Боөж тақырыбы

Партограмма - бұл жатыр мойнының ашылуы және ұрық басының жылжуы, босануы, әйелдің босану жағдайы мен ұрықтың жағдайы сияқты босану кезіндегі динамикалық бақылау нәтижелерінің графикалық көрінісі.

Партограмманы босанудың бірінші кезеңінің басталуымен толтырамыз, ол үшін партограмманың компоненттерін білу керек:

1) Паспорт бөлігі: партограмманың жоғарғы жағында жазылады, онда: тегі, аты, әкесінің аты, жүктіліктің саны, босануы, тіркеу нөмері (аурухананың нөмірі), қабылдау күні мен уақыты (егер ұрық көпіршігі бүтін болса, сызықша қоямыз) (-)).

Партограмма үш негізгі компоненттен тұрады:

I - бөлім - ұрықтың жағдайы - жүрек соғу жиілігі (ЧСС), ұрық көпіршігі мен амниотикалық сұйықтықтың жағдайы, бас конфигурациясы;

П - бөлім - босану барысы - жатыр мойнының кеңею жылдамдығы, ұрықтың басының төмендеуі, жатырдың жиырылуы, окситоцинді және басқа дәрілерді енгізу режимі;

ІII - бөлім - әйелдің жағдайы - пульсі, қан қысымы, температура, зәр (көлемі, ақуыз, ацетон).

• жатырдың ең күшті жиырылуынан кейін бірден тыңдау қажет;

• ұрықтың жүрек соғысы туралы жазбаны қалыпты физиологиялық босанудың І кезеңінде әр 30 минут сайын жасау керек;

2. Ұрық көпіршігі мен амниотикалық сұйықтықтың жағдайы.

Амниотикалық сұйықтық: Амниотикалық сұйықтықтың түсі әр қынаптық тексеруде байқалады:

I - ұрық көпіршігі бүтін

С - амниотикалық сұйықтық ашық түсті, таза

M - меконийі бар су (кез-келген түс қарқындылығы)

B - судағы қанның қоспасы

A - сұйықтық жоқ

3. Ұрық басының конфигурациясы. Ұрық басының конфигурациясының дәрежесі әр ішкі акушерлік тексеруде бағаланады және жазылады:

• Бас сүйегінің сүйектері дәнекер тінімен бөлінеді, тігістер оңай пальпацияланады, ұрық басының конфигурациясы жоқ - О.

• Ұрық бас сүйегінің сүйектері бір-біріне жақындайды, тігістер анықталмайды (1-ші кезең конфигурациясы) - +;

• Сүйектер бір-бірінің артына кірісіп жатады (конфигурация P - ст.) - ++;

• Сүйектер бір-бірінің артына айқын кіріседі (конфигурация III - ст.) - +++. - Бұл клиникалық тар жамбастың белгісі.

4. Жатыр мойнының кеңеюі. Бұл босану процесінің ең маңызды көрсеткіші. Ақпарат босану бөліміне түскен кезде «X» графикасында көрсетілген:

• Босанудың жасырын кезеңінде - жатыр мойнының ашылуы нөлдік сызықта белгіленеді;

• Босанудың белсенді кезеңінде - жатыр мойнының ашылуы ‘бдительность’ (назар) сызығына белгіленеді;

• Босану жасырын кезеңнен белсенді фазаға өткенде, жатыр мойнының кеңеюін партограммада латентті аймақтан жүктілік линиясындағы белсенді аймаққа ауыстырылуы керек.

• Егер босану барысы қанағаттанарлық болса, онда жатыр мойнының кеңею процесін партограмма бойынша көрсету ‘бдительность’ сызығында немесе оның сол жағында болады.

5. Әрекет сызығы.

"Бдительность" сызығынан 4 сағат қашықтықта орналасқан. Егер босану осы сызыққа жетсе, біз босанудың неге баяу жүріп жатқанын анықтап, шаралар қабылдауымыз керек (амниотомия, босануды белсендіру, кесар тілігі). Вагинальды зерттеу әр 4 сағат сайын немесе клиникалвқ көрсетілімдер бойынша одан да жиі жасалады.

6. Ұрық басының түсуі. Партограммада ұрықтың басының түсуі 5 саусақтың енін пайдаланып ішті пальпациялаумен анықталады. Мысалы, ұрықтың басы симфизден жоғары 5 акушер саусағының енімен анықталады - 5/5. Бас жамбас қуысына түскен кезде оны симфизден жоғары саусақтармен анықтайды: 4/5 - 4 акушер саусағының ені, 3/5 - 3 акушер саусағының ені, 2/5 - 2 акушердің ені саусақтар, 1/5 - акушердің ені 1 саусақ, 0,5 - бас симфизден жоғары анықталмаған. Ұрық басының төмендеуін бағалау нәтижелері партограммаға «О» белгісімен белгіленеді.

7. Уақыт. Босану бөлімшесіне келу уақыты нөлге тең. Тәуліктің нақты уақыты уақыт сызығынан төмен көрсетіледі.

8. Толғақ.

• Жатырдың жиырылуы: жатыр мойнының ашылуымен және ұрық басының алға жылжуымен қатар, жатырдың жиырылуы босанудың айқын көрсеткіші болып табылады. Толғаулар жиілігі уақыт осі бойынша кескінделеді. Әр ұяшық бір жиырылуды білдіреді.

• Көлеңкеленудің әр түрлі қарқындылығы толғақтардың қарқындылығын көрсетеді. 

9. Окситоцин, дәрілік заттар. Босануды ынталандырған жағдайда толтырылады. Тиісті бағанда, жоғарғы ұяшықта ЕД-ғы дозалары, төменгі ұяшыққа тамшылармен енгізу жылдамдығы белгіленеді.

10. Қан қысымы, дене температурасы және босанған әйелдің зәр мөлшері:

• Қан қысымы және пульс. Асқынуларсыз физиологиялық босану кезінде оны 4 сағаттан кейін белгілеуге болады;

• Дене температурасын әр 4 сағат сайын тексеріледі (гипертермия жағдайында әр жарты сағат сайын)

• Пульс: әр 30 минут сайын нүктемен белгіленеді -