Бекқожаева әлия серікқызы

Адам өміріне келетін ауруларды, қауіпті оқиғаларды азайту жолында зиянсыз жана технологияны енгізу ісінде, халықтың саяси-әлеуметтік өміріне жәрдемдесетін сынақтар өткізу әлбетте керек, әрі қолайлы. Ал қуатты мемлекеттердің өрескел үстемдігімен, қаражатының күшімен, шовинистік идеологиясымен, тек өз қамының төңірегіндегі тоғышарлықпен адам өмірінің жан-жануар, өсімдік дүниесінің өркендеуіне кедергі болатын сынақтар өткізу ешқандай адамгершілік сипатқа жатпаса керек.

Бүгінгі таңда адамзатты ерекше алаңдатып отырған зор мәселенің бірі - қоршаған табиғат ортаның бүгінгі жай-күйі. Табиғат тіршілік атаулының анасы, адамның өмір сүруінің бірден-бір кепілі. Табиғатта бар дүние бір-бірімен өте тығыз байланысты да, өзара тәуелді болып жаралған. Даму ырғағы бір-бірімен үйлесімді байланысты болғанда ғана табиғат заңдылығы бұзылмайды.

Қорыта айтқанда, қоршаған табиғи ортаға қамқорлық жасау, оның бар байлығын адам игiлiгi үшiн мейлiнше ұтымды пайдалану, қорғау және көркейту iсi бүгiнгi күн талабына сай туындап отырған мәселе. Дархан табиғат қаншама бай болғанымен, оның сан алуан ресурстарының қай-қайсысы болмасын шексiз емес екендiгiн күнделiктi өмiрдiң өзi дәлелдеп отырған тұста экологиялық үздiксiз бiлiм берудi заңдастыру ұстанымы мен қоршаған табиғи ортаны қорғау саласында экология кодексiн қабылдау ұсынысы еңжарлыққа бой алдырмай, көзi қарақты, ойы ұшқыр азаматтардың қолдауын күтетiн қоғамдық тұжырым деп бiлемiз.

Ал, бұл тәжірибе халықтың жаппай экологиялық мәдениетiн көрсететiн белсендiлiк қабiлетiнсiз мүмкiн емес. Сондықтан да экологиялық бiлiм мен тәрбие қоғамның әрбiр мүшесiне табиғатты қорғауға немқұрайдылықпен қарамауды үйретiп, қоғам мүшесiн әрқашанда қоршаған ортаны қорғауға дағдыландыруды көздейдi.

Диссертациялық жұмыстың тақырыбына байланысты зерттеу барысында мынадай қорытынды жасауға болады:

1. 
   VII-XI сыныптарда физиканы оқыту барысында әрбір тақырыптан экологиялық білім және тәрбие берудің халық педагогикасы элементтерін және экологиялық білімді қалыптастырудың педагогикалық принциптерін пайдаланған дұрыс.
   
2. 
   Оқушылардың экологиялық көзқарасын қалыптастыру үшін әрбір сабақтың және сыныптан тыс жұмыстардың мүмкіншіліктерін тұрақты түрде пайдалану керек.
   
3. 
   Физика заңдылықтары мен заңдарының орындалуын көрсету барысында, оларға сәйкес келетін ғылыми-техникалық прогрестің бағыттарын мысалдарын көрсетілуі қажет.
   
4. 
   VII-XI сынып оқущылардың экологиялық білімін қалыптастыру үшін, жаңа материалды өту барысында экологиялық мазмұнды мысалдар, есептер, тәжірибелер және тест сұрақтары кең көлемде кешенді түрде пайдаланған дұрыс.
   
5. 
   Экологиялық материалдарды оқушыларды физика курсын оқыту барысында ғана емес, сыныптан тыс сабақтарында тиімді пайдалануы керек.
   

1. Жайсаңбаев Т.Р, Бекқожаева Ә.С. Радиациялық қауіпсіздік және иондаушы сәулемен ластану.// Әли Мүслімов 70 жылдығына арналған «Сапалы білім беру- Қазақстанның индустрияландырылуының және инновациялық дамуының негізі» республикалық ғылыми-тәжірибелік конференция.- Қызылорда, 2011. −184-188б.

2. Бекқожаева Ә.С., Жайсаңбаев Т.Р «Физика және астрономия» курсы бойынша 7-сынып оқушыларына экологиялық білім беру туралы.// “Шоқан тағылымы-17” халықаралық ғылыми-практикалық конференция. Көкшетау,2013.-10т. −28-32б.

3. Бекқожаева Ә.С., Жайсаңбаев Т.Р Физика сабақтарының экологиялық білім және тәрбие беру мүмкіндіктері// Қызылорда облыстық білім беру қызметкерлерінің біліктілігін арттыру және қайта даярлау институтының хабаршысы.-Қызылорда,2013. -№1 (33)-2 (34). −52-56б.

4. Бекқожаева Ә.С. Физика сабақтарында экологиялық мазмұнды есептер шығару// «Приорететы науки, техники и образования» материалы международной научно-практической конференции.-Киев-Кызылорда.-2013. −200-202б.
Пайдаланылған әдебиет:

1. 
   Волков Г.Н. Современная функционирование народной педагогики как
   

2. 
   Қалыбекова А. Қазақ тәрбиесінің асыл мұрасы.-Алматы:БАУР, 2011.
   
3. 
   А.Саттарбекқызы. Бастауыш сынып оқушыларына этнопедагогика
   

4. 
   Зверев И.Д. и др. Концепция и программа деятельности
   

5. 
   Бейсенова Ә.С, Шілдебаева Ж.Б. Экология -Алматы:АлМУ,1999.
   
6. 
   Жайсаңбаев Т.Р. Ғылыми-техникалық прогресс және оның экологиялық
   

7. 
   Турдикулов Э.А. Экологическое образование и воспитание учащихся в процессе обучения физике.-М.:Просвещение,1988. −23-33с.
   

Реферат диссертации на соискание магистерской степени по специальности

6М011000-Физика

Тема магистрской диссертации: «Методические основы экологического образования и воспитания в обучении учащихся курса физики средней школы»

Актуальность: Физика– это наука о природе, и в связи с возрастающим потенциалом технического прогресса и развитием технологий, несущих экологическую катастрофу, необходимо систематически рассматривать проблему экологии и охраны окружающей среды в обучении физики.

Цель исследования: для получения конечного результата с использовании экологического материала при изучении физики и создания общедидактической системы поведении уроков, внеурочных мероприятий, обоснование оптимальных методов и требовании к ним.

Объект исследования: учебно-воспитательный процесс общеобразовательной школы.

Предмет исследования: система экологического образования учащихся по курсу физики.

Научная гипотеза исследования: если при изучении тем курса физики средней школы будут подготовлены и систематически проведены уроки физики с элементами экологии и с учетом возрастных особенности учащихся, то качество знании по физике и интерес учащихся к предмету будут повышены.

Задача исследования:

• 
  подготовить будущих учителей к экологическому образованию и воспитания учащихся через традиций казахского народа и педагогического опыта;
  
• 
  создать базу уроков курса физики и внеклассных работ внедрением с экологических элементов экологии;
  
• 
  проконтролировать соблюдения принципов и организации экологического образования и воспитания учащихся;
  
• 
  сделать обзор методических проблем экологического образования учащихся по курсу физики;
  
• 
  определение дидактических требований к урокам физики с экологическим содержанием;
  
• 
  определение действий учащихся и преподавателя при проведении урока физики.
  

• 
  анализированы понятие «экологическое образование и воспитание» в контексте народной педагогики, конкретизирован в сфере рассматриваемой проблемы, определены возможности казахской народной педагогики в формиравании экологического воспитания учащихся;
  
• 
  анализированы теорические и методические основы экологического воспитания и образования в курсах физики общеобразовательных школ;
  
• 
  разработаны методика внедрения включения элементов экологии в курсе физики в средней школе;
  
• 
  определены итоги педагогического эксперимента организованного при проведения исследовательской работы.
  

Report of dissertation about obtaining the master’s degree in a specialty

6M011000-Physics

Master's thesis topic: "Methodological foundations of environmental education in the training of students of high school physics course"

Actuality: Physics is the science of nature, and in view of the increasing potential of technological progress and the development of technology, supporting an environmental catastrophe, it is necessary to systematically address the issue of ecology and environment in teaching physics.

Objective: to obtain the final result with the use of environment-friendly material in the study of physics and create obschedidakticheskie system behavior classes, extracurricular activities, the rationale for best practices and the demand for them.

The object of study: the educational process of a comprehensive school.

Subject of research: a system of ecological education of students on the course of physics.

Scientific research hypothesis: if the study of the course of high school physics will be prepared and carried out systematically physics lessons with elements of environment and age-appropriate students, the quality of the knowledge of physics and students' interest in the subject will be raised.

The research problem:

- To prepare future teachers for environmental education and education of students through the traditions of Kazakh people and teaching experience;

- Create a course in physics lessons and extra-curricular activities with the introduction of the environmental elements of ecology;

- Monitor compliance with the principles and organization of environmental education and training of students;

- To review the methodological problems of environmental education of students in physics course;

- The definition of didactic requirements for the lessons of physics with ecological content;

- Define what the students and the teacher during the lesson of physics.

Scientific novelty and theoretical significance of the research:

- To analyze the concept of "environmental education" in the context of folk pedagogy, fleshed out in the field of the problem, identify opportunities Kazakh folk pedagogy in formiravanii environmental education of students;

- Analyzed teoricheskie and methodological foundations of environmental education in secondary schools physics courses;

- The technique of introducing incorporating elements of the environment in a physics course in high school;

- Determined the outcome of the pedagogical experiment organized by conducting research.

Structure: The research work consists of an introduction, three chapters, conclusion, bibliography and appendices. The total work is 94 pages, bibliography includes 89 references.