Қазақстан тарихы пәні және оның міндеттері. Қазақстан тарихы пәнінің жас

БӚЛІМ IV 

1.

 

Абишев  Г.  Казахстан  в  Великой  Отечественной  войне  (1941-1945  гг.).  -Алма-

Ата, 1958. 

2.

 

Абжанов  А.  Сельская  интеллигенция  Казахстана  в  условиях  совершенствования 

социализма. - Алма-Ата, 1988. 

3.

 

АбылхожинЖ.Б. Традиционная структура Казахстана, -Алма-Ата, 1991.  

4.

 

Абылхожин  Ж.Б.  Очерки  социально-экономической  истории  Казахстана.  ХХв.-

Алматы, 1997. 

5.

 

Алампиев  П.М.  Ликвидация  экономического  неравенства  народов  Советского 

Востока. - М., 1958. 

6.

 

Алаш Орда. Сборник документов. - Алма-Ата; Айкап, 1992. 

7.

 

Алексеенко А.Н. Население Казахстана 1920 - 1990 гг. - Алматы: Гылым, 1993. 

8.

 

Амрекулов Н., Масанов Н. Казахстан между прошлым и будущим. - Алматы, 1994. 

9.

 

Асылбекоа  М.Х.    Формирование  и  развитие  кадров  железнодорожников 

Казахстана. - Алма-Ата, 1973. 

10.

 

Асылбеков  М.Х.,  Нурмухамедов  СБ.,  Пан  Н.Г.  Рост  индустриальных  кадров 

рабочего класса в Казахстане. - Алма-Аты, 1976. 

11.

 

Асылбеков  М.Х.,  Галиев  А.Б.    Социально-демографические    процессы  в 

Казахстане(1917-1960). -Алма-Ата, 1991. 

12.

 

Базанова Ф.Н. Формирование и развитие структуры населения Казахской ССР. 

-Алма-Ата, 1987. 

13.

 

Баишев СБ. Социально-экономическое развитие Советского Казахстана. -Алма-

Ата, 1979. 

14.

 

Балакаев Т.Е. Колхозное крестьянство Казахстана в годы Великой Отечественной 

воины 1941-1945 гг. -Алма-Ата, 1971. 

15.

 

Балакаев Т., Алдажуманов К. Трудящиеся Казахстана - фронту. - Алма-Ата, 1985: 

наказ, языке. 

16.

 

Белан П.С. Казахстанцы в боях за Ленинград. - Алма-Ата, 1973.  

17.

 

Белан П.С. Потапов А., Честное С. Доблесть солдатская. - Алма-Ата, 1974.  

18.

 

Белан П.С. Казахстанцы - кавалеры «Золотой Звезды». - Алма-Ата, 1982. 

19.

 

Белан П.С. Казахстанцы в боях за свободу Украины и Молдавии (1942-1944). 

- Алма-Ата, 1984. 

20.

 

Бенигсен А. Ламарьсе-Кельжекей Ш. Пресса и национальное движение среди 

мусульман России до 1920 года. - Вып. 1. - Алма-Ата, 1990.  

21.

 

Валовой Д. Экономика в человеческом измерении. - М., 1988.  

22.

 

Великая  Октябрьская  Социалистическая  революция  в  Казахстане.  Летопись 

событий. -Алма-Ата, 1967. 

23.

 

Великий Октябрь и социально-экономический прогресс Казахстана.  - Алма-Ата, 

1987. 

24.

 

Воспитание культуры межнациональных отношений. - Алма-Ата, 1988.  

25.

 

Восстание 1916 г. в Средней Азии и Казахстане: Сборник документов. - М., 1960. 

26.

 

Всесоюзная  перепись  населения  1926  г.  -  Т.  42.  -  М-,  1930.  Герои  Советского 

Союза - казахстанцы: Сборник документов. - Т.1-2. -Алма-Ата, 1968. 

27.

 

Герои Советского Союза: Кр. биогр. словарь. - М., 1967. - Т. 1. - 1988. -Т. 2. 

28.

 

Голод в казахской степи. - Алма-Ата, 1991. 

29.

 

Гражданская война в Казахстане: Сборник документов. - Алма-Ата, 1974.  

30.

 

Григорьев  В.К.  Разгром  мелкобуржуазной  контрреволюции  в  Казахстане 

 

22 

(1920-1922 гг.). - Алма-Ата: Казахстан, 1984. 

31.

 

Даулбаев Н.Н. Караганда - третья угольная база СССР. - Ала-Ата, 1971.  

32.

 

Дахшлейгер  Г.Ф.  Турксиб  -  первенец  социалистической  индустриализации.  -

Алма-Ата, 1953. 

33.

 

Дахшлейгер Г.Ф. Социально-экономические преобразования  в  ауле и деревне 

Казахстана (1926-1929 гг.). - Алма-Ата, 1965.  

34.

 

Дахшлейгер Г.Ф. Историография Советского Казахстана. - Алма-Ата, 1969. 

35.

 

Дахшлейгер  Г.Ф.В.И.  Ленин  и  проблемы  казахстанской  историографии.  -Алма-

Ата: Наука. 1973. 

36.

 

Дахшлейгер Г.Ф.. Нурпеисов К. История крестьянства Советского Казахстана. - 

Алма-Ата: Наука, 1985. Двадцать целинных лет. - Алма-Ата, 1974. 

37.

 

Елагин  А.С.  Социалистическое  строительство  в  Казахстане  в  годы  гражданской 

войны (1918-1920). -Алма-Ата, 1966. 

38.

 

Елеуов Т. Установление и упрочение Советской власти в Казахстане (март 1917-

июнь 1918 гг.). -Алма-Ата, 1961. 

39.

 

Еренов А. Очерки по истории феодальных земельных отношений казахов. -Алма-

Ата. 1960. 

40.

 

Затаевич  А.В.  1000  песен  киргизского  народа.  -  Оренбург,  1925.  Из  истории 

социалистического строительства в Казахстане. - Алма-Ата, 1960. 

41.

 

Иностранная  военная  интервенция  я  гражданская  война  в  Средней  Азии  и 

Казахстане: Сборник документов. -Т. 1. -Алма-Ата, 1963. - Т. 2. - 1964.  

42.

 

История Казахской ССР. В пяти томах с древнейших времен до наших дней. 

- Алма-Ата: Наука. - Т. 1. - 1977. - Т. 2. - 1979. - Т. 3. - 1979. - Т. 4. -1977.-Т. 5.-1980. 

43.

 

История индустриализации Казахской ССР: Документы и материалы.   -Алма-

Ата. - Т. I (1926-1932 гг.). - 1967. - Т II (1933-1941 гг.). - 1967.  

44.

 

История рабочего класса Советского Казахстана в 3 т. - Алма-Ата, 1987, 1988, 

45.

 

История Казахстана: белые пятна. - Алма-Ата, 1991. 

46.

 

Искаков Г.М. Социалистическая культура уйгуров Казахстана. - Алма-Ата, 1987. 

47.

 

Итоги всесоюзной переписи населения!959 г. Каз. ССР. -М., 1962.  

48.

 

Итоги всесоюзной переписи населения1970 г. - Т. 4. - М., 1973.  

49.

 

Ишмухамедов А. Рабочий класс и научно-техническая  интеллигенция.  -Алма-

Ата: Казахстан, 1977. 

50.

 

Казахстан в период Великой Отечественной войны Советского Союза: Сборник 

документов и материалов. - Т. 1. - Алма-Ата, 1964. - Т. 2. - Алма-Ата, 1967. 

51.

 

Казахстан  в  Великой  Отечественной  войне.  -  Вып.  I.  -  Алма-Ата,  1968. 

Выпуск2.- 1974. 

52.

 

Казахстан за 50 лет: Стат. сб. - Алма-Ата, 1971. 

53.

 

Кенжебаев СМ. Советы Казахстана в борьбе за построение социализма.  Алма-

Ата, 1969. 

54.

 

Ким Г. Корейцы в братской семье народов Казахстана. - Алма-Ата, 1982.  

55.

 

Козыбаев М.К. Казахстан - арсенал фронта. - Алма-Ата, 1970. 

56.

 

Козыбаев М.К. История и современность. -Алма-Ата, 1991.  

57.

 

Козыбаев М.К. Истина «белых пятен»: Учебное пособие (на казахском язы ке). - 

Алматы: Казак уеиверситет!, 1992. 

58.

 

Козыбаев  И.К.  Историография  Казахстана:  уроки  истории.  -  Алма-Ата  Рауан, 

1990. 

59.

 

Койгельдиев М.К., Омарбеков Т.О. Тарих тағылымы не дейді? - Алматы 1993. 

60.

 

Койгельдиев М.К. Апаш козгалысы. - Алматы, 1995.  

61.

 

Койгельдиев  М.К.  Тҧтас  Тҥркістан  идеясы  жале  Мустафа  Шокайулы. 

Алматы, 1997. 

62.

 

Конституция Республики Казахстан. - Алматы, 1993.  

63.

 

Конституция Республики Казахстан. - Алматы, 1998. 

 

23 

64.

 

Кошанов  А.К.  Индустриальный  прогресс  Казахстана  в  период  развитой: 

социализма. - Алма-Ата: Наука, 1979. 

65.

 

Коллективизация  сельского  хозяйства  Казахстана  (1926  -  июнь  1941  гг.) 

Документы и материалы. - В двух частях. - Ч. 1. - Алма-Ата, 1967. - Ч. 2 1967. 

66.

 

Кольцов В. Развитие промышленности Казахстана. - Алма-Ата, 1957.  

67.

 

Культурное строительство в Казахстане (1918-1932 гг.): Сборник документов. - 

Алма-Ата, 1965. 

68.

 

Культурное строительство в Казахстане (1923 - июнь 1941 гг.): Сб. документов 

материалов. - Алма-Ата, 1985.  

69.

 

Кунаев Д.А. О моем времени. - Алма-Ата, 1992.  

70.

 

Кучкин А.П. Советизация казахского аула. - М., 1962.  

71.

 

Маликов  Ф.М.  Февральская  буржуазно-демократическая  революция  в  Ка-

захстане. -Алма-Ата, 1972. 

72.

 

Масанов  Н.Э.  Проблемы  социально-экономической  истории  Казахстана  на 

рубеже ХУШ-ХГХ вв. - Алма-Ата, 1984. 

73.

 

Михаилов  Ф.К.,  Шахматов  П.  Народное  движение  за  освоение  целинных  и 

залежных земель в Казахстане. - Алма-Ата, 1964. 

74.

 

Михаилов Б.В. Хроника великого джута. - Алма-Ата, 1990.  

75.

 

Мечтова  И.И.  Социально-экономические  проблемы  перестройки  высшего 

образования. - Алма-Ата, 1990. Назарбаев Н.А. Без правых и левых. -М., 1991. 

76.

 

Назарбаев  Н.А.  Стратегия  становления  и  развития  Казахстана  как  суверенного 

государства. - Алма-Ата, 5992. 

77.

 

Назарбаев  Н.А.  Идейная  консолидация  общества  -  как  условие  прогресса 

Казахстана. -Алматы, 1993. 

78.

 

Назарбаев Н.А. На пороге XXI века. -Алматы: Онер, 1996.  

79.

 

Назарбаев Н.А. В потоке истории. - Алматы: 1999. 

80.

 

Народное хозяйство Казахской ССР: Юбилейный стат. ежегодник.  - Алма-Ата, 

1987. 

81.

 

Народное хозяйство за 70 лет: Стат. сб. - Алма-Ата, 1990.  

82.

 

Народное образование и наука в Казахской ССР: Ст. сб. - Алма-Ата, 1990.  

83.

 

Нейштадт  С.А.  Социалистическое  преобразование  экономики  Казахстана  в 

1917-1937 гг.-Алма-Ата, 1957. 

84.

 

Нурпеисов  К.  Советы  Казахстана  в  борьбе  за  упрочение  власти  рабочих  и 

крестьян (ноябрь 1917 - июнь 1918 гг.). -Алма-Ата, 1968.  

85.

 

Нурпеисов К. Улы Октябрь Казахстанда. - Алматы, 1987.  

86.

 

Нурпеисов К. Алаш һәм алашорда. - Алматы, 1995.  

87.

 

Нурбекова Г. Женщины Казахстана на фронту. - Алма-Ата, 1968.  

88.

 

Нусупбеков  А.Н.  Объединение  казахских  земель  в  Казахской  Советской 

Социалистической республике. -Алма-Ата, 1953. 

89.

 

Нусупбеков  А.Н.  Формирование  и  развитие  советского  рабочего  класса  в 

Казахстане (1917-1940 гг.). -Алма-Ата, 1966. 

90.

 

Образование  Казахской  ССР.  Сборник  материалов  и  документов.  -  Алма-Ата, 

1957. 

91.

 

Олкотт М.В. Казахи (на английском языке). - США, Стенфорд, 1987.  

92.

 

Омарбеков Т.О. 20-30 жылдардағы Казахстан касіреті - Алматы, 1997. 

93.

 

Осипов В. Всматриваясь в 20-30 годы. -Алма-Ата, 1991. 

94.

 

Очерки экономической истории Казахской ССР (1860-1970). - Алма-Ата. 

95.

 

1974. 

96.

 

О чем не говорили. - Алма-Ата, 1990. 

97.

 

Письма казахского народа фронтовикам - казахам. - Алма-Ата, 1943. 

98.

 

Победа  Великой  Октябрьской  социалистической  революции  в  Казахстане: 

Сборник документов. - Алма-Ата. 1957. 

 

24 

99.

 

Покровский С.Н. Победа Советской власти в Семиречье. -Алма-Ата, 1961. 

100.

 

Покровский  С.Н.    Разгром  интервентов  и  внутренней  контрреволюции  в 

Казахстане (1919-1920 гг.). -Алма-Ата, 1967. 

101.

 

Потапов А.В. Гвардейцы фронта и тыла. -Алма-Ата: Казахстан, 1974. 

102.

 

Преображенная степь; Сельское хозяйство Казахстана за 50 лет Советской 

103.

 

власти. - Алма-Ата, 1967. 

104.

 

Протоколы  революционного    комитета  по  управлению    казахским    краем 

(1919-1920 гг.): Сб. документов. -Алматы, 1993. 

105.

 

Рабочее  и  аграрное  движение  в  Казахстане  (1907-1917гг.):  Сб.  документов  и 

материалов. -Алма-Ата, 1957. 

106.

 

Реабилитация. Политические процессы 30-5- годов. - М., 1991. 

107.

 

Рыскулов Т. Избранные труды. - Алма-Ата: Казахстан, 1984. 

108.

 

Сартаев  С.  Образование  и  развитие  Казахской  Советской  государственности.  - 

Алма-Ата, 1960. 

109.

 

Сафаров Г. Колониальная революция: Переиздание. - Алматы: Жалын, 1996. 

110.

 

Советское строительство в селах и аулах Семиречья: Сборник документов. - Ч. 1.-

Алма-Ата, 1957. 

111.

 

Социалистическое  строительство  в  Казахстане  в  восстановленный  период 

(1921-1925 гг.): Сборник документов. -Алма-Ата, 1962. 

112.

 

Сулейменов  Б.С.  Басин  В.Я.  Восстание  1916  года  в  Казахстане  (причины, 

характер, движущие силы). - Алма-Ата, 1977. 

113.

 

Сулейменов  Р.  Великий  Октябрь  и  культурные  преобразования  в  Казахстане.  - 

Алма-Ата, 1987. 

114.

 

Татимов  М.Б.  Социальная  обусловленность  демографических  процессов.  - 

Алма-Ата, 1991. 

115.

 

Темиргалиев  К.Е.  Борьба  за  нефть  Казахстана:  Партийное  руководство 

развитием  нефтяной  промышленности  (1920-1970  гг.).  -  Алма-Ата,  1982.  Тулепбаев  Б.А., 

Дахшлейтер  Г.Ф.,  Козыбаев  М.К.  Вопросы  историографии  Казахстана.  -  Алма-Ата:  Наука, 

1983. 

116.

 

Турсунбаев А.Б. Победа колхозного строя в Казахстане. - Алма-Ата. 1952. 

117.

 

Турсунов  Х.Т.  Восстание  1916  года  в  Средней  Азии и  Казахстане.  -  Ташкент, 

1962. 

118.

 

Учредительный съезд Советов Киргизской (Казахской) АССР 4-12 октября 1920 

г. (протоколы). - Алма-Ата-М., 1936.  

119.

 

Чокаев Г.Ч. Туркестан под властью Советов. - Алматы, 1993.  

120.

 

Чуланов  Г.Ч.  Развитие  промышленности  Казахстана  за  30  лет  Советской 

власти. - Алма-Ата, 1948. 

121.

 

Чуланов  Г.,  Ишмухамедов  Б.,  Антонов  П.И.,  Розманов  М.М.  Очерки  истории 

народного хозяйства Казахской ССР. - В трех томах. - Алма-Ата: Изд-во АН КазССР. - Т. I. - 

1959. - Т. 2. - 1962. - Т. 3. - 1983.  

122.

 

Шаймуханов Д.А. Развитие черной металлургии в Казахстане. - Алма-Ата, 1968. 

123.

 

Шла война народная: партизаны Великой Отечественной войны - казахстанцы. 

-Алма-Ата. 1985. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

25 

АЗИЯ ЖӘНЕ АФРИКА ЕЛДЕРІНІҢ  

 

Жаңа заманның басындағы Азия және африка елдері. Шығыстық феодализмнің 

ерекшеліктері.  

Жаңа  заманға  дейінгі  Азия  және  африка  елдері.  Кейінгі  орта  ғасырлар  кезеңінде 

Батыстан  артта  қалу  себептері  және  оның  шығыстық  феодализм  ҥлгісімен  байланысы. 

Суармалы егіншіліктің басымдық етуі. Жерге мемлекеттің жоғарғы меншігінің сақталуы. 

!Шығыстық  деспотияның»  қалыптасуы.  Әскери-лендік  жҥйенің  мықты  болуы  және 

ауылдық  қауымның  «бҧзылмай»  сақталуы.  Ауыл  және  қала  қоғамдарының  нашар 

байланысы. Қала буржуазиясының тәуелді жағдайы.  

 

Шығыс елдерінде капитализмнің даму ерекшеліктері.  

Шығыстағы капитализмнің даму сатыларының сипаты. Отарлаудың орыны мен рӛлі. 

Қаражатты  шетке  шығару  және  отар  және  тәуелді  елдердің  шетелдік  қаражатты  салу 

аймағына айналуы. Компрадорлық буржуазия.  

 

Ҧлы Моғолдар империясы және оны ағылшындардың жаулап алуы. ХІХ ғ. бірінші 

жартысында Ҥндістанның отарлық тәуелділігінің кҥшейуі. Сипайлар кӛтерілісі.  

ХҤІІ  ғ.  ортасындағы  Ҥндістанға  жалпы  сипаттама.Мемлекеттің  әлеуметтік-

экономикалық  және  саяси  қҧрылымы.  Ҥнді  қауымы.  Қалалар.  ХҤІІ-ХҤІІІ  ғғ.  феодалдық 

дағдарыс.  Сикхтардың,  джаттардың  және  маратхтардың  кӛтерілістері.  Маратх  және 

сикхтердің мемлекеттерінің қҧрылуы. Ҧлы Моғолдар империясының ыдырауы.  

Ҥндістанды  ағылшындардың  жаулап  алуының  басталуы.  Ағылшын-француз 

бәсекелестігі  және  француздардың  ығыстырылып  шығарылуы.  Ост-Индия  компаниясының 

қызметі.  Феодалдарға  және  отарлаушыларға  қарсы  кҥрестің  ӛсуі.  Сипайлар  кӛтерілісі. 

Ағылшын Ост-Индия компаниясының таратылуы.  

 

ХІХ ғ. соңғы ҥштігі – ХХ ғ. басындағы Осман империясы. Жастҥріктер 

революциясы.  

Буржуазиялық  революцияның  алғышарттары.  Революциялық  жағдайдың  қалыптасуы. 

Анадолыдағы бҧқара халықтың қозғалысы. 1891 ж. Эрзерумдағы кӛтеріліс. Елдің қоғамдық-

саяси  ӛміріндегі  армияның  рӛлі.  «Бірлесу  және  прогресс»  комитеті.  Жастҥріктердің 

талаптары.  1908  ж.  Македониядағы  жалпыхалықтық  кӛтеріліс.  Конституцияның  қалпына 

келтірілуі. Парламенттің шақырылуы және оның қызметі. 1909 ж. контрреволюциялық бҥлік 

және оның талқандалуы. Жастҥріктердің билікке келуі.  Батыс мемлекеттерінің революцияға 

кӛзқарастары. Революцияның нәтижелері және оның маңызы.  

 

 ХҤІІ-ХІХ ғғ. әлемдік отарлық жҥйенің қалыптасуы.  

Ҧлы  географиялық  ашулар  және  олардың  Батыс  пен  шығыс  елдерінің  дамуына  әсері. 

Қаражаттың  алғашқы  қорлануы  және  Батыстағы  бағалар  революциясы.  Батыс  елдерінің 

Шығысқа экономикалық және әскери енуінің басталуы.  

Алғашқы  теңемес  келісімдер  және  отарлық  жҥйенің  қалыптаса  бастауы.  Отарлар  мен 

жартылай  отарлар.  Еркін  капитализм  жҥйесі  шеңберіндегі  қанаудың  әдістері  мен  тҥрлері. 

Батыста  капитализмнің  монополистік  сатысына  ӛтуі.  ХІХ  ғ.  соңы  –  ХХ  ғ.  басында  әлемді 

бӛліске  салудың  аяқталуы  және  отарлық  империялардың  пайда  болуы.  Империализм 

тҧсындағы  отарлық  қанаудың  жаңа  әдістері  мен  тҥрлері.  Қаржылық  бағындыру  тҥрлері. 

Отаршылардың  тәуелді  елдердің  ауыл  шаруашылығына  енуі.  Әділетсіз  қарыздар  мен 

мәжбҥрлі әскери одақтар тәжірибесінің енгізілуі. Бірінші дҥниежҥзілік соғыс жылдарындағы 

Азия және африка елдері.  

Бағынышты елдерді кҥштеп соғысқа араластыру. Азия және африка елдерінің соғысқа 

қатысуы:  олардың  аумағындағы  әскери  қимылдар,  тҧрғындардың  метрополия  әскерлеріне 

шақырылуы,  еңбек  армияларының  қҧрылуы,  экономиканы  соғысқа  қатысушы 

 

26 

мемлекеттердің мҥҥдесіне қарай бейімдеу. 

Тҥркияның  герман  одағы  жағында  соғысқа  қатысуы.  Империалистік  езгінің 

кҥшейуі  және  соғыс  жылдарында  Қытай,  Ҥндістан  және  басқа  да  елдерде 

демократиялық  қозғалыстардың  ӛсуі.  Соғыс  жылдарындағы  Араб  және  африка 

елдері. Шығыс елдері ҥшін соғыстың әлеуметтік-экономикалық салдарлары.    

 

1918-1945 жж. Жапония. Әлеуметтік-экономикалық дамуы. Елдің соғыс жолына 

тҥсуі. Сыртқы саясаты.  

Бірінші  дҥниежҥзілік  соғыстан  кейінгі  Жапония.  Париж  (1919)  және  Вашингтон 

(1921-1922)  конференцияларына  қатысуы.  Әлеуметтік-экономикалық  және  саяси 

дамуы  (ішкі  дағдарыстың  шиеленісуі).  Жапонияның  фашистенуінің  негізгі  кезеңдері 

және ерекшеліктері. «Жас офицерлер қозғалысы».  

1927 ж. "Танака меморандумы" 20-жж. соңы – 30-жж. бірінші жартысындағы сыртқы 

саясаты.  

1931-1936  жж.  Жапонияның  Қытайдағы  басқыншылығы.  Маньчжурияны  басып 

алуы,  Қытайға  шабуылдар  жасауы,  Кеңестік  Қиыр  Шығыс  пен  Моңғолиядағы  әскери 

арандатулар.  1936  ж.  антикоминтерндік  пакт.  1937  ж.  «Берлин-Рим-Токио»  одағының 

қалыптасуы.  

Жапонияның  қарулануы.  «Жалпыхалықтық  мобилизация  туралы  заң».  Екінші 

дҥниежҥзілік  соғыс  жылдарындағы  Жапония.  «Тынық  мҧхиттағы  соғыс».  КСРО-ң 

Жапонияға қарсы соғысы. Жапонияның капитуляция туралы актіге қол қоюы. 

 

1945-2011 жж. Қытай.  

ІІ  Дҥниежҥзілік  соғыстан  кейінгі  Қытай.  ҚКП-ң  ҤІІ  съезі  және  оның  демократиялық 

бағдарламасы.  Азамат  соғысының  басталуы.  Маньчжуриялық  революциялық  базасының 

рӛлі.  Қытайда  халықтық  революцияның  жеңіске  жетуі.  Мао  Цзедун  ҥкіметі.  ҚХР-ң 

жариялануы.  Халық  шаруашылығы  мен  экономиканы  қалыпына  келтіру  жылдарындағы 

Қытай.  1954  ж.  Конституция.  Ҥлкен  секіріс  саясаты.  «Мәдени  революция».  Мао  Цзедун 

ӛлгеннен кейінгі (1976) Қытайдағы билік ҥшін кҥрес.  

Дэн Сяопин және «прагматиктер». 1984 ж. шаруашылық реформа. «Тӛрт модернизация» 

бағдарламасы. Нарықтық қатынастардың кеңейтілуі. Ауылдағы реформалар.  Коммуналардың 

таратылуы  және  жердің  жалға  берілуі.  Ӛнеркәсіптің  негізгі  бағыттары  және  оны  жетілдіру. 

Еркін  экономикалық  аймақтар  –  оларды  қҧру  тәжірибесі.  Қорғанысты  жетілдіру:  әскердің 

қысқартылуы, жоғарғы әскери басшылық және әскери реформа, әскери-ӛнеркәсіптік кешеннің 

жағдайы  және  оны  конверсиялау  (бейбіт  жолға  тҥсіру)  қиындықтары.  Ғылым  мен  білімді 

жетілдіру:  мемлекет-ғылым-жоғарғы  мектеп.  Модернизациялаудың  ХХІ  ғ.  басындағы 

нәтижелері.  

Саяси реформалар мәселесі. Тайвань мәселесі.  

 

Әлемдік отарлық жҥйенің дағдарысы және қҧлауы.  

Екінші  дҥниежҥзілік  соғыстың  нәтижелері  және  олардың  отар  және  тәуелді  елдерге 

әсері. Социализмнің әлемдік жҥйеге айналуы. Отарлық мемлекеттердің жалпы әлсіреуі. Азия 

және  африка  елдеріндегі  ҧлт-азаттық  қозғалыстардың  ӛрлеуі.  Соғыстан  кейінгі 

онжалдықтардағы Азия және африканың саяси картасының тҥпкілікті ӛзгеруі.  

Отарлық  жҥйенің  ыдырауының  негізгі  кезеңдері.  Отарлық  империялардың  ыдырауы 

және  ХХ  ғ.  40-50  жж. Азия  мен  солтҥстік  африкадағы  жаңа  тәуелсіз  мемлекеттердің пайда 

болуы. 60-жж. Тропикалық Африка елдерінің тәуелсіздік алуы. «Африка жылы» (1960).  

Азияда  халықтық-демократиялық  республикалардың  қҧрылуы.  Жаңа  тәуелсіз 

мемлекеттер. Ҧлт-азаттық революциялардың тҥрлері. Нашар дамыған елдерді экономикалық 

қанаудың кҥшейуі. Еркіндік алған мемлекеттердің негізгі проблемалары. Дамудың «ҥшінші 

жолын» іздеу мәселелері. Азия-африкалық аймақтың бӛлінуі: капиталистік жолмен дамушы 

елдер,  социалистік  елдер,  капиталистік  емес  бағытта  дамушы  елдер.  Әлеуметтік  прогресс 

 

27 

ҥшін кҥрес.  

Жаһандық  саяси  ҥдерістердегі  азия-африкалық  әлем  елдерінің  орнының  ӛзгеруі  және 

олардың  ҧлы  державалар  саясатының  объектісінен  әлемдік  даму  субъектілеріне  айналуы. 

Азия  және  Африка  елдерінің  әлемдік  саясаттағы  орны.  Азия  және  африка  елдерінің 

халықаралық  ҧйымдары.  БҦҦ  қызметіне  қатысуы.  1955  ж.  Бандунг  конференциясы  және 

қосылмау қозғалысының қалыптасуы.  

Таяушығыс мәселесі. Араб-Израиль соғыстары. 

БҦҦ-ғы  Палестина  мәселесі.  Израиль  мемлекетінің  қҧрылуы  және  1-араб-израиль 

соғысы  (1948-1949  жж.).  Палестиналық  қарсылық  қозғалысының  қалыптасуы.  Палестинаны 

Азат ету Ҧйымының қҧрылуы (1964 ж.).  

50-70  жж.  Израильдің  ішкі  және  сыртқы  саясаты.  Суэц  дағдарысы  және  1956  жылғы 

соғыс. «Алты кҥндік» соғыс (1967). Ғарасат кҥні соғысы (1973). Израиль және АҚШ.  

Ливан  дағдарысының  басталуы.  Ливандағы  ішкісаяси  жағдайдың  шиеленісуінің 

себептері.  Палестиналық  фактор.  1982  ж.  Израильдің  Ливанға  басып  кіруі.  Палестиналық 

қарсылық қозғалысындағы ӛзгерістер. Ливан мәселесінің шешілуі.  

80-90 жж. Израильдің ішкі және сыртқы саясаты. Арабтарға қатысты Израильдің геноцид 

саясаты.  Палестинаны  азат  ету  ҧйымы.  Иран-ирак  қарулы  қақтығысы.  1991  ж.  «Қҧмдағы 

дауыл» операциясы. Саяси кҥштердің ара қатынасы. И Раббиннің ӛлтірілуі (қараша, 1995). Б. 

Нетаньяху, Э.Барак, А.Шарон ҥкіметтері.  

Таяушығыс  мәселесін  шешу  талпыныстары.  Таяу  Шығыс  бойынша  конференцияның 

ашылуы (Мадрид, 1991 ж.). вашингтон келісімі (қыркҥйек 1991 ж.).  

Палестина  автономиясының  қҧрылуы.  Палестина  жерлерінің  тҥпкілікті  статусы  туралы 

келіссӛздердің басталуы. Иерусалим мәселесі. Келіссӛз ҥдерістерінің болашағы.    

 

Екінші дҥниежҥзілік соғыстан кейінгі Корея: корей мәселесі, КХДР мен Корей 

республикаларының қҧрылуы және дамуының негізгі кезеңдері.  

Соғыстар  аралығындағы  және  екінші  дҥниежҥзілік  соғыс  жылдарындағы  Корея. 

Кореядағы соцалистік революция. Компартияның қҧрылуы. КХДР-ң қҧрылуы. Ким Ир Сен. 

1950-1953 жж. Кореядағы соғыс. Чучхе саясаты – социализмнің ерекше корейлік тҥрі. Бірігу 

мәселелері. Оңтҥстік пен Солтҥстіктің бірлескен мәлімдемелері. Ким Чен Ирдің ҥкіметі.  

Америкалық  оккупация  жағдайында  оңтҥстіктегі  жекеленген  сайлау.  Корей 

Республикасының қҧрылуы. Ли сын ман. Пак Чжон Хи. Капиталистік модернизация. 1972 ж. 

Конституция. Оппозициялық кӛңіл-кҥйлердің ӛсуі. Чон Ду Хван. Жаңа конституция. Оңтҥстік 

Корея  –  жаңа  индустриалдық  мемлекет.  Ро  де  У.  Әскерилердің  ықпалының  азаюы.  Оңтҥстік 

Кореяның АҚШ және Жапониямен әскери одағы.  

 

ЕУРОПА ЖӘНЕ АМЕРИКА ЕЛДЕРІНІҢ  

 

1789-1799 жж. Ҧлы француз буржуазиялық революциясы. Себептері, барысы, 

нәтижелері. 

Революцияның  алғышарттары  және  идеологиялық  дайындығы.  ХҤІІ  ғ.  Францияның 

әлеуметтік-экономикалық  дамуы.  Аграрлық  қатынастар.  Ауыл  шаруашылығы  мен 

ӛнеркәсіптегі  капитализмнің  дамуы.  Ішкі,  сыртқы  және  отарлармен  сауда.  Кольбертизм. 

Әлеуметтік қҧрылысы және сословиелік қҧрылымы.  

Феодалдық-абсолюттік  қҧрылыстың  дағдарысы.  ХҤ  Людовик,  ХҤІ  Людовик. 

Абсолютизмге қарсы ақсҥйектердің және буржуазияның оппозициясы.  

Француз ағартушылығы және оның сипатты белгілері. Монтескье және Вольтер, Дидро 

және  "Энциклопедия".  Ағартушылардың  демократиялық  қанаты.  Ж.Ж.  Руссо.  Мелье, 

Морелли, Маблилердің коммунистік утопиялары.  

Революциялық жағдайдың қалыптасуы. Бас Штаттардан ҧлттық Қҧрылтай жиналысына 

дейін. Революцияның басталуы.  

 

28 

Қҧрылтай  жиналысының  заң  шығарушылық  қызметі.  «Адам  және  азамат 

қҧқықтарының декларациясы». 1791 ж. конституция. Заң шығару жиналысының қызметі. 

Жирондашылардың билігі. Бірінші республика. Ҧлттық конвент. Тау мен Жиронданың 

кҥресі.  «Қҧтырғандар»  қозғалысы.  Француз  халқының  ішкі  контрреволюция  мен  шетелдік 

интервенцияға қарсы революциялық соғысы. Якобин диктатурасы және оның механизмдері. 

Робеспьер,  Дантон.  Якобиншілердің  ішкі  және  сыртқы  саясаты.  Якобиншілер 

диктатурасының дағдарысы және қҧлауы. Термидорлық тӛңкеріс. Термидорлық реакцияның 

сипаты.  Директория  режимінің  орнауы.  Әлеуметтік  қайшылықтардың  шиеленісуі.  Бабеф 

және  «теңдердің»  қастандығы.  Термидорлық Конвент пен  Директорияның  сыртқы  саясаты. 

Директория режимінің кҥйреуі. 18 брюмер тӛңкерісі. 

  

ХҤІІ-ХҤІІІ ғғ. тоғысындағы Англиядағы әлеуметтік-саяси ҥдерістер. Ӛнеркәсіп 

тӛңкерісі және оның нәтижелері. 

Англияның  ары  қарайғы  әлеуметтік-экономикалық  дамуына  ағылшын  буржуазиялық 

революциясының  әсері.  Мануфактуралық  капитализмнің  дамуы.  Буржуазияның  ӛсуі  және 

оның қҧрылымы. Алғашқы қор жинаудың кӛздері.  

Қоспартиялық  жҥйенің  қалыптасуы.  Вигтердің  ішкі  және  сыртқы  саясаты.  Ағылшын 

отарлық ҥстемдігінің артуы.  

Ӛнеркәсіптік  тӛңкерістің  техникалық  және  әлеуметтік  мәнісі.  Аграрлық  тӛңкерістің 

аяқталуы. Машина техникасының іске қосылуы. Капиталистік фабрикалардың пайда болуы. 

Буржуазиялық қоғамның таптарының пайда болуы.  

 

1848-1849 жж. еуропалық революциялар.  

Буржуазиялық революциялардың алғышарттары, олардың ерекшеліктері. Капиталистік 

қатынастардың  дамуы.  Буржуазиялық  ӛзгерістердің  аяқталмауы.  Жалпыеуропалық 

революциялық жағдайдың қалыптасуы.  

1848-1849 жж. Франция, Германия, Австрия империясы, Италиядағы революциялардың 

себептері, міндеттері, қозғаушы кҥштері, барысы, нәтижелері және маңызы.  

 

АҚШ-ғы азамат соғысы және Оңтҥстікті реконструкциялау (қайта қҧру).  

ХІХ ғ. бірінші жартысындағы АҚШ-ң дамуы. ХІХ ғ. ортасындағы саяси дағдарыс және 

АҚШ-ғы  азаматтық  қақтығыстың  шиеленісуі.  Республикалық  партияның  қҧрылуы.  1860  ж. 

президент  сайлауы  және  оның  салдарлары.  Азамат  соғысының  «конституциялық»  кезеңі. 

Оңтҥстіктік  конфедерацияның  қҧрылуы  және  оның  бағдарламасы.  Соғыстың  басындағы 

Оңтҥстік 

пен 

Солтҥстіктің 

мақсаттары. 

Линкольн 

ҥкіметінің 

1862-1863 

жж. 

заңшығарушылық қызметі. Солтҥстіктің жеңісі.  

Реконструкция  жылдарындағы  америка  қоғамын  демократияландыру  ҥшін  кҥрес.  Э. 

Джонсон  мен  У.Гранттың  президенттік  мерзімдері.  Реконструкция  жылдарындағы 

әлеуметтік-экономикалық ӛзгерістер. Негрлер мәселесі.  

Екінші  америкалық  буржуазиялық  революцияның  қозғаушы  кҥштері,  сипаты  және 

нәтижелері.  

 

Герман империализмінің ерекшеліктері. 1870-1914 жж. германиядағы жҧмысшы 

және социалистік қозғалыс.  

Германиядағы  мемлекеттік-монополистік  капитализмнің  дамуы,  оның  ерекшеліктері. 

Ауыл шаруашылығындағы капиталистік қатынастардың даму ерекшеліктері.  

1871  ж.  конституция.  Пруссияның  ҥстемдігі.  І  Вильгельм  және  О.Бисмарк. 

Германияның 

саяси 

топтарының 

милитаристік 

кӛңіл-кҥйі. 

Экономиканың 

милитаризациялануы.  

Германиядағы  жҧмысшы  қозғалысының  ерекшеліктері.  Социалистік  қозғалыстың 

негізгі бағыттары (Э.Бернштейн, К.Каутский, В.Либкнехт и А.Гегель.).  

 

29 

Германияның  сыртқы  саясаты.  Пангермандық  одақ.  Тҥркиядағы  әскери  миссиялар. 

Қаражаттың шығарылуы. Германияның Таяу шығыстағы саясаты.  

 

ХІХ-ХХ ғғ. тоғысындағы халықаралық қатынастар. Әскери одақтардың 

қҧрылуы.  

Халықаралық  қатынастардың  жаңа  сипаттары.  Еуропадағы  «қарулы  бейбітшілік» 

жҥйесі. «Ҥш император одағы». 1877-1878 жж. орыс-тҥрік соғысының салдарлары.  

Австро-германдық және Ҥштік одақтың қҧрылуы. Орыс-неміс қарым-қатынастарының 

шиеленісуі.  Орыс-француз  одағы.  Әлемді  бӛлісудің  аяқталуы  және  қайта  бӛліске  салудың 

басталуы.  

Алғашқы  империалистік  соғыстар.  Антантаның  қҧрылуы.  Балқан  соғыстары. 

Империалистік  одақтардың  әскери-стратегиялық  жоспарлары.  Жанталаса  қарулану.  1914  ж 

жазына  қарайғы  кҥштердің  ара  салмағы.  Шілде  дағдарысы  және  бірінші  дҥниежҥзілік 

соғыстың басталуы.  

  

1914-1918 жж. бірінші дҥниежҥзілік соғыс. Себептері, барысы, нәтижелері.  

Соғыстың  сылтауы  және  басталуы.  Соғыстың  сипаты.  Әскери  жоспарлар  және 

державалардың  мақсаттары.  Блицкригтің  жҥзеге  аспауы.  1914-1918  жж.  Батыс  майдандағы 

әскери  қимылдар.  Соғыс  барысындағы  шығыс  майданның  рӛлі.  Соғыс  жылдарындағы 

дипломатия.  Тӛрттік  одақтың  қҧрылуы.  Империалистік  соғыстан  империалистік 

бейбітшілікке ӛту талпыныстары. Соғыстың аяқталуы және нәтижелері.  

  

Соғыстан кейінгі әлемдік тіртіпті орнату принциптері. Халықаралық 

қатынастардың  

Версаль-Вашингтон жҥйесі.  

Әлемдік  шаруашылықтың  дамуы,  капиталистік  қатынастардың  жаңа  аймақтарға 

таралуы,  мемлекеттік  монополистік  капитализмнің  орнығуы.  Техникалық  модернизация 

және жаңа салалардың дамуы.  

Париж  бейбіт  конференциясы.  Оның  бағдарламасы  және  қатысушыларының  мақсаты. 

В.Вильсонның 14 пункті. Версаль бітім шарты. Германияның одақтастарымен жасалған бітім 

шарттар.  Әлемді  бӛлісу  және  мандаттар  жҥйесі.  Репарация  мәселесі.  Вашингтон 

конференциясы. 4 державаның трактаты. 5 державаның теңіздегі қаруларды шектеу туралы 

келісімі.  9  мемлекеттік  Қытай  бойынша  келісімі.  ХХ  ғ.  20-30  жж.  халықаралық  саясаттағы 

қауіпсіздік және қарусыздану мәселелері. Версаль-Вашингтон жҥйесінің эррозиясы.  

 

1918-1939 жж. Германия. 

  Бірінші  дҥниежҥзілік  соғыстың  аяқталуы.  Шиеленіскен  әлеуметтік-экономикалық 

және саяси дағдарыс. Қараша революциясы: басталуы, барысы, сипаты, нәтижелері, маңызы. 

1919-1923  жж.  Веймар  республикасының  әлеуметтік-экономикалық  және  саяси  жағдайы. 

Саяси партиялар. Ҥлкен коалиция.  

20-жж. басындағы ішкі саяси дағдарыстың шиеленісуі. Мюнхендегі «сыра бҥлігі».  

Тҧрақтану жылдарындағы Германия (1924-1929 жж.). Әскери-экономикалық әлеуетінің 

қалпына  келтірілуі.  Дауэс  жоспары,  Юнга  жоспары.  Германияның  Ҧлттар  Лигасына 

қабылдануы.  

1929-1933  жж.  әлемдік-экономикалық  дағдарыс  және  германияның  фашизмге  бет 

бҧруы.  Германдық  нацизм  –  тоталитаризмнің  оңшыл  тҥрі  ретінде.  Фашистік  Германияның 

ішкі және сыртқы саясаты.  

 

Екінші дҥниежҥзілік соғыстың қарсаңындағы халықаралық қатынастар. 

Еуропадағы қауіпсіздік ҥшін кҥрес.  

1929-1933  жж.  әлемдік-экономикалық  дағдарыс  және  халықаралық  жағдайдың 

шиеленісуі.  Репарациялық  мәселелердің  эволюциясы.  Батыс  мемлекеттерінің  тарапынан 

 

30 

германияны  «ҧстап  тҧру»  саясаты.  Қиыр  Шығыс  пен  тынық  Мҧхиттағы  ағылшын-жапон 

және америка-жапон қарама-қайшылықтарының ӛсуі.  

30-жж.  бейбітшілік,  қарусыздану  және  ҧжымдық  қауіпсіздік  мәселелері.  КСРО-ң 

Ҧлттар Лигасына мҥшелікке енуі. Ӛзара кӛмек туралы француз-кеңес және кеңес-чехословак 

келісімдері.  

30-жж.  фашистік  мемлекеттердік  жаугершілік  саясаты.  Испаниядағы  революция  және 

Халық  майданы  ҥкіметіне  қарсы  Италия  мен  германияның  интервенциясы.  Берлин-Рим-

Токио  ҥшбҧрышының  қалыптасуы.  Мюнхен  келісімі  және  чехословакияның  жауланып 

алынуы. 1939 ж. халықаралық саяси дағдарыс. 1939 ж. 23-тамыздағы ӛзара шабуыл жасамау 

туралы кеңес-неміс бітім шарты.  

 

Екінші дҥниежҥзілік соғыс: шығу тегі, сипаты, шешуші шайқастары, нәтижелері.  

Соғыстың  себептері  мен  сипаты.  Польшаның  жеңілуі.  Кеңес  ҥкіметінің  КСРО 

қауіпсіздігін қамтамасыз етуге байланысты іс-шаралары. Батыс майдандағы «қызық» соғыс. 

Фашистік  германияның  Дания,  Норвегия,  Голландия,  Бельгияға  шабуыл  жасауы. 

Францияның  талқандалуы.  Италияның  соғысқа  араласуы.  Шығыс  еуропа  елдерінің  басып 

алынуы.  Қарсылық  қозғалысының  басталуы.  Африкадағы  соғыс,  Жапонияның  қиыр 

Шығыстағы басқыншылығы. Соғыстың бірінші кезеңінің нәтижелері.  

Фашистік  германияның  КСРО-ға  баса-кӛктеп  кіруі.  Ҧлы  Отан  соғысының  басталуы. 

АҚШ-ң соғысқа араласуы. Антигитлерлік коалицияның қҧрылуы. Мәскеу, Сталинград және 

курск  шайқастарының  халықаралық  маңызы.  Африкадағы  әскери  қимылдардың  аяқталуы. 

Италияның капитуляциясы. Тынық мҧхиттағы соғыс.  

Кеңес  жерінің,  Оңтҥстік-Шығыс  және  Орталық  Еуропа  елдерінің  гитлерлік 

басқыншылардан азат етілуі. Екінші майданның ашылуы (маусым, 1944). Франция, Италия, 

Грецияның азат етілуі.  

Фашистік 

германияның 

талқандалуы. 

Жапонияның  капитуляциясы. 

Екінші 

дҥниежҥзілік  соғыста  антифашистік  кҥштердің  жеңіске  жетуінің  әлемдік-тарихи  маңызы. 

Соғыстың халықаралық-саяси және әлеуметтік-экономикалық нәтижелері.  

 

Соғыстан кейінгі халықаралық қатынастардағы герман мәселесі. (ХХ ғ. 40-жж. 

ортасы-90-жж. басы). Біріккен Германияның әлеуметтік-экономикалық және саяси 

дамуы.  

Германияның  бӛлінуі  және  қос  герман  мемлекеттерінің  пайда  болуы.  Германияның 

жікке бӛлінуінің сыртқы саяси және ішкі мәселелері.  

1956-1965  жж.  Герман  мәселесі.  1961  ж.  берлин  дағдарысы.  1965-1975  жж.  еуропалық 

қауіпсіздік  проблемасы  және  герман  мәселелері.  Кеңес-батысгерман,    чехословак-

батысгерман,  поляк-батысгерман  келісім-шарттары  және  олардың  маңызы.  1971  ж.  батыс 

Берлин туралы келісім.  

Еуропадағы  қауіпсіздік  және  ынтымақтасық  мәселелері  бойынша  халықаралық  кеңес. 

Халықаралық қатынастар жҥйесіндегі ГДР және ГФР (1970 жж. екінші жартысы – 1980-жж.). 

ГДР дағдарысы.  

Германияның  бірігуі.  Қазргі  заманғы  германиядағы  жаңа  саяси  қозғалыстар.  Шығыс 

жерлердің нарықтық экономикаға бет бҧруы: экономикалық, әлеуметтік және психологиялық 

астарлары.  

1998  ж.  сайлау  және  ХДС/ХСС  одағының  жеңілуі.  «Коль  дәуірінің»  нәтижелері.  1998 

ж.  сайлаудағы  СДПГ  бағдарламасы.  Г.Шредер.  Біріккен  Германия  Еуропада  және  әлемде. 

ФРГ және Маастрих келісімі. Германияның интеграциялық ҥдерістерге араласуының қазіргі 

заманғы мәселелері. Тәуелсіз қазақстан мен германияның арасындағы қарым-қатынастардың 

негізгі бағыттары.  

 

ХХ ғ. екінші жартысы-ХХІ ғ. басындағы АҚШ-ң әлеуметтік-экономикалық және 

саяси дамуы.  

 

31 

   Соғыс  және  соғыстан  кейінгі  жылдардағы  АҚШ-ң  экономикалық  дамуының 

ерекшеліктері. Мемлекеттік-монополистік реттеу. Экономиканың милитаризациялануы. ҒТР 

және оның экономика дамуы мен еңбекшілердің жағдайына әсері.  

Демократиялық партияның билікті жҥргізуі. Трумэннің «Әділетті бағыты». Жҧмысшы 

және демократиялық қозғалыс. Жҧмысшы қозғалыстарына қарс заңдар. 1952 ж. сайлау және 

билікке республикашылдардың келуі. Саяси реакцияның кҥшейуі. Маккартизм.  

Кеннедидің  «жаңа  шептер»  саясаты.  Л.джонсонның  президенттігі.  !ҧлы  қоғам» 

бағдарламасы  және  оның  сәтсіздігі.  Р.Никсонның  жаңа  экономикалық  саясаты,  әлеуметтік 

шиеленістің ӛсуі. Парақорлықтың ӛсуі және  «Уотергейт жанжалы». Д.Форд пенД.картердің 

әлеуметтік саясаттары.  

Билікке  неоконсерваторлардың  келуі.  Р.Рейган,  Д.Буш.  «рейгономика»,  оның 

әлеуметтік салдарлары.    

Екінші  дҥниежҥзілік  соғыстан  кейінгі  АҚШ-ң  сыртқы  саяси  доктриналарының 

эволюциясы.  Биополярлық  жҥйенің  ыдырауы  жағдайындағы  американдық  дипломатия. 

АҚШ-ң  парсы  шығанағындағы  соғысқа  қатысуы  және  АҚШ-Ирак  қатынастарының  кейінгі 

жалдардағы  даму  барысы.  АҚШ-ң  ҧлттық  қауіпсіздік  стратегиясы.  «Тоқтатып  тҧрудан 

кеңейуге».  Жаһандық  интеграциялық  ҥдерістердегі  АҚШ.  АҚШ  және  Еуроодақ.  Араб-

израиль мәселесін реттеудегі  АҚШ  рӛлі. Әлемдік саясаттағы АҚШ  және  «ислам факторы». 

Қазіргі  таңдағы  Қазақстан-АҚШ  қарым  қатынастарының  экономикалық,  әскери-саяси  және 

мәдени астарлары.  

 

Екінші дҥниежҥзілік соғыстан кейінгі Шығыс Еуропа елдері. ХХ ғ. 90-жж. – ХХІ ғ. 

басындағы либералдық қайта қҧрулар.  

  Екінші  дҥниежҥзілік  соғыстың  Шығыс  еуропа  елдері  ҥшін  экономикалық  және 

демографиялық  салдарлары.  Коммунистік  және  демократиялық  балама  жолдар. 

Антифашистік  кҥштердік  уақытша  жҧмылуының  себептері  мен  сипаты.  Халықтық 

демократия кезеңіндегі ӛзгерістер. «Қуалап даму» стратегиясының қабылдануы, ӛнеркәсіпті 

национализациялау бағдарламасы. Мемлекеттік бақылау мен жоспарлау элементтерін енгізу. 

Саяси кҥштердің жіктерге бӛлінуі.  

  Еуропа  мемлекеттеріндегі  саяси  жағдайдың  ӛрбуіне  сыртқы  жағдайлардың  әсері. 

Соғыстан  кейінгі  алғашқы  жылдардағы  Шығыс  Еуропаға  қатысты  АҚШ  және  КСРО-ң 

әскери  саясаттарының  ерекшеліктері.  КСРО-ң  саяси  ықпалының  ӛсуі.  Солшыл  одақтардың 

қалыптасуы,  бейбіт  жолмен  социалистік  революцияға  ӛту  бағдарламасы.  Жекелеген 

шығысеуропалық мемлекеттердегі халықтық демократия кезеңінің ерекшеліктері.  

   Шығысеропа  елдеріндегі  «шынайы  социализм»  тарихы.  «мәскеулік»  және  «ҧлттық» 

ағымдардың  арасындағы  кҥрес.  Әлеуметтік-экономикалық  жҥйені  жылдамдатылған 

ӛзгерістерге  ҧшыратудың  басталуы.40-50-жж.  аралығындағы    «Қуалап  дамудың» 

нәтижелері: жетістіктер мен қателіктер. 1956 ж Венгрия. 1963 ж. «прага кӛктемі».  Аграрлық-

индустриалдық  ҥлгідегі  елдердегі  дағдарыстық  қҧбылыстардың  сипаты  мен  олардың  даму 

барысы (Болгария, Румыния, Албания). 

60-жж.  басында  Шығыс  Еуропа  елдерінде  социализм  негіздерінің  қҧрылуының 

аяқталғанының  жариялануы.  Аймақтық  қоғамдық  дамуындағы  кеңестік  фактор. 

Социализмнің  шығысеуропалық  ҥлгісі.  «Брежнев  доктринасының»  бекітілуі.  Тоқыраудың 

басталуы. Саяси элитаның дағдарысы, қоғамдағы әлеуметтік-саяси дағдарыс.  

Кеңес  Одағындағы  қайта  қҧру  кезеңіндегі  Шығыс  Еуропа.  «Социалистік  достастық» 

идеологиялық  тҧжырымдамасы.  ӚЭК  және  ВКҦ  мҥше  елдерде  дағдарыс  белгілерінің 

кҥшейуі. 80-соңы 90-жж басындағы революциялық ӛзгерістер. «Барқытты» революциялар.  

ХХ ғ. 90-жж.-ХХІ ғғ. басындағы Шығыс еуропа елдері.  

 

ҚЕҢЕС СОЦИАЛИСТІК РЕСПУБЛИКАЛАРЫНЫҢ ОДАҒЫ.  

РЕСЕЙ ФЕДЕРАЦИЯСЫ 

 

 

32 

1917 жылдың ақпаннан қазаны кезеңіндегі Ресей. 

 Ақпан  тӛнкерісінен  кейінгі  Ресей.  Елдегі  қосҥкіметтік.  Сәуірлік,  маусымдық  және 

шілделік саяси дағдарыс. Қосҥкіметіліктің соңы. Әлеуметтік қауырттылық және тӛңкерістік 

демакратияның  жіктелуі.  Бірінші  және  екінші  коалициялық  ӛкімет.  Әскери  тӛңеріс  әрекеті  

және  оның  салдары.  1917  жылдың  қыркҥйек  -  қазандағы  ресей  қоғамындағы 

тҧрақсыздықтың  тереңдеуі.  Халық  шаруашылығындағы  дағдарыс  қҧбылыстары.  Қалада, 

әскерде және  ауылдағы әлеуметтік шиеленістер. Директория. Бҥкілресейлік демократиялық 

кеңес.  Парламент  алды.  1917  жылы    қазан  -  қарашадағы  Петроград  және  Мәскеудегі 

оқиғалар.  Большевиктердің жеңу себептері. 

ЖЭС кезеңіндегі Кеңес мемлекеті. 

РКП  (б)  X  съезі  және  жаңа  экономикалық  саясаттың  енгізілуі.  ЖЭС  –  тің  негізгі 

принциптері.  ЖЭС  табиғаты  және  оның  шаруашылықтағы  нәтижелері.  ЖЭСке  қатысты 

«партияның қателеспейтін сара жол» постулатының тууы және қалыптасуы. ЖЭС жылдары 

тауар  -  ақша  шаруашылығының  дамуы  және  «әлеуметтік  қҧрылыстың  жаңа  бағыттарына» 

ӛту себептері.  «Қайшы баға». ЖЭСті тоқтату. 

КСРО-да  индустрияландырудың жҥзеге асуы. 

КСРО  индустриализация  себептері.  Индустриализация  қайнар  кӛзі  және  қарқыны. 

КСРО  экономикасының  индустриализация  кезеңіндегі  әлемдік  шаруашылықпен  ӛзара 

байланысы  және  оның  серпіндеріне  сараптама.  Ӛндірісті  басқарудағы  бюрократизация. 

КСРО  жекелеген  аудандары  мен  ҧлттық  республикаларындағы  индустриализация 

ерекшеліктері.  Жоспарлы  экономиканы  басқару  мен  шаруашылық  органдарда  басқарудың 

кеңестік тәжірибесі. 

КСРО-да ауыл шаруашылығын ҧжымдастыру. 

 «Ҧжымдастырудың лениндік жоспары» туралы кеңестік тарих ғылымы. Ҧжымдастыру 

себептері,  алғышарттары,  негізгі  бағыттары  мен  нәтижелері.  Ҧжымдастырудың  кезеңдері. 

Кулактарды  тап  ретінде  жою  саясаты,  ауыл  шаруашылығының  материалдық  базасы  және 

оның  кемелденуі.  Шаруаларға  қатысты  мемлекеттік  саясат  және  ҧжымдастырудың  бірінші 

кезеңі  ҧжымдық  шаруашылық  қҧрылысы  саласындағы  «партияның  сара  жолының 

бҧрмалануы»  себептері.  Ҧсақ  шаруашылық  қожалықтары  қоғамдастыру  жолы  мен  әдістері 

туралы  оппозиция  кӛзқарасы,  ҧжымшар  қҧрылысы  кезінде  шаруалардың  қарсыласу 

себептері. Кулактарды тәрілеу ҧжымдастыру мен оны жеделдету әдістерінің қҧрамдас бӛлігі 

ретінде. 30 – шы жылдары ресейлік ауылдарға индустриализация удерісінің ықпалы. КСРО 

саяси және экономикалық жҥйесінде ҧжымшар қҧрылысы ролі мен орны. Ауылдағы аштық, 

оның себептері. «Жоғарыдан жасалған революцияның» қорытындылары.  

Кеңес Одағында Ҧлы Отан соғысының басталуы. Мәскеу ҥшін шайқас. 

Ҧлы  Отан  соғысының  басталуы.  Соғыстың  алғашқы  кезіндегі  Қызыл  әскер 

сәтсіздіктерінің  объективные  и  субъективные  себептері.  Мәскеу  ҥшін  шайқас,  оның 

нәтижелері  мен  маңызы.  Кызыл  әскердің  соғыстың  алғашқы  айлары  мен  1942  жылдың 

басындағы  сәтсіздік  себептері  туралы  пікір  таластар,  Сталин  қызметі  туралы,  Жуков  және 

басқа полковниктер ролі  туралы, одақтастар кӛмегі туралы. Ӛндірісті кӛшіру. Соғыстың бас 

кезіндегі КСРО әскери экономикасы, фашизмді жеңуде тыл жҧмыскерлерінің ҥлесі.  

XX ғ. 50 ж. ортасы – 60 ж. бірінші жартысындағы КСРО.  Н.С. Хрущев 

реформалары. 

Алғашқы  «жылымық».  Н.С.  Хрущева  жҧлдызды  сағаты.  Ӛнеркәсіп  пен  ауыл 

шаруақшылық,  білім  және  мәдениет  саласындағы  реформалар.  Ӛнеркәсіп  пен  қҧрлысты 

басқаруды  территориялық  принціп  бойынша  қайта  ҧйымдастыру  (кеңхалшар(совнархозы)). 

Партиялық  және  мемлекеттік  бақылаудың  араласуы.  Әкімшілік  -    басшылық  жҥйенің 

жандануы.  Тың  және  тыңайған  жерлерді  игеру.  Таңдаулы  малшаруашылығы.  Ғылым  және 

ғылыми – техникалық ӛрлеу.   Әлеуметтік саясат. Тҧрғын ҥй қҧрылысы. 1961 ж.  БКП ақша 

реформасы.  Хрущев  реформаларының  плюсы  мен  минустары.  Оның  сәтсіздіктерінің 

себептері. Н.С. Хрущев тҧлғасы. Оның отставка шығуы. 

Литература: 

 

33 

Академиялық басылымдар 

1.

    

Альтернативные пути к цивилизации: Кол. монография / Под ред. Н.Н. Крадина, 

А.В. Коротаева, Д.М. Бондаренко, В.А. Лынши. – М., 2000. 

2.

    

Всемирная история: Учебник для вузов / Под ред. Г. Поляка, А. Марковой. – М., 

1997. 

3.

    

История Европы: Европа нового времени (17 – 18 века). Т. 4. – М., 1994. 

4.

    

История Европы: От средневековья к новому времени (кон.15 – 1 пол.17 века). Т. 3. 

– М., 1993. 

5.

    

История Европы: Средневековая Европа. Т. 2. – М., 1992. 

6.

    

Нефедов С.А. История древнего мира. – М., 1996. 

7.

    

Нефедов С.А. История средних веков. – М., 1996. 

8.

    

Нефедов С.А. История нового времени. Эпоха Возрождения. – М., 1996. 

 Қосымша әдебиеттер 

1.

    

Агбунов М. Античная география Северного Причерноморья. –  М., 1992. 

2.

    

Алексеев В., Першиц А. История первобытного общества. – М., 1990. 

3.

    

Альбедиль М. Забытая цивилизация в долине Инда. – СПб., 1991. 

4.

    

Артамонов С. Вольтер и его время. – М., 1980. 

5.

    

Барг М. Великая английская революция в портретах ее деятелей. – М., 1991. 

6.

    

Барг М. Эпохи и идеи: Становление историзма. – М., 1987. 

7.

    

Бартонек А. Златообильные Микены. – М., 1991.  

8.

    

Басовская Н. Столетняя война (1337 – 1453). – М., 1985. 

9.

    

Бикерман Э. Хронология древнего мира. – М., 1976. 

10.

    

Бисмарк О. Мысли и размышления. 2 тома. – М., 1940 – 1941. 

11.

    

Блавадский В. Природа и античное общество. – М., 1976. 

12.

    

Борисов Ю. Дипломатия Людовика XIY. – М., 1991. 

13.

    

Борисов Ю. Ш.М.Талейран. – М., 1989. 

14.

    

Бородкин О. Человек и время (Возникновение современной хронологии): Сер. 

«История» общества». – «Знание». № 3, 1991. 

15.

    

Борухович В. Квинт Гораций Флакк. Поэзия и время. – Саратов, 1993. 

16.

    

Брей У., Трамп Д. Археологический словарь. – М., 1990. 

17.

    

Бродский Б. Жизнь в веках. – М., 1990. 

18.

    

Будда. Конфуций. Магомет. Франциск Ассизский. Савонарола. – М., 1995. 

19.

    

Буровик К. Родословная вещей. – М., 1991. 

20.

    

Ванденберг Ф. Золото Шлимана. – Смоленск, 1996. 

21.

    

Васильев А. История средних веков. – М., 1993. 

22.

    

Васильев Л. История религий Востока. – М., 1988. 

23.

    

Введение в специальные исторические дисциплины / Под ред. Т. Гусаровой, С. 

Дмитриевой, И. Филиппова и др. – М., 1990. 

24.

    

Винничук Л. Люди, нравы, обычаи Древней Греции и Древнего Рима. – М., 1988. 

25.

    

Виноградов К. Мировая политика 60 – 80-х годов 19 века: События и люди. – Л., 

1991. 

26.

    

Виппер Р. История древнего мира. – М., 1993. 

27.

    

Виппер Р. Краткий учебник истории средних веков. 2 части. – М., 1993. 

28.

    

Виргинский В. Очерк истории науки и техники 16 – 19 веков. М., 1984. 

29.

    

Виргинский В., Хотеенков В. Очерки истории науки и техники. 1870 – 1917. – М., 

1989. 

30.

    

Властелины Рима. Биографии римских императоров от Адриана до Диоклетиана / 

Под ред. А. Доватура. – М., 1992. 

31.

    

Всеволодов И. Беседы о фалеристике. Из истории наградных систем. – М., 1990. 

32.

    

Вяземский Е., Стрелова О. Методика преподавания истории в школе. 

Практическое пособие для учителей. – М., 1999. 

 

34 

33.

    

Гаспаров М. Занимательная Греция. – М., 1996. 

34.

    

Геродот. История в девяти книгах. – М., 1993. 

35.

    

Гиро П. Частная и общественная жизнь греков. – М., 1994. 

36.

    

Глухов А. Судьбы древних библиотек. – М., 1992. 

37.

    

Гонейм. Покинутые пирамиды. – М., 1959. 

38.

    

Гордон А. Падение жирондистов. – М., 1988. 

39.

    

Грановский Т. Лекции по истории средневековья. – М., 1986. 

40.

    

Грималь П. Цицерон. – М., 1991. 

41.

    

Губман Б. Смысл истории: очерки современных западных концепций. – М., 1991. 

42.

    

Гулыга Г. Искусство истории. – М., 1980. 

43.

    

Гуляев В. Доколумбовы плавания в Америку: мифы и реальность. – М., 1991. 

44.

    

Гуревич А. Средневековый мир: культура безмолствующего большинства. – М., 

1990. 

45.

    

Данилевский Н. Россия и Европа. – М., 1999. 

46.

    

Даркевич В. Аргонавты средневековья. – М., 1976. 

47.

    

Даркевич В. Народная культура средневековья. – М., 1988. 

48.

    

Донини А. У истоков христианства (от зарождения до Юстиниана). – М., 1989. 

49.

    

Древние цивилизации. С. Аверинцев и др. / Под общ. ред. Г. Бонгард-Левина. 

– М., 1989. 

50.

    

Древний Рим. История. Быт. Культура / Сост. Л. Ильинская. – М., 1997. 

51.

    

Древний Рим / Под ред. С. Утченко. – М., 1950. 

52.

    

Древняя Греция. История. Быт. Культура / Сост. Л. Ильинская. – М., 1997. 

53.

    

Дуров В. Юлий Цезарь: Человек и писатель. – Л., 1991. 

54.

    

Дьяконов И. Фазы исторического процесса // Преподавание истории в школе. 

1997. № 6. 

55.

    

Жак К. Египет великих фараонов. История и легенда. – М., 1992. 

56.

    

Заборов М. История крестовых походов в документах и материалах. – М., 1977. 

57.

    

Заборов М. Крестоносцы на Востоке. – М., 1980. 

58.

    

Замаровский В. Их величества пирамиды. – М., 1986. 

59.

    

Записки Юлия Цезаря и его продолжателей. – М., 1991. 

60.

    

Иванов К. Многоликое средневековье. – М., 1996. 

61.

    

Идеология в американской истории от отцов-основателей до конца 20 века. – М., 

1995. 

62.

    

Из истории мировой цивилизации / Под ред. Ш. Мунчаева. – М., 1993. 

63.

    

Ильинская Л. Легенды и археология. – М., 1988. 

64.

    

Историки античности. В 2-х т. – М., 1989. 

65.

    

Историография истории нового времени Европы и Америки. – М., 1990. 

66.

    

История Африки в древних и средневековых источниках. Хрестоматия / Под ред. 

О. Дрейера. – М., 1990. 

67.

    

История Древнего Востока: Материалы по историографии/ Под ред. В. Кузищина, 

А. Вигасина. – М.,1991. 

68.

    

История древнего мира / Под ред. И. Дьяконова и др. – М., 1989. 

69.

    

История древнего мира. Ч. 2. Греция и Рим / Под ред. А. Бокщанина. – М., 1993. 

70.

    

История древнего мира: расцвет древних обществ. – М., 1989. 

71.

    

История древнего мира: Упадок древних обществ / Отв. ред. В. Неронова. – М., 

1989. 

72.

    

История и культура Древней Индии: Тексты / Сост. А. Вигасин. – М., 1990. 

73.

    

История начинается с Востока / Журнал «Преподавание истории в школе». 1998. 

№ 2. 

74.

    

История средних веков. В 2-х т. / Под общ. ред. С. Сказкина. – М.,1976. 

75.

    

История средних веков. В 2-х т. / Под ред. З. Удальцовой, С. Карпова. – М., 

1990. 

 

35 

76.

    

История Франции. В 2-х т. – М., 1972 – 1973. 

77.

    

Каменцева Е. Хронология. – М., 1967. 

78.

    

Кан А. История скандинавских стран (Дания, Норвегия, Швеция). – М., 1980. 

79.

    

Карлейль Т. Французская революция. История. – М., 1991. 

80.

    

Керам К. Боги, гробницы, ученые. (Разные издания). 

81.

    

Киабе Г. Древний Рим: история и современность. – М., 1986. 

82.

    

Кларк Г. Доисторическая Европа. – М., 1953. 

83.

    

Кленгель-Брандт Э. Вавилонская башня. – М., 1991. 

84.

    

Кобрин В., Леонтьева Г., Шорин П. Вспомогательные исторические дисциплины. 

– М., 1984. 

85.

    

Ковальский Я. Папы и папство. – М., 1991. 

86.

    

Коллингвуд Р.Дж. Идея истории. – М., 1986. 

87.

    

Колпинский. Великое наследие античной Эллады. – М., 1977. 

88.

    

Копсокин Е. Государство и народ: От Фронды до Великой французской 

революции. – М., 1989. 

89.

    

Кордюкова С. Единицы, нужные всем. – М., 1972. 

90.

    

Корона и эшафот. Исторические очерки. – М., 1991. 

91.

    

Короткова М., Студеникин М. Методика обучения истории в схемах, таблицах, 

описаниях. – М., 1999. 

92.

    

Косидовский З. Когда Солнце было Богом. – М., 1991. 

93.

    

Костыркин М. История нового времени стран Европы и Америки. – Курск, 1996. 

94.

    

Кравчук А. Троянская война. – М., 1991. 

95.

    

Крамер С. История начинается в Шумере. – М., 1991. 

96.

    

Кудрявцев П. Лекции. Сочинения. – М., 1991. 

97.

    

Куманецкий К. История культуры Древней Греции и Рима. – М., 1990. 

98.

    

Лакиер А. Русская геральдика. – М., 1990. 

99.

    

Ларичев В. Прозрение: рассказы археолога о первобытном искусстве и 

религиозных верованиях. – М., 1990. 

100.

   

Ле Гофф Ж. Цивилизация средневекового Запада. – М., 1992. 

101.

   

Левек П. Эллинистический мир. – М., 1989. 

102.

   

Леви-Стросс К. Первобытное мышление. – М., 1994. 

103.

   

Левицкий Я. Город и феодализм в Англии. – М., 1987. 

104.

   

Ливий Тит. История Рима от основания города. В 3-х т. – М., 1989. 

105.

   

Линденберг К. Обучение истории. – М., 1997. 

106.

   

Лурье Ф. Российская и мировая история в таблицах. – СПб, 1995. 

107.

   

Мабли Г.Б. Об изучении истории. О том, как писать историю. – М., 1993. 

108.

   

Малявин В. Конфуций. – М., 1992. 

109.

   

Манфред А. Великая французская революция 18 века. – М., 1983. 

110.

   

Манфред А. Три портрета эпохи Великой французской революции. – М., 1978. 

111.

   

Массон В. Первые цивилизации. – Л., 1989. 

112.

   

Матье М. Искусство древнего Египта. – Л., 1961. 

113.

   

Ментэ П. Египет Рамсесов. Повседневная жизнь египтян во времена фараонов. – 

М., 1989. 

114.

   

Миронов В. Двенадцать месяцев года. – М., 1991. 

115.

   

Мирошниченко Н. Преподавание истории древнего мира по системе В.Ф. Шаталова 

// Преподавание истории в школе, 1990. №4. С. 76. 

116.

   

Мифологический словарь. – М., 1991. 

117.

   

Мифы народов мира. 2 тома. – М., 1988. 

118.

   

Моисеева В. Время в нас и время вне нас. – М., 1991. 

119.

   

Монархи Европы: Судьбы династий. – М., 1996. 

120.

   

Немировский А. Мифы и легенды Древнего Востока. – М., 1994. 

121.

   

Немировский А. Нить Ариадны (из истории классической археологии). – 

 

36 

Воронеж, 1989. 

122.

   

Немировский А., Ильинская Л., Уколова В. История древнего мира. Греция и 

Рим. В 2-х т. – М., 1996. 

123.

   

Новиков С., Маныкин А., Дмитриева О. Всеобщая история: Справочник 

студента. Цивилизация. Факты. События. Современные концепции. – М., 1999. 

124.

   

Оппенхейм А. Древняя Месопотамия: портрет погибшей цивилизации. – М., 

1990. 

125.

   

Оссовская. Рыцарь и буржуа. – М., 1987. 

126.

   

Панова В., Бахтин Ю. Жизнь Мухаммеда. – М., 1990. 

127.

   

Пио О. Из жизни римских императриц. В 2-х т. – М., 1991. 

128.

   

Плутарх. Избранные жизнеописания. В 2-х т. – М., 1990. 

129.

   

Происхождение вещей. Очерки первобытной культуры / Под ред. Е. 

Смирницкой. – М., 1995. 

130.

   

Пронин В. Катулл. – М., 1993. 

131.

   

Ранович А. Первоисточники по истории раннего христианства. – М., 1990. 

132.

   

Ранцов В. Всемогущий кардинал: Жизнеописание кардинала Ришелье. – Л., 1991. 

133.

   

Ревуненков В. Очерки по истории Великой Французской революции. 1789 – 

1799. – Л., 1989. 

134.

   

Редер Д., Черкасова Е. История древнего мира. Ч. 1. – М., 1970. 

135.

   

Ренан Э. Марк Аврелий и конец античного мира. – М., 1991. 

136.

   

Ришелье. О.Кромвель. Наполеон I. Князь Бисмарк. Биографические очерки. – М., 

1994. 

137.

   

Сабо. Революция машин. – Будапешт, 1979. 

138.

   

Самаркин В. Историческая география Западной Европы в средние века. – М., 

1976. 

139.

   

Сборник документов по истории нового времени стран Европы и Америки. 1640 

– 1870. – М., 1990. 

140.

   

Сборник документов по истории нового времени: Буржуазные революции 17 – 

18 вв. – М., 1990. 

141.

   

Сванидзе А. Деревенские ремесла в средневековой Европе. – М., 1985. 

142.

   

Свенцицкая И. Раннее христианство: страницы истории. – М., 1989. 

143.

   

Светоний Транквилл Г. Жизнь двенадцати цезарей. – М., 1990. 

144.

   

Селешников С. История календаря и хронология. – М., 1977. 

145.

   

Семенов Ю. На заре человеческой истории. – М., 1989. 

146.

   

Сен-Симон А. Мемуары. – М., 1991. 

147.

   

Сказкин С. Из истории социально-политической и духовной жизни Западной 

Европы в средние века. – М., 1981. 

148.

   

Словарь античности. – М., 1989. 

149.

   

Смирнов С. Задачник по истории древнего мира. – М., 1994. 

150.

   

Смирнов С. Задачник по истории средних веков. – М., 1995. 

151.

   

Смирнов С. История науки как основа курса новой истории: Журнал 

«Преподавание истории в школе», 1995. № 5. 

152.

   

Сократ. Платон. Аристотель. Сенека. – М., 1995. 

153.

   

Суслова А., Суперанская А. О русских именах. – Л., 1991. 

154.

   

Тайлор Э. Первобытная культура. – М., 1989. 

155.

   

Тарле Е. Наполеон. – М., 1991. 

156.

   

Тахо-Годи А. Греческая мифология. – М., 1989. 

157.

   

Техника в ее историческом развитии. – М., 1979. 

158.

   

Тойнби А. Постижение истории. – М., 1991. 

159.

   

Токарев С. Ранние формы религии. – М., 1990. 

160.

   

Трояновский М. США: У истоков двухпартийной системы. – М., 1989. 

161.

   

Трухановский В. Уинстон Черчилль. Политическая биография. – М., 1968. 

 

37 

162.

   

Трушина Г. Города в феодальном обществе Южной Франции. – М., 1985. 

163.

   

Уколова В. Античное наследие и культура раннего средневековья: конец 5 – сер. 

7 вв. – М., 1989. 

164.

   

Федорова Е. Люди императорского Рима. – М., 1990. 

165.

   

Федоров-Давыдов Г. Монеты рассказывают. – М., 1990. 

166.

   

Философия: Учебник для вузов, Гл. 5 / Отв. ред. В. Кохановский. – Ростов-на-

Дону., 1997.  

167.

   

Хачатурян В. История мировых цивилизаций. – М.,1996 

168.

   

Хачатурян Н. Сословная монархия во Франции 13 – 15 веков. – М., 1989. 

169.

   

Хейзинга И. Осень средневековья. – М., 1988. 

170.

   

Хефлинг Г. Римляне, рабы, гладиаторы. Спартак у ворот Рима. – М., 1992. 

171.

   

Хлопин И. А что было до потопа? Исторические корни древнейших мифов 

человечества. – Л., 1990. 

172.

   

Хрестоматия по истории Древнего Востока. В 2-х т. – М., 1980. 

173.

   

Хрестоматия по истории Древнего Востока. – М., 1997. 

174.

   

Хрестоматия по новой истории. Второй период. – М., 1993. 

175.

   

Художественная культура и археология античного мира. – М., 1976. 

176.

   

Хук С. Мифология Древнего Востока. – М., 1991. 

177.

   

Целлар К. Архитектура страны фараонов. – М., 1990. 

178.

   

Цыбульский В. Календари и хронология стран мира. – М., 1982. 

179.

   

Черняк В. Семь чудес и другие. – М., 1990. 

180.

   

Чуковский М. Итальянское Возрождение. – Л., 1990. 

181.

   

Шедивы. Метттерних против Наполеона. – М., 1991. 

182.

   

Шилюк Н. Древний Восток. Ч. 1. – Свердловск, 1991. 

183.

   

Шифман И. Александр Македонский. – М., 1971. 

184.

 

Штокмар В. История Англии в средние века. – Л., 1973. 

185.

 

Шур Я. Рассказы о календаре. – М., 1968. 

186.

 

Ясперс К. Смысл и назначение истории. – М., 1991. 

187.

 

Ястребицкая А. Европейский город. – М., 1993.