Ќазаќстан Республикасыныѕ Білім жјне Єылым Министрлігі

1.Алаш қозғалысының кезеңдеуін қазіргі таңда Ресейдегі буржуазиялық-демократиялық революциядан бастап 1986 жылдың желтоқсан оқиғаларымен 1991 жылы тәуелсіз Қазақстан Республикасының Ұлттық мемлекеттігін алғанға дейінгі кезең тарихы.

2.Алаш партиясы мен Алаш зиялыларының тарихтағы орнын қайта сипаттау, зерттеу барысында олардың есімі тарихта обьективті түрде бағаланған. Соның салдарынан тарих ғылымының кеңестік 1953 жылы КОКП ХХ сьезі олардың есімдерін ақтау ісі жүргізіліп, ғалымдар олар туралы ғылыми зерттеулер жазылды

3.Қазақстан тарих ғылымында түрліше методолгиялық жүйелермен принциптерін қолдау мақсатында ұлттық тарихты жандандыру идеялары тарихшылардың еңбектеріне енгізілген.

4.Алаш зиялылардың тарита қалған қызметі, саясаты іс-әрекеттері Кеңестік және қазіргі заман тарихнамада түрліше тұжырымдалып, сипатталған. Ал, ҚР тарихшылары өздері оларды бағалау барысында тиянақты ой бермеген. Оның негізгі себептерінің Алаш лидерлерінің мүшелерін қос өкімет,Совет өкіметі, ақ гвардияшылдармен қарым-қатынастары толық нақты деректер берілмеген.

5.Қазақстан Республикасының тарихшы ғалымдар Алаш партиясы мен Алашорда үкіметінің тарихын біржақты қызметі арқылы ғана бағалап отыр. Және де Кеңестік дәуіріндегі идеологиялық саясатпен себеп-салдарын түсіндіруге мақсат қойған.

6. Алаш немесе Алашорда қозғалысы ХІХ ғасырдың соңы мен ХХ ғасырдың басында Қазақстанда орын алған әлеуметтік-экономикалық, қоғамдық-саяси және рухани-мәдени өзгерістердің нәтижесінде өмірге келді. Бұл қозғалыстың өзегі өзінің бастау көздерін 1905-1907 жылдардағы бірінші орыс революциясы әкелген өзгерістерден алған, ал саяси ұйым ретінде 1917 жылғы жазда құрылған Алаш партиясы болды.

7.ХХ ғасырдың басымен 30 жылдарға дейінгі баспасөз материалдарында Алаш лидерлерінің, зиялылардың партияға мүшелерінің берілген мінездемесі тарих ғылымында тарихилылық принцип бойынша обьективті болып есептелінеді. Ұлттық жандандандыру барысында Кеңестік идеологияда оларды бұқара арасында халық жауы деп жариялаған. Қазіргі таңда ұлттық идеяның құрбандары ретінде бағалаған.

8. жалпы ұлттық саяси ұйымды құру үшін ХІХ және ХХ ғасырлар тоғысында қалыптасқан ұлттық демократиялық қазақ интелегенциясының жұрт таныған жетекшілері Әлихан Бөкейханов, Ахмет Байтұрсынов, Мұстафа Шоқай, Мұхамеджан Тынышбаев, Жаһанша Досмұхамедов, Әлихан Ермеков, Жақып Ақбаев, Халел Ғаббасов, т.б. ондаған қайраткерлер 12 жыл 1905-1917 жылдар аралығында қажырлы еңбек етті.

9.Шетелдік тарихнамада ХХ ғасырдың басы мен 50жылдары болған саяси оқиғаларда обьективті бағалауға тырысқан, ұлттық идеяны іске асыруда алғашқы идеологтары мен практиктері деп бағалаған.

10. ХХ ғасырдың басынан өрістей бастаған қазақ қауымына тән қоғамдық қозғалыс өз алдына буржуазиялық-демократиялық мәндегі мақсат-міндеттерді: ұлттық тең праволылық, халықтың мәдениетін көтеру, оқу-ағарту ісін жетілдіру, әйел тендігін қамтамасыз ету, көшпелілерді отырықшыландыру т.с.с.қойды. Бұл істің басы-қасында ат төбеліндей аз ғана тұңғыш қазақ зиялылары жүрді.

11.Алаш партиясының лидерлер мен мүшелері «Қазақ», «Айқап» баспасөз материалдарында Алаш партиясының бағдарламалық саясатын іске асыруда түрлі тактикалық іс-әрекеттерін қолданған.