Биологияны және жаратылыстануды оқыту пәндері ретінде мақсаттары мен міндеттері


«Биология» пәнін оқыту әдістемесін дамытудың негізгі кезеңдері



бет2/4
Дата16.02.2022
өлшемі31,93 Kb.
#25703
1   2   3   4
«Биология» пәнін оқыту әдістемесін дамытудың негізгі кезеңдері


БОӘ даму кезеңдері

Ғалым-әдіскерлер

БОӘ дамуына қосқан үлесі

Ең танымал еңбектері


Жаратылыстануды оқыту әдістемесінің XVIII ғ. соңында қалыптасуы

В.Ф Зуев

А.Я. Герд,

В.В. Половцов, Д.Н. Кайгородов, К.П. Ягодовский


Биологияны оқыту әдістемесінің отандық негізін қалаушы, Биологияны оқытуды тірі табиғатпен байланысты күшейтуге бағыттау.

«Начертание естественной историй», «Герд триадасы», «жер, су ,ауа», «Биологиялық әдіс» идеясы

Жаратылыстануды оқыту әдістемесінің XIX ғ. мектебінде дамуы.

Б.Е. Райков, И.И. Полянский, Б.В. Всесвятский, П.И. Боровицкий, Н.А. Рыков, Н.М. Верзилин, В.М. Корсунская, Б.Д. Комиссаров, И.Д.

Өз еңбектері арқылы биологиялық оқыту әдістемесінің негізін қалауға зор үлестерін қосты.

«оқу кұралдарының әдістемелік сипаттамасы», «биологиядағы оқыту әдістемесі»

Биологиялық білім беру дамуының XX ғ. 2-жартысындағы үрдістері.

Т.М. Мұсақұлов, Б.В. Мұқанов, С.Жұмабаев, А.Көрғұлин, К.Жүнісова, Қ.Аймағамбетова, Ә. Бірмағанбетов.

Биологиялық оқытуды дамыту теорияларын жазып,дамудың тиімді әдістемесін жасауға ммкіндіктер берді.

Отандық «Табиғаттану» оқулықтары мен әдістемелік құралдарының алғашқы авторлары, «биологиялық ұғымдарды дамыту теориясы»

 

 



1. Жаратылыстану және биология пәнін оқытудың әдістемесі сабағының тәрбие үрдісіндегі мүмкіндіктерін жаз 

Биология оқыту методикасы - жалпы методика және жеке пәндердің методикасы деп екіге бөлінеді.

Жалпы методика лекция түрінде беріледі, бұл жаратылыстану пәнінің шығу тарихын, алғашқы шыққан оқулықтар, методиканың даму тарихын, түрлі тәрбиелер, оқыту әдістерін, сабақ-оқу жұмысын ұйымдастырудың негізгі формасы екендігін, биологияға арналған сыныптан тыс жұмыстарды (үйірме жұмыстары және көпшілік-қоғам жұмыстары т.б.), биология кабинетін жабдықтау, тірі табиғат бұрышын ұйымдастыру, жабдықтау, мектеп жанындағы оқу-тәжірибе алаңын жоспарлауды қарастырады.

Жеке пәндердің методикасы – зертханалық сабақтар түрінде жүргізіледі және олар: оқытудың әдісін анықтау, оқу материалының мазмұнын толық меңгеріп, оған қажетті көрнекі құралдарды іріктеп алу және қосымша материалдарды  пайдалану, тәжірибесін қою, жасау, тақтаны пайдалану т.б.



Биологияны оқыту әдістемесінің басқа пәндермен байланысы. Биологияны оқыту әдістемесі психология пәнімен  тығыз байланысты. Әр сыныптың оқушыларының жас ерекшеліктеріне байланысты мінез-құлқын біліп, әр жасқа әртүрлі түсіндіре білу. Психиканың заңдылықтарын білу оқыту мен тәрбиелеудің тиімді құралдары мен әдістерін табуына көмектеседі.  Соңғы кездері әдістемелік зерттеулер кеңінен психология мәліметтеріне негізделеді.

Әдістемелік ғылым, психология мәліметтері дидактиканың заңдылықтары мен принциптері тікелей және жанама әдістері арқылы қолданады. Әдістемелік ғылым ішіндегі негізгі психологтың бірі А.С. Выготский өз еңбегінде «.....білім беру оқушының кешегі күніне емес, ертеңгі күніне көзделуі керек. Демек, дұрыс ұйымдастырған оқыту үрдісі алда жүріп, даму процессін жетілдіру керек» деген.

Алдыңғы қатарлы мұғалімдердің тәжірибесін негізге ала отырып, оқу-тәрбие жұмыстарын жақсартуға жөн сілтеген жаңа әдістер жасайды.

Биология кабинетінің, тірі табиғат мүйісінің, оқу-тәрбие алаңының ұйымдасуын, керекті көрнекі құралдармен жабдықталуын практика жүзінде тексеріп отырады.

Әрбір ұстаз биология ілімінің терең сырын, маңызын қоғамдағы, өмірдегі және әрбір жеке адамның күнделікті қызметіндегі орнын түсіне отырып қана, жаңа жас ұрпақты тәрбиелей алады. Сондықтан биология пәнінің мұғалімін – осы білімді насихаттаушы деп есептеуге болады. Тек биология курсы пәндерін оқыту арқылы ғана, әдістерін жетілдіру нәтижесінде тереңдете дәйекті түрде адамның табиғаттағы ролін ашып  көрсетіп, экологиялық мәдениеті мен сауаттылығын арттырып, өз өміріне сауаттылықпен қарауды жолға қоюға болады.

 


2. Жаратылыстану және биология пәнін оқытудың әдістемесі сабағында тәрбие түрлерін оқытумен ұштастыруда мұғалім рөлі қандай? 

  1. Биология мұғалімінің тұлғасы.

  2. Ұстаздық құпия.

  3. Алғашқы биология сабағын өткізу.

  4.  Өзінің сабағын талдау. 

Қазіргі балалардың көп нәрсені өте ерте біліп, кейде әдейі (мұғалімнің мәселеге байланысты не білетінін байқағысы келіп) сабақтан тыс мәселелер сұрайды. Бұл кездесіп жүрген шындық. Акпарат ағынының молдығы, стрестен ерте есею, күдіктіліктің дамуы - бұлардын барлығы уакыт талабы. Балалар өздерінше өмір сүргілері келеді, көпшілік біздіңше коғамның эталонын ойлап қабылдамайды. Ал ұстаз, тәрбиеші міндетті түрде өзін-өзі ұстай білуі керек, өйткені ол - педагог. Кәсіби шыдамдылык, басқаша ойлайтындарды түсіне алу кәсіби борышына адалдық болып есептеледі. Ең тамаша мектеп, тамаша безендірілген биология кабинеті, жетілдірілген окулыктар мен оқу құралдары-ешкайсысы және еш уақытта ұстаз түлғасына шақ келмейді, оны еш айырбастай алмайсын. Биолог-ұстаздың түлғасы, онын эрудициясы, өз ісіне берілгендігі және талантты оқушылар санасына өшпес белгі калдырады, көбінесе олардын кабілеттері мен   ықыластарына  тәуелсіз,   жеткіншектердің  өмірлік жолы аныктайды.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет