LTE мобильді құрылғысының категориясы

22 

канал  үшін  келесі  мәндер  алынады:  5,  15,  50,  75,  50,  100Мбит/с  және 

1.5Гбит/с. 

Мобильді құрылғы барлық категориялар ені 20 МГцке дейінгі каналмен 

және  төменгі  каналдың  64  QAM  модуляциясымен  жұмысты  қолдайды.  1.2 

кестеде  мобильді  құрылғының  категориясына  тәуелді  деңгейлегі  MAC 

буферіне қажетті өлшемдердің мәндері келтірілген. 

 

1.2 кесте  –  Мобильді құрылғының категориясына  тәуелді  деңгейлегі  MAC 

буферіне қажетті өлшемдердің мәндері   

UE категориясы 

МАС деңгейіндегі буфердің өлшемі, байт 

 

 

 

 

1 

150 000 

2 

700 000 

3 

1 400 000 

4 

1 900 000 

5 

3 500 000 

6 

3 300 00 

7 

3 800 000 

8 

42 200 000 

 

1.5 LTE жиілік диапазоны 

1.3 кестеде  төменгі және жоғарғы каналдар бір мезгілде әртүрлі жиілік 

диапазондарына  жіберілген  FDD  (Frequency  Division  Duplex)  дуплексі 

қолданылатын LTE жиілік дипазоны келтірілген. Сонымен қатар, LTE қандай 

релиздан қолдау тапқанын әрбір диапазонда көрсетіледі. 

 

1.3  кесте  –  Төменгі  және  жоғарғы  каналдар  бір  мезгілде  әртүрлі  жиілік 

диапазондары 

№ 

 Жоғарғы 

каналдағы 

(UL) 

 

жиілік 

диапазоныМГц 

 

 Төменгі  каналдағы 

(DL) 

жиілік 

диапазоны, МГц 

Каналдың 

ені, МГц 

Релиз 

band_1  1920 – 1980 

2110 - 2170 

2x60 

Rel.8 

band_2  1850 – 1910 

1930 - 1990 

2x60 

Rel.8 

23 

1.3

 

Кестенің жалғасы 

№ 

 Жоғарғы  каналдағы  (UL)  

жиілік диапазоныМГц 

 

 Төменгі  каналдағы  (DL) 

жиілік диапазоны, МГц 

Каналдың 

ені, МГц 

Релиз 

band_3 

1710 – 1785 

1805 - 1880 

2x75 

Rel.8 

band_4 

1710 – 1755 

2110 - 2155 

2x45 

Rel.8 

band_5 

824 – 849 

869 - 894 

2x25 

Rel.8 

band_6 

830 – 840 

875 - 885 

2x10 

Rel.8 

band_7 

2500 – 2570 

2620 - 2690 

2x70 

Rel.8 

band_8 

880 – 915 

925 - 960 

2x35 

Rel.8 

band_9 

1749.9 - 1784.9 

1844.9 - 1879.9 

2x35 

Rel.8 

band_10  1710 – 1770 

2110 - 2170 

2x60 

Rel.8 

band_11  1427.9 - 1447.9 

1475.9 - 1495.9 

2x20 

Rel.8 

band_12  699 – 716 

729 - 746 

2x18 

Rel.8 

band_13  777 – 787 

746 - 756 

2x10 

Rel.8 

band_14  788 – 798 

758 - 768 

2x10 

Rel.8 

band_17  704 – 716 

734 - 746 

2x12 

Rel.8 

band_18  815 – 830 

860 - 875 

2x15 

Rel.9 

band_19  830 – 845 

875 - 890 

2x15 

Rel.9 

band_20  832 – 862 

791 - 821 

2x30 

Rel.9 

band_21  1447.9 - 1462.9 

1495.9 - 1510.9 

2x15 

Rel.9 

band_22  3410 – 3490 

3510 - 3590 

2x80 

Rel.10 

band_23  2000 – 2020 

2180 - 2200 

2x20 

Rel.10 

band_24  1626.5 - 1660.5 

1525 - 1559 

2x34 

Rel.10 

band_25  1850 – 1915 

1930 - 1995 

2x65 

Rel.10 

band_26  814 – 849 

859 - 894 

2x35 

Rel.11 

band_27  807 – 824 

852 - 869 

2x17 

Rel.11 

band_28  703 – 748 

758 - 803 

2x45 

Rel.11 

band_29  N/A 

717 - 728 

11 

Rel.11 

band_30  2305 – 2315 

2350 - 2360 

2x10 

Rel.12 

Жиілік  диапазондары  UMTS  (Universial  Mobile  Telephone  System) 

желісімен  қолданылған  1-ден  14-ке  дейінгі    жиелік  диапазондарымен  сәйкес 

келетінін ескеру керек. Сонымен қатар, жиілік диапазондары 13, 14, 20 және 

24 

24 тең жоғарғы каналдар төменгі каналдарға қарағанда жылдамырақ жиілікке 

беріледі.  

Жиілік  диапазондары  басқа  технологияны  қолдану  үшін    15  және  16 

номерімен анықталған. 29 Жиілік диапазоны тек жіберушіні біріктіру (Carrier 

Aggregation) жағдайында қолданылады.  

1.4  кестеде  төменгі  және  жоғарғы  каналдар  бір  жиілікті  кезекпен 

жіберілген  кезде  TDD  (Time  Division  Duplex)  дуплексі  қолданылатын  LTE 

жиілік диапазоны келтірілген. 

 

1.4 кесте  –  Төменгі  және  жоғарғы  каналдар бір  жиілікті кезекпен  жіберілген 

кезде TDD (Time Division Duplex) дуплексі қолданылатын LTE жиілік 

диапазоны 

№ 

Жиілік 

диапазоны, МГц 

Каналдың 

ені, 

МГц 

Релиз 

band_33 

1900 – 1920 

20 

Rel.8 

band_34 

2010 – 2025 

15 

Rel.8 

band_35 

1850 – 1910 

60 

Rel.8 

band_36 

1930 – 1990 

60 

Rel.8 

band_37 

1910 – 1930 

20 

Rel.8 

band_38 

2570 – 2620 

50 

Rel.8 

band_39 

1880 – 1920 

40 

Rel.8 

band_40 

2300 – 2400 

100 

Rel.8 

band_41 

2496 – 2690 

194 

Rel.10 

band_42 

3400 – 3600 

200 

Rel.10 

band_43 

3600 – 3800 

200 

Rel.10 

band_44 

703 – 803 

100 

Rel.11 

 

LTE  технологиясы  әртүрлі  енідегі  каналдарды  қолдайды.  1.5  кестеде 

әртүрлі  ені  бар  каналдар  көрсетілген,  сондай-ақ  әрқайсындағы  қолжетімді 

ресурстар блогі көрсетілген (ресурстар блогі жайлы). 

 

1.5 кесте – Әртүрлі ені бар каналдар 

 

Каналдардың ені, МГц 

1,4 

3 

5 

10 

15 

20 

Ресурстік блоктардың 

саны 

6 

15 

25 

50 

75 

100 

Жіберушілердің саны 

72 

180 

300 

600 

900 

1200 

25 

1.6 VoLTE және VoIP салыстыру 

LTE желісінде ен басты дыбыстық жіберу әдісі Voice over LTE (VoLTE). 

Бұл  әдістен  басқада  әдістер  бар.  Мысалы,  CS  Fallback  әдісі  дыбыстық 

байланысты  орнату  үшін  мобильдік  құрылғылар  желіде  2G-ға  немесе  3G-ға 

ауыстырылады.  Сондай-ақ  Skype,  Viber  сияқты  т.б  OTT  (Over  The  Top) 

сервистерін 

қолдану 

мүмкіндігі 

бар. 

Бірақта 

операторлар 

бұл 

коммуникациялық  әдісті  ұнатпайды,  себебі  бұл  жағдайда  абонент  тек 

жіберілген  ақпараттың  көлеміне  ғана  төлем  жүргізеді.  Сондықтан  ОТТ 

бойынша  қоңырау  шалу  қарапайым  қоңырау  шалуға  қарағанда  арзан  болып 

табылады. 

Әлемдік  статистика  бойынша  LTE  желісі  мен  мобильдік  терминалдар 

саны VoLTE қолдауымен көбеюде. 

Nokia  компаниясының  мәлімдеуінше  (әрі  қарай  Nokia  компаниясы 

дайындаған  ауыстыру  жұмыстары  келтіріледі  “Voice  over  LTE  (VoLTE) 

Optimization”)операторлардың VoLTE желісін таңдауының басты себептері:  

-  CDMA+LTE  қолданушылық  құрылғылардан  LTE  құрылғыларына 

ауысады; 

- барлық жиеліктерді тек қана LTE қолдануға дайындау; 

-  бүркеуді  көбейту  мақсатымен  LTE-де  төменгі  диапазондық 

жиеліктерді қолданады; 

- -спектірлік әсердің жоғарлауы; 

- IMS қызметі-келесі буынға өту қызметі; 

-  абоненттерге  бір  уақытта  ақпаратты  жүзеге  асырылған  дыбыстық 

шақырулар жіберуге мүмкіндік беру; 

- дыбыстың сапасын жоғарлату (кеңжолақты кодек қолдану); 

- байланыс орнату уақытын азайту (call setup time). 

Берілген  VoLTE  технологиясының  барлық  мүмкіндіктерін  қолдану 

үшін,  оптимизацияның  бірнеше  қадамын  орындау  қажет.  Төменде  VoLTE 

оптимизациялаудың 

аспектілеріне 

жататын 

радиожеліге, 

мобильдік 

құрылғыларға  және  энергияны  аз  қолдану  арқылы  сапасы  жоғары,  сенімді 

дыбыс  жіберу  мобильдік  құрылғыларына  қол  жеткізуге  болады.  Бұдан  басқа 

аспектілерден, коммутациялық  каналдарды қолдану  арқылы  (CS  Voice)  және 

(Over-The-Top)  VoIP  шешімін,  VoLTE  басқалармен  салыстыру  арқылы 

дыбысты жіберу қажет. 

Радиожелінің  оптимизациясы.  Өнімділігінің  басты  көрсеткіштері 

(дыбыстық сервистерге қолданылатын) келесіде көрсетілген: 

- байланыстың сәтті орнату үлесі (setup success rate); 

- хэндовердің сәтті үлесі (handover success rate); 

- байланыстың сәтті орындалған үлесі (call completion success rate). 

Радиожеліні  оптимизациялау  жақсартылған  жоғарыда  келтірілген 

сипаттамасынан  басқа,  сонымен  қатар  бір  уақытта  секторда  өңделе  алатын, 

бірдей дыбыстық байланысты өңдеуге қажетті және байланыстың максималды 

санын  ұзартатын  радиоресурстар  санын  төмендету  мақсаты  бар. 

Конфигурацияның  параметрлік  оптимизациясы  және  активацияның  әртүрлі 

26 

функционалдығы(feature  activation)  осы  оптимизацияға  кіреді.  Қандай 

функционалдыққа  жатқызуға  болады:  тақырыптарды  сығылыстыру  (Header 

Compression); біріктіру/топтастыру TTI (TTI bundling); қызмет жасау сапасын 

қолдау  (QoS  -  Quality  of  Service).  Мысалда  келтірілген  функционалдық  , 

VoLTE  технологиясының  сапасы  мен  әсерлігін  ОТТ  сервистеріне  қарағанда 

біршама жоғарлатты. 1.4 суретте бірлік уакытта VoLTE және VoIPтың әртүрлі 

нұсқалары қолданылған IP деңгейіне жіберілген мәліметтердің орташа көлемі 

келтірілген. 

 

 

 

1.4 сурет – Бірлік уакытта VoLTE және VoIPтың әртүрлі нұсқалары 

қолданылған IP деңгейіне жіберілген мәліметтердің орташа көлемі 

Өлшеу  екі  минуттық  ұзақтыққа  және  келесі  алдын-ала  анықталған 

модельмен:  23%  уақыт  «сөйлесу»  ,  23%  тыңдау  және  54%  тыныштық 

анықталады.График  кодекстің  жылдамдығының  әсерін  және  жіберілетін 

мәліметтердің көлемінің белсенді анықталуының әсерлілігін көрсетеді. 

Стандартты  VoLTE    AMR  WB  (Adaptive  Multirate  Wideband)  кодексін 

қолдануда жіберілетін мәліметтердің кодекстің 23.85 Кбит/с және 8.8 Кбит/с, 

12.65 Кбит/с жылдамдықтарында 10.2 Кбит/с тең болады. 

SIP  (Session  Initiation  Protocol)  қосымшасын  және  AMR  WB  кодексін 

қолданғанда жіберілетін мәліметтердің көлемі, егер белсенділікті анықтайтын 

функция  қолданылған  жағдайда  8  Кбит/с  құрайды.  Бұл  жағдайда 

қарастырылып  отврған  нұсқалардың  арасынан  ең  кіші  көлем  бақылауда 

болады.  Мұндай  нәтиже  сөйлесу  кезіндегі  үзіліс  уақытында  ешнәрсе 

жіберілмегендіктен  қол  жетімді.  Алайда,  айта  кетерлік,  MOS  (Mean  Opinion 

Score)  сапасын  бағалауда  төмендетеді.  Тек  қана  EFR  NB  (Enhanced  Full  rate 

Narrowband)  кодексін  қолданғанда  жіберілетін  мәліметтердің  көлемі  17.3 

Кбит/с құрайды.  

27 

Үш  әртүрлі  кодексін  қолданғанда  OTT  VoIP  қосымшада  жіберілетін 

мәліметтердің көлемі 17.6 Кбит/-тен 42.8 Кбит/с.-ке дейін құрайды. OTT VoIP 

қосымшасы ретінде Skype, Facetime және Viber қолданылды. 

Жоғарыдағы  диаграммада  көрсетілген  мәліметтер  IP  тақырыптарынан 

құралады.  Базалық  станцияның  және  мобильдік  терминал  арасындағы 

спектрлік  әсерлілікті  ұлғайту  үшін  (Robust  Header  Compression,  ROHC) 

тақырыптардың  сығылуы  қолданылады.  1.5  суретте  тақырыптарды  сығуда 

механизмнің қолдануынан алған пайданың диаграммасы сызылған.  

 

 

 

1.5 сурет – Тақырыптарды сығуда механизмнің қолдануынан алған 

пайданың диаграммасы 

Тақырыптарды  қысқан  кезде  IP  тақырыбының  көлемі  40  байтты 

құрайды. ROHC-ты қолдану IP тықырыптың көлемін 5 байтқа дейін азайтады 

және  пакеттердің  көлемі  жеткізі  кіші  болған  сайын  дыбыс  таратуда  өте 

маңызды.  Мысалы,  AMR  кодексін  23.85  Кбит/с  жылдамдықпен  қолданғанда 

пакеттің  көлемі  60  байтты  құрайды,  ал  AMR  кодексін  12.65  Кбит/с 

жылдамдықпен - 32 байтты құрайды.  

 (Uplink,  UL)  жоғарғы  жіберілімде  VoLTE  сипаттамаларды  жақсарту 

үшін  TTI  (TTI  Bundling)  біріктірулерінің  функционалдығының  көмегін 

қолданамыз. Бұл функционалдылық мобильдік терминалға сол мәліметтердің 

TTI бір-бірінен соң төрт минут бойы жіберілуін қайталауға мүмкіндік береді. 

Бұл  жіберілу  сенімділін  арттырады  және  желінің  бүркеуін  4  дБ-ға  дейін 

арттырады.  Мұнымен,  (Block  Error  Rate,  BLER)  қатенің  жіберілу 

ықтималдығы  73%  тен  9%-ға  дейін  кемуіне  мүмкіндік  береді.  Ең  кем  қате 

жібері  ықтималдығы  дыбыстық  байланыстың  жоғары  сапасын  және 

радиоресурстарды  біршама  көлемде  қажет  ететін  қажет  емес  қайталанатын 

жәберәлулерді болдырмауды қамтамасыз етеді.  

Сәттi  өңделген  VoLTE  шақырулардың  үлесі  99.7%-нен  асады.  Ол 

VoLTE  шақыруы  желі  тіпті  жоғары жүктемеде  болған  кезде де  жақсы  өңдеу 

28 

алатынын  білдіреді.  1.6  суретте  3  ай  үшін  табысты  VoLTE  шақырудың 

сыбағасы графигі көрсетілген. 

 

 

 

1.6 сурет – 3 ай үшін табысты VoLTE шақырудың сыбағасы графигі 

VoLTE-нің  тағы  бір  маңызды  көрсеткіші–  ол  сенімді  жинақылықтың 

қамсыздандыруы.  Табысты  хэндоверлер  (handover)  үлесі  RF  жоспарлау 

көмегімен  және  Nokia  iSON  (Self  Organizing  Network),  мысалы  Mobility 

Robustness Optimization функционалдығын қолданумен жақсартылады. 

Ұтқыр терминал үшін LTE күтуінің зонасының шекараларынан шығады. 

Оның  атауы  SRVCC  –  Single  Radio  Voice  Call  Continuity.  Бас  оператордың 

LTE  жабындысының  зонасы  біраз  аумақты  және  SRVCC  мүмкіндігі жоғары. 

SRVCC  төменгі  мүмкіндігі  толықтай  пайдаланады.  LTE  артықшылықтарын 

және  дауыстың  шақыруының  сапасының  нашар  болу  мүмкіндігін    азайтады. 

Конфигурацияның параметрінің мағыналарында SRVCC мүмкіндігіне де әсер 

етеді.  Айталық,  мағына  RSRP  (Reference  Signal  Received  Power)  ең  төмен. 

Баяғы үш айлық кез, SRVCC мүмкіндігі мен көмек ауданның оңтайландыруы 

7%  тен  3%ке  дейін  төмендетуге  болады.  Амалдың  SRVCC  ортақ  саны  үшін 

уақыттың осы кезеннен астам бір миллион болды. 

SRVCC мен QCI1 құралымдар үшін жетімді. Егер OTT VoIP байланысы 

жағдайында  мобильді  терминал  үшін  жабындының  LTE  қабаты  қоршауынан 

шығып  кетсе,  онда  осы  шақыртуға  келесі  қызмет  көрсету  екінші  немесе 

үшінші  деңгейдегі  желіде  ең  жақсы  сапада  жүзеге  асады.Егер  шақырудың 

VoIP  сапасы  мүмкін  болса,  сол  ара  VoIP  екі  тұқымының  ауларымен  баста 

тәжірибеде  емес  жұмыс  істейді.  Үзіліс  құралымда  (connection  break) 

барысында хэндовер (inter - system handover) "ең жақсы амалдың" сапасымен 

бірталай неғұрлым еш барысында SRVCC QCI1 сапасымен құралым жасайды. 

Дауыстың (Voice Quality) сапасының оңтайландыруы. Дауыстың сапасы 

тура 

пайдаланады. 

Мінездемелеріне 

тәуелді 

болады. 

Кодек 

дискретизациясының  жиілігі  және  шыға  берістің  шекаралық  жиіліктері. 

Айталық,  AMR  (AMR  Narrowband)  таржолақты  кодек  белгіде  80-3700  гц 

жиіліктерімен  шығады.  Ал  көпжолақ  AMR  (AMR  Wideband)  -  50-7000  гц. 

Жабдық тарапынан ұтқыр терминалдардың да шектеулері жаңғыртады. (3gpp 

29 

TS  26.131)  болуы  шекаралық  жиіліктерін  басады.  Үш  тұқымның  ауларында 

таржолақты  көпжолақты  AMR  пайдаланылуы  тиіс.  Шақыруда  VoLTE,  ал 

көпжолақта  AMR  пайдаланылады.  Көпжолақты  AMR  деректердің  көлемі  6.6 

Кбит/с тан 12.65 Кбит/с дейін.  

MOS  аббревиатурасы  субъективті  пікірлермен  қоса,  әдетте  объективті 

үлгілерді  пайдалана  отырып  алынған  бағалаулар  үшін  де  пайдаланылады. 

Объективті  әдістер  субъективті  әдістермен  салыстырғанда  нақты  жағдайды 

дәлірек  көрсетеді.  Объективті  бағалау  үшін  ең  заманауи  стандартталған 

алгоритм  Perceptual  Objective  Listening  Quality  Assessment  (POLQA)  деп 

аталады және оның екі режимі бар: тар жолақты (narrowband, NB) және супер 

кеңжолақты  (super  wideband,  SWB).  SWB  режимінде  өңдеуге  болатын  ең 

жоғарғы жиілік 14 кГц-ке дейін жетуі мүмкін. 

1.7  суретте  әртүрлі  дауыстық  қосымшаларды  пайдалау  кезіндегі  MoS 

орташа бағасы көрсетілген. 

 

 

 

1.7 сурет – Әртүрлі дауыстық қосымшаларды пайдалау кезіндегі MoS 

орташа бағасы 

SIP  тұтынушылар  үшін  MOS  белсенділікті  автоматты  түрде  анықтау 

үшін арналған функционалдықты өшіру сияқты орнатулар көмегімен 3,4-3,6 с-

ке дейін ұлғаюы мүмкін. Алайда, таратылатын деректердің көлеміне әсер етуі 

мүмкін (олар көбірек бола түседі) және мобильді терминал жағынан энергия 

пайдалану  ұлғаяды.  VoLTE  жағдайында  MOS  жаңа  кодектерді  пайдалану 

көмегімен ұлғаюы мүмкін (мысалы, SWB - super wideband және FB - full band). 

3GPP  Release  12  спецификациясында  Enhanced  Voice  Services  (EVS)  деп 

аталатын жаңа кодектерді анықтады. 

Ары  қарай  әртүрлі  желілік  жүктемеде  жағдайындағы  ОТТ  VoIP  мен 

VoLTE  қосымшаларының  бірін  қолдану  кезінде  дауыс  сапасын  салыстыру 

келтіріледі.  Жоғарыда  айтылғандай,  VoLTE  QCI1  байланыстарын,  ал  ОТТ 

VoIP  өткізу  қабілетілігі  жағынан  кепілдіксіз  қосылуды  пайдаланады. 

Сондықтан,  базалық  станция  радио  ресурстарды  бөлу  кезінде  VoLTE-ге 

байланысты  деректер  дестелерін  басымдырақ  қояды.  1.8  суретте  желі 

жүктемесіне  байланысты  MOS  келтірілген.  Өлшеулер  екі  жағдай  үшін 

30 

жасалды:  жақсы  радио  шарттар,  сигнал  деңгейі  -  80  дБм  болып  табылады; 

нашар радио шарттары, сигнал деңгейі -110 дБм болып табылады. 

 

 

 

1.8 сурет – Желі жүктемесіне байланысты MOS 

Жоғарыда  келтірілген  графикте  көріп  отырғанымыздай,  дауыстық  сапа 

VoLTE  пайдаланған  кезде  желілік  жүктеме  өсуі  қарамастан  тұрақты  болып 

қалатыны көрсетілген. Ал ОТТ VoIP пайдалану кезінде дауыс сапасы жүктеме 

көбейген  сайын  айтарлықтай  азаяды.  Сонымен  қатар,  жоғары  жүктеме 

жағдайында ОТТ VoIP пайдаланғанда, ажыраулар жиі байқалады. Сондай-ақ, 

екі  жағдайда  да  ұялы  терминал  қандай  радио  жағдайларда  болуына 

байланысты (жақсы немесе нашар) дауыс сапасында айырмашылықтар бар. 

Дауыстық  байланыс  сапасына  әсер  ететін  тағы  бір  басты  ерекшелігі 

деректерді таратудың кешігуі болып табылады (бұдан ары қарай д деректерді 

таратудың  кешігуі  болып  ағылшын  тіліндегі  "mouth-to-ear  delay"  термині 

айтылады). 1.9 суретте желі жүктемесіне байланысты VoLTE және ОТТ VoIP 

үшін деректерді таратудың кешігу мәндері көрсетілген. 

 

 

 

1.9 сурет – Желі жүктемесіне байланысты VoLTE және ОТТ VoIP үшін 

деректерді таратудың кешігу мәндері 

31 

Графикте  көрсетіліп  тұрғандай,  VoLTE  қолдану  кезінде  деректерді 

таратудың  кешігуі  тұрақты  болып  қалады.  Мұны  OTT  VoIP  туралы  айтуға 

болмайды, себебі онда кешігу желідегі жүктеме өскен сайын ұлғаяды.  

Келесі маңызды сипаттамасы шақыру орнату  уақыты болып табылады. 

Төмендегі  графикте  VoLTE  және  үшінші буын  желілеріндегі  шақыру  орнату 

уақыттары келтірілген.  

Шақыруды  орнату  уақыты  бірнеше  факторларға  байланысты  болады. 

Мысалы, 

ұялы 

терминалдың 

жағдайы 

(RRC_IDLE 

немесе 

RRC_CONNECTED)  және  сигналды  ақпаратты  таратудың  кешігуі. 

Зертханалардағы  өлшеулер  VoLTE  қолдану  кезіндегі  шақыруды  орнату 

уақыты 0.9-2.2 секундты құрайтынын көрсетті.  

Операторлардың шынайы желілерінде бұл уақыт көбірек болады (нақты 

желі  мен  көліктік  архитектурасына  байланысты).  Осы  сәйкестік  мәні 

арналарды  коммутациялау  желілерінде  4  секундты  құрайды.  CS  Fallback 

(CSFB) қолдану жағдайында екі жақтан шақыруды орнату уақыты шамамен 6 

секундты құрайды (1.10 сурет). 

 

 

1.10 сурет – VoLTE және үшінші буын желілеріндегі шақыру орнату 

уақыттары 

Шақыруды  орнатуды  уақытын  азайту  мақсатында,  оператор  кіріс 

VoLTE  қоңыраулар  үшін  арнайы  пейджинг  жіберу  тәртібін  (paging) орнатуы 

мүмкін.  Пейджингтік  рәсімі  MME  (Mobility  Management  Entity)  арқылы 

белсендіріледі.  

Кіріс  VoLTE  қоңыраулар  жағдайында  MME  шқыруды  орнату  уақытын 

қысқарту  үшін  арнайы  ережелерді  қолдануы  мүмкін.  Бұл  әрекетті  орындау 

үшін  MME  қызмет  көрсететін  шлюзден  (Serving  Gateway)  Downlink  Data 

Notification  (DDN)  хабарламасында  көрсетуге  болатын  қосымша  ақпарат 

(VoLTE-ні басқа қызметтерден ажырату үшін) қажет. Өз кезегінде, IMS DSCP 

(Differentiated  Service  Code  Point)  ерекше  мәнін  қолдана  отырып,  VoLTE 

қосылуларын анықтауда қызмет көрсететін шлюз көмектесе алады. 

1.11  суретте  хабарлама  пейджинг  қызмет  көрсету  туралы  сұрау  жіберу 

рәсімін басынан бастап нақты уақыттағы таратуға дейінгі желісінің мысалын 

көрсетеді. 

32 

 

 

1.11 сурет – Хабарлама пейджинг қызмет көрсету туралы сұрау жіберу 

рәсімін басынан бастап нақты уақыттағы таратуға дейінгі желісінің жұмысы 

VoLTE  үшін  пейджингті  қайта  жіберуге  одан  да  қысқа  таймер 

қолданылуы мүмкін. Мысалы, 2 секунд. Сондай-ақ MME мобильді терминал 

соңғы  рет  тіркелген  секторға  ғана  емес,  сонымен  қатар  бақылаудың  бүкіл 

облысына  пейджинг  хабарламасын  жіберілетіндей  орнатылуы  мүмкін 

(Tracking Area). 

Мобильді 

терминалдың 

энергияны 

қолданылуын 

оңтайлау. 

Қуаттандырусыз  ұялы  терминал  батареясының  заряды  смартфонды 

пайдаланушылар  үшін  ең  маңызды  факторлардың  бірі  болып  табылады.  Бұл 

уақыт  терминалдың  өзінің  дизайыны/сәулетін  оңтайландыру  және  радио 

желісіне  қосымша  функционалдықты  пайдалану  арқылы  ұлғайтуға  болады. 

Төмендегілер негізгі сипаттамалар болып табылады: 

-  VoLTE  функциялануын  чипсетке  интеграциялау.  VoLTE  шақырулар 

кезінде негізгі процессор энергияны үнемдеу режимінде болуы мүмкін (sleep 

mode); 

-  Discontinuous  Reception  (DRX)  функциялануын  радиоинтерфейсте 

пайдалану. Бұл модем белсенділігін 100%-дан 50%-ға дейін төмендетеді. 

DRX  идеясы  VoLTE  дестелерін  алу  арасындағы  уақытта  ұялы 

терминалды  қуат  үнемдеу  режиміне  ауыстыру  болып  табылады.  VoLTE 

дестелері  әрбір  20  мс  сайын  таратылады,  ал  тарату  уақыты  бар-жоғы  1  мс 

алады.  DRX-тің  белсендірілуі  және  орнатылуы  базалық  станциямен 

бақыланады. Мысалы, DRX-ті VoLTE дестелерін әрбір 40 мс сайын қабылдап 

алатындай  етіп  орнатуға  болады,  сондықтан  осы  уақытта  VoLTE  екі  дестесі 

таратылады. Бұл жағдайда, VoLTE дестелерін тарату уақыты да 40 мс-қа дейін 

ұлғайтылады.  1.12  суретте  абонент  өз  әңгімелесушісін  тыңдау  және  өзі 

сөйлемейтін уақыттағы DRX-ті пайдаланып, VoLTE қоңырауы кезіндегі ұялы 

терминал энергиясын тұтыну графигі келтірілген. 

33 

 

 

1.12 сурет – Абонент өз әңгімелесушісін тыңдау және өзі сөйлемейтін 

уақыттағы DRX-ті пайдаланып, VoLTE қоңырауы кезіндегі ұялы терминал 

энергиясын тұтыну графигі 

Энергия қолдану шыңдары мәліметтері бар дестелерді қабылдау кезінде 

әрбір  дерлік  40  мс  сайын  көрінеді.  Электр  энергиясын  тұтыну  шыңдарының 

арасы DRX функционалдығына байланысты төмен деңгейде болып табылады. 

1.13  суретте  түрлі  дауыс  қосымшаларды  пайдалану  кезінде  энергия 

тұтыну  мәндері  көрсетілген.  VoLTE  тұтынуды  пайдалану  кезінде  DRX 

функционалдығына  байланысты  энергияны  пайдалану  80%-ға  азайтылуы 

мүмкін екенін ескеру қажет. 

 

 

 

1.13 сурет – Түрлі дауыс қосымшаларды пайдалану кезінде энергия 

тұтыну мәндері 

34 

DRX бар VoLTE пайдалану кезінде 121 мА қуатын тұтыну бұл арналар 

коммутациясында (желілердің екінші және үшінші буыны) электр тұтынудан 

да аз болып табылады. ОТТ VoIP кезіндегі қуат тұтыну айтарлықтай жоғары 

болып табылады. 

жүктеу/скачать 3,05 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: