Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega essentials of

ӘЛЕУМЕТТЕНУ
111
үйренеміз және көбінесе бұл мінез-құлық пен құндылықтарды 
өзіміздікі ретінде қабылдаймыз. Кейде әлеуметтену процесін анық 
байқауға болады: ата-анасы бәлішті рұқсатсыз алып жатқан ба- 
ланың қолын қағып жібереді; дін қызметшісі күнәнің жазасы бар 
екенін уағыздайды; бір қыз басқа қызға қалай қыл.ымсуды үйре- 
теді. Басқа кездері әлеуметтену процесі айқын көрінбейді; жай ғана 
өміріміздің бір бөлігі ретінде қабылданады. Мысалы, қарапайым 
америкалықтар күн сайын бірнеше сағат теледидар көреді. Теледи- 
дар көру арқылы олар «Қылмыс орны (C.S.I.)» телесериалында осы 
аптадағы құрбандықты кім өлтіргенін немесе American Idol шоу 
бағдарламасының осы маусымдағы жеңімпазы кім екенін біліп 
қана қоймай, айналадағы дүниені түсінудің жолдарын меңгереді: 
осы арқылы зорлық-зомбылықтан қорқуды және полицияға сенім 
артуды, табыс, талант және атақты бағалай білуді, байлықты құр- 
меттеуді және тағы басқа құндылықтарды қадірлеуді үйренеді.
Қорытынды
1. Әлеуметтену - мәдениеттің ережелері мен құн- 
дылықтарын үйрену процесі.
2. Біз іс-әрекеттеріміз бен көрген-түйгендеріміз- 
дің қаншасы биологиядан, ал қаншасы әлеу- 
меттенудің әсерінен екенін тап басып айта ал- 
маймыз.
3. Дегенмен тәрбиелеу мен әлеуметтендіру болма- 
са адамдар (және маймылдар) қалыпты әлеу- 
меттік мінез-құлықты дамыта алмайды.
4. Құрылымдық функцияшылдар әлеуметтену 
мектептерде, діни мекемелерде, отбасыларда 
және басқа жерлерде жастарды келіспеушілік- 
терден немесе ретсіз әлеуметтік өзгерістерден 
сақтай отырып, бір мәдениетке біріктіреді деп 
тұжырымдайды. Бүл тұрақты әлеуметтік жүйе- 
нің пайдасын түсіндіру үшін өте қолайлы.
5. Конфликт теориясы әлеуметтендіру биліктің 
теңдіксіз үстем құрылымын қалай күшейтеті- 
ніне назар аударады. Бұл әлеуметтенудің келіс-

жүктеу/скачать 35,41 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: