Қазақстанда кейінгі кездерде өнімдердің сұранысына байланыс
жүктеу/скачать 17,34 Mb. Pdf көрінісі
|
6788 (1)
| 7.1-сурет. Қызылшадан қант алудың принципиалды технологиялық сызба-
сы органикалық заттар (0,7 кг) жəне минералды заттар (0,6 кг) ретінде болады. Ал ерімейтін қант емес заттар 4,5 кг мөлшерінде кездеседі. Оларда целлюлоза – 1,1 кг, гемицеллюлоза – 1,0 кг, протопектин – 2,0 кг, ақуыздар – 0,1 кг, лигнин – 0,2 кг, күлді заттар – 0,1 кг жəне сапо- нин – 0,01 кг мөлшерінде кездеседі. 401 7.1.2. Қант қызылшасын қабылдау жəне сақтау Қант қызылшасын жинау мерзімі шамамен 40-50 тəулікке со- зылады. Қант зауыттары жылына 110-150 тəулік жұмыс істейді, сондықтан 60% шамасындағы жиналған қызылшаны ұзақ уақытқа сақтауға тура келеді. Қызылшаны трапециялы үйінді күйінде – ка- гаттарда сақтайды, оған қызылшаны кагат қалағыштар арқылы ор- наластырады. Қағаттың ұзындығы 50 ден 100 м дейін, биіктігі 2 ден 5 м, кеңдігі 8 ден 18 м дейін жетеді. Қант қызылшасын қабылдағанда жəне оларды қағаттарға орналастырғанда қызылшаның стандарттар талабына сай келуі анықталады (оның физикалық жағдайы, пісіп- жетілуі жəне жалпы ластығы) жəне кагаттарды əр түрлі мерзімге Ԕɚɧɬ ԕɵɡɵɥɲɚɫɵ 100 ɤɝ Ԕɵɡɵɥɲɚ ɲɵɪɵɧɵ 93 ɤɝ Ԕɚɧɬɫɵɡɞɚɧԑɚɧ ԕɵɡɵɥɲɚ ɦɚɫɫɚɫɵ 7 ɤɝ ȿɪɢɬɿɧ ԕɚɧɬ ɟɦɟɫ ɡɚɬɬɚɪ 2,8 ɤɝ Ȼɚɣɥɚɧɵɫԕɚɧ ɵɥԑɚɥɞɵ ɡɚɬ 2,5 ɤɝ ɋɭ 74 ɤɝ Ⱥɡɨɬɬɵ ɨɪɝɚɧɢɤɚɥɵԕ ɡɚɬɬɚɪ (1,5 ɤɝ): ɚԕɭɵɡɞɚɪ 0,80 ɛɟɬɚɢɧɞɟɪ 0,25 ɚɦɢɧ ԕɵɲԕɵɥɞɚɪɵ 0,10 ɚɦɢɞɬɟɪ ɠԥɧɟ ɚɦɦɨɧɢɣ ɬԝɡɞɚɪɵ ɛɚɫԕɚ ɡɚɬɬɚɪ 0,10 Ⱥɡɨɬɫɵɡ ɨɪɝɚɧɢɤɚɥɵԕ ɡɚɬɬɚɪ(0,7 ɤɝ): ɢɧɜɟɪɬɬɿ ԕɚɧɬ 0,15 ɪɚɮɮɢɧɨɡɚ 0,07 ɝɢɞɪɚɬɬɵ ɩɟɤɬɢɧ 0,10 ɨɪɝɚɧɢɤɚɥɵԕ ԕɵɲԕɵɥɞɚɪ 0,27 ɦɚɣ ɠԥɧɟ ɥɢɩɢɞɬɟɪ 0,10 ɫɚɩɨɧɢɧ ɥɢɩɢɞɬɟɪɿ 0,01 Ɇɢɧɟɪɚɥɞɵ ɡɚɬɬɚɪ (ɠԝɦɫɚԕ ɬɿɧɞɟ) (0,6 ɤɝ): Ʉ2Ɉ 0,30 MgɈ 0,08 ɋɚɈ 0,05 Nɚ2Ɉ 0,04 Ɏɨɫɮɚɬɬɚɪ 0,07 ɫɭɥɶɮɚɬɬɚɪ 0,03 ɫɢɥɢɤɚɬɬɚɪ 0,01 ɯɥɨɪɢɞɬɟɪ 0,01 ɠɚɪɬɵɥɚɣ 0,01 ɨɤɫɢɞɬɟɪ ȿɪɿɦɟɣɬɿɧ ԕɚɧɬ ɟɦɟɫ ɡɚɬɬɚɪ(ɠԝɦɫɚԕ ɬɿɧɞɟ) (4,5 ɤɝ): ɰɟɥɥɸɥɨɡɚ 1,1 ɝɟɦɢɰɟɥɥɸ ɥɨɡɚɥɚɪ 1,0 ɩɪɨɬɨɩɟɤɬɢɧ 2,0 ɚԕɭɵɡɞɚɪ 0,1 ɥɢɝɧɢɧ 0,2 ɤԛɥɞɟɪ 0,1 ɫɚɩɨɧɢɧ 0,01 ɋɚɯɚɪɨɡɚ 16,2 ɤɝ 7.2-сурет. Қант қызылшасы тамыр жемісінің шамамен алғандағы химиялық құрамы 26–298 402 сақтау белгіленеді. Ұзақ мерзімге сақталатын кагаттармен жаңа, механикалық бүлінуге ұшырамаған, қосынды заттары аз қызылша жіберіледі. Жетілген қызылшаның тамыр жемістері табиғи им- мунитетке ие болады. Тамыр жемістердің механикалық бүлінуге ұшырауы немесе оларды сақтау тəртібінің бұзылуы салдарынан болатын фитопатологиялық шығындар едəуір дəрежеде болады. Сондықтан ондай ақауларды бірден өңдеуге жібереді. Сақтау кезінде қызылшалар тыныстайды. Тыныс алу жиілігіне сақтау температу- расы, тамыр жемістерінің физикалық жағдайы, ауа ылғалдылығы, сақтау əдісі мен мерзімінің ұзақтығы əсер етеді. Тамыр жемістері аэробты тыныс алуы кезінде анаэробты тыныстауына қарағанда əлдеқайда тіршілікке қажетті энергияны қамтамасыз ете алады, бұл жағдайда қанттың қышқылдануы анағұрлым аз мөлшерде жүреді. Соған орай кагаттардың əдейілеп желдетілуі тиімді анаэробты ты- ныстауды қамтамасыз ете алады, сөйтіп тамыр жемістердің қантты босқа шығындауынан қорғайды. Қант қызылшасын сақтаудың оңтайлы температурасы 0...2ºС. Егер температура көтерілген жағдайда тыныс алу жиілігі арта түседі, сондықтан да қызылшаны жинап алғаннан кейін ұзақ мерзімге сақтау экономикалық жағынан тиімсіз болып табылады. Орташа жəне ұзақ мерзімге сақталатын қағаттардың сыртқы қырларындағы өнімдерді үсіп кетуден сақтау үшін, оларды жылу өткізбейтін материалдармен жауып қояды. Аяз қатты болатын аудандарда (Ресейдің орталық аймақтарының солтүстігінде, Башқұртстан, Поволжье жəне т.б.) қыс мезгілінде қызылшаны қағаттарда мұздатып алады да, еруіне жол бермеу үшін тиянақтап орап тастайды. Осындай жағдайда қызылша тыныстамай- ды жəне ұзақ мерзімге жақсы сақталады. Үзіліссіз жұмыс ырғағын қамтамасыз ету жəне 1-2 тəуліктік қызылша қорын жасақтап алу үшін зауыттарда бураттар қамтамасыз етіледі, солардан гидравликалық тасымалдағышпен өндіріске жеткізіледі. жүктеу/скачать 17,34 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|