабтар; 

өлшемдер салу; тетіктердің контурларын 

орындау тәсілдері; сызбалар мен нобай-

ларды орындаудың жалпы ережелері; 

сұлбалардағы шартты, графикалық 

белгілеулер; мамандық бойынша сұлбалар.

БҚ

6,7

АҚ 1

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы 

- материлдардың кедергілер негіздерін, 

машина тетіктерінің негіздерін; 

меңгеру керек:

- берілістік механизмдердің 

кинематикалық сұлбаларын оқуды;

Техникалық механика негіздері:

материалдар кедергісі; деформацияланған 

күйдің түрлері: созылу (сығылу), ығысу, 

айналдыру, тура иілу, күрделі деформа-

ция; беріктікке есептеу; механизмдер мен 

машиналардың тетіктері; 

БҚ

6,7

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы 

- негізгі электрлік және магниттік 

құбылыстарды; 

- электротехниканың жиі қолданылатын 

терминдері мен анықтамаларын;

- электрлік есептік сұлбаларда (алма-

стыру сұлбалаларында) қолданылатын 

электр тізбектері элементтерінің шартты 

графикалық белгілерін;

- электрлік және магниттік шамалардың 

өлшем бірліктері мен әріптік таңбаларын;

меңгеру керек:

- электр сұлбаларын оқуды;

- электр шамаларының параметрлерін 

анықтауды.

Электротехниканың теориялық негіздері:

тұрақты токтың электр тізбектері; электр 

өрісі туралы ұғым; электр тогы, оның 

физикалық мәні және есептеу әдістері; 

кедергі, өтімділік; электротехника заңдары; 

электр тізбегінің байланыстырушы 

параметрлері; тұрақты және айнымалы 

токтың желілік емес тізбектері; айныма-

лы және тұрақты токтың желілік емес 

тізбектері; есептеу ұғымдары мен әдістері; 

синусоидалы емес токтың электр тізбектері; 

есептеу ұғымдары мен әдістері; электр 

тізбектеріндегі өтпелі үрдістер; тарату 

параметрлерімен электр тізбектері.

БҚ4

ЖКП 0.4

- электротехникалық материалдардың 

құрылысын; 

- электр техникалық материалдардың 

қолданылу саласын;

Электрматериалтану:

металдардың қасиеттері; темірдің 

көміртекті қоспалары; түсті металдар 

мен олардың қоспалары; магниттік қатты 

электротехникалық материалдар; магниттік 

қатты материалдар; өткізгіштік материал-

дар; өткізгіш материалдар; сымдар, ши-

налар, кабелдер; жартылай өткізгіш мате-

риалдар: қасиеттері, қолданылу саласы; 

электр оқшаулау материалдары; газ тәрізді 

диэлектриктер; полярлану материалдары; 

электр оқшаулау материалдары және ком-

паундтар; резеңкелер; электр оқшаулау 

слюдасы, керамика, шыны; қабатты пласт-

массалар.

БҚ

3,6

ЖКП 0.5

-шамалардың терминологиясын, 

өлшемділігін және олардың негізгі 

арақатынастарын;

- өнеркәсіптік электроника аспаптары мен 

құрылғыларын пайдалану шарттары мен 

қолданылу саласын;

меңгеру керек:

- үлгілік электронды сұлбаларды оқу;

- техникалық және анықтама әдебиетті 

пайдалану;

Электроника және микроэлектроника 

негіздері:

электр вакуумдық және иондық аспап-

тар; жартылай өткізгіш аспаптар: диодтар, 

транзисторлар, тиристорлар; интеграл-

ды микросұлбалар; күшейткіштер; қорек 

көздері: түзеткіштер, жазу сүзгілері, кер-

неу көбейткіштері, тұрақтандырғыштар, 

жиілік инверторлары мен түрлендіргіштері; 

желілік тербеліс генераторлары; 

микропроцессорлық техника элементтері.

БҚ

3,6,7

АҚ1

Арнайы пәндер

Біліктілік: 130201 2 «Бақылау-өлшеу 

аспаптары мен автоматикасы бойынша 

слесарь»

АП 0.1

- өлшеу құралдарының негізгі 

метрологиялық сипаттамаларын;

- электр өлшеу асаптары мен өлшеу 

тізбектерінің негізгі түрлері мен 

қағидаларын;

- электрлік өлшеу әдістемесін;

- технологиялық процестердің әртүрлі 

параметрлерін өлшеу үшін аспаптардың 

жинағын;

- өлшенетін шаманың ең ақиқат мәнін 

анықтауды;

- өлшеу құралдарын іске қосуды;

Метрология негіздері және өлшеу 

құралдары:

метрология негіздері: негізгі ұғымдар мен 

анықтамалар; өлшеу құралдары және 

олардың негізгі сипаттамалары; бастапқы 

және екіншілік өлшеу түрлендіргіштерін; 

электр өлшеу аспаптары және электрлік 

өлшеу; электр аспаптары; электрлік өлшеу; 

қысым мен қысым айырымын өлшеу 

аспаптары; заттардың физика-химиялық 

қасиеттерін өлшеу аспаптары; ГСП 

ақпаратын көрсету құрылғылары: ұқсас 

көрсететін және тіркеуші екіншілік аспаптар; 

цифрлі көрсететін аспаптар; орталықтан 

бақылау құралдары.

БҚ

1,3,4

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы 

- оқытылатын процестердің технология-

сын және жабдықтың жұмыс режимдерін;

- автоматтандыру жүйелеріндегі апаттық 

және технологиялық қорғаныс пен блок-

тауды;

(роботтардың) манипуляторлардың 

құрылғысы мен қолданылуын;

меңгеру керек:

- автоматтандырылған электржетегінің 

сұлбасын оқу, технологиялық сигнал-

ды реттеуді; қозғалтқыштарды және 

атқарушы механизмдерді басқару;

- компрессорларды басқару сұлбасын 

және агрегаттарды қорғау сұлбаларын 

оқу; сорғыларды және резерв кірмелерін 

басқару сұлбаларын оқу;

- технологиялық процестерді 

автоматтандырудың функционалдық 

сұлбаларын оқу;

- сандық және цифрлік бағдарламалық 

басқару сұлбаларын оқу;

- ТПА функционалдық сұлбаларына 

өнеркәсіптік роботтарды енгізу.

технологиялық процестерді автомат-

тандыру бойынша жалпы мәліметтер: 

технологиялық процестер; негізгі 

ұғымдар мен анықтамалар; жалпы 

зауыдтық қондырғыларды автоматтан-

дыру; қағидалық сұлбаларға техникалық 

құжаттама; компрессорлық станциялар-

ды автоматтандыру; сорғылық станци-

яларды автоматтандыру; өнеркәсіптік 

тазарту құрылыстарын автоматтандыру; 

қазандық қондырғыларды автоматтан-

дыру; желдету жүйелерін және ауаны 

желдету қондырғыларын автоматтанды-

ру; суық және жылумен қамсыздандыру 

қондырғыларын автоматтандыру; саланың 

технологиялық процестерін автоматтан-

дыру; домналық және болат балқыту 

өндірісін автоматтандыру; өндірісті 

басқаруды автоматтандыру: басқарудың 

автоматтандырылған жүйелері; телемеха-

ника жүйелері туралы ұғым; робот техни-

касы: өнеркәсіптік роботтарды дайындау 

және өндіру; ыңғайлы автоматтандырылған 

өндірісте (ЫАӨ) роботтарды пайдалану.

БҚ

1,2,3,4

2,3

1,2,8

Пәнді оқу нәтижесінде оқушы