Сабақтың ортасы
30 минут
5 минут
|
Шахмат тақтасы-32 ақ және 32 қара торлары бар шаршы.
Барлығы қанша? (64)
Тақтаның шеттерінде әріптер мен сандар белгіленген. Жоғарғы және төменгі жағында әріптер , оң және сол жақта сандар (1 –ден 8-ге дейін). Олар бізге шахмат ұяшығының орнын анықтау үшін қажет, және ол әр ұяшықтың өзіндік ерекшелігі бар. Оны қалай білуге болады? Қараңдар, бұл ұяшықта А1 орны бар, өйткені ол а әрпі мен 1 санының қиылысында орналасқан.
(H1, a3, E6) анықтап көріңдер.
Шахмат тақтасымен алғашқы танысу болды. Жақында оған шахмат әскері келеді. Сіз онымен кездесуге дайынсыз ба?
Тексеріп көрейік, ол үшін бірнеше сұрақтарға жауап берейік.
- Шахмат тақтасының пішіні қандай?
- Шахмат алаңында қанша ұяшық бар?
- Тақтаға әріптер мен сандар не үшін қажет?
- Неліктен ұяшықтың нақты орнын білу керек?
Шахмат фигураларымен танысу.
Әрбір ойнаушының он алты фигурасы: сегізден пешкасы, бір-бірден королі, бір-бірден ферзісі, екіден аты, екіден ладьясы, екіден пілі болады. Ықшамды болу үшін партияларды жазғанда фигуралардың қасқартылған аттары қолданылады: король-Кр, Ферзь-Ф, Ладья-Л, ат-конь-К, піл-слон-С, пешка-(әдетте пешка жазылмайды), оның орнына пешка тұрған шаршының аты жазылады.
Фигуралардың дұрыс аталуы қалай? Оны ақтар жағынан солдан оңға қарай қарастырайық. Бірінші тұра тұрады, одан кейін ат, одан кейін піл, одан кейін ферзь, одан кейін король, одан кейін тағы піл, ат және тұра тұрады. Әрбір фигураның алдында пешкі тұрады-олар әрбір ойыншыда сегізден. Тұраны кеме, атты жылқы, пілді офицер, ферзіні ханшайым, пешкіні солдат деп атауға болмайды. Шахмат әдебиеттерінде оңтайлы болу үшін фигуралардың бәрін қысқарған әріптермен белгілейді: тұра-Л, ат-К, піл-С, ферзь-Ф, король-Кр(оны аттың К-сімен шатастырып алмаңдар!), пешкі-п. Қаралардың фигуралары да солай белгіленеді.
Міне, біз әр фигураның атын білдік.
Сонымен, барлық шахмат әскері сіздің алдыңызда! Сіз бұл жауынгерлерді жақсы есте сақтадыңыз ба? Тексереміз бе?
Балаларға фигураларды көрсетіп, олардың жауаптарын тыңдаңыз.
|
Оқушылар ақпаратты мұқият тыңдайды.
Өз ойларын жинақтайды.
Сұрақтарға жауап береді
Шахмат тақтасымен,фигуралармен танысады.
Мұғалімнің қойған сұрақтарына жауап береді.
|
Мадақтау сөздер
ҚБ: «Қол шапалақтау» әдісі
Мадақтау сөздер
ҚБ: «Бас бармақ» әдісі
|
Шахмат тақтасы
Шахмат фигурала ры
Фигуралар
|