Мұхаммед (с.ғ.с)
Мұхаммед (с.ғ.с) пайғамбарлығының алдында арабтардың әр руының өз құдайы, өз ғибадатханалары болған. Ондай ғибадатханалардың саны 360 болған екен. Халықтың көп бөлігі пұтқа табынатын, көпдінділік те етек алды. Мемлекеті де әлсіз болғандықтан Иран, Византия сияқты мемлекеттердің отарына айналу қаупі туындаған жағдай қалыптасыпты.
Мұхаммед (с.ғ.с) осы мәселелерді шешу жолын қарастырады. Оған көмекке балдызы Варака, ниеттес жақындары келіп, ақылдасып, арабтың тайпалық 360 құдайын құртып, елді бір ғана құдайға бағындыруымыз керек деп санайды. Біртұтас араб империясын құруды мақсат етіп қояды (З.Мейірманов, «Мұхаммед пайғамбардың өмірі мен таңдамалы хадистері», Алматы, 1991 жыл, 5-бет). Бұл ұлы екі мақсатты орындау үшін халықты бір мақсатқа топтастыру қажет еді. Ондай құрал Құран болды. Сонымен, құранның негізгі жүйесін салған алғашқы авторы Мұхаммед (с.ғ.с) пайғамбар. Оның алғашқы және негізгі сүресі: «Ла илаһа иллал лаһ Мұхамедұр-Расулул-лаһ». Аудармасы: «Алладан басқа тәңір жоқ, Мұхаммед оның елшісі» - деп Жаратушының жалғыздығына қалтқысыз сенуге, құлшылық етуге лайықты тек Алла ғана деп түсіндірілген. Сонымен бірге, Алла тағалаға серік қосу ең ауыр, кешірілмейтін күнә делінген. Бұдан ары құранның сүрелері мен аяттары толықтырылып отырған. Құранның толық түрі сегізінші ғасырда хатқа тұскен. Оның көлемі 500 беттен астам кітап, 114 сүреге бөлініп, 6628 аяттан тұрады.
Дүниеден озарының алдында, 632 жылы Мұхаммед бүкіл Оңтүстік Арабияның әміршісіне айналды. Оған Меккедегі қағбаның абыздары, өсімқорлардың қанауынан құтылуды мақсат тұтқан көптеген қарапайым бәдәуилер қолдау көрсеткен.
Пайғамбардың сөзінен, қасиетті Құраннан қуат алған арабтар жерінің бір шеті Үндістаннан басталып, бір шеті Атлант мұхитына дейінгі аралықтағы империяны құрды. Сол заманда аумағы жағынан мұндай үлкен империя болмайтын. Бұл жерде Мұхаммед (с.ғ.с) пайғамбардың сахабаларының, жолын қуушылардың, шәкірттерінің атқарған істері орасан зор.
Араб тілінде хатқа түскен Құранның ислам үшін айрықша маңыздылығы сонда, ол бұл тілді әртүрлі диалектілерге бөлініп кетуден сақтады. Сонымен, арабтардың VII-ғасырдағы еңбектерінің салдары бүгінгі заманда да адамзат өміріне елеулі ықпал жасап келеді. Міне, діни және зайырлы өмірдегі әсер-ықпалдың осыншама қуатпен бас біріктіруі Мұхаммедті әлем тарихындағы ең ерен тұлға ретінде айрықша бөле атауға мүмкіндік береді.
Көштің оныншы жылы Желтоқсан Жаңа эраның 632-жылы, Ақпан. Көштен кейінгі оныншы жылдың Қараша айында Хазірет Пайғамбардың Қажыға баратындығы жарияланды. 25-қараша, сенбі күні Хазірет Пайғамбар тазаланып, Ихрамға оранып, бесін намазын оқығаннан кейін, айбынды қосынмен бірге, барлық әйелін қасына алып Мединеден шығып, Меккеге бет алды.
Харам Шарифке жақындағанда төңіректің төрт бұрышынан қажыға келгендерден жер қайысады. Арафат тауында Пайғамбарымыз Қасуда атты түйесінің үстінде тұрып, адам теңізі ішінде Қағбаға келгендерге әйгілі Құтпасын баяндады.
Бұл қажылыққа 120 мың қажы келген екен. Осы күні ол алып қосынға бағыттап, діни нұсқаулар берді. Бұл күн Исламның бүтін салтанатымен жалпақ әлемге танылған күні болған екен.
Достарыңызбен бөлісу: |