Бейімделу адаптация


құлық компоненттерін қамтитын эволюция



Pdf көрінісі
бет2/3
Дата23.09.2024
өлшемі4,25 Mb.
#145273
1   2   3
Байланысты:
sro(20201268-76798)

құлық компоненттерін қамтитын эволюция
процесінде организмнің сыртқы жағдайларға
бейімделуі[1]. Бейімделу белгілі бір мекендейтін
ортада өмір сүруді, абиотикалық және
биологиялық факторларға төзімділікті, сондай-ақ
басқа түрлермен, популяциялармен және
даралармен бәсекелестікте табысқа жетуді
қамтамасыз ете алады. Әрбір түрдің
физиологиямен (дара бейімделумен), аналық
әсерлер мен модификациялардың шектерімен,
эпигенетикалық әртүрлілікпен, түр ішіндегі
өзгергіштікпен, мутациялық мүмкіншіліктермен,
ішкі мүшелердің коадаптивтік сипаттамаларымен
және басқа да түр ерекшеліктерімен шектелген
бейімделу қабілеті бар.


Филогенездік бейімделу — бұл эволюция барысында кез
келген ағзалар тобында қалыптасатын бейімделгіштіктің
бүкіл кешені. Өсімдіктер мен жануарлардың әрбір түрдің
қоршаған орта жағдайларына өзінің бірегей бейімдігі
болады. Азырақ бейімделген ағзалар немесе түрлер өмір
сүре алмайды, олар жағдай өзгерген кезде эволюция
барысында өліп біткен. Жерде климат жылы, өте ылғалды
болғанда ұрықтануына су қажетті қосмекенділер және
споралы өсімдіктер үстемдік етеді. Климат едәуір ыстық,
құрғақ, бірақ маусымдық өзгеріссіз, мұзбасу болған кезде
рептилийлер (жорғалаушылар) –динозаврлар және
қарапайым ашықтұқымды өсімдіктер үстемдік көрсетті.
Климат енді ғана едәуір салқындап, температура
маусымды және тәуліктік төмендегенде және мұзбасу
болғанда жылықанды құстар және сүтқоректілер үстемдік
ете бастады.


Әлеуметтік адаптация - индивидтің
әлеуметтік ортаның шарттарына бейімделуі.
Әлеуметтік адаптация типтері: ортаға белсенді ықпал
ету, әлеуметтік топтың құнды бағдарлары мен
мақсатын енжар, көніп қабыл алу. Әлеуметтік адаптация
индивидтің әр түрлі әлеуметтік рольдерді қабыл алуымен,
өзін және әлеуметтік байланыстарын барабар
бейнелуімен байланысты. Әлеуметтік адаптацияның
бұзылуы болып әлеуметтік жат мінез-құлық, маргиналдық,
алкоголизм мен нашақорлық табылады.


Өсімдіктердің
температураға
адаптациялануы:
Төменгі температураға:
1.Суыққа төзімсіздер.
2.Аязға төзімсіздер.
3.Мұзға төзімділер (аязға
төзімділер).


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет