Түркістан легионы – Орталық Азияда туған түркілерден тұратын Вермахттың
бөлімі. Кеңес пропогандасы легионның құрылуында Мұстафа Шоқайды
айыптаған. Бірақ та кей бір деректерге сүйенсек, мұндай бөлімдерді ашуды
немістер 1933 жылдарда-ақ жоспарлап қойған деседі. Негізі, Түркістан
Легионы үлкен Шығыс легионының бір бөлігі болатын. Мұны 1941 жылы
Мұстафа Шоқайға ұсынады. Бірақ, ол келіспегендіктен Түркістан Легионының
басшысы ретінде Уәли Қайюмды сайлайды. Оларды біріктірген негізгі мүдде
Түркістанды орыстарды зұлымынан азат ету болды. Бөлім негізінен Қызыл
Әскер жағында күресіп жүріп тұтқынға түскен әскерлер мен Еуропа мен
Түркияда қоныс аударып кеткен түркі ұлттардан тұрды.
Бұл уақыттарда Түркістан өлкесі 23 жылдан бері КСРО құрамында еді.
Түркістан Ресей Империясының құрамында 40 жыл ғана болды. Қолына
мылтық ұстап келгендерді жергілікті халық жылы қарсы алмағаны сөзсіз.
Көпшілігі жаңа үкіметке қарсы бас көтермесе де, оларды саясатын іштей
қолдамайтын еді. Бірақ, 1941 жылдардағы Кеңес пропогандасы өте белсенді
түрде жайылып жатқандықтан өсіп келе жатқан ұрпақ жаңа, коммунистік рухта
өсіп жатқан болатын. Ал, бұл кезекте Кеңес Үкіметіне қарсы бас көтеру мүмкін
еместей көрінетін. Бірақ, үкіметтің қысымымен қоныс аударып кеткендер
жергілікті халықтың Кеңес шырмауынан азат болғанын шын жүректен
қалайтын еді. Осы адамдар арқылы немістер антикеңестік легиондарды құруда
шешім қабылдады.
Түркістан Легионының Әскерлеріне Ұлы Түркістан Мемлекетінің
құрылуы уәде етілген еді. Сонымен қатар, оның құрамына Орта
Азия, Башқұртстан, Еділ бойы, Әзірбайжан, Солтүстік Кавказ
және Шыңжаң өлкелері қосылады деп жоспарланған болатын.
