Циклдін графигі тұйықталған сызыкты кұрайды. 12.5-суретінде көрсетілген
цикл тура
деп аталады, ал жылу машинаның жұмысына сәйкес, яғни (^жылу
шамасын қандай да бір денеден —
жылу бергіштен
(кыздырушы) алып, жұмыс
жасайды да, осы жыдудың бір бөлігін
Q2 жылу қабылдағыиіқа
(мұздаткышка)
беріледі (12.4-сурет).
Бұл циклде жұмысшы зат (газ) он жұмыс аткарады (12.5-сурет): 1 —а—2
үдерісте газ ұлғаяды, жұмыс он, онын шамасы
1
—а
— 2
кисык астындағы ауданға
тен,
2
-
6 - 1
үдерісте жұмыс теріс (газ сығылады) оның шамасы модуль бойы-
на сәйкес кисыкпен аныкталады. Олардың алгебралык қосындысы жалпы оң
жүмысты береді, ал цикл кезіндегі газдың жұмысы, оның шамасы
1
—а—
2
—б—
1
қисығымен шектелген ауданға тең.
Кері цикл'
мүздаткыш машинаның жұмысына сәйкес келеді, яғни бұл жүйе
жылуды мұздаткыштан алып жылудың көп мөлшерін кыздырғышка береді.
Термодинамиканың екінші бастамасы бойынша бұл үдеріс (12.6-сурет) өздігі-
нен жүрмейді, ол тек сырткы күштердін аркасында жүзеге асырылады. Бұл кез-
де газ теріс жұмыс аткарады;
2
—а—
1
үдерісінде сығылу жұмыс теріс, ал
1
-
6 - 2
үдерісінде үлғаю жұмысы оң.
2
—а—
1
—
6 — 2
кисығымен шектелген ауданға тең.
Жылу машинасының немесе тура циклдің пайдалы эсер коэффициент! деп,
жасалған жүмыстың жұмысшы затының кыздырғыштан алған жылу шамасы-
нан катынасын айтамыз:
r\=A/Q.
(12.8)
Тұйык үдерістегі жұмыс кыздырғыштан алынған (), жылудың және мүздат-
кышка берілген
0
,жылудың айырмашылығына тең:
Qr A = Q{- Q r
Демек,
Л = «
2
, -
Q2)/Q
v
02-9)
Екі изотермадан 1-2, 3 -4 тұратын Карно циклін карастырайык, оларға
Т]
және
Т2
(Г,
>Т2)
температуралары және екі адиабата (2-3, 4-1 ) сәйкес келеді.
Достарыңызбен бөлісу: