Бағдарламасының мақсаты мен міндеттері


№ 2.Қазақ тілін оқыту әдістемесі және оның зерттеу нысаны



Pdf көрінісі
бет2/34
Дата10.11.2022
өлшемі0,56 Mb.
#48998
түріБағдарламасы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34
Байланысты:
Ба дарламасыны ма саты мен міндеттері (1)

 № 2.Қазақ тілін оқыту әдістемесі және оның зерттеу нысаны.
 
Дәрістің мақсаты: ҕазаҕ тілін оҕыту әдістемесінің ҕарастыратын мәселелері, оны жүзеге 
асырудың жолдары мен әдістемесін талдау.
Дәрісте қаралатын мәселелер: 
Жоспар: 
1.Ҕазаҕ тілін оҕыту әдістемесі және оның зерттеу нысаны. 
2.Ҕазаҕ тілін оҕыту оҕыту әдістемесінің басҕа ғылымдармен байланысы.
3.Пәнаралыҕ байланыс. 
Ҕазаҕ тілін оҕыту әдістемесі педагогика ғылымының бір саласы болып табылады.Ол ӛз 
алдына дербес ғылым.Ӛйткені оның ӛзіндік зерттейтін нысаны, мазмұны, зерттеу әдістері 
мен тәсілдері бар. Ҕазаҕ тілін оҕыту әдістемесінің зерттейтіні оның оҕыту жолдары мен 
жағдайлары туралы заңдылыҕтар.Бұл заңдылыҕтар педагогика,психологиялыҕ және 
лигнвистика ғылымдарының негізінде жинаҕталған практикалыҕ тәжірибе мен бұрыннан 
ҕалыптасҕан теориялыҕ ҕағидалардан,тұжырымдардан шығарылады.Егер наҕтылап 



айтсаҕ, оҕыту әдістемесі мына мәселелерді зерттейді: маҕсаттары (не үшін оҕыту керек?); 
мазмұны (нені оҕыту керек?); ұйымдастырылуы (ҕалай оҕыту керек?); ҕұралдары (ненің 
кӛмегімен оҕыту керек?); оҕыту кезінде оҕушылардың білімді меңгеру деңгейі,аҕыл-
ойының дамуы мен тәрбиеленуі арасындағы ұштастыҕ мәселелері.Бұл проблемаларды 
шешу мектепте тәрбие мен білім берудің жалпы маҕсаттарын белгілейді.Әдістеменің
мынадай міндеттері бар: 1) бастауыш мектеп пен орта мектептегі ҕазаҕ тілі пәнінің 
маҕсатын, ерекшелігін,мазмұны мен кӛлемін,ҕұрылымын, бӛліктерінің бір-бірімен 
ұштасуы мен бірізділігін аныҕтау, оҕу материалын сыныптарға бӛлу; оҕытудың 
неғұрлым пайдалы,үнемді және тиімді әдістері мен тәсілдерін (оҕылатын материалдың 
ерекшеліктері мен оҕушылар ҕұрамының психофизиологиялыҕ ерекшеліктеріне 
байланысты әр түрлі жағдайда ҕолданылатын әдіс-тәсіл варианттарын)зерттеу және 
сипаттау; 3)ҕазаҕ тілі пәнінен жүйесі наҕты белгіленген білім кӛлемін (ғылым негізін) 
оҕушылардың ойдағыдай игеру шарттары туралы мәселелерді талдап шешу, яғни 
материалды дәл ҕабылдаудың,айҕын түсінудің,оны практикада ҕолдана білудің шарттары 
туралы мәселелерді талдау. Сонымен ҕазаҕ тілін оҕыту әдістемесі - оның мазмұны мен 
принциптері,әдістері мен тәсілдері туралы және мектепте ҕазаҕ тілінен оҕушыларға 
берілетін білім,дағды,білік мӛлшерін белгілеп,оны игерудің жолдары, шарттары туралы 
ғылым. 
3.Ҕазаҕ тілін оҕыту оҕыту әдістемесінің басҕа ғылымдармен байланысы. Тіл 
білімімен байланысы. Ҕазаҕ тілін оҕыту әдістемесінің зерттейтін басты нысаны 
оҕушыларға тілді меңгерту болғандыҕтан, ол ең алдымен тіл біліміне арҕа сүйейді. 
Ӛйткені мектепте ҕазаҕ тілі пәнінен ӛтілетін материал тіл білімі ғылымының негізінде 
белгіленеді. Яғни ҕазаҕ тілі пәнінің мектепте оҕытылуы мазмұнын аныҕтау әдістемесінің 
міндеті болса, бұл міндетті шешуде ол тіл білімінің мағлұматтарына сүйенеді. Атап 
айтҕанда,фонетиканы оҕыту әдістемесі,лексиканы оҕыту әдістемесі т.с.с. аталудың ӛзі 
тікелей ҕазаҕ тіл білімі салаларының атаулары екені ӛз-ӛзінен түсінікті. Сондай-аҕ, 
мысалы, фонетикалыҕ, морфологиялыҕ, синтаксистік талдаулар - әдістемелік тәсілдер, ал 
бұл атаулардың ӛздері және мазмұны тіл біліміне тән. Ендеше ҕазаҕ тілін оҕыту 
әдістемесі ӛзінің бұдан былайғы даму барысында тек педагогикалыҕ ҕана емес, белгілі 
дәрежеде тіл білімдік ғылым болып та ҕалыптасуда. Мысалы, тіл білімінен берілетін 
фонетикалыҕ мағлұматтар дыбыстарды дұрыс айту, жазу, дұрыс сӛйлеу, мәнерлеп 
оҕуға,емлеге үйрету сияҕты әдістемелік мәселелермен тығыз байланысты іске асырылады. 
Ендеше әдістемелік негізінде мектеп грамматикасы мен ғылым грамматика бір-бірімен 
тығыз байланысты,тіпті біртұтас деуге де болады. 
Педагогикамен байланысы. Жалпы тұрғыда педагогика жас ұрпаҕтарға білім,тәрбие
берудің мәні, маҕсаты, мазмұны, әдістері, ҕұралдары мен ұйымдастыру түрлері туралы 
ғылым ретінде сипатталады.
Дидактика педагогиканың маңызды бір бӛлігі - оҕытудың жалпы теориясы ретінде 
ҕазаҕ тілі әдістемесінің негізі болып табылады. Әдістеме дидактика ұсынған оҕыту 
принциптеріне, оҕыту әдістерінің теориясына сүйенеді. Мектепте ҕазаҕ тілін оҕыту 
барысында ұрпаҕ тәрбиелеу проблемаларын талдап-шешуге ҕатысады, ҕазаҕ тілі 
сабаҕтарында 
берілетін 
тәрбиенің 
жолдарын(бұл 
тәрбиеге 
мазмұны 
сәйкес 
материалды,мысалдарды сұрыптау,кӛркем шығарма материалын пайдалану т.б.) тіл 
ҕұралдары арҕылы іске асыруды жан-жаҕты ҕарастырады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет