Байдалиев Д. Д
жүктеу/скачать 1,94 Mb. Pdf көрінісі
|
| Сарықайқаң
Теріс ӛзенінің шығыс жағындағы Еңкеден ары асқандағы жазық күнгей беткей. Сарықайқаң беткейінің шӛбі басқа ӛңірлерге қарағанда ерте сарғаяды. Сондықтан да бұл жерге егін егілмейді. Бұл жердің «Сарықайқаң» - аталуына екі түрлі болжам бар. Біріншісі жазық күнгей беткейдің сап – сары болып жататындығына байланысты сары, қайқы бел деген мағынаны береді. Халық этимологиясының «сары» сӛзінің түсінігін жер бетінің жаздың ыстық сарша тамызынан соң қуаң тартып сарғайған түсіне балайды. Егер де біз «сары» сӛзін түстік бір объектінің сарылығы үшін қолдансақ бұл жұтаң ұғым болар еді. Мысалы: Сары қарды теуіп жайылған, Сары аязда жусаған, Сары арқаны қыстаған. Жылқының жайы болмас па? – деп келетін ӛлең жолдарындағы тіркестерде «сары» сӛзі алуан түрде қолданылатындығын кӛреміз. Мұндағы атауларға зер салсақ бұлардың қай – қайсысының да сары түспен байланысы жоқ. Демек сары сӛзі түсті емес «кең байтақ» деген ұғымды береді. Қорыта келе айтарымыз, «Сарықайқаң» - атауы «кең байтақ қайқы беткей» деген ұғымды білдіреді. 123 Сарытас Жуалы ауданының солтүстік шығысындағы Кіші Қаратаудың шығысқа қараған шатқалдары мен аңғар асулары ӛте кӛп. Соның бірі Қарабастау елдімекенінің батыс тұсындағы «Сарытас» - аталатын жер. Сарытастың жоғарғы жағындағы шатқал малға ӛте жайлы, онда жабайы жеміс – жидек те кӛп ӛседі. Бұл жерді ежелден Шымыр руының Құттық аталатын ұрпағы мекендеген. Қазан тӛңкерісіне дейін бұл жерде жазда Құттықтың, Баяанның байлары үйір – үйір жылқы ұстап, қысқа қарай Билікӛл жағасына айдап жіберіп отырған. Енді бұл жердің «Сарытас» - аталатындығына келетін болсақ ол осындағы шӛккен түйедей болып шашылып жатқан сары тастарға байланысты қойылған атау. жүктеу/скачать 1,94 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|