Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі



Pdf көрінісі
бет66/243
Дата03.10.2022
өлшемі4,19 Mb.
#41149
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   243
Халықаралық тәжірибе.
2019 жылдың наурызында БҰҰ 2020-2030 жылдарға арналған экожүйелерді қалпына 
келтірудің он жылдығы деп жариялады. 28 - 31 мамыр аралығында Қырғызстан, Орталық 
Азия және Кавказ елдері Ыстықкөл облысында өткен БҰҰ ЕЭК/ФАО Орман шаруашылығы 
мәселелері бойынша Конгресінде орман шаруашылығы мониторингі және ландшафттарды 
қалпына 
келтіру 
саласындағы 
өз 
қызметі 
мен 
жетістіктерін 
көрсетті 
.https://eco.akipress.org/news:1547213/?from=eco&place=newsload). 
БҰҰ-ның Ассамблея үшін қоршаған орта туралы анықтамалық баяндамасы 
проблемаларды анықтауға және іс-әрекеттің жаңа бағыттарын анықтауға негіз болып 
табылады, шұғыл іс-қимылдарға қалыпты негіз береді. Бұл есеп «Экологиялық мәселелердің 
инновациялық шешімдері және тұрақты тұтыну және өндіріс» деп аталады және инновацияны 
экологиялық мәселелерді шешуге тапқырлықты ынталандыратын мәдениет ретінде 
қарастырады. 
Баяндамада белгіленген бес негізгі мәселе қарастырылады: синтетикалық биологиядағы 
жаңа әзірлемелер; өзара байланысты ландшафттардың сыни артықшылықтары; мәңгі 
мұздықтағы шымтезек батпақтарының күрделі өзара әрекеттесуі және осалдығы; азотпен кең 
таралған ластанудың сын-қатерлері; әлемнің климаттың өзгеруіне дұрыс бейімделмеу қаупі. 
Сондай-ақ баяндамада 1995-2011 жылдар аралығындағы кезеңде жоғалған экожүйелік 
қызметтердің (4-20 трлн. АҚШ доллары), ауыл шаруашылығын жүргізуден қоршаған ортаға 
қысымның артуы (3 трлн. АҚШ долл. АҚШ доллары), сондай-ақ ластанумен байланысты 
шығындар (4,6 трлн. АҚШ долл. жыл сайын)
103

БҰҰ ЕЭК мен ФАО Кавказ және Орталық Азиядағы ормандардың жай-күйі туралы өте 
маңызды жарияланым шығарды, онда 1990 жылдан бергі ақпарат алғаш рет қолжетімді болып 
отыр! Бұл баяндамада орман ресурстары, аймақтың орман секторы және ормандардың бетпе-
бет келуінің негізгі қаупі сипатталады. Онда сондай-ақ жоспарланған немесе қабылданған 
орман секторының саясаты, мекемелері және ден қою шаралары қарастырылады және 
103
Innovative solutions for environmental challenges and sustainable consumption and production. United Nations 
Environment Assembly of the United Nations Environment Programm Fourth session Nairobi, 11–15 March 
2019. 


131 
аймақтағы орман секторының алдында тұрған негізгі проблемалар мен міндеттер атап 
көрсетіледі. 
Кавказдағы ормандар 15%-дан аз аумақты, ал Орталық Азияда 10%-дан аз аумақты алып 
жатыр. Бұған 40%-дан астам аумағы орманмен қамтылған Грузия кірмейді. Алайда Кавказ 
және Орталық Азияның сегіз елінің ормандары мен басқа да орман алқаптары 30 
млн.гектардан астам жерді алып жатыр, бұл Италия көлеміне сәйкес келеді.
Аймақтың ормандары эрозиядан және ерекше осал экожүйелердегі топырақтың 
жоғалуынан қорғаудағы шешуші рөліне байланысты ерекше болып табылады. Ормандардың 
және басқа да орман алқаптарының 90%-ы қорғаныс функцияларын орындауға арналған. 
Көптеген аудандарда ағаш емес орман өнімдері-жаңғақтар (пісте, жаңғақ, бадам, фундук), 
жемістер мен жидектер, шөп, дәрілік шөптер, саңырауқұлақтар, бал, гүл шамдары, ағаш 
тұқымдары және басқалар – ауылдық аудандарда өмір сүруге арналған құралдарды 
қамтамасыз етуде маңызды рөл атқарады. Сексеуіл плантациялары, мысалы, Арал теңізінің 
айналасындағы селге көмек көрсетудің бірнеше құралдарының бірі болып табылады, онда 
акваторияның қысқаруы тұзды шөлді құрады, онда жел денсаулыққа және қоршаған ортаға 
зиян келтіретін улы шаңды желмен үрлейді.
Өңірдегі барлық ормандар мемлекеттік меншікте болады және орталық үкіметтің 
бюджетінен қаржыландырылатын мемлекеттік орман шаруашылығы ұйымдарымен 
басқарылады. Барлық елдерде орман туралы заңдар мен саяси мәлімдемелер бар. Сонымен 
қатар, орман секторының мәселелері ең жоғары саяси деңгейде іс жүзінде жарияланбайды.
«Қоғам мен қоршаған ортаға Кавказ және Орталық Азия ормандарының үлесін арттыру 
үшін айтарлықтай әлеует бар», - деді БҰҰ ЕЭК атқарушы хатшысы Ольга Алгаерова. 
Сонымен қатар, бұл әлеуетті іске асыру үшін саяси деңгейде өршіл, бірақ шынайы 
мақсаттарға қол жеткізу және орман секторына жеткілікті ресурстар беру жөнінде ұзақ 
мерзімді міндеттемелер қабылдануы қажет, бұл өңірде шынайы орман пайдалануды 
қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.».
104


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   243




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет