Қазақстан республикасы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ 

БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ 

 

 

М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ   

 

TMOLAsh 1302–Мектептегі жеңіл атлетика ОӘ 

 

 (пәннің коды мен атауы) 

 

5В010400-БАСТАПҚЫ ӘСКЕР ДАЙЫНДЫҚ  

 (мамандықтың коды мен атауы) 

 

 

3 кредит 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Орал қ. 2013 ж. 

 

1.  ӘЗІРЛЕНГЕН ЖӘНЕ ЕНГІЗІЛГЕН 

М.Өтемісов атындағы БҚМУ. Дене тәрбиесінің теориясы мен әдістемесін 

оқыту кафедрасының оқытушысы, магистр Бахтиярова Саягүл 

Жаксыбаевна

  

 

 (жұмыс бағдарламаны жасаған білім беру ұйымының атауы) 

 

 

2. РЕЦЕНЗЕНТТЕР 

п.ғ.к.  доцент Б.У.Альмуханов Өтемісов атындағы БҚМУ 

(

т.а.ә. ғылыми дәрежесі, атағы, ұйым атауы)

 

П.ғ.к.  доцент М.О.Даупаев Батыс Қазақстан гуманитарлық-академиясы  

 

 

3.  БЕКІТІЛГЕН  ЖӘНЕ  ҚОЛДАНЫСҚА  ЕНГІЗІЛГЕН  М.Өтемісов 

атындағы  Батыс-Қазақстан  мемлекеттік  университеттің  Оқу-әдістемелік 

кеңес отырысында 2013 жылғы «24» қаңтар №5 хаттама  

 

 

4. Жұмыс оқу бағдарламасы  5В010400-БАСТАПҚЫ ӘСКЕР ДАЙЫНДЫҚ  

 

 

мамандықтарының элективті пәндер каталогына сәйкес әзірленген 

 

 

5.  ҚАРАЛҒАН  Педагогикалық  факультеттің  Оқу-әдістемелік  кеңес 

отырысында 2013 жылғы «13» қаңтар №5 хаттама  

Түсіндірме жазба 

 

 

2.3.Бағдарламалық мәлімет. 

Жеңіл  атлетика  оқу  бағдарламасының  үлгісі  оқу  жоспарының  «Дене 

тәрбиесінің  мәдениеті  және  спорты»  негізінде  дене  тәрбиелеу  мәдениеті 

факультеттері мен академиялары студенттеріне арналған. 

Бағдарлама  мамандықты  оқу  бағдарламасында  жаттығудың  ілімі  мен 

тәсілдемесін,  спорттық  мәре  жайлары  және  оларды  қажетті  жаттығу  құралдарымен 

қамтамасыз етуді оқытуды көздейді. 

Оқу  барысында  дәрістерден  семинарлардан  әдістемелік  және  жаттығу 

сабақтарынан оқулық тәжірибелерден тұрады. 

Дәрістерде  студенттерге  жеңіл  атлетиканың  даму  тарихынан,  әдіс  тәсілдерін, 

жеңіл  атлеттерді  бастапқы  дайындау  және  жеңіл  атлетикадан  ғылыми-зерттеу 

жұмыстарын 

жүргізуден, 

жеңіл 

атлетикадан 

оқу-жаттығу 

жиындарын 

ұйымдастырып, өткізуден т.б. негізгі мағлұматтар хабарланады. 

 

Пәннің мазмұны. 

Дәріс  пен  практикалық  сабақ  атаулары,  оқытушының  жетекшілігімен 

студенттердің  өзіндік  жұмысынан  (ОЖСӨЖ)  және  студенттердің  өзіндік 

жұмысынан (СӨЖ) сынақтық талап көлеміндегі сағаттан тұрады.  

 

Әдістемелік шолу сабағы. 

Жалпы  дамыту  және  арнайы  дамыту,  жаттығуларын  жеңіл  атлетикамен 

айналысушыларға  бір  орында  және  қозғалыста  жүргізу,  жүгіріп  келіп  биіктікке 

«аттау», тәсілімен секіру, ұзындыққа «аяқты бүгіп» тәсілімен секіруді жүргізу. 

 

Оқу практикасы. 

Топтарды  сапқа  тұрғызу,  мәлімдеме  тапсыру,  саптағы  жаттығулармен 

бұйрықтарды орындау, дұрыс түсіндіріп көрсету және жоспарланған жалпы дамыту 

және арнайы дамыту жаттығуларын орындау. Айналысатын топтарды керекті құрал-

жабдықтармен қамтамасыз ету, өткізетін сабақ орнын әзірлеу. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4 

Тематикалық жоспар 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

№ 

Тақырып 

Дәріс 

Практика 

1 

Жеңіл атлетикалық спорт түрлерін оқыту әдістемесі  

1 

2 

2 

Қозғалыс техникасын талдау, орындау қателері мен бағалау 

1 

2 

3 

Үйрену процесіндегі қауіпсіздік шаралары мен жарақаттардың 

алдын алу.  

1 

2 

4 

Орта  және  ұзын  қашықтыққа  жүгіру  техникасына  үйрету 

әдістемесі 

1 

2 

5 

Кросс дайындығы техникасын оқыту 

1 

2 

6 

Эстафеталық жүгіру техникасын үйрену әдістемесі 

1 

2 

7 

Барьерден жүгіру техникасына үйрету әдістемесі 

1 

2 

8 

Жүгіріп келіп ұзындыққа секіру әдістемесі 

1 

2 

9 

Найза лақтыру техникасына үйрету әдістемесі  

1 

2 

10 

Доп және гранат лақтыру әдістемесі  

1 

2 

11 

Ядро итеру әдістемесі 

1 

2 

12 

Дискі лақтыру техникасына үйрету әдістемесі  

1 

2 

13 

Эстафеталық жүгіріс техникасына үйрету әдістемесі 

1 

2 

14 

Биіктікке секіру әдістемесі  

1 

2 

15 

Жеңіл атлетикамен айналысудағы жаттығудың негізі. 

1 

2 

 Барлығы: 

15 

30 

 

5 

Курс мазмұны 

№1 дәріс 

Тақырыбы: Жеңіл атлетикалық спорт түрлерін оқыту әдістемесі  

Дәрістің мазмұны: 

1. 

Оқыту педагогикалық процесс ретінде 

2. 

Оқытудың әдістемелік принциптері.  

3. 

Оқыту процесінде оқытушының міндеттері 

 

№ 2 дәріс

 

Тақырыбы : Қозғалыс техникасын талдау, орындау қателері мен бағалау 

Дәрістің мазмұны :  

1.Қозғалмалы әрекеттерде қателерді түрлері бойынша  жіктеу 

2.Қозғалыс қателігіне байланысты бағалау  

 

№ 3 дәріс. 

Тақырыбы: Үйрену процесіндегі қауіпсіздік шаралары мен жарақаттардың алдын алу.  

Дәрістің мазмұны :  

1.  Жалпы қауіпсіздік шаралары  

2.  Қауіпсіздіктің жеке шаралары 

 

№ 4 Дәріс.  

Тақырыбы: Орта және ұзын қашықтыққа жүгіру техникасына үйрету әдістемесі 

Дәрістің мазмұны:  

1.  Орташа және ұзақ қашықтыққа жүгіру техникасымен таныстыру. 

2.  Тіке қашықтыққа жүгіру техникасын оқыту.  

3.  Бұрылыс бойынша жүгіру техникасына оқыту. 

 

№ 5 Дәріс. Тақырыбы: Кросс дайындығы техникасын оқыту 

Дәрістің мазмұны:  

1.  Дала жарысы түсінігі 

2.  Дала жарысында ұзын қашықтықты жеңіп өту техникасын оқыту. 

 

№ 6 Дәріс. 

Тақырыбы: Эстафеталық жүгіру техникасын үйрену әдістемесі 

Дәрістің мазмұны:  

1.  Эстафеталық жүгіру техникасымен таныстыру. 

2.Эстафеталық таяқшаны беру техникасын үйрету. 

3.  Бір орында саптарда эстафеталық таяқшаны беру. 

4.Жүгірісте эстафета таяқшасын беру 

 

№ 7 Дәріс.  

Тақырыбы: Барьерден жүгіру техникасына үйрету әдістемесі 

Дәрістің мазмұны: 

1.Барьерден жүгіру техникасымен таныстыру. 

2.Барьерден секіру техникасына үйрету әдістемесі 

 

№8 дәріс.  

Тақырыбы: Жүгіріп келіп ұзындыққа секіру әдістемесі 

Дәрістің мазмұны: 

1.   Екпін алып итеруге дайындыққа үйрету 

2.   Ұшу кезіндегі қозғалыс 

3.   Секіру тәсілдері бойынша әдістемелер. 

 

 

 

 

6 

 

№9 дәріс.  

Тақырыбы: Найза лақтыру техникасына үйрету әдістемесі  

Дәрістің мазмұны : 

1.Найза лақтыру жөнінде түсінік қалыптастыру 

2.Найзаны ұстау және лақтыруды оқыту 

3.Бір орыннан найза лақтыруды оқыту 

4.2+4 қадам жасап найза лақтыруды оқыту 

5.Толықтай екпіндей жүгіріп келіп найза лақтыру әдістемесін үйрету 

 

№10 дәріс.  

Тақырыбы : Доп және гранат лақтыру әдістемесі  

Дәрістің мазмұны : 

1.  Гранат лақтыру жөнінде түсінік қалыптастыру 

2.  Гранатты ұстау және лақтыруды оқыту 

3.  Бір орыннан гранат лақтыруды оқыту 

4.  2+4 қадам жасап гранат лақтыруды оқыту 

5.  Толықтай екпіндей жүгіріп келіп гранат лақтыру әдістемесін үйрету 

 

№11 дәріс.  

Тақырыбы: Ядро итеру әдістемесі 

Дәрістің мазмұны : 

1. Ядроны итеру техникасының түсінігін қалыптастыру 

2. Ядроны ұстау және түсіру оқыту 

3.Ядроны итеруде ақырғы күш салуды үйрену 

 

№12 дәріс.  

Тақырыбы: Дискі лақтыру техникасына үйрету әдістемесі  

Дәрістің мазмұны : 

1.Дискі ұстау және түсіру оқыту 

2.Дискі  лақтыруда  ақырғы күш салуды үйрену 

3. Дискі  лақтыруда  бұрылысты үйрену 

№13 дәріс.  

Тақырыбы: Эстафеталық жүгіріс техникасына үйрету әдістемесі 

Дәрістің мазмұны : 

1. 

Эстафеталық жүгіріс техникасынан түсінік қалыптастыру  

2. 

Эстафета таяқшасын беру және қабылдауды оқыту 

3. 

Эстафета таяқшасын қабылдаушының сөрелік қалпын оқыту 

4. 

Беру аймағында үлкен жылдамдықпен эстафета таяқшасын беру 

 

№14 дәріс.  

Тақырыбы: Биіктікке секіру әдістемесі  

Дәрістің мазмұны:  

1.  Екпін алу жылдымдығын үйрену 

2.  Планкіден өту әдістемесі  

3.  Биіктіке сатылап үйрену 

№15 дәріс.  

Тақырыбы: Жеңіл атлетикамен айналысудағы жаттығудың негізі. 

Дәрістің мазмұны: 

 

1. 

Әдістемелік дайындық, тактикалық дайындық, ілімдік дайындық, психологиялық дайындық, 

жарыстық дайындық. 

 

 

7 

Практикалық сабақтардың тақырыптары 

 

№1 Бір қалыпты 3000 метрге ара қашықтыққа жүгіру 

№2 Бір қалыпты 3000 метрге ара қашықтыққа жүгіру әдістемесін жетілдіру  

№ 3 Жалпы дене дайындығы. 

№ 4 Жалпы дене дайындығы. Жеңіл атлетиканың дене қасиеттері жаттығулары  

Жалпы дене жаттығулары және арнаулы жаттығулар, дене күшінің дамуын жеңіл 

атлетика жаттығуларының әдісін меңгеру, өз бетінше орындалуын жетілдіру  

№ 5. Гранатты арқадан иық арқылы лақтыру тәсілі. 

№ 6. Гранатты арқадан иық арқылы лақтыру тәсілін жетілдіру  

№ 7. Арқадан иық арқылы лақтыру тәсілін жетілдіруді бекіту   

№ 8 Эстафеталық жүгіру. 

№ 9 Эстафеталық жүгіруді жетілдіру. Жарыстық әрекет әдісі.  

№ 10 Эстафеталық жүгіру. 

№ 11 Эстафеталық жүгіру жетілдіру. 

№ 12Спорттық жүріс. Спорттық жүрісте аяқ пен жамбас қозғалысы. 

№  13  Спорттық  жүріс  әдістемесін  жетілдіру  .Спорттық  жүрісте  аяқ  пен  жамбас 

қозғалысы жекеше орындау . 

№  14  Топтардың  арасында  өткен  түрлерден  жарыс  өткізу.  100  м  жүгіру, 

ұзындыққа секіру, биіктікке секіру, ядро итеру, эстафеталық жүгіру (4 х 400), (4 х 

100) 

№  15  Топтардың  арасында  өткен  түрлерден  жарыс  өткізу.  100  м  жүгіру, 

ұзындыққа секіру, биіктікке секіру, ядро итеру, эстафеталық жүгіру (4 х 400), (4 х 

100) 

№ 16 Жалпы дене дайындық (сабақ барысында) 

1.  дене күшін дамытуда жалпы дене жаттығуларын және арнаулы жаттығу 

2. 

спорттық ойындар (футбол, қол добы, баскетбол)

 

№ 17 Жалпы дене дайындық (сабақ барысында) 

3.  дене күшін дамытуда жалпы дене жаттығуларын және арнаулы жаттығу 

4. 

спорттық ойындар (футбол, қол добы, баскетбол)

 

№ 18 Дискі лақтыру. Снарядты ұстап көру, әртүрлі бастапқы қалыптан лақтыру 

 дискіні бір орыннан лақтыру

 

№ 19 Дискі лақтыру. Снарядты ұстап көру, әртүрлі бастапқы қалыптан лақтыру 

дискіні бір орыннан лақтыру

 

№ 20 Дискі лақтыру, айналыс, дискіні айналыспен лақтыру 

№ 21 Дискі лақтыру, айналыс, дискіні айналыспен лақтыру 

№ 22 Эстафеталық жүгіру. (таяқшыны ауыстырмай беру) – эстафеталық таяқшаны 

беру 

№ 23 Эстафеталық жүгіру әдістемесін жетілдіру . (таяқшыны ауыстырмай беру) – 

эстафеталық таяқшаны беру 

№ 24 Ұзындыққа секіру әдістемесі.  

№ 25  Эстафеталық жүгіру (таяқшыны ауыстырмай беру) – эстафета қабылдаушы 

жүгірушінің сөресі 

 

8 

№ 26 Эстафеталық жүгіру (таяқшыны ауыстырмай беру) – эстафеталық таяқшаны 

үлкен жылдамдықта аймақтың ішінде беру 

№ 27 Эстафеталық жүгіру (таяқшыны ауыстырмай беру) – эстафеталық таяқшаны 

үлкен жылдамдықта аймақтың ішінде беру 

№ 28 400 метр ара қашықтыққа жүгіру 

1.  Тікелей жүгіру 

2.  Бұрылыста жүгіру 

№ 29 400 метр ара қашықтыққа жүгіру әдістемесін жетілдіру  

3.  Тікелей жүгіру 

4.  Бұрылыста жүгіру 

№ 30 400 метр ара қашықтыққа жүгіру 

1.  төменгі сөре және екпінді жүгіріс 

2.  мәреден өту 

 

Студенттің оқу жетістіктерін бақылау және бағалау материалдары 

(бақылау тапсырмалары, тесттік тапсырма, өзін-өзі даярлау 

сұрақтар тізімі, емтихандық билеттер және т.б.) 

1. 

Кросстық дайындық 

2. 

Екпіндеп жүгіріп келіп аяқты «бүгу» тәсілімен ұзындыққа секірудің 

әдісі 

3. 

Гранатты арқадан иық арқылы лақтыру әдісі 

4. 

Қысқа арақашықтыққа жүгірудің әдісі (60, 100, 200 м) 

5. 

Биіктікке «аттау» тәсілімен секірудің әдісі 

6. 

Эстафеталық жүгірудің әдісі 

7. 

Ядро итерудің әдісі 

8. 

Орта ара қашықтыққа жүгірудің әдісі (800-1500 м) 

9. 

Жеңіл атлетикаға сипаттама беру және оның классификациялық 

түрлері 

10. 

Дене тәрбиелеу мәдениетіндегі жеңіл атлетиканың орны мен 

маңызы 

11. 

Жеңіл атлетиканың шығу тарихы 

12. 

Жеңіл атлетика спортының пайда болуы 

13. 

Ежелгі Грециядағы жеңіл атлетика 

14. 

Қазіргі заманғы олимпиадалық ойындар 

15. 

Біздің еліміздегі жеңіл атлетиканың дамуы 

16. 

Үйрету және жаттықтыру педагогикалық процесстің бір бөлімі 

17. 

Жеңіл атлетика түрлерінің үйрету әдістемесінің сәйкестігі 

18. 

Жаттықтыруды арттырудың әдістемесі және амалы 

19. 

Жарыстың сипаты 

20. 

Жарыстың күнтізбесі 

21. 

Жарыстың ережесі 

22. 

Жарысқа дайындық және оны өткізу 

23. 

Төрешілер алқасы және оның міндеті 

24. 

Кедергілі жүгірудің әдісі (100/110 м) 

 

9 

 

Әдебиеттер тізімі 

 

1.  Жеңіл атлетика оқулығы. Г.Озалин М., ФиС. – 1989 жыл. 

2.  Жеңіл  атлетика  жаттықтырушысының  оқулығы  Л.С.Хоменков,  М., 

ФиС, 1984 

3.  Жеңіл  атлетикадан  жарысты  ұйымдастыру  төрешілік  ету.  М.,  ФиС, 

2000 

4.  Легкая атлетика: Учеб. пособие для студ. высш. пед. учеб. заведений / 

Жилкин А. И. и др.. — М.: Издательский центр «Академия», 2003. — 

464 с. 

5.   Легкая атлетика: Учебник/М.Е.Кобринский Мн.: Тесей, 2005 – 336 с 

6.   «Учебник тренера по легкой атлетике» издание 2-е перераб., дополн., 

Л.С.Хоменко, Москва, 1982 год. 

7.   «Техническая подготовка легкоатлетов метателей» Стефан Станчев, 

Москва, 1981 год. 

8.   «Легкоатлетические многоборья» Ф.О.Куду, Москва, 1981 год. 

9.   «Подружись с королевой спорта» Е.А.Малков, Москва, 1987 год. 

10.   «Легкая атлетика» А.Н.Макаров, Москва, 1974 год.