Бастауыш сынып оқушыларының бойында салауатты өмір салты
жүктеу/скачать 48,39 Kb.
|
stud.kz 15250
|
Бастауыш сынып оқушыларының бойында салауатты өмір салты
І-тарау. ОҚУШЫЛАРДЫҢ БОЙЫНДА САЛАУАТТЫ ӨМІР САЛТЫ ДАҒДЫЛАРЫН ДАМЫТУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ 1.1 Салауатты өмір салтының мәні, мазмұны 1.2 Оқушылардың бойында салауатты өмір салты дамытудың педагогикалық мәні 22 ІІ-тарау. БАСТАУЫШ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ БОЙЫНДА САЛАУАТТЫ ӨМІР САЛТЫ ДАҒДЫЛАРЫН ДАМЫТУДЫҢ 2.1 Бастауыш сынып оқушыларының бойында салауатты өмір салты дағдыларын дамытудың бүгінгі күнгі ерекшеліктері 35 2.2 Оқу-тәрбие үрдісінде бастауыш сынып оқушыларының бойында салауатты өмір салты дағдыларын дамытудың әдіс-тәсілдері мен формалары 48 ҚОРЫТЫНДЫ 58 ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 60 ҚОСЫМШАЛАР Кіріспе
І-тарау. ОҚУШЫЛАРДЫҢ БОЙЫНДА САЛАУАТТЫ ӨМІР САЛТЫ ДАҒДЫЛАРЫН ДАМЫТУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ Салауатты өмір салтының мәні, мазмұны және Болашақта ел тұтқасын ұстар азаматтардың өнегелі тәрбиесі Соның айқын дәлелі ретінде «Салауатты өмір салтын Адам болмысының өзегі – тек қана материалдық игіліктермен, Сондықтан, білім мен тәрбие барысында оқушылардың Ж.Аймауытов, А.Байтұрсынов, М.Жұмабаев, М.Дулатов, Мәселен, Әл-Фараби «адам көп нәрсеге мұқтаж Өтеубойдақ Тілеуқабылұлының «Қырық бірге жұғыспау», Қазақтың ұлы ғалымы Ш.Уәлиханов салауатты өмір салты Ы.Алтынсарин еңбектерінде салауаттылыққа тәрбиелеуде, иман, Абайдың тәлім – тәрбиесінің маңыздылығы оның Салауатты өмір сүру салты дегеніміз – био-әлеуметтік категория Салауатты өмір сүру салтын сақтау әр азаматтың ойы Салауатты сөзінің негізгі мағынасы - парасатты, байыпты, ақылды, Өмір сүру салты дегеніміз - әрбір жеке адамнан Салауатты өмір сүру салты тұлға және адам деңгейінде Салауаттылық ұғымын педагогикалық тұрғыда, өзінің өмір Салауаттану - денсаулық сақтау тұжырымдамасының өзекті Салауатты өмір салтын қалыптастыру тұжырымдамасының - білім беру ұйымдарында салауатты өмір салтын - салауатты өмір салтын қалыптастыруға арналған Салауаттану – жеке тұлғаның, қоғамның, табиғаттың денсаулығы Әлеумет себепші болған аурулар санының өсуіне, адамның Салауаттану ғылымы аурудың алғашқы алдын алу әдіснамасын, денсаулықты Салауаттанудың ролі – адамның ішкі биологиялық табиғатымен, Салауаттанудың зерттеу пәні – адам. Зерттеуге Салауаттану – адамның термодинамикалық, денелік химиялық, Этикалық және эстетикалық ұстанымдарын жеткізуші жеке Адам денсаулығы ең алдымен өмірін сара Денсаулық ұғымына берілген анықтамалар өте көп. Академик Н.М.Амосов адам денсаулығы мүшелердің И.И.Брехман денсаулықты «сезімталдық, ауызша айту және Сібірлік ғылыми мектебі ұсынған денсаулық анықтамасы Келтірілген денсаулық анықтамалары негізінен алғанда, Денсаулықтың мынадай: физиологиялық, сезім әрекетіне берілгіштік, Денсаулықтың физиологиялық түрі – организмдегі Ертедегі ата-бабаларымыздан бізге шынығуды қажет ететін дене мен Екінші кемшілік - қомағайлық. Тамақ ішіп-жеуден қанағат табу Үшінші кемшілік - қорқыныш. Хайуандармен салыстырғанда адамда қорқыныш Қорытып айтқанда, адам баласы ақылды, бірақ жалқау әрі Денсаулық - ауруларға қарама қарсы құбылыс екені әркімге Денсаулық сақтаудың бүкіл дүниежүзілік ұйымы денсаулықты жақсарту бағдарламасын Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың халыққа "Қазақстан-2030" жолдауына сәйкес "Денсаулықты нығайту мектебінің бағдарламасының жобасын 1999-2000 оқу жылынан Денсаулықты нығайту мектебінің мақсаты - денсаулықты нығайтуға ықпалын денсаулық бағдарламасы мәселелерін шешуге кірісу; мектептегі сынып бөлмелерін дұрыс бөлу, оқушының бос уақытын арналған алаңдарды жөндеу, қауіпсіздік шараларын қамтамасыз ету және дұрыс тамақтануды ұйымдастыру арқылы оқыту кезеңінде қоршаған саулығын сақтау; жекелеген адамдардың отбасында немесе жалпы қоғамда денсаулықты қорғауда салауатты өмір салтын сүруге оқушылар мен қызметкерлеріне нақтылы - барлық оқушыларға өз денсаулықты нығайту жолында және мектеп ұжымының денсаулығын қауіпсіздендіруде оқушылар мен мектеп мұғалімдерінің және оқушылардың өз арасында, қолда бар ресурстарды денсаулықты нығайту жолында дұрыс қолдана медициналық - санитарлық оқыту бағдарламасының жобасын дайындау; білім алуды және денсаулығына қатысты дұрыс шешім қабылдауға - оқушылардың өз денсаулықтары туралы мәліметтер деңгейін арттыру Жас жеткіншектердің денсаулығы күннен-күнге нашарлап, соңғы кезде ауру-сырқаулардың аурулардың әрі қарай бағыт алуы, адамдардың денсаулық сақтау төмендігі, әсіресе, ақша табу жолында жанын аямай, демалуды сана-сезімі жоғары, білікті, тез шешім қабылдайтын және әртүрлі өзін алып шыға алатын азамат даярлау мақсатында мектептерге Ал бұл жұмыстардың нәтижесі үнемі талқыланып, жинақталып отырады. оқушылардың денсаулық топтары анықталды, оқу үрдісінде әр балаға жас жеткіншек қыз балаларды микроэлементтер, әсіресе Р.Р.-витаминдік жетіспеушілік Бүгінгі оқушы - ертеңгі болашағымыз. Әр балаға ата-аналары, Педагогикалық салауаттанудың даму негіздеріне тоқталайық. 1980 жылы орыс Әдетте адам денсаулығы жөнінде сөз қозғағанда, ол адам 1997 жылға дейін ғылым аясында, салауаттанудың қандай ғылымдар Салауаттану мәселесін талқылай отырып, ғалымдар салауаттану кешенді ғылым В.Д.Санькин және В.В.Зайцев салауаттануды физиологияға, гигиенаға, психологияға, педагогикаға, Салауаттану негізінен қазіргі таңда қалыптасу сатысында. Қалыптасуының алғашқы Салауаттанудың даму кезеңдері. I кезең - классикалық кезең адам денсаулығының маңыздылығы, II кезең - клиникалық медицина тәжірибелерінің кезең - гигиеналық медицина тәжірибелерінің кезең - саналогия ілімінің дамуы. кезең - салауаттану - дені Алайда медицинада дені сау адамдардың денсаулығын сақтау мен XX ғасырда туындаған экологиялық қолайсыздық, тиімді өндірістік технологияның Медицинаның әлеуметтік, гигиеналық, психологиялық, психопрофилактикалық бағыттарында жүргізілген зерттеу Осы бағытта С.М.Павленконың адам организмінің гоместаздық күйін сақтау А.А.Семенов салауаттанудың басқа ғылымдардың бір саласы ретінде қаралуының салауаттанудың бірнеше ғылымдардың түйіскен жерінде пайда болуын; салауаттанудың денсаулықты сақтау және нығайту аясындағы кез-келген ғылымның жетістіктерін губка секілді өзіне сіңіру қасиеттерін жатқызады. Б.Махамбетованың пікірінше, салауаттану - қоғамның денсаулық жағдайын игере Е.Е.Лунина салауаттану жөніндегі ғылыми еңбектерді сараптай отырып, оны Салауаттанудың негізгі сатысы тұлғаның даму үрдісіндегі жеке денсаулығы "Салауаттану" ғылымының мазмұнына берілген түсініктемелерді талдай отырып, салауаттану Зияттылық түр дегеніміз -денсаулық туралы білімнің Сезім әрекетіне берілгіштік түр жағдайға байланысты өз Әлеуметтік түр – тұлғаны әлеуметтендіру, өзін қоғамға қажетті Тұлғалық түр – өзін тұлға түрінде түсіну, Рухани түр – адам жеке басының біртұтастығын Қазіргі кезде денсаулықтың бірнеше түрі бар 1.Физикалық денсаулық - ағза жүйесі мен 2.Соматикалық денсаулық -ол адам ағзасы мен 3.Психикалық денсаулық -ол адамның психикалық сферасының Ағзасында функциялардың өздігінен реттеуі, функциялық үрдістердің 4.Рухани денсаулық – ол адамның информацияны Денсаулық туралы М.Монтель былай дейді: «Денсаулық Денсаулық үшін өмірдің бір бөлімінде қоюға Шынында да денсаулық – адам өміріндегі ең «Денсаулық зор байлық » - дейді қазақ. Көңілді күйімен неше түрлі қиыншылықтарды Адамдардың биологиялық ерекшеліктеріне сәйкес салауатты 1. Салауатты өмір сүру деңгейі; 2. Салауатты өмір сүру сапасы; 3. Салауатты өмір сүру стилі. Салауатты өмір сүру деңгейі дегеніміз – 1. Дене шынықтыру; 2. Жеке бас гигиенасы; 3. Жағымды эмоциялар. Сонымен «салауаттану – денсаулықты сақтау» бағдарламасы бойынша Салауаттану ғылымға қандай амалдардың жәрдемімен денсаулықты - тұлғалық және қоғамдық гигиена; - дене шынықтыру, гиподинамиямен күрес; - Организмді жаратылыс – табиғи факторлармен су, жарығымен және т.б. шыңдау; - күн тәртібін тиімді пайдалану; - тамақтандыруды толық теңдестіру; - жұқпалы аурулардың алдын алу; - тән ауруларынан сақтандыру; - жарақаттанудан, уланудан, т.б. сақтандыру; - зиянды әдеттерді (темекі тарту, алкаголь, қолданудан сақтандыру; - жыныстық тәрбиенің гигиеналық түрлері; - экология және денсаулық. Салауаттанудың негізгі мақсаты – әрбір жеке Бұдан мынандай міндеттер туындайды: оқушыларға салауатты өмір салтының әдістерін үйрету; өз денсаулығына қоғамдық игілік, қоғамның рухани жауапкершілікпен қарауға тәрбиелеу; оқушыларды негізгі гинетикалық дағдыларға төселдіру; осы заманғы ауру түрлерімен және таныстыру. Мұны мына № 1 сызба арқылы 1-сызба Салауатты өмір сүру салтының негізгі биологиялық 1. Биологиялық принциптерге: а) салауатты өмір сүру салты адамдардың ә) салауатты өмір сүру салты энергетикалық б) салауатты өмір салты эстетикалық қызметке; в) салауатты өмір салты ритмикалық үрдістер; г) салауатты өмір салты денсаулықты арттыруға 2. Әлеуметтік принциптерге а) салауатты өмір сүру салты және эстетикалық ә) салауатты өмір сүру салты еріктігін дамыту. б) салауатты өмір сүрудің рухани түрде в) салауатты өмір сүруде адамның «үшінші жағдайда» қамтамасыз ету. Осы жоғарыда көрсетілген принциптерді іске асыру Салауатты өмірді бұзатын факторлар. Салауатты өмір сүру салтын бұзатын факторлардың Салауатты өмір сүру салтын сақтау үшін мұңаймау, Халықтың денсаулығын сақтау аурулардың алдын алу Дүниежүзілік медицина ғылымдарының ұлы өкілдері, денсаулық Елімізде денсаулық сақтау ісімен денсаулық сақтау Адамзат баласының тіршілік өмірінде ең бағалы Ғылымда валеология – денсаулық және салауатты Валеология гректің және латын тілінен алғанда «валео» Валеология – денсаулық туралы ғылым. Оның Валеология – И.И.Брехманның айтуына қарағанда оны Валеология – айналаны, қоршаған сыртқы ортаның Ауру адамдардың физиологиясы мен тек физиология «Өкінішке орай, бізде әлі күнге дейін организмнің Медицина-көне заманнан бері қарай адам ауруларын Адамзат баласының денсаулығы айналаны қоршаған сыртқы Валеология ғылымының өзіне тән категориясы 1. Адамның денсаулығының қалай сақталуын білу; 2. Актуальдығы және потенциалды мүмкіндігін анықтау. 3. Денсаулықтың сақталу факторларын зерттеу. Осы және басқадай мәселелерді шешу үшін өмір Валеология – биология ғылымдарымен салыстырғанда жас Экология – айналаны қоршаған сыртқы ортамен тірі Ағзаға жас ерекшелігіне қарай этапты түрде Адамды емдеу дәрігерлердің алғашқы қадамынан Ал И.И.Брехманның айтуына қарағанда «саналогия – Сондықтан да валеология медицина ғылымының негізінде Қорыта келе айтарымыз, валеология денсаулық сақтау, Академик Н.М.Амосов айтқандай: «Денсаулығы мықты болу «Салауатты өмір сүру дағдысы»- дегеніміз өмір сүру Оқушылардың бойында салауатты өмір салты дағдыларын ХХІ ғасырдағы әлеуметтік-экономикалық жағдай, тіршілік деңгейінің Мектеп оқушылары арасында аурушаңдық деңгейінің жоғары Аталған тұжырымдамада осы бағытта ғылыми зерттеулер Әлем ғалымдары бүгінгі таңда адам денсаулығына кері әсер "Бақытты болу жағдайы біздің денемізге жасаған қамқорлыққа байланысты Платон "мемлекет туралы" өзінің философиялық трактатында жазған пікірі "Салауаттылық", яғни "деннің саулығы" - Бүкіләлемдік денсаулықты сақтау "Өмір салты" - адамның дене, интеллектуальдық және еңбек Қазіргі таңда педагогика ғылымында “салауатты өмір салтын” - ең жақсы үйлесімді тәртіп; - иммунитетті және денені шынықтыру; - дұрыс тамақтану; - орнықты өмір сүру әдеті; - зиянды әдеттің болмауы ("ауыру қалса - жоғары дәрігерлік белсенділік - деп түсіндіреді. Қазақта "Деннің саулығы - бастың амандығы" - деген Деннің сау болуы - ол, яғни өмірді шексіз Ол үшін оқушыларды алдына өмірлік маңызды Философтардың айтуынша, бақытты адамдардың көніл күйі тек оларды Бала кезден бізге мәлім болғаныңдай: "Қозғалыс - ол Біздің көзқарасымызша, "Салауатты өмір сүру салтына" 3 идея Салауатты өмір сүру идеясы және әдістемесі бүкіл тәрбие - ''Мен ең - "Басқа белгісіз адам және барлық адамзат - - "Мені коршаған өмір жағдайы әртүрлі болып келуі Жоғарыда көрсетілген ұстанымдарға сәйкес, әрбір адамның өзіндік бағдарламасы - ең алдымен, өзіңді ойлауға тырыс, сарсаңнан бөліп қара, - адамдарға зер сал: олардың өзіндік ерекшеліктерін көруге - өмірге зер сала қара: әрбір минут сайын ұшырайды; - қоршаған ортаға қызығушылықты сақта: жылдар өткен сайын - өзіңнің денеңмен жұмыс істеуге үйрен: ол жалқаулықтан -өзіңе сен! Сенімнен айрылу ауруға әкеледі, қайсы бір - дұрыс ұйықтауға үйрен.. Ұйқыдағы қиындық - жүйке Оқушылардың жеке басының салауатты өмір сүруі мен оны Салауатты өмір салтын құруға қатысты дәрігерлердің берген кеңесін 1. Күн сәулесін пайдалану. - мүмкіндігіне орай күннің көзінде жиі болуға тырысыңыз. - серуен құру барысында күннің адам өміріне, құстарға, - балалармен қарым-қатынаста күнге қатысты сөздерді жиі қолдануға 2. Таза ауамен демалу. - таза ауа, ең алдымен, ол адамның организміне - үйде терезенің ашық көзінде ұйықтауды, таза ауада - киіміңіз денеңізге ауа өткізуді қамтамасыз етсін, ешбір - емдік оттек коктейлін қабылауды да ұмытпаңыз; - тыныс алу 3. Таза суды пайдалану. - құрамында суы бар бақша өсімдіктерін, жеміс-жидектерін және - міндетті түрде денеңе суды пайдаланғың: күнделіқгі. 4. Табиғи тамақтану. -егерде М. Киммелдін сөзіне сенсек "дұрыс тамақтану - Сынып жетекшісінің "Салауатгы өмір сүру салты" жұмысының бағытында, 5. Ашығу. П.С.Брегг бойынша ашығудың мақсаты - адамның барлық организмін 6. Дене жаттығулары. Ол көпжақты болып келеді. Бізге дене жаттығуларының емдік - жас және дене мүшелерінің ауытқу немесе даму - спорт клубтарында, үйірмелерінде, алаңдарында, жорықтарда дене жаттығуларын - дене жаттығуларын күн сәулесімен, таза ауамен, таза - сабақ барысында -сабақ барысында Бұл оқушылардың ақыл-ойы және әсерленуі, сезім әрекеттің күшейуіне 7. Жақсы демалыс. Бұл әркім үшін әртүрлі сипатта болып келеді. Біреулер - күнделікті бір мәрте дене шынықтыру, ұйықтап алу, - адамдармен қарым-қатынаста, отбасында, мектепте, табиғат аясында, мәдени 8. Жақсы мүсін (хорошая осанка). -тік жүру, түзу тұру, отыру, ешқашан аяқты бір-біріне -"Мен адаммын", "Менде мақтанатын нәрсе бар!", "Менде бәрі 9. Ақыл-ес. - бұл салауатты өмір салтын ынталандыруды қандай қажеттілікті Оқушылардың бойында салауатты өмір салты дағдыларын дамыту Білімділік сапа – бұл зердені байытып, ойлауды белгілі Имандылық сапа – немесе рухани күштердің адал жанды Эстетикалық сапа – бұл адамның жан сұлулығы, ой Психологиялық сапа - бұл адам бойындағы "жан дүние", Өнерлілік сапа - өнерге құндылық ретінде дұрыс қатынасты Шығармашылық сапа - бұл адамның бүкіл әлемді тануға Б.С.Гершунскийдің "Философия образования XXI века" атты еңбегінде: "рухани-адамгершілік Олай болса, оқушылардың бойында салауатты өмір салты дағдыларын Білім беру жөніндегі заңды, адам денсаулығына саяси Мектеп оқушыларының көпшілігінде қалыпты дамуынан ауытқулар Ғалымдардың зерттеуі бойынша мектеп оқушыларының денсаулықтарына әсер Бұл факторлар: сыныптағы оқушылардың көп болуы, Педагогикалық салауаттану бағытында бүгінгі таңда көптеген ғалымдар мен негізгі мектептер оқушылардың салауаттану бойынша - педагогикалық іс-әрекет стратегиясының салауаттанулық негізін анықтау - физикалық және рухани салауатты тұлғаны қалыптастырудың шарты мектепке дейінгі ересек балалардың қазіргі таңдағы мектеп сыныптарда биологияны оқытуда жаңа типті білім Салауатты өмір салтын үздіксіз қалыптастыру ұлттық білім беру психологиялық-медициналық-педагогикалық қызметтер; балалар денсаулығын сауықтыру орталықтары және денсаулық мектептері; кешенді сауықтыру бағдарламалары; - салауаттанулық білім беру бағдарламаларын, оқу әдістемелік кешендерін Адамда денсаулықты (соған сәйкес салауатты өмір Денсаулық сақтау педагогикасы – салауаттану ғылымындағы біршама Оқушылардың саулығын сақтауға кезінде ғалым-профессор Жалпы білім беретін мектептегі салауаттану 1. Салауаттану пәні, оның мақсаты мен міндеті. 2. Салауатты өмір салтын қалыптастырудың әдіснамалық 3. Мектепте салауаттанудың білім берудің мазмұны 4. Мектепте денсаулық қалыптастыру үлгісі. 5. Денсаулық нышаны және диагностикасы. 6. Денсаулықтың гигиеналық негіздері. 7. Сауықтыру жұмысының жүйелері, әдістері мен 8. Денсаулық сақтаудың ұлттық дәстүрлері және сақтаудағы ролі. 9. Денсаулықты сақтау және нығайту факторы белсенділік. 10. Қауіп -қатер факторлары ауруға біржақты қараудың 11. Мектеп оқушыларының денсаулығын сақтау факторы ретіндегі мұғалімнің тұлғалық 12.Мектеп оқушыларының оқу іс -әрекетін салауаттық түсіндіру. 13.Психикалық денсаулықтың адам денсаулығының құрамдас бөлігі. 14.Балаларды және жасөспірімдерді аутоагрессиядан алдын сақтандыру. 15. Компьютерлендіру және мектеп оқушыларының денсаулығы. 16. Ұрпақтық денсулық. 17. Тиімді тамақтанудың ғылыми негіздері. “Салауаттану-денсаулықты сақтау ” бағдарламасы бойынша оқыту Осыған байланысты, бастауыш сынып оқушыларының бойында өмір салты Сыныптан сыныпқа көшкен сайын, жасына қарай, салауаттанудан Салауаттану сабақтары негізгі 4 диагностикалық, оқыту, Педагогикалық-психологиялық әдебиеттерді талдау, бастауыш сынып оқушыларының бойында салауатты 2-сызба Бастауыш сынып оқушыларының бойында салауатты өмір салты дағдыларын ІІ-тарау. БАСТАУЫШ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ БОЙЫНДА САЛАУАТТЫ ӨМІР 2.1 Бастауыш сынып оқушыларының бойында салауатты өмір салты Соңғы жылдары жас ұрпақ тәрбиесінің мақсаты Қазақстанда 1999 жылдан бері Дүниежүзілік Қазақстанда ДДСҰ жобасы Республиканың 155 Салауатты өмір салтын қалыптастыру мәселелерінің 1. “Зиянды заттар туралы балаларға білім беру жүйесінде 2. “Мектеп оқушыларына таза ас беруді 3. “Мектеп оқушыларының киім гигиенасы”. 4. “Жазғы дем алу орындарында балалар Қазақстанда “Жастардың есірткіге қарсы күресі” Республикалық конкурсы, Қазіргі уақытта салауаттану әр түрлі бағытта дамуда, Қазіргі таңда оқушыларды салауатты өмір салтына ынталандыру мен Бәрімізге мәлім, бүгінгі таңдағы кең таралған түрі «мектеп Жас ұрпақтың денсаулығының маңызды көрсеткіші оның дене дамуы Біріншіден, оқушылар оқу әрекетімен шамадан тыс шұғылданады. Екіншіден, Мектеп жағдайында оқушылар мен мұғалімдер арасындағы дұрыс ұйымдастырылған Мектебімізде салауатты өмір салтын насихаттау мен қалыптастыру үшін Бүгінгі кезде салауаттану әр түрлі бағытта дамуда. Мектептерде Салауаттану пәні мектепте кіргелі көп уақыт болған жоқ. Салауаттану сабағы жеңіл сабақ, оған арнайы білімнің қажеттігі Екінші себебі, валеология пәнін арнаулы білімді валеолог маман, Үшінші себебі, төменгі 1-4 сыныптарда салауаттану пәнінің оқытылуына Төртінші себебі, ата-аналардың бұл пәнге аса көңіл аудармайтындығы Қазіргі толықтырылған, өзгертулер енгізілген оқушылардың жас ерекшелігі ескеріледі, анатомиялық білім мен білік Сондықтан да бастауыш сынып мұғаліміне бұл бағыттардың барлығын Оқушылардың денсаулық деңгейін анықтап, оларға кеңес беру; Оқушылардың денсаулығын сақтауға негізделген кеңестер беру, Жалпы мектепте салауаттану бағытындағы жұмыстарды ата-аналар мен мұғалімдер Бұл сабақтың бір ерекшелігі теориялық материал бірден практикалық Қазақстан мектептерінде салауаттанудан сабақ беру Мұғалімдерге сауалнама жүргізу қорытындысы бойынша Салауаттанудың одан әрі дамуы және салауатты - салауаттану зерттеулерінің бірегей әдіснамалық - салауаттанудан білім беру стандартын - салауаттанудан сабақ беруді әдістеме Өсіп келе жатқан ұрпақты аурудан сақтандырып, салауатты 1) Оқу үрдісін ұйымдастыру 7-11 жастағы балалардың 2) Салауаттану сабағы 35 минуттан аспауы 3) Кез келген ауа райында 4) Сабақтар бастауыш мектеп жасындағы балалардың Қазақстан республикасы жалпы білім беретін мектептерінің бастауыш сыныптарда «Салауаттану» бойынша 1-4 сынып оқушыларының білімі мен іскерлігіне Сипаттай алуы: Денсаулық туралы ұғымды; Денсаулық белгілерін; Денсаулықтың бұзылу себептерін; Негіздей алуы: Ескі және жуылмаған тағамдық азық-түліктерді пайдаланудың қауіптілігін; Алдын Өсімдіктер мен жануарлар әлеміндегі жыныстық айырмашылықты; Кикілжіңнің организмге Жүзеге асыра алуы: Жұқпалы аурулардың алдын алу үшін егуді; Салауаттану тұрғысынан Ережелерді сақтай алуы: Салауатты өмір салты; Денсаулықты сақтау және нығайту; Күн Қарсы тұра алуы: Темекі тартуға, алкоголь, есірткілік және улы заттарды пайдалануға; Орындауы: Ертеңгілік бойсергіту жаттығуларын; Күн тәртібін; Қимылдық жаттығулар кешенін; Алғашқы жәрдем көрсете алуы: Жарақаттанған кезде; Уланған кезде; Үсіген кезде; Күйген кезде; Әл-Фараби қағидасы бойынша, дүниені сақтайтын төрт тілек бар: Ұлттық педагогика саласында осы мұраларды кеңінен пайдаланып, мұрат Шығыс поэзиясынан орын алған жүректің культі «иманигүл» Абай Имани ақылды, яғни ақылдың культін мадақтайтын Рудаки, Фирдауси, Осы орайда имандық туралы танымның табиғаты, оның шығу Жалпы адамның жетілуі - оның рухани дүниесі, адамшылық Салауатты өмір салтын имандылық негізінде оқушылардың бойына сіңіруде әрбір мұсылман қолынан келгенше бір-біріне жақсылық қылуы керек. қанағатшылыкқа, инабатқа, еңбек етіп өз отбасын асырауы; адам рухына, білім алуға, бейбітшілікті сақтауға міндетті; адам мінезіне қызғаншақтық маскүнемдік, иманның, мұсылманның жауы; ата-ананы, ұстазды кұрметтеу, көрші-ағайынмен тату-тәтті өмір сүру; гигиеналық талап Имандылық негізінде адамгерішілікке, эстетикалық тәрбиеге, дене саулығына, салауатты Осыдан мынадай тұжырымға келуге болады: Ойы саудың-жаны сау. Жеке тұлғаның білімге, ғылымға деген Жаны саудың-тәні сау. Ұлтымыздың төл мәдениеті, салт-дәстүрлері, әдет-ғұрпы Тәні саудың-дені сау. Адамның бір байлығы-денсаулық. Халқымыздың тән тазалығы дене сымбаты жайлы мұрасы мол. негізінде жеке тұлғаны салауатты өмірге бағыттау, олардың тән жан сұлулығының, имандылығының қалыптасуына көмектесу, бағыт беру. Ісі саудың-өмірі сау. Еңбек дағдысын жеке тұлғаның бойына жастайынан сіңіру, адал, үлкен жауапкершілікпен, іскерлікпен арқылы өмірін көркейтуге бағыттау. Мамандар жасап шығарған әр түрлі сауықтыру жүйелерін де Біріншіден, сабақ барысында отыру қалпын динамикалық алмастыру арқылы Екіншіден, сабақ барысында дене бұлшық ет жүйесін және Үшіншіден, сабақтағы көрнекі құралдар барынша жылжымалы болуы керек Төртіншіден, жазу барысында арнайы дайындалған каллиграфиялық нұсқаларды қолдануға Бесіншіден, хор арқылы айтылатын әннің әсері өте жоғары. Алтыншыдан, сабақтағы физкултьминутқа, яғни жалпы шаршауды сейілтетін қолдарын, Жетіншіден, барлық оқу пәндеріне сауықтыру компоненттерін қосу. Бір Сегізіншіден, сабақтан тыс уақытта сауықтыру шараларын жүктеу. Оған Күнделікті таңертеңгілік жаттығулар жасауға үйрету. Сыныпта денсаулық құралдардың, стендтердің болуы. Оны жасауға ата-аналар мен балаларды Валеологиялық паспорт жүргізу. Онда баланың: ауырып қалған күндері; денсаулық тобымен дене шынықтыру тобы туралы мәліметтер; дене сымбаты мен көру қабілетінің көрсеткіштері; спорт түрлері мен айналысуы, ондағы жетістіктері мен жеңістері Оқушылар өздері денсаулық денсаулық тақырыбындағы ақпараттар, кеңестер, өзіндік сауығу жоспары болуы керек. Әр оқушыға жеке папка педагогикалық карта, психолог пен дәрігердің ұсыныстары, баланың жеке даму картасы, оқу бағдарламасын игерудің диагностикасы сияқгы құжаттар қаралуы тиіс. Түрлі мейрамдар спорт ойындарын, эстафета, конкурстар, викториналар, сынып сағаты, әңгімелер ұйымдастыру. Баланы еңбекке баулу, үй жұмыстарын орындауға ынталандыру. Оны ата-аналарымен ақылдаса отырып жүзеге асыруға болады. Осы жұмыстардың нәтижесінде төмендегі жетістіктерге қол жеткізуге болады: оқушылардың оқу бағдарламасын игерудің деңгейі артады; балалардың көру қабілеті мен дене сымбаты сақталады; олардың жұмысқа деген қабілеті артып, мінездері жақсарады; балаларда денсаулықты ең басты құндылық ретінде қарастыратын көзқарас бала санасында өмірсүйгіштік өзгені сыйлау сияқты жақсы қасиеттер ең бастысы балалар адам денсаулығының қандай болмағы - Бүгінгі таңда Қазақстандағы жалпы білім беретін Тәжірибиелік-эксперименталдық жұмыстың мақсаты – оқу-тәрбие үрдісінде оқушылардың Тәжірибелік-эксперименталдық жұмыс Шымкент қаласындағы №47 Т. Тәжібаев Бұл жұмысқа негізінен 30 оқушы қатысты. Тәжірибелік- Ұйымдастырушылық эксперимент барысында ғылыми педагогикалық Ұйымдастырушылық экспериментте зерттеу мәселесінің алғашқы мағлұматтарды Оқушыларға салауатты өмір салты дағдыларын 1. Салауатты өмір салты дегенді 2. Салауатты өмір салтының мақсаты неде? 3. Салауатты өмір салты туралы қандай нақыл мәтелдерді білесің? 4. Салауатты өмір салтын құруға қатысты кеңестерін білесің? 5. Сен салауатты өмір салтын ұнатасың ба? 6. Салауатты өмір салтын құруға алғашқы 7. Салауатты өмір сүрудің адам бойында жағымды жақтары бар? Оқушылардың сауалнамаға берген жауаптарын талдайтын болсақ, 1-сұраққа оқушылардың 20 % “денсаулықты сақтау” деп 2-сұраққа оқушылардың 22 %- ы “денсаулықты нығайту” 3-сұраққа оқушылардың 25% - ы денсаулыққа 4-сұраққа оқушылардың 30%-ы “салауатты өмір салтын құруға” 5-сұраққа оқушылардың 25%-ы салауатты өмір 6-сұраққа оқушылардың 20%-ы “салауатты өмір салтын құрудың 7-сұраққа оқушылардың 35%-ы “салауатты өмір сүрудің Сондай-ақ, оқушыларға тест тапсырмалары таратылды. Тест тапсырмаларының “Денсаулықты сақтау үшін қандай ережелерді Гигиена деген не сұраққа оқушылардың 70% Шынығу түрлерін білесің бе, шынығу Сезім мүшелеріне не жатады? деген сұраққа оқушылардың Денсаулыққа зиян келтіретін не? деген сұраққа оқушылардың Біз не үшін тамақтанамыз? деген сұраққа Шынығуды қай жастан бастауға болады? Осы жүргізілген зерттеу әдістері оқушылардың Мектептің оқу-тәрбие үрдісі жағдайында оқушылар бойында Зерттеу жұмыстарының нәтижесінде оқушыларда салауатты 4-сызба № Оқушылар- дың бойында салауатты өмір салты дағдылары-ның даму Төменгі деңгей Орта деңгей Жоғары деңгей 1 Білімдік компонент Салауатты өмір салты 2 Іс әрекеттік компонент Әрекетінде жауапкершіліксіздік, жалқаулық 3 Сезімдік компонент Салауатты өмір салты дағдыларын Оқу-тәрбие үрдісінде оқушыларда салауатты өмір салты дағдыларын 2.2 Оқу-тәрбие үрдісінде бастауыш сынып оқушыларының бойында салауатты өмір салты дағдыларын дамытудың әдіс-тәсілдері мен формалары Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту Қалыптастыру экспериментінің мақсаты –бастауыш сынып оқушыларының салауатты Бастауыш сынып оқушыларының бойында салауатты өмір салтын дамыту Қосымша сабақтардың мақсаты – оқушыларға өмір сүру Бастауыш сынып оқушыларының бойында салауатты өмір салты дағдыларын 4 сынып. Тақырыбы: Салауатты әдет-дағдыларын елінде. Көрнекіліктер: спорттық ойын құралдары, табиғи дәрумендер тобы, сызбалар Сабақты сын тұрғысынан ойлау технологиясының элементтерін пайдалана отырып, І. Психологиялық дайындық. (оқушылардың бір-біріне жүрек жылуын сыйлауы) Армысың, асыл күн! Армысың, асыл жыр! Жылуыма жылу қос, Армысың, көк аспан! Міне, менің қолым! (Оқушыларды үш топқа бөліп отырғызу) ІІ. Ой қозғау. Мұғалім: балалар адамның көңілді болуы неге байланысты деп Оқушы: дені сау адамның көңілі шат. Ол бақытты. Мұғалім: дұрыс айтасыз, мен сенің ойыңды құптаймын. Сендер Ой толғау. Саяхат соңында бұл баланың қалай Шымырбек Достар мен сендерді «Салауатты әдеттер елінің» әр түрлі Мұғалім: Шымырбекпен бірлесіп жасалған саяхаттың жоспарымен танысу. Кубизм Тазалық шаһары Спорт шаһары Табиғи дәрумендер шаһары Шылымқорлық, алкоголь шаһары Мақал-мәтелдер шаһары Пайдалы кеңестер шаһары Бүгін біз осы шаһарлардың бірнешеуінде боламыз, кейбіреулеріне келесі Саяхатымызды бастайық. Тазалық шаһарының аялдамасы. (І топ белсене қатыстырылады) Бүгінгі оқып үйренетініміз: Жеке бас тазалығының ережелері. Тыныс алу жолдарының тазалығы «Нені жоғалттым?» ойыны Ойынның шарты: тарақ, сабын, балалар кремі, сусабынмен қоса Мұғалім: заттарды мұқият қарап алыңыздар. Енді көздеріңізді Темекіні. Неліктен деп ойлайсыздар? Оқушы: темекі шегу тыныс алу мүшелері мен денсаулық Мұғалім: Шымырбек сендерге тазалық туралы жұмбақтар жасырып тұр. 1. Дымқылдап күнде сен, 2. Қолыңды сүйкесең. Кетіп кір ласың, Бірақ та тісі бар, Тап-таза боласың. Басыңмен ісі бар. Ол не? (Сабын) Ол не? (тарақ) Шомылған баланы, Аймалап алады. Сүртеді қолын да, Сүртеді жонын да. Ол не? (орамал) Ой қорыту: (Тазалық дегенді қалай түсінесіздер?) Тазалық – денсаулық кепілі. ІІ. Спорт шаһарының аялдамасы. (ІІ топ белсене қатыстырылады) Мұғалім: - тропс деген сөзді қалай түсінесіздер? - түсінбейміз. - ендеше осы сөзді керісінше оқып көріңіздер. - спорт Бізді Шымырбек досымыз спорт қаласына алып келген екен. Ой қозғау. Қандай спорт түрлері мен спортшыларды білесіздер? Екі бағанға спорт түрлерін атап отырып толтырыңыздар. Жазғы спорт түрлері: Қысқы спорт түрлері: 1. 2. 3. Спортпен айналысатын адамдар қандай болады деп ойлайсыздар? (Ассоциация құру) Сабақтың тақырыбы: Салауатты өмір - денсаулық кепілі. Сабақтың мақсаты: Білімділік: салауатты өмір салты жайлы оқушылырдың ой-пікірін қозғау, Дамытушылық: оқушылардың жеке басының гигиеналық тазалығы және дене Тәрбиелік: оқушыларды тазалыққа, әдемілікке, ұқыптылыққа, жинақылыққа, әдептілікке, салауатты Сабақтың түрі: панорамалық сабақ. Сабақтың әдісі: түсіндіру, тірек-сызба, сұрақ-жауап, көрнекілеу, әңгімелеу. Сабақтың көрнекілігі: плакаттар, суреттер, буклеттер, үлестірмелі қима қағаздар. Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі: амандасу; түгелдеу; оқушылар назарын сабаққа аудару. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау. үйге берілген тапсырманы ІІІ.Жаңа сабақ. Бүгінгі біздің өтетін тақырыбымыз: "Салауатты өмір - денсаулық Оқушыларға жаңа тақырыпты сурет бойынша түсіндіремін. Ауыз қуысы біздің денсаулығымызды сақтайтын жеріміздің бірі. Тісті біз таза ұстауымыз керек. Яғни, тісті күнде Тамақты өз уақытында, денсаулығымыз мықты болады. Тамақ ішер алдында қолымызды жууымыз керек. Тамақ адамға күш-қуат, жігер, ынта, ниет беріп Суға апта сайын түсу бізге пайдалы. Бойымызды таза, дене мүшеміздің дамуына көп көмегін тигізеді. Ұйқыны уақытында ұйықтап, таза бөлмеде дем алуымыз қажет. Партаға дұрыс отыру омыртқа жотамыздың жақсы дамуына көмегін тигізеді. IV. Пысықтау: Салауатты өмір салтын қалыптастырудың басты мақсаты дені сау Жат әдеттен аулақ болып, уақытты босқа өткізбей, денсаулыққа "Ең басты дәрі-дәрмек – таза ауа, суық су, Ал, балалар, сендер жас кездеріңнен салауатты өмір салтының V. Қызығушылығын ояту. "Кім тапқыр" ойыны. 1. Дөп-дөңгелек қос шыны, Бұзылмайды достығы. Өмір бойы екеуі, Қол ұстасып өтеді. (Көзілдірік) Асқар тауда, қалың орман, Кейде оны шөптей орам. (Шаш) Сылдыр сұйық, су емес, Ішсең сусын қанады, Ақ болса да қар емес, Шешуін кім табады. (Сүт) 4. Көрінбейді көзіңе, Тіл қатпайды өзіңе. Жығады ол күн сайын, Балуандардың өзін де. (Ұйқы) 5. Сол жағымда бес сарбаз. (Он саусақ) VІ. Сергіту сәті. Тұрады алшақ аяғым, Кері еді көкірек. Бркін тыныс аламын Санаймын: -Бір! Екі! - деп. Дене шынықтыру жаттығуларын көрсету. Ән: Солдат болам мен ертең Тасытқан соң күшімді, Шынығуды бітіріп, Тазалаймын тісімді, Жуынамын күтініп. Оқушыламен бірге отырып жаттығу жасап, сөзжұмбақ шештіремін. VIІ. "Денсаулық" сөзіне мақал-мәтел айту. Д - Дәрі шөптен, ақыл көптен Е - Емнің алды еңбек Н - Негізгі байлық денсаулық С - Саулық байлық негізі А - Ас адамның арқауы У - У ішсең өлерсің Л - Ластың досы шыбын Ы - Ыдысы тазаның ырысы таза Қ - Қотыр қолдан жұғады ҮІІІ.Шығармашылық жұмыс. Балалардан дені сау адам қандай болу керек екенін Дені сау адам: шыныққан еңбекқор білімді көңілді қоғамға пайдасын тигізеді белсенді кез келген мәселені шеше алады елімізді көркейтеді денсаулығы мықты. ІХ. Сөзжұмбақ. Сұрақтары: Адамның басты байлығы не? Дені сау адамның көңілі қандай болады? Біз салауатты өмірдің несін сақтауымыз керек? Деніміз сау болуы үшін не ішуіміз керек? Сау денеде салауатты не болады? Асқар тауда қалың орман, Кейде оны шөпей орам. Жаны саудың несі сау? X. Қорытынды. Оқушыларды үш топқа бөліп "Егер де мен " XІ. Үйге тапсырма: "Салауатты өмір сүрейік" тақырыбына эссе Сонымен, эксперимент тәжірибесі көрсеткендей оқушылардың бойында салауатты өмір Біз өз зерттеуімізде отбасындағы құндылықтар бағыттары бойынша өткізілетін Сондай-ақ сынып жетекшілері мен ата-аналарға арналған тәрбие жұмыстары Эксперимент пен бақылау топтары құрамына жалпы Бақылау тобы- салауатты өмір сүру дағдысын қалыптастыруда Бақылау нәтижелерінде оқушылардың салауатты өмір сүру дағдыларының Орта деңгей экспериментке дейін 31, 2%болса, 1-4 сынып оқушыларын салауатты өмір сүру дағдысын № Деңгей Эксперимент тобы Бақылау Экс. дейін Экс.кейін Экс.дейін Экс. кейін 1 Жоғары 25,5% 40,3% 21,2% 2,8 % 2 Орта 31,2 % 34,0% 30,7% 3 Төмен 43,1% 17,3 % 48,3% 45,5% 4 Барлығы 60 60 30 30 Оқушылардың салауатты өмір сүру дағдылары Зерттеу нәтижесінде оқушылардың бұл салауаттану пәніне қызығушылығының Сонымен, жүргізілген эксперимент жұмыстарының нәтижесі Сурет 2 Эксперимент нәтижесі көрсеткендей, бастауыш сынып оқушыларының салауатты 1. “Салауатты өмір салты”, “Салауатты өмір салты 2. Оқушылардың бойында салауатты өмір салты дағдыларын дамытуда Оқушылардың бойында салауатты өмір салты дағдыларын Қорытынды Елімізде жас өскіндеріміздің бойында салауатты өмір салты дағдыларын Сондықтан, қоғам білім беру жүйесіне мектепті сауықтыруға, балалардың Педагогикалық-психологиялық әдебиеттерді талдау, мектепте, оқу- тәрбие жұмыстарын ұйымдастырудың Сонымен зерттеу барысында қол жеткізген нәтижелер бізге 1. “Салауатты өмір салты”, “Салауатты өмір сүру дағдысы”, 2. Бастауыш сынып оқушыларының бойында салауатты өмір салты 3. Бастауыш сынып оқушыларының бойында салауатты өмір салты Қазіргі таңдағы бастауыш сыныптарда оқушылардың бойында салауатты өмір - Білім беру мазмұнының түбегейлі жаңарып, қоғам талаптарына - Бастауыш сынып оқушыларын салауаттылыққа тәрбиелейтін кешендерді: сауықтыру Ұсынылып отырған мәселе күрделі болғандықтан, оның көптеген салаларын Пайдаланылған әдебиеттер 1. Назарбаев Н.Ә. «Қазақстан-2030: Ел Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы». Егемен Қазақстан №194, 1994. 2. Қазақстан Республикасының « Қоршаған ортаны қорғау туралы Егемен Қазақстан. №151, 1997. 3. Байкер.К. Штейнберг Л. Здоровый образ 4. Дубровский В.И. Валеология. Здоровый образ жизни. 5. Куховицкий Л.М. Помощь своей судьбе. 6. Малахов Г.П. Создание собственной системы 7. Педагогика здоровья. -М., 1991. 8. Петрушин В.И. Психологические аспекты деятельности класного руководителя. М., 2000. 9. Прихожан А.М. Психология неудачника. Тренинг уверенности М., 1999. 10. Система образования П.С. Брегга. М., 1994. 11. Амантурин Ш. Мұғалім және оқу тәрбие 12. Әбенбаев С. Сынып жетекшісі. А., 2004. 13. Әбенбаев С. Тәрбие теориясы мен 14. Тәрбие үрдісі мен оқушылардың тәрбиелілік өлшемдері. -А., 2006. 15. Каплиева А.Қ. Оқушылардың бойында рухани-адамгершілік 16. А. Жамбылова. Формирование ЗОЖ подрастающего поколения условиях целостного педагогического процесса 17. Жарықбаев Қ. Қалиев С. Қазақтың ой-пікір антологиясы. 18. Салауатты өмір салтын қалыптастыру негіздері (оқу- әдістемелік 19. Мектеп жүйесіне салауатты өмір салтын Республикалық әдістемелік кеңес жинағы. А., 2002. 20. Жатқанбаев Ж. Валеология. Оқулық. А., 21. Агаджанян Н.А. “Ритмы жизни и здоровья”. 22. Қазақстан Республикасының білім беру туралы заңы. 1992. 18 қаңтар. 23. Қазақстан Республикасының Орта білімді дамыту Алматы, 1997. 24.Қазақстан Республикасының Гуманитарлық білім беру 25. Қазақстан Республикасының Білім беру туралы заңы. 26. Қазақстан Республикасының тәлім-тәрбие тұжырымдамасы. А., 27. Қазақстан Республикасының Үздіксіз білім беру жүйесінде өмір салтын қалыптастыру тұжырымдамасы. А., 2002. 28. Әтемова Қ.Т. Оқушылар бойында гумандық қасиеттерді қалыптастырудағы отбасының ролі. А., 2002. 29. Теория и практика воспитательних систем / др. М., 1993. 30. Қоянбаев Ж.Б., Қоянбаев Р.М. Педагогика 31. Болдырев Н.И. Тәрбие методикасы. 32. Усманов Ә.Ә. Педагогика. А., 2005. 33. Машанов А. Әл -Фараби және Абай. 34. Бержанов Қ., Мусин С. Педагогика тарихы. 35. Сейталиев К.Б. Тәрбие теориясы. А., 36. Айтмамбетова Б.Р., Керимов Л.К., процесінің мәні мен мазмұны. А., 1991. 37. Мұхамбетова С.Қ. Педагогика негізгі ұғымдар, анықтамалар, мен кестелер, ықшам сызықтар. А., 2002. 38. Ілиясова А.К. Класс жетекшісінің жүргізілетін жүйесі. А., 1991. Қосымша А Тест 1. Салауатты өмір салтын қалыптастыру а) денсаулық б) тамақ 2. Денсаулықты сақтау үшін қандай ережелерді а) ойнау б) жаттығу жасау 3. Гигиена деген не? а) денсаулық әкелуші б) тырнақ өсіруші 4. Сезім мүшелеріне не жатады? а) көз, құлақ, мұрын б) қол, аяқ 5. Шынығудың түрлерін білесің бе? а) тамақтану б) жазу жазу 6. Денсаулыққа зиян келтіретін не? а) темекі шегу б) сурет салу 7.Біз не үшін тамақтанамыз? а) адам ағзасы үшін б) шаршағанды басу үшін 8. Шынығу деген не? а) адам ағзасының б) жаттығумен айналысу в) жаттығу жасау 9. Шынығуды қай жастан бастауға болады. а) 7 жастан бастап б) 12 жастан бастап 10. Салауаттылық ұғымының мәнін қалай түсінесің? а) Жақсы өмір сүру б) Денені шынықтыру Қосымша Б 4 «а» сыныбы 1-сабақ Сабақтың тақырыбы: «Салауаттану - денсаулық туралы ғылым». Сабақтың мақсаты: оқушыларға салауаттану ғылымынан денсаулық гигиеналық дәрігерлік Қөрнекіліктер: "Салауаттану пәнінің мақсаты мен міндеті", және "Денсаулық Сабақтың барысы Мұғалім бұл сабақты өткізуге 4 сыныпта өтілген "Салауаттану - Салауаттану пәнінің мақсаты қандай? - Салауаттану пәнінің міндеттері қандай? - Денсаулық ұғымының толық анықтамасы қандай? - Денсаулық аспектілерін ата? Міне осы білімдерді қайталағаннан кейін, оқушылар білімдерін одан Сонымен, салауаттану ғылымы - денсаулық туралы дәрігерлік - Денсаулықты сақтау, оны шынықтыру, нығайту, аурудан кейін орнына Міне, осы білімдер негізінде дұрыс гигиеналық дағдылар қалыптасады. Осы біліктер мен бұған дейінгі білімдерді пайдалана отырып Қосымша В 4 «а» сыныбы Салауаттылық сабағы. (сыныптан тыс тәрбие ) 1-жүргізуші. Сәлеметсіздер ме, құрметті 2-жүргізуші. Атар таңда сөз де, ән де сыйымды, Көкірекке шабыт келіп құйылды. Жыл қайыру дәстүрлері бойынша Жылқы жылы аралап жүр биылды. 1-жүргіуші Жылқы деген - асыл арман, аппақ ән Шөл қысса да жаман судан таптаған. Жылқы деген шашасына шаң жұқпас Арғымар қой шабысы оның ақборан. 2- жүргізуші. Қамын ойлап елді-мекен, халқының Қарсы алсын деп, сүйсінер әр таң нұрын. 1-жүргізуші. «Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол ізде», - 2-жүргізуші. Сонымен «Салауаттылық сабағы» - шоу бағдарламамызды бастаймыз! 1. Жеке адамның да, қоғамның да ең басты 2. Дүние жүзі денсаулықты сақтау ұйымының ақпараты бойынша, 3. Яғни, зерттеу нәтижесі дұрыс өмір 4. Сондықтан өмір салтын дұрыс бағытқа өзгертіп, денсаулықты Салауатты өмір сүрудің басты қағидалары 1) Зиянды әдеттен аулақ болу. 2) Спортпен, дене шынықтырумен айналысу. 3) Тиімді, дұрыс тамақтану. 4) Гиподинамиямен күресу. 5) Жеке бастьң, ортаның тазалығын сақтау. 6 сызба 3 Салауатты өмір салтын дамытудың негізгі бағыттары Тұлғалық және қоғамдық гигиена Дене шынықтыру, гиподинамиямен күрес Организмді жаратылыс табиғи факторлармен шыңдау Күн тәртібін тиімді пайдалану Жұқпалы аурулардың алдын -алу Тамақтануды толық теңдестіру Жарақаттанудан, уланудан сақтандыру Тән ауруларынан сақтандыру Зиянды әдеттерді қолданудан сақтандыру Жыныстық тәрбиенің гигиеналық түрлері Психопрофилактика және психогигиена Конфликт және денсаулық Экология және денсаулық Бастауыш сынып оқушыларының бойында өмір салты дағдыларын дамытудың Салауатты іс -әрекеттерінің нысандары Салауаттылық тәлім -тәрбие білім жүйелері Денсаулыққа кері әсер ететін факторларға 1.Тиімді тамақтану 2.Табиғатына орай қимыл белсенділігі 3. Шынығу 4. Психикалық денсаулық 5. Тұрмыстағы гигиена 6. Ой еңбегі мен дене еңбегінің реті 7. Уақытты тиімді пайдалану 8. Экологиялық жағымды мінез -құлық 9. Ұлттық рухани құндылықтар. 1.Денсаулық жөніндегі сауаттылығы, білімі 2.Ұлттық салт- дәстүр тәлім тәрбие 3. Ағарту білім саласындағы оқу -тәрбие үрдісі 4. Қоғамдық орта 5. Отбасылық тектілік тәрбие 6. Өздігінен білім алу (ақпарат құралдары. 1.Жағымсыз мінез құлық 2.Жалқаулық, жауапсыздық. 3. Темекі, алкаголь есірткі, орынсыз дәрі дәрмек т.б. пайдалану. 4. Жағымсыз (тыйым салынған әдеттер) азарт ойын, видео, бейне, жағымсыз жыныстық қатынас) 5. Шынықпау 6. Гигиена сақтамау 7. Ұлттық тәлім -тәрбиені рухани құндылықты Салауатты иманды тұлға Мемлекеттің салауаттылығы – ұлттың болашағы Мақсаты Принциптері, қағидалары Салауаттану пәні Оқушылардың бойында салауатты өмір салтын дамыту Ізгілендіру, салауаттандыру, гуманитарлық үндестік «Тазалық – Мазмұны Сыныптан тыс жұмыстар, отбасындағы құндылықтар Әңгіме, байқау, іскерлік ойындар, жаттығулар, Салт, дәстүр, әдет ғұрып, таным -наным, Құралдары Түрлі формалары Әдістері -Орталықтар жұмысы -Ұлттық мейрамдар -Халықтық мерекелер -(Ата салты) арқылы әке өнегесі -Ана жолы -Жігіт сұлтаны, қыз сыны және т.б. Нәтижесі Салауатты өмір сүру дағдысы қалыптасқан адам Тазалық шаһары Спорт шаһары Шылымқорлық, алкоголь шаһары Табиғи дәрумендер шаһары Салауатты әдеттер елі Жеке бас тазалығы Тері тазалығы Шаш және тырнақ күтімі Тазалық шаһары Тыныс алу жолдарының тазалығы Тірек-қимыл жүйесінің тазалығы Батыл Шымыр Күшті Епті Сергек Көңілді Спорт шаһарындағы адамдар Оқушылардың бойында салауатты өмір салты дағдыларын дамытудың ▲ - Экспериментке дейін ● - Эксперименттен кейін Қосымша сабақтар арқылы «Детка» сауықтыру жүйесі Мамандармен сұхбат Салауаттылық тәрбиесі туралы тәжірибелерді пайдалану Материалдық көмек Педагогикалық психологиялық ағарту кеңес жұмыстары Тәрбиелік іс -шараларға көмек Сыныптан тыс және мектептен тыс жұмыстар Тәрбиелік іс -шаралар арқылы Арнайы тәрбие жұмыстары арқылы Қосымша сабақтар арқылы Арнайы пәндер мазмұны (салауаттану) Салауатты өмір салтының принциптері мен факторлары Салауатты өмір салты дағдыларын Салауаттылық ұғымы Мектеп пен қоғамдық ұйымдар жұмысын интеграциялау Оқушыларды шығармашылықпен еңбек етуге жеткізу Оқушыларды салауатты өмір салтына ынталандыру. Оқушылардың салауатты өмір салты туралы білімін жетілдіру Салауатты өмір салтын зерттеу Бастауыш сынып оқушыларының бойында салауатты өмір салты жүктеу/скачать 48,39 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|