Б е с I н ш I б ? л I м Т?Уелсiз ?Аза?Стан мемлекетiнi? ?Алыптасуы §49. Республика егемендiгiн жариялау
?аза?станны? сырт?ы саясатта?ы к?пвекторлы? ?станымы
жүктеу/скачать 4,16 Mb. Pdf көрінісі
|
| 2. ?аза?станны? сырт?ы саясатта?ы к?пвекторлы? ?станымы.
?аза?стан Республикасыны? сырт?ы саясатта?ы ?ызметi саяси- ???ы?ты? жа?ынан ж?йелендi, сырт?ы саясат т?жырымдамасы жа сал ды. ?аза?стан Республикасыны? ?азiргi кезе?дегi сырт ?ы сая сатыны? ерекшелiгi к?пвекторлы? пен те?гер мелiлiктi, ?рiп- тестердi? сырт?ы саясатта?ы ?станымдарында т?уелдiлiктi? бол- мауын, кез келген айма?ты? даму жа?дайын, ?лемдiк нары?та?ы конъюктуралы? ?згерiстердi ескерiп отыруды к?здейдi. К?пвекторлы? – т?жiрибе ж?зiнде бiздi? к?ршiлерiмiзбен (ТМД мемлекеттерi), сондай-а? Батысты?, Азия мен Таяу Шы?ысты? алды??ы ?атарлы елдерiмен ?зара ынтыма?тасты?ты бiлдiредi. ?аза?стан Республикасы ?шiн А?Ш-пен ынтыма?тасты? аса ма?ызды. ?аза?стан А?Ш-пен ?арым-?атынастарында 1994 жылы а?панда ?ол ?ойыл?ан басты ??жат «Демократиялы? ?рiптестiк туралы хартияны?» ережелерiн негiзге алады. 1994 жылы к?ктемде елде ж?ргiзiлiп жат?ан жекешелендiруге А?Ш-ты? компаниялары тартыла бастады. ?аза?стан нары?ына бiрiншi болып келген «Шев- рон» м?най компаниясы едi. А?Ш-тан ?аза?стан экономикасына к?птеген инвестициялар алынды. 1994 жылы А?Ш-ты? ?аза?стан?а берген экономикалы? несие к?мегi 311 млн долларды ??рады. ?аза?стан Республикасыны? Президентi Н. ?. Назарбаевты? А?Ш-?а 1997 жыл?ы ?араша айында жаса?ан сапары барысында?ы келiсс?здер н?тижесiнде 18 ??жат?а ?ол ?ойылды. Оны? е? бастысы «Экономикалы? серiктестiк туралы iс-?имыл» ба?дарламасы болды. А?Ш-пен ?зара ?арым-?атынаста экономикалы? ынтыма?тасты??а баса назар аударылды. Елiмiз ?шiн Американы? кен ?ндiру ж?не ??деушi компанияларымен ынтыма?тасты?ты? ма?ызы жо?ары. А?Ш ?аза?стан?а м?дениет пен бiлiмдi дамыту саласында да ?лкен ?олдау к?рсетедi. ?аза?стан Республикасыны? сырт?ы саясатында – Еуропалы? Ода?ты? алатын орны ерекше. 342 ?аза?стан Еуропа мемлекеттерiмен де ?з байланыстарын же- мiс тi дамытып келедi. 1993 жылды? 2 а?панында ?аза?стан Респуб- ликасы мен Еуропалы? Ода? арасында дипломатиялы? ?атынас ор натылды. ?аза?стан Республикасы Президентi мен Германия ж?не Франция басшылары арасында?ы келiсс?здер ?аза?станны? сырт?ы саясатында?ы еуропалы? ба?ытты жандандырды. М?селен, Герхард Шредер Астана?а келген сапарында: «?аза?стан Орта Азия да?ы ма?ызды ел ж?не Германияны? басты экономикалы? ?рiптесi» деп атап к?рсеттi . 2003 жыл?а ?арай республикада немiс банкi ж?не iрi компанияларыны? 145 ?кiлдiгi мен б?лiмшелерi ж?мыс жасады, ал тiр келген ?аза?стан-герман бiрiккен к?сiпорындарыны? саны 266-?а жеттi. Танымал немiс компаниясы «Сименс» пен «?аза?теле ком» арасында байланыс ж?не халы?аралы? тасымалдаушы «?а за? стан темiр жолымен» ??рал-жабды? тасымалдау, ?аза?стан Рес пуб-
ликасы мен Германия Федеративтiк Республикасыны? бiр неше
министрлiк те рi арасында ?аза?станды? менеджерлердi? бiлiк тiлiгiн к?теру ж?не не гiзгi экономикалы? ынтыма?тасты? туралы шарт?а ?ол ?ойылды. Республика Президентiнi? Германия ?кiме тiнi? басшысы Гель- мут Кольмен, Франция президентi Жак Ширакпен ж?ргiзген келiс- с?здерi ?аза?станны? Еуропа ба?дарында?ы сырт?ы саяси ба?ытын жандандыру?а елеулi ?лес ?осты. 1995 жылы тамызда ?аза?стан Сырт?ы iстер министрлiгiнi? ке?ейтiлген ал?асында республика Сырт?ы iстер министрi ?. К. То- ?аев атап ?ткенiндей, «Шы?ыс Еуропа елдерiндегi ?аза?стан сырт ?ы саясатыны? ?амалы р?лiн Венгрияда?ы елшiлiк ат ?ар ды». ?а за?стан Республикасы Президентiнi? Венгрия?а сапары барысында екi ел арасында?ы саяси ж?не экономикалы? ты?ыз ынтыма?тасты??а берiк негiз ?алан?ан к?птеген келiсiмдерге ?ол ?о йыл ды. ?аза?стан Болгариямен, Чехиямен, Румыниямен екiжа?ты тиiмдi ?арым- ?атынас тар орнатты. ?аза?стан Республикасы Еуропалы? Ода?ты? Орталы? Азияда?ы iрi сауда ж?не инвестициялы? серiктестiгi болып табылады. Сонымен ?атар ?аза?стан Республикасы толы??анды т?уелсiз, егемендi мем- лекет ретiнде ?лемнi? бiр?атар елдерiмен екiжа?ты ?арым-?атынас орнат?ан. Азиялы? ба?ытта ?аза?стан Республикасыны? Мон ?олия, Корея Республикасы, Жапония, Катар, ?ндiстан, Сингапур, П?кстан, Малайзия, Иран, Ирак, Бахрейн, Израиль, Оман С?лтанды?ы, Кувейт, Сауд Арабиясы Корольдiгi, Бiрiккен Араб ?мiрлiктерi, Палестина, Ау?анстан, Сирия, Египет, Иордания, Марокка, Ливия, Тунис, О?т?стiк Африка Республикасы ж?не т.б. елдермен шартты?- ???ы?ты? негiзде екiжа?ты саяси, экономикалы?, м?дени ?арым- ?атынастар орнатылды. Сондай-а? ?аза?стан Т?ркi ?лемi елдерi – Т?ркия, ?збекстан, ?ыр?ызстан, Т?р?кменстан, ?з?рбайжанмен толы??анды екiжа?ты
343 ?арым-?атынастар орнатып, сауда-экономикалы?, саяси, м?дени байланыстар ж?ргiзуде.
жүктеу/скачать 4,16 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|