Лекция 7. Оқу жетістігін бағалау жүйесі

1. 
   Жеке бағдарлы оқытудағы бағалау жүйесінің ерекшелігі.
   
2. 
   Оқушының жетістіктерін бағалау мақсаты.
   
3. 
   Оқушының жетестігін бағалау принциптері.
   
4. 
   Оқушының жетістігін бағалау түрлері.
   

Бағалаудың әр түрлі тәсілдерін, әдістері мен техникасын оқушылардың өтілген тақырыпты түсіну дағдыларын қалыптастыру дәрежесін анықтау мақсатында мәліметтер жинау үшін ұтымды қолдану мұғалімге оқытуды жүйелеуге мүмкіндік береді, яғни әр оқушының талабы мен мүмкіндігі ескеріледі, ал оқушы білім алуына және алдағы өміріне қажетті өзінің білімін, жоғары құзіреттілігін қалыптастыруын бақылайды.

Бағалау – оқыту мәселерінің диагностикасы мен жетістіктерін, кері байланысты, оқу процесіне қатысушыларды (сыныптағы оқушылар, мұғалімдер, ата-аналар, мемлекет) білім берудің жағдайымен, мәселелерімен, және жетістіктерімен таныстыруды өлшеудің негізгі құралы. Оқушының оқудағы жетістіктерін бағалау жүйесі – білім беру бағдарламасын меңгеру сапасын бағалайтын оқу үрдісінің негізгі элементі.

Қазіргі кездегі мектептің білім беру жүйесінде бағалау, баға, белгі деген сөздер тек синоним түрінде қолданылады. Бірақ іс жүзінде олай емес.

Оқушылар білім алуда сапалы нәтижеге қол жеткізу үшін қазіргі бағалау мынандай болуы керек:

- оқу процесіне қатысушылардың барлығына түсінікті;

- икемді;

- көп жабдықты;

- психологиялық жағынан жағымды;

- көп құрылымды.

Оқушының білім алудағы жетістіктерін тиімді бағалау мақсатында мұғалім бағалаудың мынандай түрлерін сәтті қолдануы тиіс: диагностикалық, формативтік (қалыптастырушылық), жиынтық.

- оқушының оқудағы мақсаты мен жетістіктерге жету критериіне көңіл аудару;

- мұғалімнің әрекетін әр оқушыны жеке дамыту технологиясын жетілдіруге бағыттау, атап айтқанда:

- оқушыға ары қарай білім алуда дұрыс шешім қабылдауға қажетті ақпараттар беру (өз күшін қайда бағыттау, неге көңіл аудару, нені жақсарту, нені түзету, қай жағынан жетілдіру керек);

- оқушыға өзін - өзі бағалау дағдысын қалыптастыру;

- оқушылармен үнемі кері байланыста болу;

- оқушыға ары қарай мақсатты түрде білім алу керек екендігін дәлелдеу;

- ақпараттарды беру:

- оқушыға оның жұмысының сапасы туралы;

- оқушыдағы процестер туралы мұғалімдерге;

- білім алу нәтижесіндегі жетістіктердің деңгейі туралы ата –аналарға;

- мектеп және елді мекен (аудан, қала, облыс, т.с.с) бойынша жалпы есеп беру саясатын қалыптастыру.