Баршањызды ¦лыстыњ ±лы к‰ні Наурыз мейрамымен ќ±ттыќтаймыз!

Ж.  Балапанов  кµшесі,  28.  Тел.:  41-10-88,  41-10-89,  41-10-86,  41-10-87

ЕЛ ЌАМЫ

e-mail: taldyk@bk.ru

20.03.2015

7

 Елдестірмек елшіден

 Тєуелсіздік алып, етек-жењімізді

жиѓалы бері шетел ќазаќтары «орал-

ман» деген атаумен ќара шањыраќќа

ќайта  орала  бастады.  Єсіресе,  аќ

патшаныњ  ємірімен  шекараны  бір

сызып, елден бµлінген, Алтай Тар-

баѓатай тауыныњ ар жаѓындаѓы тµрт

т‰лік мал µргізіп жан баќќан шаруа-

л а р   к µ ш і н і њ   б е т і   б е р і   б ± р ы л д ы .

‡кіметтен квота алып та, µз бетінше

де аѓылып та Атамекенге аяќ артќан

ж±рт  жанѓа  жайлы,  тілін  т‰сінетін

ќазаѓы  мол  Жетісу  µлкесіне  ауыл-

а у ы л   б о л ы п   о р н а л а с т ы .   С о н ы њ

µзінде екі алпауыт елдіњ идеология-

сымен сусындаѓан, тілі бір болѓаны-

мен  ділі,  салт-т±рмысы  жатырќап

ќалѓан оралман мен жергілікті ќазаќ-

тыњ  ш±рќырасып  кете  бермейтінін

де жоќќа шыѓара алмайсыњ. Еліміз-

дегі  халыќтыњ  арасында  оралман

а ѓ а й ы н д а р ѓ а   т ± м с ы ѓ ы н   ш ‰ й і р е

ќарайтындар да жетерлік. Бір ќазаќ-

ты  бір  ќазаќ  жамандауѓа  келгенде

а л д ы м ы з ѓ а   ж а н   с а л м а й м ы з .   ¤ з

±лтыныњ кемшілігін аянбай, намыс-

танбай айтатын ±лт екендігімізді µз

ќ±лаѓыњмен естіп, кµзіњмен кµрген-

де баѓзы замандаѓы К‰лтегін баба-

ныњ:  «Бірге  туѓан  бауырыњды

ж а м а н д а м а ,   є с і р е с е ,   т ‰ р к і њ д і ,

халќыњды, ќаѓаныњды жаманда-

м а .   С о н д а   ѓ а н а   е л і њ д і ,   ж е р і њ д і

єзєзілдіњ арбауынан аман саќтай

аласыњ. Ќысќасы, елдесе т±рып

белдеспек, белдесе т±рып елдес-

пек  керек»  деген  сµзі  бекер  ай-

т ы л м а ѓ а н   е к е н - а у   д е г е н   о й ѓ а

ќаласыњ.  Міне,  осы  µсиетті  есте

±стау  –  есті  азаматтардыњ  міндеті.

Ш ы т ы н а ѓ а н   а р а ж і к т і   б і л д і р м е й

кµктейтін  жергілікті  билік  µкілдері,

ауылдыњ аќсаќалы, ел арасындаѓы

саналы  азаматтар.  ¤йткені,  ќазаќ-

т ы њ  ар т ын д а  ѓа н а   ќ а з а ќ   ќа л а д ы.

Елдіњ к‰ллі м±расын мєњгілікке жал-

ѓастыратын – ќазаќтыњ ±рпаѓы. «Єр

елдіњ салты басќа, иттері ќара ќасќа»

д е й т і н   х а л ы ќ т ы њ ,   ш е т е л   т ± р м а ќ ,

оњт‰стігі мен солт‰стігініњ, батысы-

ныњ дєст‰р-салтында, киім киісінде

де  айырмашылыќ  болѓан,  сµйлеу

мєнері, сондай-аќ µзіне тєн диалек-

тикасы бар екенін жоќќа шыѓара ал-

маймыз. Біздіњ µлкеге келген орал-

мандар  ќауымы  балдай  батып,  су-

дай сіње бастауыныњ µзі ±лттыќ мен-

талитеттіњ, тілдік ортаныњ саќталу-

ында. Мал екеш мал да бір- бірімен

µз  «тілінде»  кісінесіп,  мµњіресіп  та-

бысады емес пе. Оныњ айќын кµрінісі

-   о с ы   Т а л д ы ќ о р ѓ а н   ќ а л а с ы н д а ѓ ы

ауылдыќ  округтерде  ењбек  кµрігін

ќ ы з д ы р ы п ,   с ‰ т т е й   ± й ы п   о т ы р ѓ а н

ќандастарымыз.

Т¤РТ  Ќ¦БЫЛА

ТІЛЕГІ БІР Ж¦РТ АМАН БОЛСЫН

НЕМЕСЕ ТІЛІЊ МЕН ДІНІЊДІ ЖОЌТАЙТЫН КІМДЕР?

Тарихќа кµз ж‰гіртсењ, ќазаќтыњ ізі ќалмаѓан жер жоќ.

Кµкіректі сыздататын «Ќаралы кµштіњ» картасына дейін сы-

зылып,  кешегіден  аманат,  б‰гінгіге  салауат  болар  сабаќ

ќалды. «Мєњгілік ел» болудыњ алѓы шарттарыныњ бірі - б±дан

бірер жыл б±рын дипломатиялыќ сапармен келген кµршілес

Ќытай республикасыныњ белгілі саясаткері: “Ќазаќќа осын-

шама  жер  берген  ќ±дай  єділетсіз”,  -  деп к‰њірене  айтќан

±лан  -  байтаќ  даламызѓа  ел  толтыру.  Елбасыныњ кезіндегі

шетелдегі ќандастарымызды шаќыруы да осы маќсат ‰десін

кµздеген еді. Б‰гінде экономикасы µркендеп, миллиардтан

астам халќыныњ к‰нкµрісін к‰йттеп отырѓан елдіњ кµздегені

терењде. Мыњдаѓан жылдар б±рынѓы ата - бабасыныњ киіз

кітабы, патшаѓа жаќын ж‰ретіндердіњ м±ны білмесе, сарай-

дан орын ала алмайтын «Молуэныњ» ±станымын к‰ні б‰гінге

дейін пір т±татын ел ештењеден кенде болмасы аян. ¤ткен

ѓасырлардаѓы Махамбеттіњ «Еділдіњ бойы ен тоѓай, ел тол-

тырсам деп едім, жаѓалай жатќан сол елге мал толтырсам

деп едім», деген отты жыры да тарыдай шашыраѓан ќазаќ-

тыњ басын біріктіру еді.

- Біздіњ Мойнаќ, Ењбек, Ынтымаќ,

Пригород елдімекендерінде, ¤тенай-

да барлыѓы – 400-ден астам ќоныс

аударып  келген  ќазаќтар  т±рады.

Б‰гінде  б±л  аѓайындар  шаруасын

дµњгелентіп алды. Миллионер сияќ-

ты кєсіп иелері ќазаќтыњ тµл таѓамы

ќымыз  бен  ш±баттыњ  бабын  келті-

руде, Сєпи Тµлепберген сияќты аза-

мат  100-ден  астам  ќой,  µзге  де  ірі

ќара  баѓып,  µзініњ  техникасымен

жалѓа алѓан жеріне егін егіп, баќша

µсіріп табыс кµзін молайтып ж‰р. Ал,

Шолпан  атты  замандасымыз  жања

заманѓа сай ‰й жићаздарымен ќатар,

ер  -  т±рман  сияќты  ±лттыќ  б±йым-

дар жасап шыѓарады. Айта берсек,

т‰рлі  кєсіпті  нєсіп  еткен  аѓайында-

рымыздыњ  тізбегі  жалѓаса  береді.

Ќуанарлыѓы сол, шетінен ењбекќор.

К µ п ш і л і г і   м а л   ш а р у а ш ы л ы ѓ ы м е н

ш±ѓылданады. Сондыќтан, 317 адам

М о й н а ќ   а у ы л ы н а   ќ о н ы с т а н ѓ а н .   -

дейді ¤тенай ауылдыќ округі єкімініњ

орынбасары Н±рлан Жамаубаев.

 Бес саусаќ бірдей емес, єркімніњ

єрт‰рлі  ой-пікірі,  мінез-ќ±лќы  бар

дегендей, кµршілердіњ де бір-бірімен

кіжіњдесетіні µтірік емес. М±ндай жаѓ-

дай саяжайдаѓы мал ±стаѓан орал-

м а н   а ѓ а й ы н д а р   м е н   б а у - б а ќ ш а

µсірген жергілікті т±рѓындардыњ ара-

сында  да  болып,  жергілікті  билік

µкілдері бітімге келтірген. «Елдестір-

мек елшіден, жауластырмаќ жаушы-

дан» деген осы.

¤кінішке орай, Шыѓыс Ќазаќстан

облысына  ќарасты  Зырян  ќаласы-

на  ЌХР-дыњ  Тарбаѓатай  µњірінен

кµшіп барѓан оралмандарѓа жергілікті

билік ‰ш ќабат, 60 пєтерлі ‰й салып

орналастырѓан  болатын.  Б‰гінде

олардыњ кµбісініњ ж±мысы жоќ, бір-

а з ы   т ы р б а н ы п ,   с а у д а   ж а ѓ а л а п ,

тіршілік жасап ж‰р. Мал шаруашы-

лыѓына  даѓдыланѓан  ќандастары-

мыз ќаланыњ тірлігіне кµндіге алмай,

оныњ ‰стіне орыс тілінен хабарсыз-

дыѓы таѓы бар, біраз ќиындыќќа бой

±рѓан.  Ќаладаѓы  жергілікті  т±рѓын-

д а р д ы њ   а й т у ы   б о й ы н ш а   ж у ы р д а

ќалалыќ «Алва» телевидениесі аула-

ныњ, берілген ‰йдіњ тазалыѓы саќтал-

майтындыѓы,  т±рмыс  ќалдыќтары-

ныњ бей-берекет тµгілетіндігін ќала

єкімінен бастап, т±рѓындар ќоштап,

аталѓан ‰йдіњ иелері жµнінде келењсіз

єњгіме ќозѓалѓан. Біраќ, тіл білмейтін

ќандастарымыз µздері туралы айты-

лып  жатќан  єњгімеге  ќосыла  алма-

ды, олардыњ ой-пікірі кµрермендер-

ге жеткен жоќ.

- Иє, оныњ себебі белгілі ѓой. Зы-

рян ќаласы т±рѓындарыныњ жарты-

сынан кµбі – орыс тілділер. Тіпті, µз

тілінен м‰лдем маќ±рым ќалѓан жас-

тарымыз жыртылып айрылады. Ал,

адамдар тіл арќылы ќарым-ќатынас

жасап, ортаќ мємілеге келеді ѓой. Б±л

жерде орыс тілін білмеген жанѓа єлі

к‰нге  дейін  жатырќай  ќарайтыны

ж а с ы р ы н   е м е с ,   -   д е й д і   б а й ы р ѓ ы

±стаз Г‰лнар апай.

Т‰сінікті жайт, 70 пайыз µзге тіл

±лт µкілдері орналасќан ортаѓа ќазаќ

тілі т±мсыѓын да тыѓа алмайды. Ол

‰шін осындай шет аймаќтарда ќан-

дастырымыздыњ кµбірек ќоныстана

т‰скені  д±рыс-ау.  Біраќ,  жоѓарыда-

ѓыдай єњгіме болѓан жаѓдайда емес,

єрине. Ѓ±мыр бойы таудыњ етегінде

тµрт т‰лік малды к‰нкµріс кµзіне ай-

налдырѓан ќазаќтыњ ќорасында са-

уып  ішетін  екі  сиыры  болмаса  к‰йі

не болмаќ? Ол т±рмаќ келісім-шарт-

п е н   к е н   о р н ы   Р и д д е р   ќ а л а с ы н а

Ќызылорда µњірінен ауылдыќ жерден

кµшіп барѓан 30 т‰тінніњ сіњісіп кетуі

оњайѓа т‰спей жатќан сияќты. Себеп

таѓы – тіл.

- Мен µзім шахтер болѓаныммен

бос уаќытымда жолаушылар тасып,

такси ќызметін кµрсетем. Жол- жµне-

кей  кµлігіме  мінген  жањадан  кµшіп

келген  азаматтармен  єњгіме-д‰кен

ќ±рып,  ішкі  пікірлерімен  танысып

ќалам.  «Отбасыммен  Арал  тењізі

мањындаѓы  ќазаќ  ауылынан  келіп

едік.  Ќайда  барсањ,  ќ±жаттар  тегіс

орыс тілінде ж‰ргізіледі екен. Шах-

таѓа ж±мысќа кірмекші болып ќ±жат

µткізіп ем, ењбек ќауіпсіздігі жµнінде

о ќ у  

о ќ ы п ,  

е м т и х а н  

т а п с ы р а д ы

екенсіњ. Ауызекі тіл болмаса, б±ѓан

меніњ тісім бата ќоймайтынын айтып

ем,  ондай  болса  ж±мысќа  кіре  ал-

майтындыѓымды єдемілеп жеткізді.

Сµйтіп,  ќ±рылысќа  бет  б±рдым.  Ењ

болмаса тіл білетін, бізге жаны аши-

тын  бір  басшы  болса-ау»,  -  деген

тілегін жеткізді, - Ќайрат атты ќырыќ-

ты алќымдаѓан жігіт. Біз келмесек, кім

келеді, - деп бір-бірімізді ж±баттыќ, -

дейді

А л т ы н   µ н д і р і п ,   ы р ы с ы   а р т ы п

отырѓан, табиѓатыныњ с±лулыѓы кµз

тартатын,  кезінде  Д.А.  Ќонаевтай

ќоѓам  ќайраткері,  ±лы  т±лѓа  ењбек

жолын  бастаѓан,  алтынѓа  бµккен

кµрікті µлке тµл ±ландарына жатыр-

ќап  ќарайтын  сияќты.  Себебі  не?

Себебі µз жеріњде µгейсітетін таѓы –

тіл..

Дінм±хаммед Ахмет±лы Риддер

кен  байыту  комбинатындаѓы  есте-

ліктерінде сонау 1944 жылдары Ре-

сейден келген кадрлардыњ жергілікті

±лт µкілдерімен тіл табысу ‰шін 3-4

айдыњ ішінде партияныњ тапсырма-

сымен ќазаќ тілін мењгеріп алѓанда-

ры туралы айтып еді. Сол «тапсыр-

маныњ»  жеріне  жете  орындалѓаны

сондай, керісінше санымыз азайып,

тілдік  орта  жойылды.  Олќылыќтыњ

орнын толтыратын іс-шаралар жоќ

емес, µкінішке орай, оны ж‰зеге асы-

руда  шынайы  ниет  пен  ќ±лшыныс,

±лттыќ сана олќы соѓып т±р-ау.

 Арѓы беттіњ ќазаѓы не

дейді?

  Ќытай  мемлекетіндегі  ‡рімжі

ќаласына жекебасымныњ мєселесі-

мен  ат  ізін  салуѓа  тура  келді.  Бір

кµрген біліс, екі кµрген таныс дейтін

ќазаќтыњ баласы болѓан соњ, уаќыт

µте келе жергілікті ќандастарымыз-

ды єњгімеге тартќанымда, біраз мєн-

жайды ±ќќандай болдым.

‡рімжі  ќаласы  мен  солт‰стікке

ќарай тартатын Тянь-Шань тауыныњ

арасы  жењіл  машинамен  бір  саѓат-

тыќ жол екен. Таќтайдай тас жолдыњ

орнында б±рындары µзен аќќан болу

керек,  сондыќтан  «арна»  деп  ата-

лыпты. Ќазіргі к‰нде «арнаныњ» ‰сті

аѓылѓан ќым-ќуыт жењіл кµлік. Жол

бойы  селдіреген  ќар  арасынан  жо-

тасы кµрінген ќањбаќтарѓа ќарап, б±л

жердіњ  ауа-райын  болжау  да  ќиын

емес.  «Жазы  ыстыќ,  ќ±м  суырѓан

ањызаќ  жел  ±рып  т±рады»,-  дейді

кµлік ж‰ргізуші. Жол жаѓалай ќазаќ-

тыњ  жылќылары  мен  т‰йелерініњ

м‰сінін кµріп, жайылып ж‰рген мал

екен  деп  ќаларыњыз  даусыз.      Бір-

бірінен егіз ќозыдай айнымай ќалѓан

шаѓын ‰йлерге ќарап, ќала мањына

жања ќоныстанѓан елдімекен екенін

ањѓарасыз.

-Б±л ‰кіметтіњ халыќтыњ т±рмы-

сын  ќаламен  дењгейлестіру  маќса-

тымен  тау  етегіндегі  ќазаќтардыњ

мал  жайылымдыѓын  саяжайѓа  ай-

налдырып, µздеріне жартылай мем-

лекет ќаржысынан µтелетіндей жай-

лы  ‰йлер  салып  бергені.  Есесіне

ќазекемдер тµрт т‰лік малынан ай-

рылып, ќаладан кєсіп таппаѓандары

ќиналып  ќалды.  Елге  шекара  асып

к е т е й і н  

д е с е ,  

б а р ѓ а н д а р :

«К‰нкµрістеріњ ќиын болып кетеді»,

- деп зар ќаѓады. Шынымызды айт-

саќ, Ќазаќстанныњ тілеуін тілеп отыр-

мыз. Ал, оќыѓан азаматтар ќауымы-

ныњ  шеті  сµгілген  жоќ.  Біз  ќандай

мыќты  маман  болсаќ  та,  ж±мыс  та

таппай  ќалуымыз  м‰мкін.  Таѓы  бір

т‰сініспей жататын жайт – орыс тілін

мењгермегеніміз. Орыс тілін білмей

е л д е   µ м і р   с ‰ р у д і њ   ќ и ы н   е к е н і н

білеміз. Ертеректе барып орналасып

алѓан бірен-саран жерлестеріміз бар-

шылыќ.  Жеке  клиника  ашып,  дєу-

летін  дµњгелентіп  отыр.  Ауыл  мек-

тептеріне орналасып алѓан м±ѓалім-

дер  де  біраз  бар  сияќты.  Ќорќаты-

нымыз  -  болашаќ  ±рпаѓымыздыњ

тілінен  –  ділінен  айрылатындыѓы.

Немерелеріміз ќытай тілінде тєрбие-

леніп жатыр, балаларымыз сол тілде

білім алады, - дейді Арман.

Арѓы  беттегі  ханзулардыњ  ара-

с ы н д а   б і з д і   д е р л і к т е й   о р ы с ш а

сµйлейді, µз тілін білмейді деп ойлай-

тындар кµп екен. Кµші-ќон полиция-

сында ќ±жаттарымды жµндеп т±рѓан

а у д а р м а ш ы   ж і г і т   ќ ы т а й   ж і г і т і м е н

с µ й л е с і п   т ± р ы п ,   м а ѓ а н   б і р   ќ а р а п

бірдењелерді т‰сіндіріп жатты. «Мы-

нау  не  деп  т±р?»  деген  сауалыма,

«Мына кісі µз тілінде сµйлей ала ма

деп с±рап жатыр», - деді. Бµтен жер-

де бетіме шыжѓырып басќандай са-

уалѓа ќара жердей боп ±ялдым. Амал

не?!

Барлыќ ниеттері кµк байраќтыњ

биікте желбірегенін, сонымен бірге

±лттыќ рухтыњ, тілі мен ділініњ мєрте-

бесініњ асќаќтай т‰суін ќалап отыр-

ѓан арѓы беттегі ќазаќтыњ кµкейі елді

кµксейді, ж‰регі ел деп соѓады. Тµрт

ќ±былањ - жеріњ мен еліњді, тіліњ мен

дініњніњ салауатын тілейтін тілегі бір

ж±рт аман болсын делік. Алматыѓа

т а б а н ы м ы з д ы  

т і р е п ,  

± ш а ќ т а н

т‰скенде ќауќылдасып єњгіме соѓып

келе жатќан бір топ ер адамныњ біреуі

єндете бастады. «Єй, кµњілдене бас-

тадыњ  ѓой»  деген  жанындаѓыларѓа

«Кµњілденбегенде, ит арќасы ќиян-

нан  ќара  шањыраќќа  келгендеріњді

білмей т±рсыњдар ма?», - дейді мєз

болѓан ќалпын б±збай.

Иє, «Ќара шањыраќ» дегенде кµз

алдыња сонау ѓ±ндардыњ заманын-

да-аќ  керегесін  алтын  уыќтан  тар-

тып, к‰міс астаудан ќымыз сапырып

ішкен  бабаларымыз  келеді  кµз  ал-

дыња. Тарихќа соны із тастап, бірде

ќ±лап,  бірде  ќ±лдырап  б‰гінге  де

жеттік.  Кµк  туды  желбіретіп,  тµрт

ќ±быламызды т‰гендей бастаѓанда

о т   о р н ы н д а й   о й с ы р а ѓ а н ы м ы з д ы

байќадыќ.  Президенттіњ  «Мєњгілік

елге» жетелер сара жолы алдымен

ќазаќтыњ бірлігі екен. Бір-бірін баты-

рым дейтін адал ниеті екен. Бірін бірі

±ѓысатын тілі мен ділінде екен. Та-

рих  бізге  µмірлік  сабаќ  етіп  осыны

ќалдырыпты. Ѓасырлар бойы µзгеге

телмірдік, жаутањдадыќ. Ќ±дай оныњ

бетін аулаќ ќылсын. Біраќ, кµк тудыњ

желбірегеніне  кµздері  мµлдіреген,

кµњілдері елжіреген, тебіреніп, тел-

мірген ж±рт єлі де бар. «Тањѓы нєсіп

– Тєњірден» деп келер к‰нге ‰міт ар-

татын ќазаќтыњ баласы єр жылдан

жаќсылыќ к‰теді. Баѓзыдан б‰гінге от

пен су кешіп жеткен Ќара шањыраќ

иесініњ тілегін бере гµр!

 Г‰лайым Т‡СТІКБАЙ.

РЕСМИ АЌПАРАТ

e-mail: taldyk@bk.ru

20.03.2015

8

Ж.  Балапанов  кµшесі,  28.  Тел.:  41-10-82,  41-10-84,  41-10-83,  41-10-87

 «Талдыќорѓан ќаласыныњ т±рѓын ‰й-коммуналдыќ шаруашылыќ,  жолаушылар кµлігі жєне автомобиль жолдары

бµлімі» мемлекеттік мекемесі туралы Ереже

 1. Жалпы ережелер

 1. «Талдыќорѓан ќаласыныњ т±рѓын ‰й-коммуналдыќ шаруашылыќ, жолаушылар кµлігі жєне автомобиль жолдары бµлімі» мемле-

кеттік мекемесі (б±дан єрі -  Бµлім ) т±рѓын ‰й-коммуналдыќ шаруашылыќ, жолаушылар кµлігі жєне автомобиль жолдары салаларында

басшылыќты ж‰зеге асыратын Ќазаќстан Республикасыныњ мемлекеттік органы болып табылады.

2. Бµлімніњ ведомстволары жоќ.

3. Бµлім µз ќызметін Ќазаќстан Республикасыныњ Конституциясына жєне зањдарына, Ќазаќстан Республикасыныњ Президенті мен

‡кіметініњ актілеріне, µзге де нормативтік ќ±ќыќтыќ актілерге, сондай-аќ осы Ережеге сєйкес ж‰зеге асырады.

4. Бµлім ±йымдыќ-ќ±ќыќтыќ нысанындаѓы зањды т±лѓа болып табылады, мемлекеттік тілде µз атауы бар мµрі мен мµртањбалары,

белгіленген ‰лгідегі бланкілері, сондай-аќ Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасына сєйкес ќазынашылыќ органдарында шоттары

болады.

5. Бµлім  азаматтыќ-ќ±ќыќтыќ ќатынастарѓа µз атынан т‰седі.

6. Бµлім егер зањнамаѓа жєне сєйкес уєкілеттік берілген болса, мемлекеттіњ атынан азаматтыќ-ќ±ќыќтыќ ќатынастардыњ тарапы

болуѓа ќ±ќыѓы бар.

7. Бµлім  µз ќ±зыретініњ мєселелері бойынша зањнамада белгіленген тєртіппен Бµлім басшысыныњ б±йрыќтарымен жєне Ќазаќстан

Республикасыныњ зањнамасында кµзделген басќа да актілермен ресімделетін шешімдер ќабылдайды.

8. Бµлімніњ ќ±рылымы мен штат саныныњ лимиті ќолданыстаѓы зањнамаѓа сєйкес бекітіледі.

9. Зањды т±лѓаныњ орналасќан жері: индекс 040000, Ќазаќстан Республикасы, Алматы облысы, Талдыќорѓан ќаласы, Абай кµшесі

№241.

10. Мемлекеттік органныњ толыќ атауы - «Талдыќорѓан ќаласыныњ т±рѓын ‰й-коммуналдыќ шаруашылыќ, жолаушылар кµлігі жєне

автомобиль жолдары бµлімі» мемлекеттік мекемесі.

11. Осы Ереже Бµлімніњ ќ±рылтай ќ±жаты болып табылады.

12. Бµлімніњ ќызметін ќаржыландыру жергілікті бюджеттен ж‰зеге асырылады.

13. Бµлімге кєсіпкерлік субъектілерімен Бµлімніњ функциялары болып табылатын міндеттерді орындау т±рѓысында шарттыќ ќаты-

настарѓа т‰суге тыйым салынады.

Егер Бµлімге зањнамалыќ актілерімен кірістер єкелетін ќызметті ж‰зеге асыру ќ±ќыѓы берілсе, онда осындай ќызметтен алынѓан

кірістер мемлекеттік бюджеттіњ кірісіне жіберіледі.

 2. Бµлімніњ миссиясы, негізгі міндеттері, функциялары, ќ±ќыќтары мен міндеттері

 14. Бµлімніњ  миссиясы: т±рѓын ‰й ќатынастары, коммуникациялар жєне автомобиль кµліктері салаларында мемлекеттік саясатты

ж‰зеге асыру.

15. Бµлімніњ  міндеттері:

1) ќалада ќолайлы ќоршаѓан ортаны ќ±ру жєне ќолдау бойынша кешенді мерекелер ж‰ргізу, к‰ту жєне абаттандыру, санитарлыќ

жаѓдайы бойынша, кµгалдандыру бойынша ж±мыстарды ±йымдастыру;

2) зањнамамен белгіленген µз ќ±зыреті шегінде ќала аумаѓында мемлекеттік баѓдарламаларды іске асыру;

3) т±рѓын ‰й ќорын саќтау жєне тиісті пайдалану бойынша іс-шараларды ±йымдастыру;

4) Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасына сєйкес µз ќ±зыреті шегінде кµлік саласында жолаушылар тасымалдауды  ±йымдастыру;

5) т±рѓын ‰й-коммуналдыќ шаруашылыќ, жолаушылар кµлігі жєне автомобиль жолдарын дамыту;

16. Бµлімніњ  функциялары:

 1) Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасына сєйкес ќалалыќ коммуналдыќ меншік объектілерін салу, реконструкциялау жєне жµндеу

бойынша тапсырысшы болу;

 2) Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасына сєйкес ќаланыњ су ќ±бырларын, жылу мен электр желілерін жєне басќа да кµліктік жєне

инженерлік инфраќ±рылымдар объектілерін салуды жєне пайдалануды ±йымдастыру;

 3) Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасына сєйкес ќоѓамдыќ орындарды абаттандыру жєне сыртќы безендіру мєселелерін шешу;

 4) Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасына сєйкес облыстыќ мањызы бар ќалалыќ жолдарды салу, пайдалануды жєне к‰тіп ±стау-

ды  ±йымдастыру;

 5) коммуналдыќ т±рѓын ‰й ќорыныњ саќталуын ±йымдастыру;

 6) т±рѓын ‰й ќорына т‰гендеу ж‰ргізу;

 7) мемлекеттiк т±рѓын ‰й ќорынан т±рѓын ‰йге м±ќтаж Ќазаќстан Республикасыныњ азаматтарын есепке ќоюды µз ќ±зыреті шегінде

ж‰зеге асыру;

 8) Ќазаќстан Республикасы зањнамасымен белгіленген тєртіпте кондоминиум объектiсiне техникалыќ паспорттар дайындау жµнiндегi

шыѓыстарды µтеудi бюджет ќаражаты есебiнен ќамтамасыз ету;

 9) Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасына сєйкес µз ќ±зыреті шегінде жолаушыларды т±раќты ќалалыќ, ќала мањындаѓы жєне

ќалаішілік тасымалдауды ±йымдастыру бойынша іс-шараларды ж‰зеге асыру;

 10) Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасына сєйкес сыртќы (кµрнекі) жарнама объектілерін орналастыруѓа р±ќсат беру;

 11) бюджеттік саланыњ мекемелері мен т±рѓындар алатын коммуналдыќ ќызметтер сапасыныњ дењгейін т±раќтандыру жєне одан єрі

µсіру мєселелерінде коммуналдыќ саладаѓы кєсіпорындармен µзара єрекет ету;

 12) Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасына сєйкес Бµлімге ж‰ктелетін µзге де µкілеттіктерді ж‰зеге асырады.

 17. Ќ±ќыќтары мен міндеттері:

 1) мемлекеттік т±рѓын ‰й ќорыныњ мєселелері бойынша мемлекеттіњ м‰дделерін ±сыну жєне соттарда, барлыќ меншік нысанындаѓы

±йымдарда оныњ м‰ліктік ќ±ќыќтарын ќорѓау;

 2) Бµлімніњ  ќ±зырына жататын мєселер бойынша мемлекеттік жєне мемлекеттік емес органдармен ќызметтік хат алмасуды ж‰ргізу;

 3) ќала єкімініњ шешімдері, µкімдері жєне ќала єкімдігініњ ќаулыларыныњ жобаларын дайындау;

 4) белгіленген тєртіппен т±рѓындардыњ хаттары мен шаѓымдарын ќарау, жеке с±раќтар бойынша азаматтарды ќабылдауды ±йымдас-

тыру;

 5) мемлекеттік органдардан, µзге де ±йымдардан, сондай-аќ лауазымды т±лѓалар мен азаматтардан µзіне ж‰ктелген міндеттер мен

функцияларды орындауѓа ќажетті ќ±жаттар мен мєліметтер с±ратуѓа жєне алуѓа;

 6) Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасына сєйкес ж‰ктелген міндеттерді сапалы жєне уаќытылы орындалуына жауапкершілік;

 7) Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасымен кµзделген µзге де ќ±ќыќтар мен міндеттерді ж‰зеге асыруѓа.

 3. Бµлімніњ ќызметін ±йымдастыру

 18. Бµлімніњ  басшылыѓын  Бµлімге ж‰ктелген міндеттердіњ орындалуына жєне оныњ функцияларын ж‰зеге асыруѓа дербес жауапты

болатын бірінші басшы ж‰зеге асырады.

 19.  Бµлімніњ бірінші басшысын Талдыќорѓан ќаласыныњ єкімі ќызметке таѓайындайды жєне ќызметтен босатады.

20. Бµлімніњ бірінші басшысыныњ Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасына сєйкес ќызметке таѓайындалатын жєне ќызметтен бо-

сатылатын орынбасары болады.

21. Бµлімніњ   бірінші басшысыныњ µкілеттігі:

1) Бµлімніњ бірінші басшысы сыбайлас жемќорлыќќа ќарсы баѓытталѓан шаралар ќабылдайды жєне ол ‰шін дербес жауапкершілікте

болады.

2) µз ќ±зыретіне сєйкес Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасымен жєне осы Ережемен айќындалѓан мекеме ќызметініњ мєселелерін

шешуді µз бетімен жєне дербес ќаѓидаларын басшылыќќа ала отырып єрекет етеді;

3) Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасына сєйкес µз ќ±зыреті шегінде мемлекеттік органдар мен ±йымдарда Бµлімніњ м‰ддесін

білдіреді;

4) µз ќ±зыретіне жататын басќа да мєселелер бойынша шешімдер ќабылдайды;

5) мекеменіњ барлыќ ќызметкерлері ‰шін міндетті б±йрыќтар шыѓарады жєне н±сќаулар береді;

6) Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасымен ќарастырылѓан басќа да µкілеттіліктерді ж‰зеге асырады.

Бµлім бірінші басшысы болмаѓан кезењде оныњ µкілеттіктерін ќолданыстаѓы зањнамаѓа сєйкес оны алмастыратын т±лѓа орындайды.

22. Бірінші басшы µз орынбасарыныњ µкілеттіктерін ќолданыстаѓы зањнамаѓа сєйкес белгілейді.

23. Бµлімніњ Ќазаќстан Республикасыныњ ќолданыстаѓы зањнамасына сєйкес ќызметке таѓайындалатын жєне ќызметтен босатыла-

тын Басшы басќарады.

 4. Бµлімніњ м‰лкі

 24.  Бµлім  зањнамада кµзделген жаѓдайларда жедел басќару ќ±ќыѓында оќшауланѓан м‰лкі болуы м‰мкін.

  Бµлімніњ    м‰лкі  оѓан  меншік  иесі  берген  м‰лік,  сондай-аќ  µз  ќызметі  нєтижесінде  сатып  алынѓан  м‰лік  (аќшалай  кірістерді  коса

алѓанда) жєне Ќазаќстан Республикасыныњ зањнамасында тыйым салынбаѓан µзге де кµздер есебінен ќалыптастырылады.

25. Бµлімге  бекітілген м‰лік ќаланыњ коммуналдыќ меншігіне жатады.

26. Егер зањнамада µзгеше кµзделмесе,  Бµлім  µзіне бекітілген м‰лікті жєне ќаржыландыру жоспары бойынша µзіне бµлінген ќаражат

есебінен сатып алынѓан м‰лікті µз бетімен иеліктен шыѓаруѓа немесе оѓан µзгедей тєсілмен билік етуге ќ±ќыѓы жоќ.

жүктеу/скачать 0,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: