Бухгалтерлік есеп



Pdf көрінісі
бет162/243
Дата22.02.2022
өлшемі2,74 Mb.
#26137
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   243
Мысал келтіреміз: мердігерге үстіміздегі жылдың 3 тоқсанында 
орындалған  жұмыстар  үшін  2005  жылы  қазан  айының  5  жұл-
дызындағы  №  1342  төлем  тапсырмасына  сәйкес,  2300000  теңге 
сомада ақша аударылды (төленді). Бұл жағдайда бухгалтерлік жазу 
төмендегіше болады:
Дт                         Кт                   Сома                             Ескерту
              
3310        —        1040       =      2300000                 4 типті операция
П (-)                    А (-) 
ғ) Салықтар мен бюджетке төленуге міндетті төлемдер бойынша 
бюджетпен  есеп  айырысу.  Бұл  шаруашылық  операциялар  №  3110, 
3120—3190  «Салықтар  бойынша  міндеттемелер»  пассивті  шотта-
рында  бейнеленеді.  Активтер  салықтар,  жинаулар  мен  басқа 
бюджетке міндетті төлемдерді төлеуге шығыс етілетіндіктен, ақша 
қаражаттары  кредиттік  жағында  орналасады  және  шаруашылық 
операцияның  жазуы  жоғарыда  көрсетілген  шоттардың  дебетіне 
жасалады. Проводка төмендегіше болады:
   
        Дт                                    Кт                            Құжаттар
                                              
3110, 3120 — 3190    —    1010, 1040    Төлем тапсырмалары, салық 
                                                           органдарының квитанциялары     
Жазудың  дұрыстығын  тексереміз:  дебеттік  жағында  тек  қана 
пассивті шоттар орналасқан. Бұл жағдайда (№ 3110) баланстың активі 
мен пассиві кемитін 4 типті «Пассивті-активті» операция орын алады. 


183
Бір жағынан бюджетке  кредиторлық қарыздар жабылады, ал екінші 
жағынан бір мезгілде сол сомаға кәсіпорынның ақша қаражаттары 
шығыс етіледі. Бұл жағдай жазудың дұрыстығын білдіреді.
Мысал  келтіреміз:  салық  инспекциясына  кәсіпорынның  есеп 
айырысу шотынан аудару жолымен 2005 жылы қыркүйек айының 
30  жұлдызындағы  №  1039  төлем  тапсырмасына  сәйкес,  65000 
теңге сомада әлеуметтік салық төленді (аударылды). Бұл жағдайда 
бухгалтерлік жазу төмендегіше болады:
Дт                         Кт                  Сома                           Ескерту
              
3150        —        1040       =       65000                   4 типті операция
П (-)                    А (-)
д) Шаруашылық шығыстарды төлеу. Бұл есептер № 7210 «Әкім-
шілік шығыстар» активті шотында бейнеленеді. Шаруашылық шы-
ғыстарға: әкімшілік, банктік, пошта-телеграфтық, сот шығыстары, 
айыппұлдарды төлеу, демеушілік және қайырымдылық жәрдем ету 
және т.б. жатады. Активтер осы активті шотқа шығыс етілетіндіктен, 
ақша қаражаттары кредиттік жағында орналасады және шаруашы-
лық  операцияның  жазуы  жоғарыда  көрсетілген  шоттың  дебетіне 
шығыс етіледі. Проводка төмендегіше болады:
   
Дт                             Кт                                          Құжаттар
                                              
7210      —         1010, 1040                  Төлем тапсырмалары, шығыс  
                                                                         кассалық ордерлер
Жазудың  дұрыстығын  тексереміз:  дебеттік  жағында  тек  қана 
активті  шот орналасқан. Бұл жағдайда (№ 7210) 1 типті «Активті-
активті»  операция  орын  алады,  яғни    баланстың  активінде  тек 
қана  өзгерістер  болады.  Бір  жағынан    кәсіпорынның  жалпы  және 
әкімшілік  шығыстары  көбейеді,  екінші  жағынан  бір  мезгілде  сол 
сомада  оның  ақша  қаражаттарының  мөлшері  кемиді.  Бұл  жағдай 
жазудың дұрыстығын білдіреді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   243




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет