Қазақстан республикасының денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі қожа ахмет ясауи атындағы халықаралық



бет144/167
Дата05.12.2022
өлшемі10,61 Mb.
#55077
түріОқулық
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   167
Байланысты:
Novy gigiena000 (1) (1) (1)

10.2. Радиоактивті заттардан қорғану


Радиоктивті заттардан қорғаудың бірнеше жолдары бар.Олар:физикалық , химиялық және биологиялық тәсілдері.


Физикалық тәсіл
Бұл тәсілді ұйғаруы бойынша,дер кезінде қол-аяқты денені жылы сумен жуып отыру керек.Қолға арнаулы түрде дайындалған перчаткаларды кию керек.Қатты радиоактивті элементтердің бөлшектерінің кішкентай түйіршіктері ішкі органдарға өтіп кетпеуін қадағалап отыруы керек.
Егер кішкентай бөлшектер ішкі органдарға өтсе, олар тез арада ағзадан шыға қоймайды. Әсіресе радий, уран, плутоний, стронций, иттрий және цирконий бөлшектері ағзаларға өтсе қауіпті ісіктер туғызуы мүмкін . Олар радиоактивті сәулелер таратады. Цезий тез еритін тұздарды түзеді.Сөйтіп адам ағзаларының жұмсақ тканьдерінде жиналады да үнемі иондалған сәулеленуді таратады. Радиоактивті стронцийдің бөлшектерін адам ағзаларынан шығару оңай емес . Стронцийді кальциймен ығыстырып шығаруға болады.
Тез еритін цезий-137 бөлшектерін ағзалардан ығыстырып шығару үшін көп мөлшерде су ішу керек .Радиоактивті элементтерді ағзлардан шығару үшін қымыздық сірке қышқылы мен лимон қышқылын көп мөлшерде пайдалану керек.С,Д витаминін ішу өте пайдалы (сәбіз,редис). Арақ-шарап ішуге болмайды. Олар радиацияның әрекетін күшейтіп жіберуі мүмкін.Бірақ кейбір адамдар Уран өндіретін шахталарда істеп жүріп күніне азды-көпті арақ ішіп жүрген. Ол адам күні бүгінге тірі. Ал арақ ішпеген оның әріптестері жарық дүниемен баяғыда қоштасқанның ол жіпке тізгендей айтып беріп отырады. Біздіңше,азды-көпті арақ-шарап ішіп отырған жөн болғаны.
Радиациядан қорғанудың химиялық және биологиялық жолдары.Радиацияға қарсы қолданатын препараттарды радиопротекторлар деп аталады.Олар радиоактивті элементтердің бөлшектері ағзалардан шығару үшін неше түрлі химиялық препараттарды пайдаланады. Олар ағзаларды радиациядан сақтап қалады. Иондалған сәулеленуді ем-дом ретінде пайдалануға болады. Дерттерге диагностика қою үшін бета – сәулесін пайдаланады.
Адамдарды радиациядан қорғау Қазақстан Республикасының алдында тұрған аса күрделі мәселе .Қазақстан Республикасында адамдардың денсаулығына өте үлкен көңіл бөлінеді.Әсіресе экологиялық аппатқа ұшыраған аймақтарда да тұратын халықтардың денсаулығы қатаң бақылауға алынған .Осы айтылғандарды қорыта келе ,радиация дертіне шалдықпау үшін халыққа, әсіресе ,жеткіншектерге радиоэкологиядан жан-жақты білім және тәрбие беру екенін естен шығармауымыз керек.Адамзат баласы осы кезден бұрын - сонды болып көрмеген орасан көп ғылыми табыстарға жетіп,техника мен технологияны дамыта түсуде. Оларды төтенше түрде дамуы биология ғылымдарына тікелей байланысты.
Ол жаратылыстану ғылымдарының көрнекті салаларының бірі. Оның басты міндеттері жер бетіндегі тіршіліктің пайда болуын, оның эволюциялық жолмен дамуын зерттеу. Биология жердің тіршілік иелері адамдар мен неше түрлі көзге көрінбейтін микроорганизмдер зерттейді. Алынған мәліметтердің негізінде сигнал хабарды дәл тіркейтін сезімтал машиналар мен механизмдер шығару жұмыстарын жүргізеді.
Кейінгі кезде биологиялық ғылымдар орасан зор ілгерлеп,алға басты. Осы уақыттың ішінде тіршілік дүниесі адамдар , жан-жануарлар ,өсімдіктер әлемі туралы көптеген түсінігіміз бар. Тірі организмдердің пайда болу жолдарын, биохимиялық процестерін білеміз. Бірақ көптеген биологиялық көріністердің құпия сырлары әлі күнге дейін өз шешімін тапқан жоқ.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   167




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет