Азіргі зерттеушілер саяси жүйелерді модернизациялау процестерімен байланысты қақтығыстарды б

Қазіргі зерттеушілер саяси жүйелерді

модернизациялау процестерімен байланысты
қақтығыстарды бөліп көрсетеді: өркениеттік
сипаттағы қақтығыстар, сондай-ақ
қажеттіліктер, мүдделер, құндылықтар мен
сәйкестендіру қақтығыстары
02.
RP
Жанжалдарды шешудің жолдары мен əдістері"Екінші сұрағына
көшейік. Саясаттану қақтығыстың барысын бақылаудың
нысандарын, əдістерін, құралдарын іздеуге, оны басқарудың
тиімді технологияларын жасауға көп көңіл бөледі.

Жанжал субъектілерінің алуан түрлілігімен, олардың мақсаттары
мен ұстанымдарымен жанжалды басқару бірқатар жалпы
міндеттерді шешуді көздейді:
a) жанжалдың пайда болуын болдырмау немесе оның өсуіне және
таралуына жол бермеу;
б) бақыланбайтын процестердің кенеттен даму қаупін азайту
мақсатында жасырын, жасырын, жасырын қақтығыстарды ашық
нысанда шығару;
в) саяси жанжал туындаған әлеуметтік-психологиялық қозуды
оқшаулау, оның қоғамның басқа салаларына таралуына жол
бермеу;
г) көптеген ішкі және сыртқы факторларды ескеру: саяси жүйенің
ашықтық дәрежесі, қайшылықты топтардың бірігу деңгейі,
олардың күші, халықтың қақтығысқа қатысу сипаты

RP
Аталған міндеттерді шешу негізгі көзқарасқа– не реттеуге, не

жанжалды шешуге сәйкес нақтыланады . Реттеу жанжалдың
жағымсыз салдарын болдырмау мақсатында Тараптардың қарама-
қайшылығының ауырлығын жоюды көздейді. Алайда, қақтығыстың
себебі жойылмайды, осылайша қазірдің өзінде шешілген
қатынастардың жаңа шиеленісу ықтималдығы сақталады.
Жанжалды шешу дау тақырыбының сарқылуын, серіктестік
қатынастарына әкелетін және қарсыласудың қайталану қаупін
болдырмайтын жағдай мен мән-жайлардың өзгеруін көздейді

Жанжалды бейбіт жолмен шешу келесі
жолдар мен әдістерді қамтиды:
бастапқы позицияларды сақтау негізінде
компаға келу;
өзара жеңілдіктерге негізделген келісім;
бір немесе бірнеше тараптардың
ресурстарының сарқылуы қақтығысты
жалғастыруға мүмкіндік бермейді;
қарама-қайшылық процесінде тараптардың
өзара құрметіне ие болу, қарсыластың
құқықтары мен мүдделерін түсіну

Тараптардың татуласуына қол жеткізудің ең кең тараған
әдісі-келіссөздер. Келіссөздер барысында тараптар пікір
алмасады, бұл қарсыласудың өткірлігін жояды,
қарсыластың мүдделерін түсінуге, күштердің
арақатынасын, татуласу шарттарын дәлірек бағалауға,
өзара талаптардың мәнін, балама жағдайларды
анықтауға, қарсыластың "адал емес трюктерін" әлсіретуге
көмектеседі. Осылайша, келіссөздер процесі әр тарапқа
шешім қабылдау арқылы алға қойған мақсаттарына
жетуге, олардың орындалуын қамтамасыз етуге және
жанжалдан кейінгі қатынастардың шиеленісуіне жол
бермеуге мүмкіндік беретін арнайы ережелерді, әдістерді
сақтауды қамтиды.