5591
б 8 1 . 2 К а з
'АН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ГЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ПАВЛОДАР ОБЛЫ СЫ ӘКІМДіП
.РО В АТЫНДАҒЫ ПАВЛОДАР МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТ
У
МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН
■ ^ м .
АКИМАТ ПАВЛОДАРСКОЙ ОБЛАСТИ
ПАВЛОДАРСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ УНИВҒРГИТҒТ мы г т г д а л й ш »
мәш һүр
ж ү с т
Ш И Ш К О
ЗДІП
ІТОМ
ПАВЛОДАР 2013
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЬІМ МИНИСТРЛІП
С.ТОРАЙҒЫ Ю В АТЫНДАҒЫ ПАВЛОДАР МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
МӘШҺ ҮРТАНУ ҒЫЛЫМИ-ПРАКТИКАЛЫҚ ОРТАЛЫҒЫ
Мэшһүр Жусіп Копейулыиың
155 жьиідыгына арншіады
МӘШҺҮР ЖҮСІП
ШЫҒ АРМАЛАРЫНЫҢ ЖШЛІК
СӨЗДІГІ
і т о м
ПАВЛОДАР, 2013
ӘОЖ 81’374.721
КБЖ 81.2 Каз
Пікір сарапшылар:
А.Қ. Тұрышев — филология ғылымдарыньщ докторы
Қ.С. Ерғалиев - филология ғылымдарының кандидаты
Көпеев Арслан Жастілекұлы
М37 Мәшһүр Жүсіп шығармаларының жиілік сөздігі. Сөздік.
Т.1 - С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік
университеті, 2013 ж. - 324 б.
Бүл сөздік үлы ақын, тарихшы, этнограф М әш һүр Ж үсіп
Көпейүлы шыгармаларының 1 -томындағы сөздердің қолдану жиілігін
көрсетуге арналған. Мүндай еңбек мәшһүргану саласьшда түңғыш
рет жасалып отыр.
Сөздік әліпби-жиілік, жиілік, кері жиілік сөздіктердш түрады.
Сол сияқты мүнда ақын шыгармасында кездескен орыс, арап-парсы
сөздері жеке топтастырылған.
Кітап филология факультеттерінің студенттері мен магистрлеріш,
оқытушыларына, тіл пәндері мүғалімдеріне, жалпы окырман қауымға
арналған.
ӨОЖ 8Г374.721
КБЖ 81.2 Каз
© С. Торайғыров атындағы ПМУ, 2013
Алғы сөз
Қазақтың біртуар ақыны, ойшылы, фольклортанушы тарихшы,
этнограф, дінтанушы, ағартушы Мәшһүр Жүсіп Көпейүлының артынан
ірған мүрасы өте бай. Ол жастайынан қазакгың ауыз әдебиетімен терең
сусыңдап, асыл маржандарьш қаньш іііпі Бала кезінен-ақ жыр-дастандарды,
қиссаларды жатқа соғьш, «мәшһүр» деген атаққа ие болды. Ел-елді, жер-
жерді аралап, халықіъщ бай мүрасын жинаумен айналысты. Қаламын қанат
етш. небір шешендік сөздер, аңьв-әңпмелер, тарихи деректер, мақал-мәтел,
жүмбақ, батырлық, ғашықтық жырларды т.б. хатқа түсірді.
Мәшһүр Жүсіп шығармалары - халық айнасы. Оның әрбір еңбегі
- халықтың өмірімен, әдебиетімен, мәдениетімен, тілімен, дінімен,
ділімен біте қайнасып жатыр. Ол халық қазынасын өз заманының
тілімен, бояуымен жеткізіп, баға жетпес жәдігерлер қалдырып кетті.
Сол сияқты ақынның төл шығармалары да бір төбе. Ол өзінің
өлеңцерінде көптеген тақырыптарды көтеріп, халықтың мүңын
шағып отьфған. «Дала уалаяты», «Айқап» сынды баспа беттерінде
үзбей мақалалар жариялап, өз ойын ашық білдіріп жүрді. 1907 жылы
Қазан қаласында «Тіршілікте көрген бір тамашамыз», «Хал-ахуал»,
«Сарыарқаның кімдікі екендігі» деген 3 кітабы жарияланып, артынан
қуғын көргені де тарихтан мәлім.
Осындай мол қазынаның иесі - Мәшһүр Жүсіп Көпейүлының
үшан-теңіз мүрасы ертеден-ақ ғалымдар назарына ілініп, қүнды
бағаларын алып отырды. Мәселен, ғалым С. Садуақасов Мәшһүр
Жүсіп қазақ әдеби тілінің алғаш негізін қалаушылардың бірі десе1,
М. Бөжеев ақын мүрасы 30 томдай болады деген пікірді түңғыш
білдірген еді2.
Бүгінгі таңда ақынның 20 томдық жинақтары жарық көріп отыр.
Осыған байланысты оның әдеби мүрасы мен тілдік ерекшеліктсрін
зерттейтін зерттеу жүмыстары толастап келеді. Әсіресс оның әдеби
тілді дамытудағы үлесіне баға беру — бүгінгі үрпақтың парызы.
Сондықтан «Мөшһүр Жүсіп шығармаларының жиілік сөздігі (1-
том)» осы бағыттағы бірден-бір еңбек деп білеміз. Бүған дейін
осы іспеттес еңбектер: «Абай тілінін сөздігі», «С.Торайғыров
шығармалары тілінің сөздігі»,
«М.Әуезовтің «Абай жолы»
романының жиілік сөздігі» қүрастырылып, ақын-жазушылардың
тілдік ерекшеліктеріне лингвостатистикалық талдау жасалынып,
қазақ әдеби тілінің дамытудағы үлесіне едәуір баға берілген еді.
1 Садуакасов. С. Қазақ өдебиеті. // “Халык кеңесі" газеті, № 42, 2 наурьп, 1993 ж.
жеев. М. Мәшһүр-Жүсіп мүралары хакында. // Жалын, 3, 1974 ж.
3
бір сүбелі еңбек мәшһүртану саласьша да кезеп жетп
«Мәшһүр Жүсіп шығармаларының жиілік сөздігі (1-том)» -
ақынның шығармаларын сандық түрғыдан қарастырады. Оның
ондағы сөз байлығын, сөздік корын, тілдік ерекшелігін жиілік
сөздік арқылы танытады. Аталған еңбек Мәшһүр Жүсіп Көпейүлы
шығармаларьшың 1 -томы негізінде жасалынды.
Рао
ііг
Ь
м
хгчгг%€»г»тг>тг»\/ ^япыгмнля «Топап» атты лингвистикалық
негізінде
жиілік
■'*'
' . V
-
.
4,
■ - •
г,_ ,
. -
. X
'
1
#
бағдарлама үлкен көлемдегі мәтіндерді жылдам талдауға мүмкіндік
жүмыс
түстары да байқалды. Ол әсіресе түбір мен қосымшаларды анықтау,
сөз таптарьша бөлу кезінле қиындық тудырып, көбіне қол күші
арқылы іске асыруға тура келді. Келешекте осы бағдарламаны
дамытып, автоматты түрде талдау жасауға мүмкіндік беретіндей
дәрежеге жеткізу көзделіп отыр.
Мәшһүр Жүсіп
шығармал арының
1-томын
компьютерлік
статистикалық
түратьшы
Мүндағы сөз қолданыс деп отьфғанымыз
жатқызамыз
шыққан
туынды
Сөзді бөліп алу кезінде оның сөз түрлендіруші қосымшылары алынып
отырады да, түбір сөздер ғана қалып отырады.
Сонымен бірге сөздер сөз таптарына таптастырылып, әрбір
сөз табына сәйкес шартты белгілері қойылып отырды. Сөз
таптары сөздің лексикалық мағынасы, морфологиялык қүрылымы,
синтаксистік функциясы бойынша таптастырылды. Әрбір сөз табын
белгілеуде галым А.Қ. Жүбановтың еңбектерінде үсынылған
шартты белгілерді пайдаландық3. Олар мынандай: зат есім - ЗТ,
етістік - ЕТ, сьш есім - СН, есімдік - ЕС, сан есім - СА, үстеу -
ҮС, шьшау -е ШЛ, еліктеуіш - ЕЛ, одағай - ОД, сол сияқты модаль
сөздерді - МД, қысқарған сөздер - ҚС секілді шартты белгілерге
ауыстырдық.
Сөздікті түзу барысында омоним сөздерді сөз таптарына бөлу
ісі жүргізілді. Мысалы, «ас» сөзі бір жағынан «тамақ», «тағам»
дегенді білдіріп, зат есім болып келсе, бір жағынан қимылды
3 А.К. Жубанов. Основные принципы формализацин содержания казахского текста.
- Алматы, 2002. - 250 с.
4
білдіріп, етістік болып келетіні белгілі. Ал, бір сөз табына жататын
омоним сөздердщ жіктері ашылмады. Мысалы, «бау» бір мағынасы
«бақша» дегенді білдірсе, екініші бір мағынасы - аяқ киімнің бауы
екені айқын. Бір сөз табына жататын сөздерді бөлу келешекте
«Мәшһүр Жүсіп тілі сөздігін» қүрастыру кезінде іске асатын
болады. Ал, төмендегі кестеден сөз таптарының пайыздық үлесін
көруге болады.
Кесте 1
Сөз табы
Пайыздык көрсеткіші
Зат есім
44,8
Етістік
22,7
Сын есім
14,8
Т сім д ік
1,7
Сан есім
0,7
Үстеу
4,7
Шылау
0,9
Одағай
0,6
~Еліктеуіш сөздер
0,2
Модаль сөздер
0,2
Арап-парсы сөздер
8
Ақьш шығармаларында араб-парсы сөздері көптеп кездеседі.
Оньщ беретін мағыналарын анықтап, оған толық түсініктемс
беру араб тілі мамандарының алдағы жүмысы. Еңбекте кездескен
осы сөздерді жеке тізіп көрсетіп, оны шығармадагы түтастай 1-2
жолдармен беріп отырдық. Мысалы, сөздікте кездесетін мына
сөзге назар аударсақ: «алақиддом 1 қ. 10». Мүндағы «қ.» дегеніміз
- сөздік соңындағы «Мәшһүр Жүсіп шығармаларында кездесетін
араб-парсы сөздері» бөліміндегі мысалдардың 10-шы қатарын
қараңыз дегенді бідціреді. Сол сияқты, сөздікте жақша, тік жақша
ішінде кездесетін сөздер өте көп. Бүл сөздер жанындағы сөзбен
мағынасы жағынан байланысы болғандықтан, бірге беріп көрссттік.
і
Ал, кейбір жакша және тік жақша ішіндегі сөздердің жанындағы
| сөздермен байланысы болмағандықтан, жеке бөліп беруді жөн
көрдік. Мәселен, «айнал» етістігінің жанында мөтінде «(айлан)»
сөзі жақша ішінде қатар берілген. Ал, енді мына жолдағы жақша
ішіндегі сөздің жанында үқсас сөз кездеспегендіктен, жеке бсругс
тура келді: (адам) 1: Ғүсман мүнан көп (адам) жимады ғой! (Б. 64 -
1 -томдықтағы беттер көрсеткіші)
Шығармада фонетикалық варианттардың да көптеп ксздссетіні
байқалды. Мәселен, араб -арап, асхаб - асхап, бисмилла - бисмиллә,
бісмілла - бісміллә, ғаділдік - вділдік, дастарқан - дастархан, күна
I)
/
—күнә, күнәкар — күнәһар, күнәһи — күнәһы, қағба
қағыба, қата
—қатс — хата, мүбарак — мүбәрәк сынды сөздср қатар қолданылып
оты р ады .-
;
^ ^
«Мәшһүр Жүсіп шығармаларының жиілік сөздігі (1-том)»
негізгі 3 бөлімнен түрады:
1. Әліпби-жиілік сөздік
2. Жиілік сөздік
3. Кері жиілік сөздік
1. Әліпби-жиілік сөздік - әрбір сөздің лексикалық мағыналары
жөнінде түсінік бермейді, тек оның кай сөз табына қатысты екендігі,
мәтінде кездесу жиілігі көрсетіледі.
Акынның өз есімін өлевдерінде жиі қолданылып отыратындығы
*да назар аударарлықтай. Біздің байқағанымыздай, «Мәшһүр» сөзі
49 рет, ал «Мәшһүр Жүсіп» 21 рет кездеседі. Сол сияқты арабтың
«мәшһүр» белгілі деген сөзі сын есім ретінде 3 рет, «Мәшһүрдей»
сөзі 1 рет, «Мәшһүрлік» 1 сөзі 1 реттен қолданыс тапқан.
Сөздік қүрылысы:
абайла 2 ЕТ
Мүндағы «абайла» - ақын шығармасындағы кездескен сез, 2 -
жиілігі, ЕТ - сөз таптары ішіндегі етістік дегенді білдіреді
2. Жиілік сөздік - сөздердің кездесу жиіліктері кему реті
бойынша орналасады. Мүнда сөздердің лексикалық мағьшалары
және сөз таптары көрсетілмейді, тек сөздердің кездесу жиілігі
гана беріледі. Біздің жасаған статистикалық талдауымыздан
қызықты
бір
жағдайды
анықтап
отырмыз.
Жоғарыда
осыған дейін қазақтың үлы ақыны Абай, кемеңгер жазушы
М. Әуезовтің шығармаларының жиілік сөздері қүрастырылғаны
жөнінде сөз қозғаған едік. Ендігі айтпағымыз, Мәшһүр Жүсіп
шығармаларынан алынған жиілік сөздікте бірінші орында «бол»
(1496 рет) етісітігі, екінші орьгада «де» (1421 рет) етістігі түрғанына
көз жеткіздік. Байқасақ, дәл осындай жәйтті Абай шығармаларына
жасалған статистикалық талдаулардан бірінші орында «бол» (1037
рет), ал екінші орында «де» (937 рет) етістігі кездесіп отырғанына
куә болып отырмыз4. Сол сияқты жазушы М. Әуезовтің «Абай
жолы» эпопеясында керісінше «де» (9828 рет) етістігі бірінші
орынға, ал «бол» (9341) етістігі екінші орынға жайғасқан5. Бүл
4 Ж. Ә Төкебаева. Абай шығармалары тілінің статолингвистикалык аспекгшері.
Алматы, 2001 ж.
5 М. Әуезовтің «Абай жолы» романынын жиілік сөздігі. Алматы, Қазак ССР-інің
Ғылым» баспасы, 1979 ж.
6
ақын-жазушылардың үқсастықтары ма, әлде өте актив сөздер ме
екен? Қалай десек те, «бол», «де» етістіктері қазақ тіліндегі ең
өнімді екенін дәлелдеп отыр.
Статистикальсқ лингвистика ғылымында ақын-жазушылардың
сөз байлығын көрсетуде ең жиі кездесетін сөздермен қоса сирек
кездесетін сөздер де басты орында. Қанша сирек кездесетін
сөз болса, сонша сөз байлығы мол деген түсінік қалыптасқан.
Мәшһүр Жүсіпте 1 рет қана кездесетін сөздер саны - 3687 сөз,
ол түбір сөздердің 49,6 пайызын қүрайды (3687*100 % =368700;
368700/7432=49,6). Бүл ақынның шығармасындағы сөздердің тсң
жартысы бір-бірімен қайталанбайтын сөздерден түрады дегенді
білдіреді.
Кесте 2
Сирек кездескен
сөздер саны
Сөздердщ
кездесу жиілігі
Сөздердін жалпы
саиы
Пайыздық үлесі
1 рет
3702
3702
49.6
2рет
1056
2112
'
" 28,4
3 рет
539
І6І*7
21
,1
4рет
343
1372
18,4
3 рет
1 3 3
1175
15,8
3.
Кері жиілік сөздік - оңнан солға қарай әліпби бойынша
орналастьфылады. Сөздер соңғы әріптерінің бітуі бойынша
іріктеледі. Мүндай тізбек қосымшалардың ерекшеліктерін таныту
үшін қүрастьфылады.
Жалпы, үсынылып отырған еңбек мәшһүртану саласында алғаш
атқарыльш отырған жүмыс. Ақын шыгармасын лингвистикалық
статистика түрғысьшан қарастарудьщ маңызы зор. Осының негізінде
ғүламаның тілдік ерекшеліктерін анықтаудың орны елеулі. Оның ең
жиі қолданған сөзі қаисы, сирек кездесетін сөздері қанша, олардың
сөз байлығын анықгауды мәні сияқты т.б. мәселелер туьшдайтыны
белгілі. Ал, осы сүрақтарға «Мәшһүр Жүсіп шығармалары тілінің
жиілік сөздігі» жауап бола алады деп сенеміз.
^
7
Әліпби-жиілік сөздік
а 4 0 Д
ажырас 1 ЕТ
аб 1 к. 30
ажырат 1 ЕТ
абад 1 ЗТ
аз 64 СН
абайла 2 ЕТ
аз 5 ЕТ
абайсызда 1 ҮС
аза 5 ЗТ
абақты 2 ЗТ
азай 2 ЕТ
абзал 9 ЗТ
азал 1 ЗТ
абзал 5 СН
азамат 8 ЗТ
абзал (афзал) 1 ЗТ
азаматтык 1 ЗТ
абзалысыз 1 СН
азан 7 ЗТ
Абиаз 1 ЗТ
азандай 1 СН
Абиғашым 1 ЗТ
азаншы 1 ЗТ
Абрахымат 1 ЗТ
азап 6 ЗТ
Абыз 1 ЗТ
азаптан 2 ЕТ
абыз 3 ЗТ
азар 3 ҮС
Абылай 3 ЗТ
в
азат 6 СН
Абылкаска 2 ЗТ
азатлы 1 СН
Абыраһа 32 ЗТ
аздай 1 ҮС
Абырар 1 ЗТ
аздыр 2 ЕТ
абырой 4 ЗТ
азһар 6 к. 247
аға 32 ЗТ
Л
азһар (ызғар) 1 ЗТ
ағаз 4 к. 330
азсын 2 ЕТ
ағаз (уағаз) 1 к. 330
азу 1 ЗТ
ағайын 28 ЗТ
азуаж 2 к. 333
ағаңьіздаи 1 СН
азык 10 ЗТ
ағар 1 ЗТ
азың-аздай 1 ҮС
ағарт 1 ЕТ
азырак 4 ҮС
ағатаи 1 ЗТ
ай 58 ЗТ
ағатайла 2 ЕТ
ай 43 ОД
ағаш 34 ЗТ
Айа 1 ЗТ
ағаш (ағашлар) 1 ЗТ
Айадахарыс (Аббада
ағашсыз 2 СН
харис)1 ЗТ
ағаштаи 1 СН
айғаша 1 СН
Ағзам 1 ЗТ
айғыр 1 ЗТ
ағу 2 ЕТ
айғырдай 1 СН
ағузы 2 ЗТ
айда 35 ЕТ
Ағыбай 1 ЗТ
айдас 1 ЕТ
ағыз 1 ЗТ
айдат 1 ЕТ
агыз 8 ЕТ
ағыза 7 ЗТ
агзым 1 ЗТ
Агылайы 1 қ. 61
ағыл-тегіл 1 ҮС
агырап 1 к. 108
агытыл 1 ЕТ
ада 7 СН
адаб 1 қ. 121
адақта 1 ЕТ
адал 7 СН
Адам 4 ЗТ
адам 238 ЗТ
адам (адамлары) 1 ЗТ
адамдык 5 ЗТ
адамзат 18 ЗТ
адас 12 ЕТ
адастыр 2 ЕТ
адрес 1 ЗТ
адыра 2 ҮС
ажал 22 ЗТ
ажалсыз 1 СН
ажар 7 ЗТ
ажарлан 2 ЕТ
аждаһа 1 ЗТ
аждат 1 қ. 331
ажыд 1 к. 332
айбатлы 1 СН
айбатындай 1 СН
аиғаи 7 ЗТ
айғайла 1 ЕТ
айғақ 2 ЗТ
айдау 2 ЕТ
Айдабол 8 ЗТ
айдай 3 СН
айдала 5 ЗТ
айдаһар 3 ЗТ
айдаһардай 1 СН
Айдос 1 ЗТ
айғыр 1 ЗТ
айдында 1 ЕТ
айдынды 2 СН
айдын 1 ЗТ
Айкап 3 ЗТ
айқас 1 ЕТ
айкын 3 СН
айқыш 1 ЗТ
ай-күн 1 ЗТ
айла 8 ЗТ
айла 15 ЕТ
айлакерлік 1 ЗТ
айлан 2 ЕТ
айлап 1 ҮС
айлық 2 ЗТ
айлық 3 СН
аймақ 4 ЗТ
Аймауытұлы 2 ЗТ
айна 2 ЗТ
айнал 33 ЕТ
айнал (айлан)2 ЕТ
айнал (айланбай) 1 ЕТ
айнала 4 ЗТ
айнала 5 ЗТ
айналайын 11 ОД
айналма I ЗТ
айналыс I ЕТ
айну 1 ЕТ
айныма I ЕТ
айран 3 ЗТ
айран-асыр (хайран-
асыр) 2 ҮС
айрыл 12 ЕТ
Айса 1 ЗТ
айсыз 1 СН
айт 6 ЗТ
айт 665 ЕТ
айтаууаққұфе 1 к. 11
айткіс I к. 11
айтакта 2 ЕТ
айтарлык 6 СН
9
' А м
----------
Айткожа 5 ЗТ
Аққошқар 2 ЗТ
айтпастай 1 СН
акку 4 ЗТ
т
айттыр 2 ЕТ
аккұба 1 СН
айтулы 1 СН
Акпан 6 ЗТ
айіушы 1 ЗТ
акпан 1 ЗТ
айтыс 1 ЗТ
акпейіл 1 СН
айтыс 2 ЕТ
ақпейілді 1 СН
айһа 1 к. 2
акса 1 ЕТ
айшип 1 к. 138
аксақ 2 СН
айшылық 1 ЗТ
аксақал 5 ЗТ
айшылык 1 СН
аксанда 1 ЕТ
айыл 1 ЗТ
акселеу 1 ЗТ
айым 1 ЗТ
аксүйек 2 ЗТ
айып 10 ЗТ
акга 8 ЕТ
айыпсыз 1 СН
актал 1 ЕТ
айыпта 5 ЕТ
ақтар 2 ЕТ
айыпты 1 СН
Актау 1 ЗТ
айыр 46 ЕТ
Ақтілес 1 ЗТ
айырау 1 ЗТ
акша 30 ЗТ
айырбас 1 ЗТ
ақшалы 1 СН
айырбаста 1 ЕТ
акшам 4 ҮС
айырғандай 1 СН
ақшасыз 1 СН
айысла (сыйлағыл) 1 ЕТ
ақы 3 ЗТ
Айя 1 к. 208
ақыл 83 ЗТ
актыш 1 к. 304
Ақылбек 2 ЗТ
акірамін 2 қ. 6
ақылдас 7 ЕТ
а к ІЗ Т
ақылды 11 СН
ақ 49 СН
акыл-ес 5 ЗТ
ақ 62 ЕТ
акыл-ой 6 ЗТ
Акай 1 ЗТ
акыл-парасат 1 ЗТ
акайд 1 қ. 7
акыл (ғакыл) 1 ЗТ
Акан 2 ЗТ
акым[ак] 1 СН
Акбала 1 ЗТ
ақымақ 8 СН
Акбеттау 1 ЗТ
акымактык 1 ЗТ
ақбоз 1 СН
акын 21 ЗТ
Акбота 1 ЗТ
ақынсы 1 ЕТ
ак-қара 3 СН
ақыр 7 ЗТ
Аккелін 2 ЗТ
ақыр 21 ҮС
Аккөбік 1 ЗТ
акырағы 1 к. 8
Аккөл 4 ЗТ
акы р/ахы р/1 ҮС
10
акырғаша 1 к. 333
ақырғы 4 СН
ақыр 1 ЕТ
акырет 28 ЗТ
акыреттік 3 СН
ақыр-өлім 1 ЗТ
акырт 1 ЕТ
ақырын 1 ҮС
ақырын /ахырын/ 1 ҮС
ақырында 10 ЕТ
акырын-акырын 1 ҮС
ал 889 ЕТ
ал 3 ОД
ал 8Ш Л
ал 1 қ. 9
ал (сол уақытта) 1 ЕТ
ала 1 к. 9
алай-түлей 1 ҮС
алақан 10 ЗТ
алакандай 2 СН
алақиддом 1 к. 10
алала 1 ЕТ
аламиғына 1 к. 11
алаң 4 СН
алаңда 2 ЕТ
алапат 3 ЗТ
аларт 3 ЕТ
алас 5 ЗТ
аласа 1 СН
аласұр 2 ЕТ
Алатау 8 ЗТ
алаш 15 ЗТ
алашак 1 ЗТ
албасты 2 ЗТ
алғаш 1 ҮС
алғашқы 1 СН
алғылым 1 қ.13
Алғынайаға 1 қ. 14
алғыс 1 ЗТ
ал да 10 ЕТ
ала 5 СН
ала 26 ЕТ
алдамала 1 ЕТ
алдан 7 ЕТ
алданыш 2 ЗТ
алдап-сулап 1 ҮС
алдау 1 ЕТ
апдауыш 1 ЗТ
Алдияр 1 ЗТ
Достарыңызбен бөлісу: |