Ббк 1. С 94 Қазақстан Республикасы



Pdf көрінісі
бет129/159
Дата29.09.2023
өлшемі1,37 Mb.
#111758
түріБағдарламасы
1   ...   125   126   127   128   129   130   131   132   ...   159
Байланысты:
Әдеби тіл қалыптануы


§ 2. Ырғақтық топ құрайтын екі сөздің алдыңғысы 
з, ж, р, 
л, м, н, ң, й,
үнді 
у 
(тау, бау 
деген сөздердегі) дыбыстарына 


258
аяқталса, келесі сөздің басындағы
 қ, к 
дыбыстары ұяңдап,
 ғ, г 
болып айтылады.
Ырғақтық
топтар:
жез қазған
өнер кәсіп
бал қаймақ
тай келтір
аман келді
қаз қатар
азан қазан
жылан көз
сонымен қатар
қатар
қой көз
қай қайдағы
Жазылуы:
Жезқазған
өнеркәсіп
бал қаймақ
Тайкелтір
Амангелді
қаз-қатар
азан-қазан
жылан көз
сонымен қатар
қой көз
қай-қайдағы
Айтылуы:
Жезғазған
өнөргәсіп
балғаймақ
Тайгелтір
Амаңгелді
қазғатар
азаңғазан
жылаңгөз
сонұмеңғатар
қойгөз
қайғайдағы
Бұл ережеге мысал ретінде мына үзінділердің дұрыс айтылу 
түріне назар аударыңыз:
Қарағым / айналайын / келдіңғайдан //
Алүйрек / алмамойұн / ұшарсайдан //
Ейғалқа / мекеніңді / айтыпқойшұ //
Адамның / жатполмағы / осұндайдан //
(Халық өлеңі)
Мына шумақтарды ырғақтық топтарға ажыратып, дұрыс 
айтылуын көрсетіңдер, жоғарғы ережеге сай келетін сөздерді 
табыңдар:
Салмасам, Айнамкөзге ән болмайды,
Кимесем, екі бешпент сән болмайды,
Ойнасаң, өзің теңдес жаспен ойна,
О дағы алғаныңнан кем болмайды.
Айнамкөз, сен қайдағы, мен қайдағы,
Біреудің мен де өзіңдей боз тайлағы.
Есіме, беу қарағым, сен түскенде,
Қайнайды зығырданым қай-қайдағы.
(Мұхит)
§ 3.
Ырғақтық топқа енетін сөздердің бірінші сыңары 
қ, 
к, п
деген қатаң дыбыстарға аяқталса, келесі сөз дауысты 
дыбыстардың біреуінен немесе 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   125   126   127   128   129   130   131   132   ...   159




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет