Қазақстан тарихы Орындаған: Мекенбай Әсем



Дата29.12.2023
өлшемі16,5 Kb.
#144717
түріҚұрамы
Байланысты:
Документ (20)


Қазақстан тарихы
Орындаған: Мекенбай Әсем

1.Алаш қайраткерлерің қазақ мемлекеттілігіне қосқан үлесі?

20 ғасырдың басындағы Алаш қозғалысы қайраткерлері қазақ мемлекеттілігінің қалыптасуына зор үлес қосты. Олар қазақ халқының ұлттық мүддесін қорғап, тәуелсіз мемлекет құру жолында күресті. 1917 жылғы Алашорда съезіне қатысу нәтижесінде Алаш автономиясы Ресей Федерациясының құрамында болып жарияланды. Алайда Кеңес өкіметі орнағаннан кейін автономия басып-жаншып, Қазақстан КСРО құрамында Кеңестік Социалистік республика болды.
Алаш қозғалысы қайраткерлері де қазақ әдебиетінің дамуына зор үлес қосты. Олар қазақ тілінің әдебиетте қолданылуын қолдады, ұлттық жазу мен мәдени мұраның дамуына үлес қосты. Белгілі қайраткерлердің бірі ақын, публицист Шоқан Уәлиханов қазақ тілінің әдебиетте қолданылуын белсенді қолдады.Алфавитке қосқан үлесіне келсек, қазақ әліпбиінің қалыптасуы мен бекітілуінің осы кезеңде болғанын айта кеткен жөн. Алаш қозғалысы қазақ тілі үшін араб әліпбиін қолдануды қолдады. Одан кейін Кеңес Одағы кезінде әліпбиге өзгерістер енгізіліп, 1940 жылы қазақ тілі кириллицаға көшірілді.
Алаш қозғалысының қызметі мен олардың Қазақстанға тәуелсіздік орнату әрекеті ұзаққа созылды. 1917 жылы өткен Алашорда съезінде Алаш автономиясы Ресей Федерациясының құрамында болып жарияланды. Алайда, Қазан төңкерісінен және большевиктік билік орнағаннан кейін Алаш автономиясы басып-жаншылды. 1920 жылы Кеңес үкіметі Қазақстанға бақылауды қалпына келтіріп, ел Кеңес Одағының құрамына енді. Бұл Алаш қайраткерлерімен қақтығысқа әкелді, олардың жетекшілері тұтқындалды немесе эмиграцияға мәжбүр болды. Сөйтіп, тәуелсіздік орнату әрекеті сәтсіз аяқталып, Қазақстан КСРО-ның құрамына енді.

2.Ұлы Отан соғысындағы кеңес одағының халыққа қарсы жасаған әрекеті?


Фашистік Германия мен оның одақтастарына қарсы Ұлы Отан соғысы (1941-1945) Кеңес Одағы халықтарына айтарлықтай әсер етті. Бұл соғыс тарихтағы ең ірі және жойқын оқиғалардың біріне айналды.Халық шығыны: КСРО орасан зор адам шығынына ұшырады. Болжамдар әртүрлі, бірақ қаза тапқандардың жалпы саны әскери қызметкерлер мен бейбіт тұрғындарды қосқанда 20 миллионнан астам адамға жетуі мүмкін.Инфрақұрылымдағы қираулар мен шығындар: Көптеген қалалар мен ауылдар қирады, өнеркәсіп орындары қирады. Бұл ауыр экономикалық шығындар мен әлеуметтік қиыншылықтарға әкелді.Жұмыс күшін ауыстыру: Көптеген адамдар майдандық аймақтардан эвакуацияланды, бұл жаппай жұмыс күшінің қоныс аударуына және халық құрылымының өзгеруіне әкелді.Жарақат және психологиялық әсерлер: Соғыс көптеген адамдарды физикалық және психологиялық жарақат алды. Көптеген отбасылар жақындарынан айырылды, бұл қоғамға қатты әсер етті.Қоғамдық құрылымның өзгеруі: Әйелдердің қоғамдағы рөлі өзгерді, өйткені олардың көпшілігі ерлері жоқта, майданда еңбекке, ел қорғауға қатысты. Есте сақтау қабілетін қалыптастыру: Соғыс адамдардың ұжымдық есте сақтауының маңызды бөлігіне айналды. Соғыстағы жеңіс бірлік пен ерліктің символына айналды, бірақ оның қайғылы салдары да адамдардың санасында терең із қалдырды.Жалпы, Ұлы Отан соғысы кеңестік қоғамға күрделі және сан қырлы әсер етіп, ауыр шығын ғана емес, сонымен бірге кеңестік тарих пен мәдениеттің кейбір ерекшеліктерін қалыптастырады.

3.Желтоқсан көтерілісі неге, неліктен ақиқатқа жеткен жоқ?(3себеп)


Желтоқсан көтерілісінің, әсіресе қалың жұртшылық арасында аз белгілі оқиға болуының бірнеше себептері бар: Цензура және тарихи саясат: Кеңес Одағында тарих цензураға және ресми тарихи саясатқа ұшырады. Ресми сызбаға сәйкес келмейтін немесе биліктің заңдылығына күмән тудыруы мүмкін оқиғалар жиі басылды немесе бұрмаланды. Желтоқсан көтерілісі Ресей тарихындағы басқа оқиғалар сияқты бұл мәселеге тап болды.Ақпаратқа қол жеткізудің шектеулілігі: Қазіргі дәуірге дейін ақпаратқа қол жеткізу шектеулі болды. Адамдардың тарихи оқиғалар туралы ақпарат алу мүмкіндігі шектеулі болуы мүмкін, әсіресе бұл оқиғалар ресми тарихнамада ерекше атап өтілмесе.Одан да маңызды тарихи оқиғалар: Ресей тарихында Қазан төңкерісі және Ұлы Отан соғысы сияқты көптеген маңызды сәттер болды. , бұл көбірек назар аударып, тарихи әңгімелердің орталығына айналды. Осы оқиғаларды ескере отырып, Желтоқсан көтерілісі азырақ маңызды болып көрінуі мүмкін, сондықтан аз талқыланады.Осы факторлардың жиынтығы Желтоқсан көтерілісінің қалың жұртшылық арасында салыстырмалы түрде түсініксіз болуын түсіндіреді.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет