ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
«АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ» КЕАҚ
АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯ ФАКУЛЬТЕТІ
ОРЫС ЖӘНЕ ҚАЗАҚ ТІЛДЕРІ КАФЕДРАСЫ
БЕКІТЕМІН
ЭЭФ деканы
____________ В.И.Денисенко
«___» _______________2013 ж.
SYLLABUS
Орыс тілі-2 пәні бойынша
5В070300- Ақпараттық жүйелер бағыты
Курс
1
Семестр
2
Кредит саны
3
ECTS бойынша кредит саны
5
Жалпы сағат саны
135
Практикалық сабақтар
45
СӨЖ
90
Оның ішінде СОӨЖ
30
Семестрлік жұмыс
3
Емтихан
АЛМАТЫ
2013
Силлабусты дайындаған: к.ф.н., аға оқытушы Қ.Б. Құбдашева.
Силлабус оқу жұмыс бағдарламасының негізінде әзірленді және қазақ және орыс тілдері
кафедрасының 2013 жылдың 26 маусымында өткізілген мәжілісінде қаралып,
мақұлданды (№12 хаттама)
Кафедра меңгерушісі: Бөкейханова Р.Қ.
Оқытушылар туралы мәліметтер :
Поляк Д.М.. аға оқытушы, филология ғылымдарының кандидаты;
Даирбекова С.А. аға оқытушы;
Офис-сағат – СОӨЖ кестесі бойынша (ЖЭФ деканаты мен орыс және қазақ тілдері
кафедрасының хабарландыру тақталарында). Сабақтар кесте бойынша А321, А320
дәрісханаларда өткізіледі, СОӨЖ үшін А321, А320 (А319 кафедрасында анықталады, тел.
2925847).
1.
Пән сипаттамасы
Пән бойынша теориялық мәліметтер мен сөйлеу біліктілігі студенттерге болашақ
мамандықтары саласында қажет болатындықтан, берілген курс практикалық бағытта
жүргізіледі. Курста сөйлеу мәдениеті туралы ғылыми негізгі бөлімдері, стилистика,
кәсіптік қарым-қатынас этикасы, полемикалық шеберлік негіздері, шешендік өнер,
ғылыми-бағалау мәтіндері, іскерлік қарым-қатынас, құжаттандырудың негізгі жанрлары
және олардың тілдік ерекшілігі көрсетілген.
2.
Біліктілік талаптары
-
Бакалавр осы берілген дайындық деңгейінде өз ойын ауызша және жазбаша
түрде қалай жеткізу керек екенін білуі қажет;
-
Бакалавр ғылыми стиль жанрын біліп және оны іс жүзінде қолдана білуі қажет;
-
Бакалавр тілдік норманы сақтап сөйлеу және жазуды білуі керек;
-
Бакалавр ресми-іскерлік құжаттарды тілдік нормаға сәйкес құрастырып, негізгі
іскерлік риторика принциптерін меңгеруі қажет.
3.
Пререквизиттері
Бұл курстың бастапқы деңгейі ретінде “Орыс тілі-1” пәнінен функционалдық
стилистика бойынша алған білімдері есептеледі.
Постреквизиттері
Мамандандырылған саладағы ауызша және жазбаша қарым-қатыныстағы
практикалық дағдылар.
4.
Пән сипаттамасы
Пәнді меңгеру барысында мамандар басқару саласындағы сөйлеу мәнерін игереді.
Әртүрлі құжат үлгілерімен жұмыс, стилистика тұрғысынан сауатты іс қағаздарын жазу
дағдыларын жетілдіруге ерекше көңіл бөлінеді.
5.
Пәннің мақсаты
Пәннің негізгі мақсаты – студенттерді іскерлік қарым-қатынас мәдениетінің
теориялық және практикалық аспектілерімен таныстыру, студенттерді іскерлік қарым-
қатынастың (қарым-қатынас ұғымы, іскерлік риторикасы, іскерлік этикет, іскерлік
мәдениет) ерекшеліктерімен таныстыру, іскерлік қарым-қатынаста дәлелдеу жүйесін құру
үдерісінде орынды дәлелдерді таңдай алу дағдысын қалыптастыру, қарым-қатынастың
әртүрлі жағдайларында байланыс жасау ережелерімен, іскерлік хаттарды ресімдеу
ережелерімен таныстыру, тілдік және сөйлеу мәнері құралдарын қолдана алуға үйрету.
6.
Пәннің қысқаша мазмұны
Жұлдызшамен белгіленген тақырыптар СӨЖ және СОӨЖ-ге арналған
(студенттердің өз бетінше оқуы және меңгеруі қажет).
Сабақтың грамматикалық бөлігі
1.
Сөйлеу мәдениеті. Әдеби тіл нормасы.
2.
Ресми-іскерлік стиль. Ресми-іскерлік стильдің түрлері. Заң, дипломатия және
іскерлік стильдің тармақтары. Клишені қолданудың типтік сөйлеу салалары. Арнайы
терминология. Жалпыкітаби лексика.
3.
*Орфоэпия. Айту нормасы.
4.
*Синонимдер. Синтаксистік синонимдер және олардың мәтін құрудағы рөлі.
5.
* Паронимдер. Плеоназмдар. Тавтология. Омонимдер.
6.
Зат есім. Септелмейтін зат есім. Ілік септігіндегі туынды зат есімдер. Зат есімнің
туынды формасының нұсқасы.
7.
Сын есім. Міндеттілік мағынасындағы сын есімнің қысқа түрінің қолданылуы
(міндетті, тиіс, керек т.б.).
8.
Етістік. Тұйық етістік. Меңгеру формасындағы етістікті- есімді конструкциялар
(кімге бағытталған, кімге сенеді және т.б.).
9.
*Предлог. Есімді предлогтар. Предлогтардың мәтіндегі рөлі.
10.
*Жайылма жай сөйлем. Қыстырма конструкциялар. Тұйық етістікті жақсыз
сөйлемдер (орындау туралы есеп беру, кеңсе әкімшілігімен жоспарды мақұлдау).
11.
*Қаратпа сөз. Жайылма қаратпа сөз. Мәтіндегі қаратпа сөздің рөлі. Қыстырма
сөз және пікір алмасушымен қарым-қатынас барысындағы модальдық бағасын
айқындайтын сөз орамдары (дәлірек айтқанда, дегенмен, мүмкін).
12.
*Ауызекі тілдің ерекшеліктері (экспрессия, дауыс ырғағы, екпін, сөздердің
орын тәртібі, хабарлы сөйлемдерде қарсылықты мағынаны қолдану және т.б.).
13.
Тілдің стильдік фигуралары (метафора, эпитет, салыстыру, метонимия және
т.б.).
14.
Ауызша және жазбаша нұсқадағы сөйлеу композициясы.
7.
Әр сабақтың тақырыбы мен ұзақтығы.
Кредит саны 3=45 аудиториялық сағат + 3 семестрлік жұмыс + қосымша сабақ +
емтихан. Сабақтың ұзақтығы = 100 минут.
Жұлдызшамен белгіленген тақырыптар СӨЖ және СӨӨЖ-ге арналған. Аралық бақылау –
семестрдің 7 және 14-ші оқу апталарында өткізіледі.
Тақырыптар
Сағаттар
Практикалық жұмыс
Интернет қорлары, электрондық және
медиаресурстар. Үй тапсырмасы.
1.Ғылыми стильдің
жанрлары. Ғылыми-
бағалаушы мәтіндер (аңдатпа,
рецензия, пікір), 4 сағат.
Ғылыми стильдің
жанрларының
ерекшеліктерін қайталау.
Ғылыми мәтіндерге
аңдатпа жазу. Ғылыми
мәтінге рецензия жазу.
Ғылыми мәтін туралы
пікір.
Аңдатпа дегеніміз не?
http://www.gramota.ru/spravka/letters/?r
ub=rubric_85
Аңдатпа үлгісі
http://doc-style.ru/NTT/?id=1.2
Аңдатпаға арналған клише
http://doc-style.ru/NTT/?id=1.2
Рецензияны қалай жазу керек?
http://www.svetozar.ru/index/id/38560/in
dex.html.
Рецензия және пікір
http://doc-style.ru/NTT/?id=1.5
2. Ресми-іс қағаздар стилі.
Ресми-іс қағаздар тілінің
ерекшеліктері. 4 сағат.
Іс-қағаздар стилінің
теориясын үйрету және
жаттығуларды орындау.
Тыңдалым
Заманауи ресми-іс қағаздар стилі.
http://doc-style.ru/NTT/?id=1.8
3. Құжаттамалардың негізгі
Іс-қағаздардың жазылу
http://www.gramota.ru/spravka/letters/
жанрлары және тілі. Жеке іс
қағаздары (өмірбаян, арыз,
түйіндеме). 4сағат.
үлгісі. Тыңдалым. Іс-
қағаздары үлгілерімен
жұмыс.
«Арызды қалай жазу керек»?
«Сенімхатты қалай құру керек»?
«Өмірбаянды қалай жазу керек»?
«Түйіндемені қалай құру керек»?
«Мінездемені қалай құру керек»?
4. Іс қағаздары. Іскерлік
қарым-қатынас формасы
ретіндегі іскерлік хат.
Өндірісті ұйымдастыру және
басқаруға арналған құжаттар
түрлері. 6 сағат.
Іскерлік хат құрылымы.
Құжаттарды рәсімдеуде
компьютерді қолдану.
Фонохрестоматия. Іскерлік қарым-
қатынастың жазбаша түрі бойынша
әдістемелік нұсқаулар және 2 өздік
жұмыстар жинағы. (Құрастырушы:
Құбдашева Қ.Б. Алматы, 2012ж.)
5. Қарым-қатынас ұғымы.
Тұрмыстық және іскерлік
қарым-қатынас, қарым-
қатынастың басқа түрлері.
Тыңдау түрлері. 3 сағат.
Іскерлік саладағы сөйлеу
әдебі туралы әңгіме.
«Қаншалықты араласа
білесіз?» тесті.
Фонохрестоматия. Негізгі курс.
6. Аралық бақылау.
7. Іскер адамның кәсіби
біліктілігінің көрсеткіші
ретіндегі сөйлеу мәдениеті. 2
сағат.
Сөйлеу нормативі.
Паронимдер,
плеоназмдар, тавтология,
солецизм.
«Russian» бағдарламасы,
«Паронимдер» тақырыбы, «Зат
есімдер». Орыс тілі қателерінің
электронды сөздігімен жұмыс. PDF
8.Сөйлеудің коммуникативті
сапалары (дәлдік, түсініктілік,
мәнерлілік, логикалығы).
Сөйлеу этикеті. 6сағат.
Ауызекі сөйлеу
нормалары. Тыңдалым.
Тапсырмаларды орындау.
Фонохрестоматия. Негізгі курс.
9. Монологтың ерекшеліктері.
Шешендік сөйлеу.
Презентация.
Презентацияның түрлері,
оның мазмұны мен
құрылысы. Сөйлеуде
техникалық оқыту
құралдарын қолдану. 6 сағат.
Ауызша сөйлеуге
арналған мәтінді
бейімдеу. Ауызша
сөйлеуде риторикалық
тәсілдерді қолдану,
жоспар және сөйлеу
композициясы. Сөйлеу
мәтіні. Мамандыққа
бойынша баяндама құру,
сөйлеу әдебінің
құралдары.
Фонохрестоматия. Негізгі курс.
10.Ауызша диалогтың
ерекшелігі. Іскерлік диалог,
телефон арқылы іскерлік
сұхбат, іскерлік әңгімелесу,
мәжіліс, келіссөздер. 6 сағат.
Ауызша сөйлеудің
практикумы.
(«Телефонмен сөйлесу»;
«Мәжіліс», «Келіссөз»
рөлдік ойындары).
Тыңдалым.
(фонохрестоматия).
Фонохрестоматия. Негізгі курс.
11. Пікірталастағы сөйлеу
тәсілдері. Дәлелдеу мен
сендіру сөздері.
Аргументтердің негізгі
түрлері. 4сағат.
Айтысу, талқылау,
пікірталасқа ақпараттық
дайындық. Дәлелдеу
(фонохрестоматия).
Фонохрестоматия. Аудиотека
қолдану.
Аралық бақылау.
8.
Семестрлік тапсырмалар
Студенттің №1 өздік жұмысы.
Тақырыбы: Ғылыми мәтінге аңдатпа жазу
Мақсаты: Аңдатпа құрастыру дағдыларын дамыту.
Тапсырма: Мамандық бойынша ғылыми мәтінге аңдатпа құру.
№1 семестрлік жұмысын орындаудағы негізгі талап: ғылыми-бағалау мәтінін
дұрыс жазу. Мәтінді оқытушы мамандық бойынша оқулықтан таңдайды (3-5бет). Жұмыс
А4 форматында басылып ұсынылады. Жұмысқа таңдалған мәтіннің көшірмесі тіркеледі.
Студенттің №2 өздік жұмысы.
Тақырыбы: Іскерлік хат жазу.
Мақсаты: Іскерлік хатты жазу нормалары мен ережелерін игеру.
Тапсырма: Жағдаяттық іскерлік хаттарды құрастыру.
№2 семестрлік жұмыстың орындалуындағы негізгі талап – іскерлік хат құрастыру.
Алдын-ала фактологиялық материал құрастыру.
1.
Фирма, кәсіпорын, ұйымдардың атауы.
2.
Іскерлік хат жазушылардың аты-жөндері және лауазымы.
3.
Таңдалған компанияның негізгі қызметін жазу (өндірістер, зауыттар, фирмалар).
Не өндіреді, қандай қызмет көрсетеді.
4.
Тараптар не туралы келіседі, әр тарап неге қол жеткізеді.
5.
Сіз ойластырған өндірістік жағдай негізінде аталған тараптар арасында 3 (үш)
іскерлік хат құрастыру.
Студенттің №3 өздік жұмысы.
Тақырыбы: Ғылыми баяндама және оның презентациясы.
Мақсаты: Мамандық бойынша баяндама жазудың бастапқы дағдысын
қалыптастыру: әдебиетті іріктеу, алынған деректерді талдау, тақырыпқа сәйкес мәтін
құрастыру, сондай-ақ жазбаша баяндаманы ауызша айтуға түрлендіру.
Тапсырма: Мамандық бойынша ғылыми баяндама дайындау. №3 СӨЖ – мамандық
бойынша тақырыпты баяндама түрінде презентациялау. Семестрлік жұмысты орындау
белгіленген ғылыми тақырыппен жұмыс істеу біліктілігін белсенділендіруді қарастырады,
мұндағы негізгі назар кәсіби саладағы коммуникативтік дағдыларды жетілдіруге
аударылады. Жоба бойынша есептік баяндаманы дайындау барысында студент мәтіннің
келесідей түрлерін іздестіреді (таңдау бойынша): мамандық бойынша оқу және оқу-
ғылыми мәтіндер; ақпараттық-рефераттық мәтіндер (сөздіктерден, энциклопедиялардан
мақалалар); ғылыми-бағалау мәтіндері (сараптама қорытындысы, пікірталас мақсатында
сөйлеу) т.б. Бұдан басқа, жоба бойынша есептік баяндаманы ұсынуға дайындалу
барысында студент көрнекі-иллюстрациялық материал (кестелер, диаграммалар,
иллюстрациялар, бейне және фотоматериалдар, слайдтар т.с.с.) дайындауы қажет.
СӨЖ-ді бағалауда жұмыстың орындалу кестесіне, жұрт алдында сөйлеудің
қалыптасқан дағдыларына, презентация кезінде материалды берудің ұйымдастырылуына
үлкен көңіл бөлінеді. Үздік жұмыстарды оқытушы шағын ғылыми конференцияға
жібереді, конференцияға табысты қатысқаны үшін студентке қорытынды аттестацияда
қосымша балдар беріледі.
№3 СӨЖ-ді дайындау үшін бір ай уақыт беріледі.
10. Кеңес беру уақыты
СӨЖ бойынша кеңес студенттерге жеке немесе бірнеше студентке қатар беріледі.
Сонымен қатар кеңес беру сабақтан тыс уақыттта, аптасына екі рет қосымша сабақ кестесі
бойынша өткізіледі.
11.
Оқытушы талаптары
1.
Сабаққа қатысу, оқу тәртібін, университет жарғысын сақтау.
2.
Мамандық бойынша терминдер сөздігі және жұмыс дәптері болуы керек.
3.
Сабаққа оқу әдебиетін алып келу.
4.
Сабақ уақытында белсенді жұмыс жасап, үй тапсырмасын уақытында орындау
керек. Ал ауырып қалған жағдайда анықтама қағазы болса немесе топ старостасы растаса,
студент жіберген сабақтарының материалдарын студент өз бетінше орындап, оқытушыға
есеп береді (орындалған үй жұмыстары және конспектісін көрсету). Егер студент сабақты
дәлелсіз себеппен жіберсе, бағдарлама материалын өз бетімен орындайды. Егер студент
материалды өз бетімен орындамаса, журналда жоқ деген белгі қалады да, емтиханға
жіберілу рейтингіне әсер етеді.
5.
Бақылау жұмыстарында болмаған студенттер (ағымдағы, аралық бақылау)
автоматты түрде 0 балл алады.
6.
СӨЖ-ді кесте бойынша тапсыру керек. Бұл шарт орындалмаған жағдайда СӨЖ
бағасы 1-3 балға төмендетіледі (кешіктірген уақытына байланысты).
7.
Егер тапсырылған СӨЖ студенттің өз қолымен жазылмаған болса (көшірілген
және басқа біреуге жаздырған), жұмыс қабылданбайды. Қайта тапсырылған жұмыс 30%
балға төмендетіледі.
8.
Ішкі тәртіп ережесін сақтауы керек.
12. Бағалау критерийлері
Студент жетістіктерін бағалау жөнінде ақпарат
12.1 Бағалау жүйесі
Курстың бағдарламасы бойынша сіздің жетістіктеріңіздің деңгейі оқудың кредиттік
технологиясында қабылданған қорытынды бағалардың шкаласы бойынша бағаланады.(8.1
кесте)
12.1 кесте
Әріптік жүйе
бойынша баға
Балдар
%-дық
мәні
Дәстүрлі жүйе бойынша баға
А
4,0
95- 100
Өте жақсы
А-
3,67
90-94
Өте жақсы
В+
3,33
85-89
Жақсы
В
3,0
80-84
Жақсы
В-
2,67
75-79
Жақсы
С+
2,33
70-74
Қанағаттандырарлық
С
2,0
65-69
Қанағаттандырарлық
С-
1,67
60-64
Қанағаттандырарлық
D+
1,33
55-59
Қанағаттандырарлық
D-
1,0
50-54
Қанағаттандырарлық
F
0
0-49
Қанағаттандырарлықсыз
Сіздің жіберілім рейтингі бағаңыз семестр бойы жинақталады. Сіздің әр орындаған
жұмысыңыз 100 балдық шкала бойынша бағаланады және кофффицент мөлшерін ескере
отырып 8.2 кестесіне сәйкес жіберілім рейтингіне енгізіледі
12.2 кестесі.
Өлшемдері
Коэффицент мөлшері
СӨЖ: №1, №2, №3
27
СОӨЖ
10
Аралық бақылау 1,2
18
Аудиториялық жұмыс
30
Сабаққа қатысуы
15
Жіберілім рейтингі (ЖР)
100
Қорытынды баға былай шығарылады:
Қ = 0,6ЖР+0,4Е,
Мұндағы Қ- қорытынды баға, ЖР- жіберілім рейтингі, Е- емтихан бағасы.
12.3 Университет студенттерінің академиялық ұтқырлығын ұйымдастыру
кезіндегі бағаларды ауыстыру
ҚР оқушыларының оқу жетістіктерін ECTS ( Трансферттің (ауыстырудың) және
кредит жинақтаудың еуропалық жүйесі) бойынша бағаларын балдық рейтингілік әріптік
жүйеге және керісінше ауыстыру 8.3, 8.4 кестелеріне сәйкес жүзеге асырылады.
12.3 кесте. ҚР оқушыларының оқу жетістіктерін ECTS бойынша бағаларын балдық
рейтингілік әріптік жүйеге ауыстыру
ECTS
бойынша
баға
Әріптік жүйе
бойынша
баға
Балдардың
цифрлық
баламасы
%-дық
мәні
Дәстүрлі жүйе
бойынша баға
А
А
4,0
100
Өте жақсы
В
В+
3,33
85
Жақсы
С
В
3,0
80
D
С
2,0
65
Қанағаттандырарлық
E
D
1,0
50
FX, F
F
0
0
Қанағаттандырарлықсыз
12.4 кесте. ҚР балдық рейтингілік әріптік жүйесінің бағаларын ECTS бойынша
бағаларға ауыстыру
Әріптік
жүйе
бойынша
баға
Балдардың
цифрлық
баламасы
%-дық
мәні
Дәстүрлі жүйе
бойынша баға
ECTS
бойынша баға
А
4,0
95-100
Өте жақсы
А
А-
3,67
90-94
В+
3,33
85-89
Жақсы
В
В
3,0
80-84
Жақсы
С
В-
2,67
75-79
С+
2,33
70-74
Қанағаттандырарлық
С
2,0
65-69
Қанағаттандырарлық
D
С-
1,67
60-64
D+
1,33
55-59
D
1,0
50-54
Қанағаттандырарлық
E
F
0
0-49
Қанағаттандырарлықсыз
FX, F
Әдебиет тізімі (негізгі әдебиет жартылай қалың қаріптермен белгіленеді,
қалғандары қосымша әдебиет болып табылады).
Наименование
Автор (ы)
Издат.
Год
издания
1.
Словарь
грамматических
трудностей
русского языка. М. – 347 с.
Ефремова
Т.Ф.,
Костомаров
В.Г.
Русский язык
1997
2.
Словарь ударений для работников радио и
телевидения. Ок. 75 000 сл. М. – 807 с.
Агеенко
Ф.Л., Зарва
М.В.
Русский язык
1984
3.
Учебный
словарь
сочетаемости
слов
русского языка. Ок. 2500 сл.ст.
Денисов
П.Н.,
Морковкин
В.В.
Русский язык
1978
4.
Комплексный словарь русского языка. М. –
1229 с.
Тихонов А.Н.
и др.
Русский язык
2001
5.
Русский язык. Хрестоматия. Основной
курс (для всех специальностей). Алматы.
– 18 с. + 1 CD.
Смирнова
Ю.Г.
АУЭС
2010
6.
Новейший большой толковый словарь
русского языка. СПб. – 1536 с.
Кузнецов
С.А.
Норинт
2008
7.
Русский язык - 2. Методические указания
и комплекс упражнений (для всех
специальностей). Алматы. – 66 с.
Букейханова
Р.К.,
Смирнова
Ю.Г.,
Жанабаева
Е.Б.
АИЭС
2009
8.
Риторика и культура речи. Ростов-на-
Дону. – 537 с.
Введенская
Л.А.,
Павлова
Л.Г.
Феникс
2008
9.
Культура делового общения. Алматы. –
232 с.
Салагаев
В.Г.
Қаржы-
қаражат
2003
10.
Деловое общение. Учебное пособие. М.
– 456 с.
Зельдович
Б.З.
Альфа-пресс
2007
11.
Большой
казахско-русский,
русско-
казахский словарь. Алматы. – 704 с.
Бектаев К.
Алтын
Қазына
2001
12.
Казахско-русский, русско-казахский
терминологический словарь. В 32-х т.
Алматы.
Кусаинов
А.К.
Рауан
2000
13.
Деловое
письмо.
Пособие
для
учителей. М. – 103 с.
Ахбарова
Г.Х.,
Скиргайло
Т.О.
Просвещение
2005
14.
Язык и деловое общение. Нормы,
риторика, этикет. М.– 153 с.
Колтунова
М.В.
Экономика
2000
15.
Информатика. Базовый курс. Учебное
пособие. С.-П.
Симонович
С.В.
«Питер»
2003
Компьютерные программы (кабинет А321)
1.
Lingvo x3
Достарыңызбен бөлісу: |