Ќазаќстан Республикасыныњ білім жєне ѓылым министрлігі
жүктеу/скачать 181,84 Kb. Pdf көрінісі
|
айя
- Бұл бет үшін навигация:
- Теориялық бөлім.
| №5 лабораториялық жұмыс
Молекулалық массаны вискозиметрлік әдіспен анықтау Жұмыс мақсаты: полимерлердің молекулалық массасын вискозиметрлік әдіспен анықтауға дағдылану. Теориялық бөлім. Полимерлердің қасиеттері әртүрлі әдістер арқылы анықталатын молекулалық массаларға тәуелді болады. Кез-келген табиғи немесе жасанды полимер қашанда әртүрлі молекулалық массасы бар молекулалардың қоспасынан тұрады, сондықтан алғашқы және соңғы молекулалық массалары оны анықтайтын әдістер негізіне бағынатын ұстанымдарға тәуелді болады және ол бірнеше молекулалық бөліктердің орташа мәні болып былады. Полимерлердің орта салмақтық (M w ) және орта сандық (М п ) молекулалық массаларының қатьнастары (M w /M n ) олардың полидисперстілігін көрсетеді. Жоғары молекулалық қосылыстар ерітінділері жоғарғы тұтқырлығымен және сүйықтықтын молекулаларының арасындағы тізбектік күшінің артықшылығымен ерекшеленеді. Сұйықтықтарды трубка арқылы өткізген кезде оның әртүрлі қабаттары болады және трубка қабырғасынан концетірлі орналасады, сонымен қатар оның ортасына қарай әртүрлі жылдамдықпен қозғалады. Трубканың қабырғасына жақын қабатындағы молекулалар ақырын қозғалады, келесі қабат үлкен жылдамдықпен қозғалады және әрбір қабатта осы құбылыс тұрақты болады. Бұндай құбылыс ламинарлы ағыс деп аталады. Жылдамдықты арттырған кезде қабат айналымдары араласаып ламинарлық, ағыстағы бөліктер турбулентті ағысқа ауысады. Жоғары молекулалық қосылыстарда анамальды тұтқырлық байқалады. Ол өте жоғры және (сұйықтыққа әсер ететін қысымды) арттыра отырып сұйықтықтың бірінші тобына қарама – қарсылықты азайтады. Бұл ерітінділердің жоғары тұқырлығы молекула арасындағы дәрежелердің ұқсастығына тәуелді болады. Ақуыздың гидрофильдік молекулаларының және полисахаридтердің молекулаларының тібектерінің күші су молекуласынан өте жоғары болады және олардың тұтқырлығы өте сұйытыылған ерітінділерінде де жоғары болады. Сонымен қатар, бөлшектердіің пішінінің де үлкен маңызы бар. Егер созылмалы бөлщектер әртүрлі ағыстарға бөлініп орналасса, онда олар өзара бір біріне қарама-қайшылық тудырады. Ал егер осы сұйықтықтардың ішкі қысымын арттырсабөлшектер ағыс үлесінің нәтижесінде ерітіндінің тұтқырлығын төмендетеді. Концентрацияны арттыратын болсақ, онда жоғары молекулалық заттардың ерітіндісінің тұтқырлығы күрт өсіп, сонымен қатар еріген бөлшектер құрылым түзеді. Тұтқырлық әдіспен анықтаған полимерлердің молекулалық массасы орташа тұтқырлық молекулалық масса ( М ) деп аталады. Полимерлердің сипаттамалы тұтқырлығының молекулалық массамен байланыстылығы Марк-Кун-Хаувинктің теңдеуімен өрнектеледі: КМ . Мүндағы К жөне α параметрлері еріткіштің сапасына және макромолекуланың конформациясына тәуелді болады. Көбінесе α - константасы 0,5 пен 0,8 аралығында жатады. Тұтқырлық полимерлердің молекулалық массасын анықтаудың абсолютті әдісі емес. К мен α - ны анықтау үшін, басқа да дәлірек, атап айтқанда седиментация, сөуле шашыру т.б. әдістер қолданылады. Полимердің тұтқырлығын анықтау үшін, еріткіш пен полимер ерітіндісінің капиллярлы вискозиметрдің түтікшесінен өту уақыттарын белгілі бір температурада анықтайды. Салыстырмалы тұтқырлық - ерітіндінің капиллярлы вискозиметр түтікшесінен өту уақытының, еріткіштің өту уақытының (бірдей жағдайда өлшенген) мәндерінің қатынасына тең болады. Меншікті түтқырлық - ерітінді мен еріткіштің тұтқырлықтарының айырмасының еріткіш тұтқырлығына қатынасын көрсетеді. Келтірілгеи тұтқырлық - деп, полимердің меншікті тұтқырлығының оның концентрациясына байланыстылығын айтады. Өзіндік (сипаттамалы) тұтқырлық деп, полимер ерітіндісінің қонцентрациясы нольге ұмтылған кезде, келтірілген тұтқырлықтың мәнін атайды. Өзіндік тұтқырлықтың мәні графиктен (өрнектен) полимердің концентрациясы нольге ұмтылған кездегі мәнін экстраполяциялау арқылы табады. жүктеу/скачать 181,84 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|