Бағдарламалық және дистанциялық оқыту технологиясы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университет
құрамындағы кәсіби білім беру колледжі
Орындаған: 3 курс студенті
Мажитова Динара Репкатқызы
Стиль және сөздік: Мәтін берілген диктантқа ұсынылатын аудиторияға бағытталған қиындық деңгейіне сәйкес жазылуы керек. Сөздік қолжетімді және егер бар болса, пән саласына сәйкес болуы керек.
Біркелкі және жүйелілік: Мәтін дәйекті және интерактивті болуы керек. Сөйлемдер мен абзацтар бір-бірімен байланысып, сәйкес мағыналық ағымды құрауы керек.
Әртүрлілік: Диктант мәтінінде оқушылардың тыңдау және жазу дағдыларын бағалау үшін грамматикалық құрылымдарды, лексикалық құндылықтарды және сөйлем түрлерін пайдалану керек.
осы талаптарды пайдалана отырып, сіз оқушылардың жазу және тыныс белгілерін белгілеу дағдыларын дамытуға және тексеруге пайдалы болатын тамаша диктант мәтінін жасай аласыз
Жалпыга бірдей білім беретін мектеп балага терен білім берумен
катар, олардын ауызекі тілі мен жазбаша тілін дамыту, ойын жуйелі айтып орамды сейлеп эрі дурыс жаза білуді талап етеді. Сондыктан казіргі оку процесі аркылы окушылардын жазбаша тілі мадениетін дамытып, жуйелі жазу дарежесін котеру максатын кояды.
Эрбір муталім казак тілі мен эдебиет
сабактарында жазба жумыстарын
уйретіп, тіл дамыту сабактарын шыгармашылыкпен жургізіп, дурыс
уйымдастыра
білуде ен негізгі меселенін бірі - окуШЫНЫн жас ерекшелігі мен білім корына байланысты жазба жумысын уйретудін міндеті мен колемін аныктау болып табылады. МУгалім сол міндет пен келемге байланысты жазбаша тіл дамыту жумысынын турін, колемін, онын эдіс-тасілдерін белгілейді, аныктайды.
Жазба жумыстарын уйретудегі басты максат
- баланы жан-жакты дамыту
Диктанттың жаңа түрлері Атап айтқанда: - сөздік диктанты - көру диктанты - терме диктанты - жатқа жазу диктанты - ескерту диктанты - өздік диктанты - ерікті диктант - түсіндірме диктанты - графикалық диктант - шығармашылық диктанты - бақылау диктанты т.б. Жазба жұмысының инновациялық түрлері Диктант дәстүрлі оқыту үрдісінде ежелден келе жатқан жазба жұмыстардың бір саласына жатады. Диктанттың бірнеше түрі іс-тәжірибеде пайдаланылып келеді. Олар: терме диктанты, бақылау диктанты, көру диктанты, түсіндірмелі диктант, сөздік диктанты, өздік диктанты, ескерту диктанты, ерікті диктант, шығармашылық диктант. Олардың әрқайсысы өзіндік ерекшелігі, әдіс-тәсілдерімен ерекшеленеді.Дәстүрлі оқытудағы барлық диктанттың басты мақсаты — балалардың білімін тексеру, бақылау, теориялық білімдерін тәжірибеде пайдалана білуге дағдыландыру, сауаттылыққа баулу болып келеді.
Жазудың мақсаты, міндеті,принциптері Мектептегі оқыту үрдісі сауат ашудан басталатыны белгілі. Сауат ашу жұмыстың негізгі мақсаты – балаға хат таныту, оқу мен жазуды үйрету.Сауат ашу – аса жауапты да күрделі жұмыс. Өйткені сауат ашу кезеңінде оқушылар дыбысты әріппен таңбалай білуге үйретіліп қоймайды, сонымен бірге каллиграфиялық талапқа сай жазуға дағдылануы тиіс.Демек, сауат ашудың міндеті әріпті жаза білуге үйрету емес, оның әрбір элементтерін дұрыс сақтауға, дәптерге қалай болса, солай жазбай, оңға қарай біркелкі көлбеу жаза,оның жазуға машықтандыру міндеті де тұр.Осы талаптарды орындау негізінде оқушының көркем жазу дағдысы қалыптасады.
Модельдеу технологиясын диктанттарға пайдаланудың маңызы Модельдеу технологиясы қазақ тілі сабақтарында сызба, макет арқылы емес, тіл арқылы жүргізіледі. Сол себептен де модельдеу шығармашылық жұмыстың бір түрі ретінде тіл дамыту үрдісінің жемісті, өнімді тәсілі болып табылады. Модельдеуді диктанттарға да пайдалануға болады. Жазу дағдыларын қалыптастыру және оны дамытып отырудағы негізгі шарттардың бірі әрі бастысы оқушылардың жазба жұмыстарын орындау кезіндегі психологиялық ерекшеліктерін айқындау болып табылады. Сынып оқушыларының біреуін немесе әрбір жеке оқушда жазба жұмыстарын орындау барысында әр түрлі психикалық өзгерістер болып отыруы мүмкін. Ондай психологиялық өзгерістерді байқамаудың салдарынан орындалған жазба жұмыстарының нәтижесі де әр деңгейде болады.
Сабақта орындалатын ауызша және жазбаша жұмыстардың түрлерін ескере отырып, мұғалім өз сабағын жоспарлауда бұл талаптарға баса назар аударған жөн. Көлемді жаттығу жұмыстарын орындату барысында оқушылар шаршайды, әрі көзі де талады. Сондақтан сабақ үстінде минуттік демалысты ұйымдастыру, дене қимылдар жаттығуын жасату тиімді.Оқушылардың жазу кезінде қойылатын гигиеналық талаптарды орындауы оның мектепте оқыған барлық кезіңінде де сақталынып отыру қажет
Назарларынызға рахмет!