Қазақстан республикасының білім жəне ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 183,87 Kb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
- 1 ТАЛҚЫЛАНДЫ ЖƏНЕ ЕНГІЗІЛДІ
- 2 ПІКІР БЕРУШІЛЕР
- __________________________________________________________________ 3 БЕКІТІЛДІ ЖƏНЕ ЕНГІЗІЛДІ
- Түсіндірме жазба Пəн бойынша мағлұмат
- Курс міндеттері
- Пререквизиттер
- «Археологиялық ескерткіштер бойынша сақтар, сарматтар тарихы» курсы бойынша 5B011400 – «Тарих» мамандығы бакалаврының құзыреттеріне қойылатын талаптар
- Пəннің мазмұны. Тақырып-1
- Тақырып-2
- Тақырып-3
- Тақырып-6
- Тақырып-12
- Тақырып-14
- Тақырыбы №2
- Тақырыбы №4
- Тақырыбы №7
- Тақырыбы №9
- Тақырыбы №12
- Тақырыбы №15
- ҚОСЫМША ƏДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ.
| ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖƏНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті
Археологиялық ескерткіштер бойынша сақтар, сарматтар тарихы (код жəне пəн атауы) 5В011400 – «Тарих» (код жəне мамандық атауы)
2 (кредит көлемі)
Орал 2014 ж.
1 ТАЛҚЫЛАНДЫ ЖƏНЕ ЕНГІЗІЛДІ Т.ғ.к.,
Қазақстан Республикасының тарихы кафедрасының оқытушысы Ж.Қ.Мұханғалиева
Серикова Л.С. – т.ғ.к., М.Өтемісов атындағы БҚМУ доценті Балыкова А.М. – т.ғ.к., Батыс Қазақстан инженерлі-гуманитарлық университетінің доценті
__________________________________________________________________ 3 БЕКІТІЛДІ ЖƏНЕ ЕНГІЗІЛДІ
М.Өтемісов атындағы БҚМУ оқу-əдістемелік кеңесінде «25» қыркүйек 2014 ж. № 1 хаттама
құрастырылды 5В020200 – Халықаралық қатынастар (мамандық атауы)
5 «Тарих, экономика жəне құқық» факультетінің оқу-əдістемелік отырысында қарастырылды «17» қыркүйек 2014 ж. № 1 хаттама
Түсіндірме жазба Пəн бойынша мағлұмат:Археологиялық ескерткіштер бойынша сақтар, сарматтар тарихы курсы б.з.б. ҮІІІ-І ғғ. аралығына дейінгі хронологиялық шеңберді қамтиды. Курс барысында б.з.б. ҮІІІ-І ғғ. сақ-сарматтар тайпалары жөніндегі археологиялық деректер талданылып, олардың саяси тарихы туралы мəліметтер беріледі, қоғамдық қатынастарына, шаруашылығына мен сақтардың өз жазуына, мифологиясына жəне əдебиеттерде «Аңдық стиль» деген атау алған дүниежүзілік деңгейдегі үздік өнеріне талдау жасалынып, мəні ашылынады. Археологиялық ескерткіштері жан-жақты талданылып, жерлеу ғұрпы мен жерлеу инвентары жəне скифтердің қалалары жөнінде археологиялық деректер сипатталынады.
оқытудың мақсаты - студенттерді б.з.б. VIII-I ғғ. қатысты фактілік жəне теориялық мəселелер кешенімен таныстыру, ежелгі заманда Еуразия құрылығын қоныстанған сақ- сарматтар тарихы туралы, мəдениеті туралы, олардың этникалық жəне мемлекеттік құрылысының дамуының тарихи заңдылықтарын ашу негізінде студенттерде тарихи ғылыми дүниетаным қалыптастыру, сақтар мен сарматтар мұра етіп қалдырған мəдени құндылықтарды ұғындыру, құрметтеуге баулу.
өркениеттілігі деңгейін сараптап, оны жеткізу; - Сақ-сарматтардың мемлекеттік құрылымдары жəне олардың басшылары жөнінде мəліметтер бере отырып, олардың тарихи маңыздылығының мəнін ашу; - Сақ-сарматтар дүниетанымының жетістіктеріне тоқталу; - Қазіргі Еуразия, Орта Азия мен Қазақстан тарихындағы сақ-сармат кезеңінің тарихи орны мен маңыздылығын таныту; - Сақ-сарматтар мəдениетінің қалыптасуының өзіндік ерекшеліктерін көрсету жəне студенттерді олардың бай материалдық, рухани мəдениетімен таныстыру; - Сондай-ақ, студенттерге археологиялық деректер бойынша сақ-сарматтардың тарихын өз бетімен ғылыми зерттеу тұрғысынан тану жұмыстары дағдыларын меңгерту, алған теориялық білімдерін практикалық жұмыс барысында қолдана білуге үйрету. Пререквизиттер: География, Математика, Археология, Этнология, Тарихи өлкетану, Қосалқы тарихи пəндер т.б. Постреквизиттер: Курс соңында студенттер археологиялық деректер негізінде сақтар мен сарматтар тарихы бойынша тарихи құбылыстарға деген жеке көзқарасын қалыптастырады жəне курс студенттердің патриоттық сезімнің оянуына себеп етеді, сақтар мен сарматтар қалдырған мəдени құндылықтарды бағалауға баулиды. Оқыту əдістемесі: Курс негізінен басты оқу материалдары қамтылған жəне практикалық дағдылар мен сабақ барысында берілетін түсініктер бекітілетін дəріс түрінде жəне семинар сабағытар арқылы жүргізіледі. Студенттердің білімін үй тапсырмаларын тексеру, электрондық оқулық т.б. оқу құралдарында берілген тестілерді орындау, ауызша сұрау, жеке семестрлік тапсырмалар арқылы жүзеге асады.
- қалыптастырушы: позитивті ойлауға қабілетті болу, ұлттық құндылықтар жүйесінде орын алу, этикалық құндылықтар жолын ұстану, ізгілікке жəне оптимизмге бейім болу; - жүйелеуші: Тарихи өлетану білімдері бойынша іздену, құрылымдау жəне жүйелеу біліктері мен дағдыларын меңгеру, жүйелі ойлауға қабілетті болу; - зерттеушілік: əдіснама, Өлкетану саласындағы білімдерді меңгеру, курс бойынша ақпараттарды басқару дағдылары мен біліктерінің болуы, талдау жəне синтез негізінде кешенді маниторингті жүзеге асыру, зерттеу мəдениетін жетілдіруге ұмтылу;
- коммуникативті: курс бойынша қазақ, орыс, шетел тілдері, қарым-қатынас технологиясын, педагогикалық риториканы меңгеру, толеранты болу; - технологиялық: курс бойынша білімді игеруде педагогикалық технологияларды пайдалану мен осы салада іздену, бағалау, саралау жəне қолдану біліктері мен дағдыларын меңгеру, жаңашылдыққа қабілетті болу, ынталылығы мен еңбекқорлығын көрсете білу; - бақылаушы: курс бойынша білімді меңгеруде өзін-өзі бағалау мен өзін-өзі бақылауға, ақиқатқа ұмтылу;
- бағдарламалық: пəндік, əдістемелік білімдер жүйесін, курс бойынша игерген теориялық білімдерін кəсіби қызметте қолдана білу біліктері мен дағдыларын меңгеру; - пəнаралық: курс бойынша міндеттерді шешуде түрлі пəндер салаларындағы білімдерді біріктіру біліктері мен дағдыларын меңгеру; - дамытушы: заманауи Өлкетану саласындағы білімдерді меңгеру, жоғары кəсіби тарихшылардың зерттеулерін оқып-білу, өз бетімен білім алуға ұмтылу; - креативтік: курс бойынша шығармашылық қызметтерді жүзеге асыру теориялық негіздерді меңгеру, сыни тұрғыдан ойлауға қабілетті болу; - ұйымдастырушы-əдістемелік: курс бойынша дерек көздерін меңгеру, оларды кəсіби қызметте пайдалана алу қабілетті болу.
Пəннің тақырыптық жоспары
Тақырып атаулары Д əр іс С ем и н ар са б ақ
1. «Археологиялық ескерткіштер бойынша сақтар,
сарматтар тарихы» курсына кіріспе. 1
2. «Археологиялық ескерткіштер бойынша
сақтар, сарматтар тарихы» курсына кіріспе.
1
Ерте темір дəуірі. 1
4. Ертедегі темір дəуіріндегі тайпалық одақтар жəне ерте мемлекеттік құрылымдар.
1 5. Скиф-сібірлік əлем. 1
Сақтар (скифтер), массагеттер, дахтар
(дайлар), исседондар, аримаспылар.
1
Савроматтар мен сақтар ерте темір дəуірінде. 1
8. Сақ-сармат дəуірі.
1
Савроматтар мен сақтар ерте темір дəуірінде. 1
10. Ерте темір дəуірінің археологиялық ескерткіштері.
1
Скифтер мен сарматтар мəдениеті. 1
12. Сақтар, скифтер: «алтын адам».
1
Еуразияның скиф-сақ мəдениеттері. 1
14. Ерте темір дəуіріндегі Жетісу мен Оңтүстік Қазақстан.
1
Археологиялық ескерткіштер бойынша Қазақстанды мекен еткен сақтар тарихы. 1
Шығыс Қазақстан жəне Батыс Қазақстанның савромат - сармат мəдениеттері ерте темір дəуірінде.
1
Археологиялық ескерткіштер бойынша Қазақстанды мекен еткен сақтар тарихы. 1
Сақ жəне савромат дəуіріндегі Қазақстан.
1 19. Сақтардың жарқын ескерткіші - Есік қорғаны. 1
Еуразияның ғұн-сармат дəуірі жəне мəдениеттері.
1 21. Сақтардың жарқын ескерткіші - Есік қорғаны. 1
Шыңғырлау ауданының археологиялық мəдениеттер кезеңі.
1 23. Сақтардың жарқын ескерткіші - Есік қорғаны. 1
24. Сырым ауданының археологиялық мəдениеттер кезеңі.
1
Археологиялық ескерткіштер бойынша Қазақстанды мекен еткен сақтар тарихы. 1
Қаратөбе ауданының археологиялық мəдениеттер кезеңі.
1 27. Савроматтар. 1
Бөрлі ауданының тарихи-мəдени мұрасы.
1 29. Савроматтар. 1
Тасқала ауданының археологиялық мəдениеттер кезеңі.
1 31. Барлығы
15 15
Пəннің мазмұны. Тақырып-1 «Археологиялық ескерткіштер бойынша сақтар, сарматтар тарихы» курсына кіріспе. Курсқа жалпы сипаттама, мақсаты мен міндеттері, оқыту əдістемесі, ғылымдармен байланысы. Сақ-сарматтар жөнінде Қазақстанның археологиялық деректері. Тақырып-2 Ерте темір дəуірі. Темірдің кейін шығу себептері. Рудадан темір алу əдісі (үрлеу процесі). Жұмсақ темірлер (крицы). Темір ұсталарын даярлау. Темір соғу əдісі. Аңыздарда темір ұсталарын дəріптеу. Темірдің таралуына байланысты экономикалық географиядағы өзгерістер. Темір құралдарының шаруашылықтағы маңызы. Темір балтаның рөлі. Темір семсердің маңызы. Құралдардың дифференциясы, егеу, орақ. Қайшылардың пайда болуы. Жер жырту егіншілігінің, соқа мен тырмалардың дамуы. Тақырып-3 Скиф-сібірлік əлем. Скиф-сібірлік мəдениет. Б.з.д. І мыңжылдықтағы киммерліктер мен скифтер.
Савроматтар мен сақтар ерте темір дəуірінде. Савроматтар, сақтар археологиялық ескерткіштер бойынша. Тағар мəдениеті.
Савроматтар мен сақтар ерте темір дəуірінде. Далалардағы ежелгі мемлекеттер. Скиф-сібірлік əлем. Ерте темір ғасыры. Ресейдің орманды солтүстігі халқының мəдениеті. Тақырып-6 Скифтер мен сарматтар мəдениеті. Скифтер. Далалы аймақта көшпелі мал шаруашылығы жəне жылқы өсірудің дамуы. Бекіністердің пайда болуы, жер айдау егіншілігінің өркендеуі. Құл иеленушілік көріністері, оның
əлеуметтік маңызы.
Отырықшы егіншілерге көшпелі мал
шаруашылығының үстемдігі, олардың мəдениетіндегі айырмашылық. Мүлік иелегінің жіктелуі. Скифтердің рулық құрылымы, олардың құл иелену құрылысына өтуі. Кеншілер мекені. Қорғандар. Семсерлер.
Еуразияның скиф-сақ мəдениеттері. Скифтер. Құл иеленушілік көріністері. Рулық құрылымы. Сақ-скиф тайпалық одақтары. Өркениетті елдермен қарым-қатынасы. Тақырып-8 Археологиялық ескерткіштер бойынша Қазақстанды мекен еткен сақтар тарихы. Сақ тайпаларының тарихы жазба деректер бойынша. Жетісу мен Оңтүстік Қазақстандағы сақтардың археологиялық ескерткіштері. Тақырып-9 Археологиялық ескерткіштер бойынша Қазақстанды мекен еткен сақтар тарихы. Жетісу мен Оңтүстік Қазақстандағы сақтардың қабір саймандары. Жетісу мен Оңтүстік Қазақстандағы сақтардың көмбелері. Тақырып-10 Сақтардың жарқын ескерткіші - Есік қорғаны. Есік қорғанының жалпы сипаттамасы. Өнер бұйымдары. Қару-жарақ пен ыдыс- аяқтар. Олжалардың сипаттамасы. Тақырып-11 Сақтардың жарқын ескерткіші - Есік қорғаны. Есік жəне датталау мəселесі. Салт-дəстүр мен əдет-ғұрып. Тақырып-12 Сақтардың жарқын ескерткіші - Есік қорғаны. Киім-кешекті қайта қалпына келтіру (реконструкция). Тарих жəне өнер. Қоғам жəне хат.
Тақырып-13 Археологиялық ескерткіштер бойынша Қазақстанды мекен еткен сақтар тарихы. Орталық Қазақстан сақтарының Тасмола мəдениеті. Тасмола мəдениетінің қару- жарақтары. Шығыс Қазақстан сақтарының ескерткіштері. Тақырып-14 Савроматтар. Савроматтардың археологиялық ескерткіштері. Савроматтардың қабір шұңқырларының түрлері. Тақырып-15 Савроматтар. Савроматтардың ақіреттік асы. Савроматтардың металл жəне басқа да құрал- саймандары. Савроматтардың киім-кешегі мен əшекейлері. Сақ жəне савромат тайпаларының шаруашылығы.
Семинар тақырыптарының болжамды тізбесі
курсына кіріспе.
құрылымдар. Тақырыбы №3: Сақтар (скифтер), массагеттер, дахтар (дайлар), исседондар, аримаспылар. Тақырыбы №4: Сақ-сармат дəуірі. Тақырыбы №5: Ерте темір дəуірінің археологиялық ескерткіштері. Тақырыбы №6: Сақтар, скифтер: «алтын адам». Тақырыбы №7: Ерте темір дəуіріндегі Жетісу мен Оңтүстік Қазақстан. Тақырыбы №8: Шығыс Қазақстан жəне Батыс Қазақстанның савромат - сармат мəдениеттері ерте темір дəуірінде. Тақырыбы №9: Сақ жəне савромат дəуіріндегі Қазақстан. Тақырыбы №10: Еуразияның ғұн-сармат дəуірі жəне мəдениеттері. Тақырыбы №11: Шыңғырлау ауданының археологиялық мəдениеттер кезеңі. Тақырыбы №12: Сырым ауданының археологиялық мəдениеттер кезеңі. Тақырыбы №13: Қаратөбе ауданының археологиялық мəдениеттер кезеңі. Тақырыбы №14: Бөрлі ауданының тарихи-мəдени мұрасы. Тақырыбы №15: Тасқала ауданының археологиялық мəдениеттер кезеңі.
1. Шумерлердің, скифтердің, қазақтардың соғыстарын жүргізуі. 2. Геродоттың скифтердің ежелгі тарихы жөнінде мəліметтері. 3. Скифтер елі. 4. Археологиялық ескерткіштер бойынша Ерте темір дəуірінің тарихы. 5. Ежелгі Орта Азияның этникалық тарихының мəселелері. 6. «Еуропалық скифтер», Ұлы Александрдың қарсыластары. 7. Сақтар қандай тілде сөйлеген? 8. Сақтардың шығу тегі. 9. Киммерліктер жəне сақтар. 10. Сақ мəдениеті. 11. Сақ-патшалары. 12. Сақтардың отырықшы халқы. 13. Сақ-егіншілер. 14. Сақ патшалығы. 15. Сақтардың қоғамдық құрылысы. 16. «Қырық-Оба» обасындағы № 1 қорған. 17. «Қырық-Оба» обасындағы № 2 қорған. 18. Сақ қазбалары. 19. Сақтардың діні. 20. Сақ халқы. 21. Батыс Қазақстан сақтары. 22. Оңтүстік Қазақстан сақтары. 23. Шығыс Қазақстан сақтары. 24. Орталық Қазақстан сақтары. 25. Жетісу сақтары.
Емтихан сұрақтары 1. Курстың мақсат-міндеттері, оқыту əдістемесі, жаратылыстану жəне гуманитарлық ғылымдармен байланысы. 2. Сақ-сарматтар жөнінде жазба жəне археологиялық деректер. 3. Темірдің кейін шығу себептері. 4. Рудадан темір алу əдісі (үрлеу процесі). 5. Жұмсақ темірлер (крицы). 6. Темір ұсталарын даярлау. 7. Темір соғу əдісі. 8. Аңыздарда темір ұсталарын дəріптеу. 9. Темірдің таралуына байланысты экономикалық географиядағы өзгерістер. 10. Темір құралдарының шаруашылықтағы маңызы. 11. Темір балтаның рөлі. Темір семсердің маңызы. 12. Құралдардың дифференциясы, егеу, орақ. Қайшылардың пайда болуы. 13. Жер жырту егіншілігінің, соқа мен тырмалардың дамуы. 14. Ерте темір дəуіріндегі тайпалар тіршілігі. 15. Сақтар туралы жазба деректер. 16. Сақтардың саяси тарихы. 17. Аңызға айналған Алып Ер тоңа батыр немесе Афрасиаб. 18. Арал-Каспий даласының тайпалары. 19. Б.з.д. І мыңжылдықтағы киммерліктер мен скифтер. 20. Скифтердің садақ оқтары, архаикалық жəне классикалық түрлері. 21. Сазды ыдыстардың жасалуы, олардың түрлері. 22. Сақтар тайпалық одақтары: массагеттер, дахтар (дайлар), аримаспылар, аргиппейлер жəне т.б. 23. Сарматтар бірлестігінің этногенезі мəселесінің тарихнамасы. 24. Сақ тайпалық одағының көрші мемлекеттермен (Иран, Қытай, Рим, Греция, Персия) өзара қарым-қатынастары. 25. I Дарий, Кир əскерлері мен А.Македонскийдің жаулаушылық жорықтарына қарсы сақтардың күресі. 26. Батыс Қазақстан сармат-савромат мəдениеті. 27. Сақтар мен сарматтардың əлеуметтік құрылымы мен тұрмысы. 28. Савроматтар, сақтар археологиялық ескерткіштер бойынша. 29. Тағар мəдениеті. 30. Таулы Алтай, Тува скиф дəуірінде. 31. Ордос скиф дəуірінде. 32. Сақ тайпаларының негізгі үш тобы: тиграхауда, парадараиа, хаомаварга. 33. Сақ қоғамының сипати: əскери-демократиялық. 34. Көшпелі жəне жартылай көшпелі мал шаруашылығы. 35. Қолөнер жəне зергерлік бұйымдар жасау. 36. Сақтардың мəдениеті, діні мен өнері. 37. Шырық - Рабат қаласы. 38. Тарғытай (шамамен жыл қайыруымыздан 1500 жыл бұрын өмір сүрген-мыс). 39. Тұмар (шамамен б.з.д. УІғ. мыс өмір сүрген). 40. Зарина (б.з.д. ІҮ ғасырдың аяғы – Ү ғасырдың басында өмір сүрген). 41. Ескіл (Скил б.з.д. Ү ғасырдың ортасында өмір сүрген). 42. Шырақ-Сирақ (шамамен б.з.д. 555-518 жылдары өмір сүрген). 43. Далалардағы ежелгі мемлекеттер. 44. Скиф-сібірлік əлем. 45. Ерте темір ғасыры. Ресейдің орманды солтүстігі халқының мəдениеті. 46. Орманды белдеудің тайпаларының ерте темір дəуіріндегі мəдениеті. 47. Қиыр Шығыстың орманды алқабы ерте темір дəуірінде. 48. Ерте темір дəуіріндегі Орталық Қазақстан. 49. Ерте темір дəуіріндегі Солтүстік Қазақстан. 50. Сақтардың киім үлгілері. 51. Сақтардың мəдениеті: сақтардың ер-тұрман жасау тəсілдері. 52. Далалы аймақта көшпелі мал шаруашылығы жəне жылқы өсірудің дамуы. 53. Бекіністердің пайда болуы, жер айдау егіншілігінің өркендеуі. 54. Құл иеленушілік көріністері, оның əлеуметтік маңызы. 55. Отырықшы егіншілерге көшпелі мал шаруашылығының үстемдігі, олардың мəдениетіндегі айырмашылық. 56. Мүлік иелегінің жіктелуі. 57. Скифтердің рулық құрылымы, олардың құл иелену құрылысына өтуі. 58. Кеншілер мекені. 59. Қорғандар. Семсерлер. 60. Сарматтардың скифтерді біртіндеп ығыстыруы. 61. Сарматтарда аналық рудың ұзақ сақталуы. 62. Сармат семсерлері мен садағы. 63. Скифтер Неаполі, тұрғын үй орындары, шаруашылығы, саз ыдыстары, жерлеу құрылыстары. 64. Сарматтардың көне қалалары. 65. Қырымдағы кейінгі скифтер. 66. Қазақстанның Жетісу жерінен табылған Есік обасы. 67. «Алтын адам» киіміндегі аңдық стиль. 68. Күміс тостаған мен ақинақ. 69. Сақ тайпалар одағының материалдық жəне рухани мəдениеті. 70. Жерлеу рəсімінде, «скиф-сібірлік аң стилі» деп аталатын өнерінде жергілікті табиғи жəне əлеуметтік-экономикалық жағдайларға жəне этно-мəдени алмасуларға байланысты кейбір аймақтық ерекшеліктері. 71. Тастағы таңбаларда, діни-наным түсініктерінде жергілікті табиғи жəне əлеуметтік-экономикалық жағдайларға жəне этно-мəдени алмасуларға байланысты кейбір аймақтық ерекшеліктері. 72. Алтай-Пазырық қорымы – скиф-сібірлік аң стилінің жарқын ескерткіші. 73. Амазонка-скиф туралы аңыз. 74. Еуразияның скиф-сақ мəдениеттері. 75. Скифтер. Құл иеленушілік көріністері. Рулық құрылымы. 76. Сақ-скиф тайпалық одақтары. Өркениетті елдермен қарым-қатынасы. 77. Шығыс Қазақстан жеріндегі Қанай обалары. 78. Ертіс бойында қола дəуірі үй орындарының ашылуы. 79. Шідерті өзенінің бойындағы Нұрмамбет обасы. 80. Жетісу сақтарының ескерткіші – Бесшатыр қорғаны. 81. Оңтүстік Қазақстандағы археологиялық ескерткіштер – Түгіскен, Ұйғарақ қорымдары. 82. Иданбарыс (шамамен б.з.д. 525-500 жж. өмір сүрген). 83. Сыпатай (б.з.д. 345-326 жж. өмір сұрген).
НЕГІЗГІ ƏДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ. 1.
Авдусин Д.А. Археология СССР. М., 1977. 2.
Авдусин Д.А. Основы археологии. М., 1998. 3.
Авдусин Д.А. Полевая археология. СССР. М., 1980. 4.
Акишев К.А., Байпаков К.М. Вопросы археологии Казахстана. Алма-Ата. 5.
Байпаков К.М., Таймагамбетов Ж.К., Жумагамбетов Т. Археология Казахстана. Алматы, 1993. 6. Байпаков К.М. Институт Археологии им. А.Х.Маргулан (краткая история, научные достижения, перспективы). Алматы, 1998. 7.
Галперина Г.А., Доброва Е.В. Популярная история археологии. М., 2002. 8.
Генинг В.Ф. Предмет и объект науки и археологии. Киев, 1983. 9.
Гинзбург В.В., Трофимова Т.А. Палеоантропология Средней Азии. М., 1972. 10.
Исмагулов О.И. Население Казахстана от эпохи бронзы до современности. Алма-Ата, 1970. 11. Историко-культурной атлас Кыргызстана. Довер-М.-Бишкек, 2001. 12. Клейн Л.С. Археологические источники. Л., 1995. 13. Кляшторный С.Г., Султанов Т.И. Казахстан. Летопись трех тысячилетий. – А.-А., 1992. 14.
Қазақстан тарихы. Очерктер. – Алматы, 1994. 15.
Қазақстан тарихы көне заманнан күні бүгінге дейін. 1 том. - А., 1996. 16.
17.
Мартынов А.И. Археология. М., 1996. 18.
Мартынов А.И., Шер Я.А. Методы археологического исследования. М., 1989.
19. Масон В.М. Исторические реконструкции в археологии. Самара, 1996. ҚОСЫМША ƏДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ. 1.
Абилов А.К., Евдокимов В.З. Казахстан в Древности. Караганда. - А., 1991. 2.
Агапов., Кадырбаев Сокровища древнего Казахстана – А., 1979. 3.
Акишев К.А., Кушаев Г.А. Древняя культура саков и усуней долина реки Или. – А., 1963. 4. Акишев К.А. Курган “Иссык”. Искусство саков Казахстана. – М., 1978. 5. Акишев К.А. Искусства и мифология саков Семиречья. – А., 1986. 6. Акишев К.А. Саки азиатские и скифы европейские: общее и особенное. // Археологические исследования в Казахстане. – Алма - Ата, 1984. 7.
Акишев К.А. Археологические исследования в Казахстане в 1930 – 1950 - е гг. // В сборнике «Историческая наука в советском Казахстане (1917-1960 - е гг.)». – Алма - Ата, 1990. 8.
Акишев К.А. К проблеме происхождения номадизма в аридной зоне древнего Казахстана. // Поиски и раскопки в Казахстане. - А., 1972. 9. Акишев К.А., Байпаков К.М., Ерзакович Л.Б. Древний Отрар: (Топография, стратиграфия перспективы). Алма-Ата, 1972. 10.
Ақышев К. Қазақ мемлекеті: қайнар көзі даму кезеңдері, тұрақтануы. / Қазақ тарихы, 1995 ж., №2. 11. Алексеев В.П. Становление человечества. М., 1984. 12. Алпысбаев Х.А. Памятники нижнего палеолита южного Казахстана. – А., 1989. 13.
Алпысбаев Х.А. Некоторые вопросы изучения памятников каменного века в Казахстане. // По следам древних культур Казахстана. Алма-Ата, 1970. 14. Аникович М. Повседневная жизнь Охотников на Мамонтов.- М:Мол.гвардия,2004.-349с. 15.
Арсланова Ф.Х. Памятники Павлодарского Прииртышья (7-14 вв.). // Новое в археологии Казахстана. Алма-Ата, 1968. 16. Арсланова Ф.Х. Погребение тюркского времени в Восточном Казахстане. // Культура древних скотоводов и земледельцев Казахстана. Алма-Ата, 1969. 17.
Артыкбаев Ж.О. Кочевники Евразии (в калейдоскопе веков и тысячелетий): Монография. – СПБ Мажор, 2005. – 320 с. 18. Артықбаев Қазақтың этникалық құрылымының бастаулары. / Қазақ тарихы, 1996 ж., №3. 19.
Археологические памятники в зоне затопления Шульбинской ГЭС. Алма- Ата, 1987. 20. Асан Бахти Шумерлер, скифтер, қазақтар. – А.:Көшпенділер, 2003. 21. Ахинжанов С.М. Кипчаки в истории средневекового Казахстана. Алма-Ата, 1989. 22.
Бабаян Г.В. Основы археологии:Конспект лекций. - Дону:Феникс,2004.-224 с.
23. Байпаков К.М., Подушкин Л.Б. Памятники земледельческо-скотоводческой культуры Южного Казахстана. Алма-Ата, 1989. 24.
Байпаков К.М. Средневековые города Казахстана на Великом Шелковом пути. Алматы, 1998. 25. Байпаков К.М., А.Нұржанов Ұлы Жібек жолы жəне Қазақстан. – А., 1992. 26. Батыров А.Р., Гречкина Т.Ю. Неолит течения реки Зарафшан. // ИМКУ вып. 27, Самарканд, 1996. 27.
Батыс Қазақстан облыстық тарих жане археология орталығы. Западно- Казахстанский областной центр истории и археологии. / Сдыков М.Н.-Орал, 2009.-31 с. 28. Батыс Қазақстаннын скифтері: Скифы Западного Казахстана. / Сдыков М.Н. и др.-Алматы:Исламнур, 2007.-208 б. 29.
Бейсенбаев А. Батыс Қазақстандағы көшпелілер ескерткіштері. / Қазақ тарихы, 1996 ж., №3. 30. Беленицкий А.М., Бентович И.Б., Большаков О.Г. Раннесредневековые города Средней Азии. Л., 1973. 31.
Бернштам А. Н. Социально-экономический строй орхоно-енисейских тюрок YI-XII в.в. Восточно-тюркский каганат и кыргызы. – М.-Л., 1946. 32. Бернштам A.Н. Проблемы древней истории и этногенеза Южного Казахстана. // М.: "Изд. АН КазССР, сер. археол.", вып. 2, 1950. 33.
Бернштам А.Н. Древнейшие тюркские элементы в этногенезе Средней Азии, Сб. "Советская этнография", VI-VII. – М.-Л., 1947. 34. Бичурин Н.Я. Собрание сведений о народах, обитавших в Средней Азии в древние времена. 1-том. – М.-Л., 1950. 35.
Бичурин Н. Орта Азияны мекендеген халықтардың көне заманғы тарихы. / Ауд. А.Тарази. – Астана: Аударма, 2008. – 552б. 36. Бутанаев В.Я., Худяков Ю.С. История Енисейских кыргызов. Абакан, 2000. 37. Вишневская О.А. Культура сакских племен низовья Сырдарьи в YII-Y вв. – М., 1973. 38.
Вопросы археологии Западного Казахстана. Вып. 1. Самара, 1996. 39.
Вопросы истории и археологии Западного-Казахстана:Сборник научных статей.-Уральск:Западно-Казахстанский центр истории и археологии. Вып 2.-2003.-270 с. 40. Вопросы истории и археологии Западного Казахстана: журнал. / Гл.ред.:М.Н.Сдыков.-Орал.-2006.-262 с. 41.
Восточно Туркестан в древности и раннем средневековье. – М., 1998. 42.
Геродот. Тарих. 9 кітап тұрады. Грек тілінен аударған Ф.Г. Мищенко. - М., 1888. 1-том. 43. Геродот. Страна скифов: Алматы: ИД «Кочевники», 2003. – 168 с. 44. Город Болгар (очерки истории и культуры). М., 1987. 45. Граков Б.Н. Ранний железный век. М., 1980. 46. Грач А.Д. Древние кочевники в центре Азии. М., 1980. 47. Григорьев Г.П. Начало верхнего палеолита человечества. Л., 1979. 48. Горбунов А.П., Самашев З.С., Северский Э.В. Вечная мерзлота- хранительница древностей. А., 2000. 49.
Гумилев Л.Н. Хунну. – М., 1960. 50.
Гумилев Л.Н. Хунну в Китае. – М., 1974. 51.
Деревянко АП., Маркин С.В., Васильев С.А. Палеолитоведение. Введение и основы. Новосибирск, 1994. 52. Деревянко А.П., Аубекеров Б.Ж., Петрин В.Т., Таймагамбетов Ж.К., Артюхова О.А., Зенин В.Н., Петров В.Г. Палеолит Северного Прибалхашья (Семизбугы 2, рани-поздний палеолит). Новосибирск, 1993. 53. Деревянко А.П., Петрин
В.Т., Таймагамбетов Ж.К. и
Раннепалеолитические микроиндустриальные комплексы в травертинах Южного Казахстана. Новосибирск, 2000. 54. Дигар Ж. Отношения между кочевниками и оседлыми племенами на Среднем Востоке. // Взаимодействие кочевых культур и древних цивилизаций. - А., 1989. 55.
Древнести Южного Хорезма. М., 1991. 56.
Древняя Русь, город, замок, село. // Археология СССР. М., 1982. 57.
Древнее золото Казахстана. / Самашев З. и др.-Алматы:Онер, 2007.-160 с. 58.
Досымбаева А.М. Мерке – сакральная земля тюрков. Алматы, 1987. 59.
Евдокимов В.В. Историческая среда эпохи бронзы степей Центрального и Северного Казахстана. Алматы, 2000. 60. Ежелгі дүниедегі жəне византиялық дереккөздеріндегі Ұлы Дала тарихы: 4 томдық / Құраст. А.Н. Гаркавец. – Астана: Фолиант, 2007. Т.1: Ертедегі грек авторлары Ұлы Дала туралы / Қазақ тіліне ауд. М.Ілес, Ə.Шашаев. – 2007. – 464 б. 61. Ежелгі дүниедегі жəне византиялық дерек көздеріндегі Ұлы Дала тарихы: 4 томдық / Құраст. А.Н. Гаркавец. – Астана: Фолиант, 2007. Т.2: Ертедегі грек авторлары Ұлы Дала туралы / Қазақ тіліне ауд. А.Нысаналин. – 2007. – 352 б. 62. Елеуов М. Шу мен Талас өңірінің ортағасырлық қалалары (V-XIII ғ.ғ.басы). Алматы, 1998. 63. Есмағанбетов К. Батыс деректері мен əдебиеттері Қазақстанның ежелгі тарихы хақында. / Қазақ тарихы. 1996 ж., №1. 64.
Железчиков Б.Ф. Ранние кочевники Южного Приуралья. – М., 1980. 65.
Железчиков Б.Ф. Археологические памятники Уральской области. - Уральск, 1998. 66. Жолдасбайұлы С. Ежелгі жəне орта ғасырдағы Қазақстан. – А., 1995. 67. Жұртбаев Т. Дулыға: Көне түркі батырлары туралы тарихи əфсаналар. – А., 1994. К.1., К.2. 68.
Зайберт В.Ф. Атбасарская культура. Екатеринбург, 1992. 69.
Зайберт В.Ф. Энеолит Урало-Иртышского междуречья. Петропавловск, 1993. 70.
Зданович Г.Б. Феномен протоцивилизация бронзового века Урало- Казахстанских степей. Взаймодействие кочевых культур и древних цивилизаций. – А.-А., 1989. 71.
Зуев Ю.А. Ранние тюрки: очерки истории и идеологии. – Алматы: Дайк- Пресс, 2002. 72. Исмагулов О.И. Население Казахстана от эпохи бронзы до современности. – А.-А., 1970. 73.
Исмагулов О. Этническая антропология Казахстана. – А.-А., 1982. 74.
Исламов У.И. Мезолитические памятники Ферганской долины. // ИМКУ. Ташкент, 1972. 75. Ирмуханов Б.Б. Этническая история древнего Казахстана. – А., 1998. 76. Ирмуханов Б.Б. Древняя История Казахстана. - А., 1997. 77. Ирмуханов Б.Б. Усунь и этногенез казахского народа. – Алматы: «Наш Мир», 2006 – 124 с. 78.
Исламов У.И. Пещера Мауай. Ташкент, 1957. 79.
Итина М.А. История степных племен Южного Приаралья. М., 1977. 80.
Кадырбаев М., Курманкулов Ж. Культура древних скотоводов и металлургов Сары-Арки. – А., 1992. 81. Кадырбаев М.К., Марьяшов А.Н. Наскальные рисунки хребта Каратау. – А.- А., 1992. 82.
Кадырбаев М.К., Бурнашева Р.З. Погребение кыпчаки первой половине ХІІ в. из могильника Тасмола. // По следам древних культур Казахстана. Алма-Ата, 1970. 83. Калиева С.С., Логвин В.Н. Скотоводы Тургая в 3-м тысячелетии д.н.э. Кустанай, 1997. 84.
Калиева С.С. Поселение Кожай. Алматы, 1998. 85.
Кирюшин Ю.Ф., Тишкин А.А. Скифская эпоха Горного Алтая. Ч. 1. Культура населения в раннескифское время. Барнаул, 1997. 86. Кляшторный С.Г., Султанов Т.И. Казахстан. Летопись трех тысячилетий. – А.-А., 1992. 87.
Кожемяко П.А. Раннесредневековые города и поселения Чуйской долины. Фрунзе, 1959. 88. Кочевники Урало-Казахстанских степей. – Ек., 1993. 89. Кузьмина Е.Е. Древнейшие скотоводы от Урало до Тянь-Шаня. – Ф., 1989. 90. Кушаев Г.А. Этюды древней истории степного Приуралья. – У., 1993. 91. Кушнарева К.Х. Эпоха бронзы Кавказа и Средней Азии. // Археологии СССР. М., 1994. 92.
Қинаятұлы З. Көшпенділер мемлекетінің пайда болу ерекшелектрі мен типі. // Қазақ тарихы. 2006 ж., №2. – 21-26 бб. 93. Ламберт Д. Доисторический человек. Л., 1991. 94. Максимова А.Г. Могильник эпохи бронзы в урочище Тау-тары. // Археологические исследования на северных склонах Каратау. Алма-Ата, 1962.
95. Максимова А.Г. Эпоха бронзы Восточного Казахстана. // ТИИАЭ АН КазСССР, 1959, т.7. 96.
Маргулан А.Х., Акишев К.А., Оразбаев А.М. Древняя культура Центрального Казахстана. – А., 1966. 97. Маргулан А.Х. Бегазы – Дандыбаевская культура Центрального Казахстана. – А.-А., 1979. 98.
Маргулан А.Х. Из истории городов и строительного искусства древнего Казахстана. Алматы, 1950. 99. Маргулан А.Х. Мир казаха. Алматы, 1997. 100. Марков Г.Е. Кочевники Азии. - М., 1976. 101. Марков
Г.Е. Теоретические проблемы номадизма в советской этнографической литературе. // Историография этнографического изучения народов СССР и зарубежных стран. - М., 1989. 102. Масон В.М. Алтын-депе. М., 1981. 103. Массон В.М. Первые цивилизации. Л., 1989. 104. Массон В.М. Поселение Джейтун: Проблемы становления производящей экономики. // МАН. 1971, №180. 105.
Матюшин Г.Н. Три миллиона лет до нашей эры. М., 1966. 106.
Матюшин Г.Н. Мезолит Южного Урала. М., 1976. 107.
Матюшин Г.Н. Энеолит Южного Урала. М., 1982. 108.
Медоев А.Г. Геохронология палеолита Казахстана. – А.-А., 1982. 109.
Мезолит СССР // Археология СССР. 20 т. М., 1989. 110.
Миняев С.С. Сюнну. – М., 1988. 111.
Монгайт А.Л. Археология Западной Европы. Каменный век. М., 1973. 112.
Мұхтархан Оразбай Үйсін тайпалары жөніндегі тарихи деректер. - А., 1970. 113.
М.Ш.Өмірбекова Сақ (скиф) тарихы мен мəдениеті. – А., 2004. 114.
Оразбаев А.М.,
Омаров Г.К.
Некоторые итоги
археологического исследования Восточного Казахстана. // Проблемы изучения и сохранения исторического наследия. А., 1998. 115.
Палеолит Африки. 1 т. Палеолит мира. Л., 1977 116.
Памятники природного и историко-культурного наследия Актюбинской области:В 13 т. / Бисембаев А. Т.1:Мартукский район.-2006.-157 с. 117. Пасек Т.С. Раннеземледельческие (трипольские) времена Поднестровья. М., 1961. 118.
Пасек Т.С. Ранние земледельцы. Л., 1980. 119.
Пищулина К.А. Присырдаринские города и их значение в истории Казахских ханств. // Казахстан XV-XVII вв. Алма-Ата, 1969. 120. Пищулина К.А. Қазақстан жеріндегі этникалық процестер; Қазақ халқының қалыптасып бірігуі. / Қазақстан тарихы көне заманнан бүгінге дейін (Очерк). - А., 1994. 121.
По следам древних культур Казахстана. – А., 1970. 122.
Проблемы изучения наскального искусства на территории СССР. М., 1990. 123.
Проблемы и сохранения исторического наследия. Алматы, 1998. 124.
Проблемы этногенеза и этнической истории народов Средней Азии и Казахстана.- М., 1986. 125. Ранов В.М. Древнейшие страницы истории человечества. М., 1988. 126. Руденко С.П. Культура хунну и Нойнулинские курганы. М.-Л., 1982. 127. Руденко С.П. Культура населения Горного Алтая в скифское время. М.-Л., 1963. 128.
Самашев З.С. Наскальные изображение верхнего Прииртышье. - А., 1992. 129.
Свод памятников истории и культуры Республики Казахстан. Западно- Казахстанская область. – Алматы: Аруна, 2010. – 488 с. 130. Сдыков М.Н. Степная пирамида.-Уральск,2008.-264с. 131. Сенигова Т.Н., Бурнашева Р.З. Изобразительный мотив льва в прикладном искусстве древнего Казахстана. // Археологические исследования древнего и средневекового Казахстана. - Алма-Ата: Наука, 1980. 132. Скрипкин А.С. Азиатская Сарматия. – С., 1990. 133. Смаилов Ж.Е. Памятники археологии Западной Сары-Арки. Балхаш, 1997. 134. Смирнов К.Ф. Савроматы. – М., 1964. 135. Смирнов К.Ф. Сарматы и утверждение их политического господства в Скифии. – М., 1984. 136.
Сокровища древнего Тараза.Treasures of Ancient Taraz:Фотоальбом.-Алматы: Мектеп, 2008.-184 с. 137. Средняя Азия в эпоху камня и бронзы. М., 1966. 138. Средняя Азия и Дальний Восток в эпоху средневековья. // Археология СССР. М., 1999. 139.
Старков В.Ф. Мезолит и неолит Лесного Зауралья. М., 1980. 140.
Степи Евразии в эпоху Средневековья. // Археология СССР, 20 т. М., 1981. 141.
Степи Евразии в древности и средневековье. - Кн. 1. – Санкт - Петербург, 2002.
142. Таймаганбетов Ж.К. Памятники каменного века. // Археологические памятники в зоне затопление Шульбинской ГЭС. Алма-Ата, 1987. 143.
Таймаганбетов Ж.К. Палеолитическая стоянка им. Ч.Ч. Валиханова. – А.-А., 1990.
144. Таймаганбетов Ж.К., Нохрина Т.Н. Комплексы пещера Караунгур. Туркистан, 1998. 145.
Ткачев В.В. Степи Южного Приуралья и Западного Казахстана на рубеже эпох средней и поздней бронзы:Монография.-Актобе:АОЦИЭиА, 2007.-384 с. 1. Токарев С.А. Ранние формы религий. - М., 1990. 146. Толстов С.П. По следам древнехорезмийской цивилизации. - М: Издательство АН
СССР, 1948.
см. на
сайте: http://www.opentextnn.ru/history/archaeology/expedetion/Tolstov/?id=1778. 147. Толочко П.П. Древняя Русь. Киев, 1987. 148. Фахрутдинов Р.Г. Очерки по истории Волжской Болгарии. М., 1984. 149. Хазанов А.М. Кочевники и внешний мир. - А., 2000. 150. Хлопин И.Н. Геоксюрская группа поселение эпохи энеолита. М., 1964. 151. Черников С.С. Загадка Золотого кургана. – М., 1965. 152. Шəлекенов У.Х. Құм басқан қала. Алматы, 1992. 153. Шалекенов У.Х. V-XIII-ғасырлардағы Баласағұн қаласы.
2-бас.- Алматы:Жібек жолы, 2007.-248 б. 154. Шишкина И.Б. У стен Великой Намазги. М., 1982. 155. Энеолит СССР. // Археологии СССР. 20 т. М., 1982. 156. Юдин П.В. Центральная Азия в ХІҮ-ХҮІІІ веках глазами востоковеда. – Алматы: Дайк-Пресс, 2001. ИНТЕРНЕТ САЙДТАРЫ. 1.
www.testent.ru/load/testy/istorija_... 2.
kaz-ekzams.ru/index.php?newsid=236 3.
kaz-ekzams.ru/237-voprosy-i-otvety-... 4.
ru.wikipedia.org/wiki/История_Казах... 5.
ibrain.kz/mod/book/view.php?id=207&... 6.
veep.kz/rus/referat/hiskaz/50-drevn... 7.
www.twirpx.com/files/historic/kazah... 8.
www.kazakhistory.ru/post23.html 9.
panasia.ru/main/kazakhstan/sight/1.... 10.
kazhistory.ru 11. referaty.kz/referat/istoriya-drevne... 12. www.kazakhstan.orexca.com/rus/kazak... 13. www.tarih.ru 14. www.centrasia.ru/newsA.php?st=12876... 15. d-klevyj.narod.ru/ioydvgkat.html 16. www.kazhistory.ru; 17. catalog.kazakh.ru/sites/316/8715 жүктеу/скачать 183,87 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|