Балалардың өсіп дамуына қоршаған ортаның әсері


Оқыту мен есте сақтаудың физиологиялық негіздері



бет3/7
Дата26.11.2022
өлшемі44,49 Kb.
#52744
1   2   3   4   5   6   7
Оқыту мен есте сақтаудың физиологиялық негіздері.

Есте сақтаудың физиологиялық механизмдері.


Қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді есте сақтау, олардың онтогенездің әртүрлі кезеңдеріндегі ерекшеліктері.

Есте сақтау түрлері.

Есте сақтау және эмоциялар.

Есте сақтаудың жас ерекшеліктері.

Есте сақтау –

кез келген тітіркеністен кейін қалатын іздік процесс.


Адамның есте сақтау қабілеті арқылы - даму, өсу, оқу, қоршаған ортамен байланысты дамыту іс-әрекеттері орындалады.

Есте сақтау: қабылдау, жинақтау, сақтау, өңдеу және қайтадан қалпына келтіру.

Есте сақтау және оқыту-
бұл бейімделгіш мінез-құлықтың бір процесінің жақтары. Оқыту дегеніміз, әдетте, ақпаратты алу және бекіту механизмдері, ал жад - бұл ақпаратты бекіту (ассимиляция), сақтау және алу механизмдері.
Қысқа мерзімді жад.

Қысқа мерзімді жад фронтальды (әсіресе дорсолатальды, префронтальды) және париетальды кортекстен шығатын нейрондық байланыстардың уақытша тізбектеріне байланысты болады.Қысқа мерзімді жадқа мақсатты (басқарылатын) және еріксіз (стихиялық) есте сақтау процестерінің (механизмдерінің) көмегімен ұзақ мерзімді жадтан ақпарат түседі. Сондай-ақ, сенсорлық жадтан алынған ақпарат қабылдау, ойлау процестерімен өңделеді.


Ұзақ мерзімді есте сақтау

Сенсорлық және қысқа мерзімді жадтан айырмашылығы, ұзақ мерзімді жад объектілері санаға тікелей қол жетімді емес, яғни бұл жад подсознание бөлігі болып табылады. Сенсорлық және қысқа мерзімді жадтың сыйымдылығы мен сақтау уақыты шектеулі, олардағы ақпарат біраз уақытқа қол жетімді, бірақ белгісіз.


Есте сақтау түрлері:

Генетикалық (түрлік) – шартсыз рефлекстер мен инстикт негізінде қалыптасады.


Фенотиптік – организмнің индивидуальды ерекшеліктеріне байланысты ақпаратты қабылдау және есте сақтау қабілеті (қимыл – қозғалыс, эмоция, бейне)

Жадтың әртүрлі типологиялары бар:

сенсорлық модальділік бойынша-визуалды жад, мотор жады, дыбыстық жад, дәмдік жад, иісті жад, ауырсыну жады, эйдетикалық жад;
мазмұны бойынша-бейнелі жад, процедуралық жад, эмоционалды жад, әлеуметтік жад, топографиялық жад;

есте сақтауды ұйымдастыру бойынша-декларативті жад, процедуралық жад;

сақтау ұзақтығы бойынша — ультра қысқа мерзімді жад, қысқа мерзімді жад, ұзақ мерзімді жад;

саналы түрде-процедуралық жадты қоса, анық және анық жад;

физиологиялық принциптерге сәйкес-жүйке жасушаларының байланыс құрылымымен анықталады және жүйке жолдарының электрлік белсенділігінің ағымымен анықталады ;

есте сақтау мақсатының болуы-ерікті және еріксізқаражаттың болуы бойынша-жанама және жанама;

даму деңгейі бойынша — мотор, эмоционалды, бейнелі, ауызша-логикалық;

сананы қолданудың жеделдігі бойынша-жедел, ойлау операциялары тікелей жүзеге асырылады;

уақытқа, сақталатын ақпаратқа, болашаққа немесе өткенге қатысты, болашақта жоспарланған іс-әрекеттерге және ретроспективті жадқа бағытталған, оның мазмұны тақырып өткен кезде кездескен оқиғалар мен фактілер болып табылады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет