Кесте 3. Эксперимент жүргізілетін мектеп,сыныптар, ондағы оқушылар, сабақ беретін мұғалімдер туралы мәліметтер

Оқушылардың үлгірім деңгейін тексеру үшін, оларға 2012-2013 оқу жылының ІІ-тоқсанында өтілген сабақ тақырыптарына байланысты тест сұрақтары дайындалып берілді. Тест сұрақтары теориялық және орташа қияндықтағы есептер түрінде берілді.

Тест сұрақтары мен ауызша сұрау нәтижелерінің көрсетуінше Т.Жүргенов атындағы №6 орта мектебінің 7^а және 7^б, сынып оқушыларының білім деңгейлері шамалас екендігін көрсетті, атап айтқанда 7^а сыныпта орташа балл-3,64 балл болса, 7^б-сыныпта- 3,75 балл болды, ал №233 Ж.Нұрсейітов атындағы орта мектептің 7^а және 7^б, сынып оқушыларының білім деңгейлері шамалас екендігін көрсетті, атап айтқанда 7^а- сыныпта орташа балл-3,78 балл болса, 7^б сыныпта- 3,50 балл болды

Оқушылардың білімі жүйеленбеген, заңдылықтар мен құбылыстардың физикалық мәнін жеткілікті дәрежеде түсінбейтіні, тест сұрақтарының жауабын ойланбай таңдай салу жағдайлары анықталды, кемшіліктерді жоюға бағытталған оқыту экспериментіне тақырыптар, сабақ жоспарлары және қажетті оқу матеиалдары дайындалды.

Эксперименттік оқытуға негізгі мектептің 7-сыныбының «Қысым» және «Жұмыс. Қуат. Энергия.» тарауының материалдары алынды. Ондағы тақырыптар бойынша сабақтардың өткізілуіне арналған әдістемелік ұсыныстар мұғалімдерге беріліп, қосымша кеңестер берілді. Таңдалған сабақтарға көрнекіліктер, көрсетілімдер, кестелер, схемалар дайындалды.

Сонымен эксперименттік сыныптағы оқу үдерісі біздің ұсынған әдістемеге сәйкес құрылса, бақылау сыныбында бағдарламалық материал дәстүрлі түрде, яғни барлық көрсетілімдерді, дидактикалық материалдыпайдаланып оқытылды. Осындай оқыту эксперименті барысында бақылау экспериментіне дайындық қатар жүргізілді, яғни өтілетін тараудың әр тақырыбы бойынша бақылау жұмыстары, тест сұрақтары, өздігінше орындайтын тапсырмалар және сыныптан тыс жұмыстар дайындалды. Оқушылардың білімі әр тақырыптан кейін жүйелі түрде тексеріліп отырды.

Оқушыларда сапалы физикалық білімнің қалыптасуын бағалаудың критерийлері есебінде мынадай іскерліктердің болуы қабылданды:

а) зерттелетін құбылыстың, заңнаң мәнін талдай білу;

ә) жеке құбылыстар, денелер, құралдар және т.б. салыстыру арқылы оларды топтау және жалпылау, оларда ұқсастық пен айырмашылықтарды табу;

б) қаралып отырған құбылыстың экологиялық жағдаймен сабақтастығын табу;

в) алынған білімде экологиялық материалды енгізіп пайдалану;

г) физикалық құбылыстар мен заңдылықтарды оқытуда оқушыларға экологиялық тәрбие мен білім беру деңгейін анықтау;

д) оқыту үдерісінде экологиялық білім мен тәрбие беріп оқушылардың білім сапасы деңгейін жоғарылатуда ұсыныстар жасау.

Бақылау жұмысының әр сұрағы бойынша оқушылардың білімін бағалау бес балдық жүйемен жүргізілді. Үлгірімнің орта балын мына формуламен анықталды:

Мұндағы: М-балдардың жалпы қосындысы; p-бақылау жұмысындағы сұрақтардың саны; n-оқушылар саны.

Үлгірімнің салыстырмалы жақсаруын айқындау эксперименті кезіндегі бақылау және эксперименттік сыныптардағы орташа баллдың пайыздық айырымы мен бақылау экспериментіндегі пайыздық айырмашылықты салыстырып табуға болады(4-кестеде бақылау нәтижелері келтірілген).

Көрсетілген сыныптардағы айқындау эксперименттің нәтижелері экспериментальдық оқытуға дейін бақылау және эксперименттік сыныптардағы оқушылардың білім деңгейі бір-бірімен шамалас екенін көруге болады, яғни үлгірімдердің орташаланған айырымы 2,40 және 2,26 болып тұр, демек өте бір елеулі емес. Экспериментальдық әдістеме бойынша оқытйдың нәтижелері оқушылардың білім деңгейінде елеулі айырмашылық-7,56% және 7,63 пайда болғанына көз жеткізуге болады. Бұл жерде біздің зерттеу болжамымыздың расталғанын білеміз.