Қазақстан Республикасының электронды нысандағы нормативтік құқықтық
Радиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің негізгі қағидаттарын
жүктеу/скачать 0,86 Mb. Pdf көрінісі
|
| Радиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің негізгі қағидаттарын
практикалық іске асыру 1-бөлім. Негіздеу қағидаты 1. Неғұрлым қарапайым жағдайларда негіздеу қағидатын тексеру пайда мен зиянды салыстыру арқылы жүзеге асырылады: мұнда – радиациялық қорғауға шығындарды қоспағанда, сәулелену көзін X немесе сәулелену жағдайларын құруға және пайдалануға арналған барлық шығындарды шегергенде сәулелену көзін немесе сәулелену жағдайларын қолдану пайдасы; У – барлық қорғау түрлеріне арналған шығындар; У – адамдардың денсаулығына және қоршаған ортаға қорғау шараларымен жойылмаған сәулеленуден келетін зиян. 2. Пайда мен зиян жиынтығының айырмашылық нөлден көп (Х) (У + У ) болуға тиіс, ал пайдаға қол жеткізудің баламалы әдістері болған кезде бұл (Х) айырмашылық ең жоғары болуға тиіс. Пайданың зияннан асуына қол жеткізу мүмкін болмаған жағдайда, сәулелену көзінің осы түрін қолданудың қабылдауға жарамсыздығы туралы шешім қабылданады. Техникалық және экологиялық қауіпсіздік жақтары ескеріледі. 3. Көбіне пайда мен зиян әртүрлі көрсеткіштер арқылы өлшенетін сәулелену көзінің пайдасы мен зиянын салыстырумен байланысты негіздеу қағидатын тексеру тек радиологиялық өлшемшарттармен ғана шектелмейді, сонымен бірге әлеуметтік, экономикалық, психологиялық және басқа факторларды қамтиды. 1 2 1 2 Редакциялау күні 15.12.2020 Сақтау күні 19.04.2023 Дата редакции 15.12.2020 Дата скачивания 19.04.2023 Қазақстан Республикасының электронды нысандағы нормативтік құқықтық актілердің эталонды бақылау банкі Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан в электронном виде 4. Әртүрлі сәулелену көздері мен сәулелену жағдайлары үшін пайданың нақты шамаларының өз ерекшеліктері бар (атом электр станциясы (АЭС) өндірген энергия, диагностикалық және басқа ақпарат, қазбаланған табиғи ресурстар, баспанамен қамтамасыз етілу). Оларды бірдей уақыт аралықтарында адам санын- өмір сүру жылын қысқарту түрінде сәулеленуден болатын ықтимал залалмен салыстыру үшін пайданың жалпылама өрнегіне келтіру керек. Бұл ретте бір а-Зв ұжымдық тиімді дозасында сәулелену бір адамнан-өмір сүру жылынан айырылуға алып келеді деп қабылданады. 5. Басымдық экономикалық пайдалармен салыстырғанда денсаулық көрсеткіштеріне беріледі. Пайда-зиян арақатынасының медициналық-әлеуметтік негіздемесі сәулеленумен байланысты қызметтің денсаулық үшін пайдасы мен зиянының сандық және сапалық көрсеткіштерінің негізінде жасалынуы мүмкін. 6. Сандық бағалау үшін мына теңсіздікті пайдалану керек: мұнда У 2 мәні (1) формуладағыдай, У 0 - сәулеленумен байланысты осы қызмет түрінен бас тарту нәтижесінде денсаулыққа келген зиян. Сапалық бағалау мына формуланың көмегімен орындалуы мүмкін: мұнда - сәулеленумен байланысты қызметтің нәтижесінде зиянды Z факторлардың әсер ету қарқындылығы; Z - сәулеленумен байланысты қызметтен бас тарту кезінде персоналға немесе халыққа әсер ететін зиянды факторлар; D және , - және факторлары әсерінің рұқсат етілген қарқындылығы. D Z Z жүктеу/скачать 0,86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|