БАҚ-тың рөлі Ақпараттық функция: БАҚ қоғамдағы маңызды оқиғаларды, өзгерістерді және жаңа идеяларды жариялайды. Олардың берген ақпараттары азаматтардың әлемді түсінуіне көмектеседі.
Пікір қалыптастыру: БАҚ белгілі бір мәселелерге назар аударса, қоғамда осы мәселеге қатысты пікірлер қалыптасады. Мысалы, экологиялық мәселелер туралы хабарлар қоғамдық белсенділікті арттыруға ықпал етеді.
Сенімділік: БАҚ-қа деген сенім деңгейі қоғамдық пікірге әсер етеді. Сенімді ақпарат көздері мен журналисі қоғамдық пікірдің қалыптасуына оң әсер ете алады.
Әлеуметтік-компаративистік зерттеу құралдары Әлеуметтік-компаративистік зерттеу құралдары БАҚ-тың қоғамдық пікірге әсерін анықтау, қоғамдағы өзгерістерді бақылау және аналитикалық мәліметтер жинау үшін қолданылады. Олардың бірнеше негізгі түрлері бар:
1. Сауалнама Сауалнама – қоғамдық пікірді зерттеудің ең кең таралған әдістерінің бірі. Ол арқылы респонденттердің ақпаратты қабылдау деңгейі, БАҚ-қа деген сенімі және ақпараттың әсері анықталады.
Процесс: Сауалнама жүргізу үшін зерттеушілер алдымен мақсатты аудиторияны анықтап, сұрақтарды дайындайды. Содан кейін сауалнама жүргізіліп, нәтижелер статистикалық әдістер арқылы талданады.
Артықшылықтары: Сауалнамалар арқылы үлкен көлемде деректер жинауға болады, бұл қоғамдық пікірдің жалпы тенденцияларын түсінуге көмектеседі.
2. Контент-талдау Контент-талдау – БАҚ-тың жариялаған материалдарын, оның ішінде мақалалар, хабарлар, әлеуметтік желідегі посттар сияқты ақпараттарды жүйелі түрде зерттеу.
Процесс: Зерттеушілер БАҚ-тағы материалдарды жинап, олардың мазмұнын, тонусын, көзқарастарын және тақырыптарды талдайды. Бұл әдіс ақпараттың қоғамдағы рөлі мен әсерін түсінуге мүмкіндік береді.
Артықшылықтары: Контент-талдау қоғамдық пікірдің қалыптасу механизмдерін зерттеуге және БАҚ-тың белгілі бір тақырыптарға қалай назар аударатынын анықтауға мүмкіндік береді.
3. Фокус-топтар Фокус-топтар – белгілі бір тақырып бойынша пікірталас жүргізуге арналған шағын топтар. Бұл әдіс қоғамдық пікірдің тереңірек аспектілерін зерттеу үшін қолданылады.
Процесс: Зерттеуші белгілі бір тақырып бойынша сұрақтар дайындайды және қатысушылар арасында пікірталас ұйымдастырады. Талқылау барысында әр қатысушы өз пікірін білдіреді, бұл зерттеушіге қоғамдағы түрлі көзқарастарды анықтауға көмектеседі.