Барлық мұғалімдер балл қою кестесінің бірдей нұсқасын қолданады. Модерация үдерісінде бірыңғай балл қою кестесінен ауытқушылықты болдырмау үшін жұмыс үлгілерін балл қою кестесіне сәйкес тексеру қажет.
І ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
Iтоқсанныңжиынтықбағалауына шолу
Ұзақтығы- 45 минут
Баллсаны- 30 балл
Тапсырмалартүрлері: КТБ - Көп таңдауы бар тапсырмалар;
ҚЖ - Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ - Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтықбағалаудыңқұрылымы Берілген нұсқа 5 тапсырмадан тұрады. Тапсырмаларда кестелер, сызба нұсқалар ұсынылған. Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап береді. Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық және шығармашылық қабілеттерін көрсетеді.
11.1.1.2 Көшпелі мал шаруашылығы және егіншіліктің ерекшеліктерін
«тіршілікті қамтамасыз ету жүйесі»,
«қоныстану жүйесі», «экожүйе»
ұғымдарын пайдалана отырып анықтау
Қолдану
1
1
ҚЖ
7
6
30
11.1.3.1 Қазақстанның экономикалық даму ерекшеліктерін талдау үшін
«экономикалық жүйе», «дәстүрлі (аграрлы) экономика», «жоспарлы
(социалистік) экономика» ұғымдарын пайдалану
Жоғары деңгей дағдылары
1
2
ҚЖ
7
5
11.1.2.2 Қазақстан аумағында қалалардың пайда болуы мен
дамуындағы Ұлы Жібек жолының рөлін талдау
Жоғары деңгей дағдылары
1
3
ТЖ
6
4
11.1.2.4 Дереккөздер негізінде көшпелі және отырықшы халықтың мәдени өзара әсерін анықтау
Жоғары деңгей дағдылары
1
4
ТЖ
10
7
11.1.3.4 Мемлекеттік стратегиялар мен бағдарламалардың мазмұнын зерттеу және Қазақстан Республикасы
әлеуметтік-экономикалық даму болашағын болжау
Ұсынылған өлшемдер бойынша шаруашылық қызмет түрлерін салыстырып, кестені толтырыңыз.
Критерийлері
Көшпелімалшаруашылығы
Егіншілік
«Тіршілікті қамтамасыз ету жүйесі»
«Қоныстану жүйесі»
«Экожүйе»
[6]
ХХ ғасырдағы Қазақстанның экономикалық даму ерекшеліктеріне талдау жасаңыз.
Дәстүрлі (аграрлы) экономика
Жоспарлы (социалистік) экономика
Артықшылығы
Кемшілігі
Қорытынды ой
[5]
Дереккөзді пайдаланып, Ежелгі Отырар қаласының дамуындағы Ұлы Жібек жолының рөлін көрсетіңіз.
Ұлы Жібек жолының Отырардың дамуына әсері туралы 2 аргумент келтіріңіз.
«Ұлы Жібек жолының Отырар қаласының жойылуына әсері болды» деген пікірге қатысты
өз ойыңызды жазыңыз. Дәлел келтіріңіз.
[4]
Көшпелі және отырықшы халықтың өзара байланыстарын анықтаңыз.
Киізүйдегіқазаққадәрігерменфельдшердіңбаруы
Шаруашылықтағы байланыстары
1.
2.
Сауда байланыстары
1.
2.
Мәдени байланыстар
1.
2.
Қорытынды
[7]
"Қазақстан-2050" Стратегиясындағы «Жаңа бағыттың экономикалық саясаты – пайда алу, инвестициялар мен бәсекеге қабілеттіліктен қайтарым алу принципіне негізделген түгел қамтитын экономикалық прагматизм» пайымдауына сүйене отырып, Қазақстан Республикасы әлеуметтік-экономикалық дамуына SWOT талдау жасаңыз.
S Күшті жақтары
1.
2.
W Әлсіз жақтары
1.
2.
O Мүмкіндіктері
1.
2.
T Қауіп -қатері
1.
2.
[8]
Баллқоюкестесі
№
Жауап
Балл
Қосымша мәлімет
1
Критерий
Көшпелі мал шаруашылығы
Егіншілік
6
Мағынасы сәйкес жауаптар қабылданады
«Тіршілікті қамтамасыз ету жүйесі»
маусымдық көшпелілер – жайылымдық
жер іздеу
отырықшы шаруашылық
«Қоныстану жүйесі»
Жайылымдар- дың жанында тұрақты орынның болмауы. Қыста оңтүстікке, жазда солтүстікте қоныстанды.
Өзендер мен суармалы жерлердің жанында, негізінен оңтүстікте болды
«Экожүйе»
Жайылымдардың ескіруі, тұрақты әсердің болмауы Қалпына келтіру
мүмкіндігі болды.
Құнарлы жерлердің азаюы табиғи тыңайтқыштардың пайдаланылуы судың көп көлемде
пайдаланылуы.
2
Дәстүрлі (аграрлы) экономика
Жоспарлы (социалистік)
экономика
5
Мағынасы сәйкес жауаптар қабылданады
Артықшылығы
дәстүрлі экономика тұйық, оқшау шаруашылыққа негізделді.
жұмыссыздықты болдырмады және экономиканы орталықтан жоспарлады.
Кемшілігі
Әлеуметтік- экономикалық артта қалушылық, ұдайы өндіріс қарқынының
тым төмен болуы.
Ауыр және жеңіл өнеркәсіп арасындағы сәйкессіздіктің
орын алуы.
Қорытынды ой
ХХ ғасырда Қазақстанда дәстүрлі экономика да, жоспарлы экономика да болды. Қазіргідей сыртқы сауданың
өсуіне және нарықтық қатынастардың дамуына жол берілмеді
3
Отырар қаласының дамуында Жібек жолының рөлі зор, себебі қала осы сауда жолы бойында орналасқан. Жан-жақтан әр елдің саудагерлері келген. Бұл қала V ғасырда аса ірі мәдениет және сауда орталығы болды.
Отырардың сауда орталығы ретіндегі рөлі X-XII ғасырларда күшейді. XI ғасырда сауда айналымы үшін шығарылатын теңге
сарайы болған. Сонымен қатар Отырар ірі діни және білім орталығы болған.
4
Мағынасы сәйкес жауаптар қабылданады
Отырар қаласының жойылуына Жібек жолының әсері болды деп ойлаймын. Себебі моңғол шапқыншылығынан кейін қайта өрлеген қаланың мүлдем жойылуына Жібек жолы рөлінің төмендеуі әсер етті. Кейін Теңіз жолы дамыған соң қала арқылы
жүрген Жібек жолы өз маңызын жоғалтты, Отырар дағдарысқа ұшырады.
4
Шаруашылықтағы байланыстары
Өзен, көл суларын ортақ пайдалану
Малға жем-шөп қорын жинау, егіншілікке малды еңбек күші
ретінде пайдалану
7
Мағынасы сәйкес жауаптар қабылданады
Сауда байланыстары
Көшпелілердің сауданың дамуына мүдделі болуы
Қолөнер бұйымдарын сату, сатып
алу
Мәдени байланыстар
Жәрмеңкелерге қатысу , дәрігерлік пен фельдшерліктің дамуы
Тіл, дін, салт-дәстүр, әдет-ғұрып
ұқсастықтары
Қорытынды
Көшпелілер мен отырықшылар арасында байланыс болған. Мал өнімдеріне мамандандырылған көшпелі экономика егіншілік өнімдерін, қолөнер бұйымдарын отырықшылардан алса, отырықшылар мал өнімдерін, кейбір қолөнер заттарын, қолөнерге қажетті шикізаттарды көшпелілерден алып отырды. Мұндай сауда, айырбас қатынастары, әсіресе отырықшы халықтар мен көшпелі елдер көршілес орналасқан шекаралық, аймақтарда пәрменді түрде іске асып отырды.
5
S Күшті жақтары
экономиканы дамытуға әлеуеттің жоғарылығы, мысалы табиғи байлық;
кәсіпкерлікті дамытуға, инвестицияларды тартуға мемлекет
тарапынан қолдау;
8
Мағынасы
сәйкес жауаптар қабылданады
W Әлсіз жақтары
Экономиканың бағытының басымдығы
Кейбір салаларда болуы
шикізаттық
монополияның
O
Мүмкін- діктері
Отандық брендті насихаттау,
бәсекелестікті арттыру
Экспорттың көлемінін импорттан асыру