Бактериялардың антибиотиктерге бейімделу мәселесі коспанова Диана Еркешовна Ғылыми жетекші: Узакова А. Б., магистр, оқытушы



Дата02.10.2023
өлшемі17,36 Kb.
#112543

БАКТЕРИЯЛАРДЫҢ АНТИБИОТИКТЕРГЕ БЕЙІМДЕЛУ МӘСЕЛЕСІ
Коспанова Диана Еркешовна
Ғылыми жетекші: Узакова А. Б., магистр, оқытушы
Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті, Алматы, Қазақстан
email: kospanovad@gmail.com
Антибиотиктерге төзімділік – жұқпалы ауруларды тудыратын бактериялардың антибиотиктерге төзімділігі, оларды тиімді емдеуді қиындататын құбылыс. Бұл мәселе әлемде барған сайын өзекті бола түсуде және халықтың денсаулығына қауіп төндіретін басты қауіптердің бірі болып саналады. Антибиотиктерге төзімділік мәселесі антибиотиктерді дұрыс қолданбаудан, сондай-ақ оларды ветеринария мен мал шаруашылығында жиі және орынсыз қолданудан туындайды. Бұл бактериялардың антибиотиктерге төзімділігін арттырады және емдеу қиындай түседі.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДСҰ) мәліметтері бойынша антибиотиктерге төзімділік әлемдегі қоғамдық денсаулыққа қауіп төндіретін ең үлкен қауіптердің бірі болып табылады. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша жыл сайын әлемде 700 000-ға жуық адам антибиотиктерге төзімді бактериялар тудыратын инфекциялардан өледі. 2050 жылға қарай бұл проблемамен күресу үшін шұғыл шаралар қабылданбаса, антибиотиктерге төзімділіктен көз жұматындар саны жылына 10 миллионға жетуі мүмкін деген болжам бар. Антибиотиктерге төзімділік жағдайы әртүрлі елдер мен аймақтарда әртүрлі. Кейбір елдерде оның таралуы басқа елдерге қарағанда жоғары және ол халықтың денсаулығына үлкен қауіп төндіреді.
Антибиотиктерге төзімді бактериялардың көптеген түрлері бар, бірақ олардың кейбіреулері ең көп таралған. Ең көп таралған төзімді бактериялардың кейбірі мыналарды қамтиды:
Staphylococcus aureus, соның ішінде метициллинге төзімді Staphylococcus aureus (MRSA);
Escherichia coli, оның ішінде бета-лактамазаны шығаратын Escherichia coli (ESBL)
Klebsiella pneumoniae, соның ішінде карбапенемдерге төзімді Klebsiella pneumoniae (KPC)
Acinetobacter baumannii, оның ішінде карбапенемдерге төзімді Acinetobacter baumannii (CRAB)
Pseudomonas aeruginosa, оның ішінде карбапенемдерге төзімді Pseudomonas aeruginosa (CRPA).

Антибиотиктерге төзімділік мәселесін шешу антибиотиктерді медицинада және ветеринарияда қолдануды реттеу, жаңа антибиотиктер мен балама емдеу әдістерін жасау, дәрігерлер мен пациенттерді антибиотиктерді дұрыс қолдануды үйрету сияқты әртүрлі шараларды қамтитын кешенді тәсілді қажет етеді. Антибиотиктерге төзімділікпен күресудің негізгі бағыттарының бірі бактериялардың антибиотиктерге төзімділігінің өзгеру динамикасын бақылауға және оның алдын алу және емдеу бойынша дер кезінде шаралар қабылдауға мүмкіндік беретін төзімділіктің таралуын бақылау және емдеу жүйесін әзірлеу болып табылады.


Жалпы, антибиотиктерге төзімділік мәселесі антибиотиктердің тиімділігін сақтау және болашақта жұқпалы ауруларды тиімді емдеуді қамтамасыз ету үшін ғылыми қоғамдастықтың, медициналық ұйымдардың, үкіметтердің және жалпы қоғамның байыпты назарын және үздіксіз күш-жігерін талап етеді.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет