тапсырма.Сөздерді мағынасын қарайорналастырыңыз.Керекті сөздер: қымыз, ұйытқы, күбі, қымызмұрындық,
А) ...........................................Бие байлап, алғашқы қымыз ішу тойы.
Ә) ...........................................Еменнен жасалған ауыз жағы тарлау, түп жағы кеңдеу қымыз ыдысы.
Б) Жылқы сүтінен алынатын кышқыл
сүт өнімі.
С) Сүт
ұйытып, айран жасайтын ашытқы.
22-МӘТІН.ЖҮРГІНШІЛЕР Лиондағы (Франция) спорттық медициналық орталық 14 жыл бойы жас спортшылардың жарақаттанушылық мәселелерiн зерттейдi. Зерттеудің нәтижесінде, жарақатты болдырмаудың ең тиімді тәсілі, ол – оларды алдын алу және жақсы деп анықталған.
Соққылар, құлау,тозужәнеүзiлулер... 8 бен 12 жас аралығындағы спортшылардың он сегіз пайызы
табанына жарақат алған.
Футболшылардың сирақ шеміршектері қатты соққыларды сезбейді, және кәсіпқойлардың 25%, шындығымен айтқанда, бұл олардың кемшілігі екенін біледі. Сонымен қатар, нәзік тізе буын шеміршегі қатты жарақат алған болуы мүмкін, ал егер жастайынан (10-12 жасында) ешқандай шаралар қолға алынбаса, мезгiлсiз остеоартриттiң себебі
болуы мүмкін. Бөксе
спорттық аяқ киімнің әсерінен табан және сирақта пайда болатын деформация.
Қорғау,қолдау,орнақылықжәнеамортизация Егер спорт аяқ киімі өте қатты болатын болса, ол сiздiң қозғалысыңызға жиi шек қояды. Ал егер тым жылжымалы болса, онда
жарақаттар мен буындардың созылуына тәуекелділігін үлкейтеді. Жақсы спорт аяқ киімі төрт белгілерге сәйкес келу керек: біріншіден, олсырттайқорғанысқа мүмкіндік туғызу
Сонымен бірге, ол ойыншыға орнықтылықсезімін беруі тиіс. Ол аяқ киімде ойыншы ылғал алаңда құламауы және құрғақ жерде кенеттен құламауы керек.
Бір сөзбен, ол баскетбол және волейбол ойыншыларымен болатын соққылардыамортизациялауыкерек.
Құрғақ аяқтар Қолдырау, жарылу және аяқтың таз ауруы (саңырауқұлақ аурулары) сияқты ауыртпалы сырқаттануды
болдырмау үшін,
де қатты
зақымдалады, әсіресе ойыншы шаршаса, құлап қалудың нәтижесінде сындырып алуы мүмкін.
Осы зерттеудің нәтижесінде, 10
жылдан астам футбол ойыншыларының буындары мен табандарында сүйек өсімдері пайда
болады. Осы сүйектегі өзгерістер “футболист аяғы” деген атқа ие болды,
яғни
керек: доптың не басқа ойыншылардың соққыларынан, спорт алаңының
тегіс еместігін сездірмеу және жаңбыр не аязда аяқты құрғақ етіп ұстау.
Ол тізені
зақымдайтын созылулар, ісік және басқа жарақаттарды болдырмау үшін табан, әсіресетобық буындарынұстаптұрукерек.
аяқ киім терлеуге, сонымен қатар, аяқ киімнің ішіне ылғалдың кіруіне бөгет жасауы керек.
Жауыннан қорғап қалатын мұндай аяқ киімге тамаша материал - суға төзімді тері болып табылады